نتایج نظرسنجی‌ها درباره توافق هسته‌ای ایران چقدر معتبر است؟

به گزارش «تابناک»، روزنامه هافینگتون پست در مطلبی به بررسی نتایج نظرسنجی هایی پرداخته که طی روزهای اخیر درباره میزان حمایت عمومی از توافق هسته ای ایران منتشر می شود. به عقیده این روزنامه، نتایج متناقض این نظرسنجی ها بیانگر اهمیت این موضوع است که سؤالات مورد نظر به چه صورت و با چه ادبیات و محتوایی مطرح می شود، به عبارت دیگر، مردم گاه در شرایطی که با ضعف اطلاعات درباره موضوعی مواجهند، در گیر و دار جهت گیری های حزبی گرفتار می شوند.

در این مطلب آمده است:

آمریکایی ها به طور گسترده ای از توافق ایران حمایت می کنند؛ یا تمایل به حمایت از آن دارند و یا عموماً با آن مخالفند. این نتایج متناقض، برآمده از سه نظرسنجی است که به تازگی انجام شده و نشان می دهد، جمله بندی سؤالات نظرسنجی تا چه حد می تواند دارای اهمیت باشد، به ویژه در هنگام کسب نظر مردم درباره موضوعات پیچیده بین المللی.

در یک نظرسنجی که به طور مشترک توسط واشنگتن پست و ای بی سی انجام شده، توافق هسته ای ایران به عنوان توافقی با هدف «برداشته شدن تحریم های موجود علیه ایران در ازای موافقت این کشور با عدم تولید سلاح هسته ای» معرفی و اشاره شده بود که در صورت عدم پایبندی ایران به این توافق، تحریم های بیشتری در راه خواهد بود. 56 درصد از آمریکایی های پاسخ دهنده به این نظرسنجی از توافق هسته ای ایران اعلام حمایت کردند.

اما در نظرسنجی انجام شده توسط مؤسسه «پیو» که در آن به مفاد توافق اشاره ای نشده و تنها از موافقت یا عدم موافقت مردم پرسیده شده بود، 33 درصد پاسخ دهندگان از توافق اعلام حمایت کردند. این میزان در میان افرادی که گفته بودند درباره مفاد توافق چیزهایی شنیده اند، 38 درصد بود.

در یک نظرسنجی دیگر که آنلاین توسط مؤسسه YouGov انجام شد، توافق هسته ای ایران به عنوان «یک موافقت نامه بین المللی که فعالیت های هسته ای ایران را در ازای لغو تحریم های مهم بین المللی محدود می کند» معرفی شده بود. در این نظرسنجی، 45 درصد شرکت کنندگان اعلام کردند، از توافق حمایت می کنند. بر خلاف دو مورد قبلی، این مؤسسه به پاسخ دهندگان گزینه ای ارائه کرده بود که می توانستند بگویند درباره موضوع نامطمئن هستند و 26 درصد پاسخ دهندگان این گزینه را انتخاب کردند.

تدوین کنندگان گزارش مؤسسه پیو در این زمینه نوشته اند: «یافته های متفاوت درباره دیدگاه عمومی نسبت به توافق هسته ای ایران در نظرسنجی های واشنگتن پست/ ای بی سی و مؤسسه پیو، نشان می دهد تا چه حد جمله بندی و اطلاعات ارائه شده در سأال می تواند بر نظر مردم تأثیر داشته باشد، به ویژه درباره موضوعاتی که دیدگاه های عمومی هنوز درباره آن ها در حال تکوین و شکل گیری است و سطح اطلاعات نسبتاً پایین است».

این نتایج همچنین بیانگر آن است که مردم در شرایط فقدان اطلاعات، ممکن است برای ابراز دیدگاه و طرز فکر خود به خطوط حزبی متوسل شوند. این امر اغلب به انشقاقی ناگزیر بر اساس صف بندی های حزبی منجر می شود. در نظرسنجی پیو که در آن کمترین اطلاعات درباره توافق هسته ای ارائه شده بود، افرادی که به جمهوری خواهان تمایل دارند، 41 درصد بیش از دموکرات ها نسبت به توافق نظر منفی داشتند. در نظرسنجی واشنگتن پست/ ای بی سی که در آن اطلاعات بیشتری ارائه شده بود، این اختلاف 29 درصد بود.

اسکات کلمنت، برگزارکننده اصلی نظرسنجی واشنگتن پست اشاره می کند این انشقاق حزبی در جریان یک نظرسنجی که در فصل بهار انجام شده و شرکت کنندگان در آن، در معرض اطلاعات دقیقی درباره تاریخچه برنامه هسته ای ایران و موضوعات جاری قرار گرفته بودند، از این هم کمتر بوده است.