در مورد بغداد در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
بَغْداد بزرگترین شهر عراق و دومین شهر بزرگ جنوب غربی آسیا، مرکز استان بغداد و پایتخت این کشور است که در مرکز جغرافیایی آن در کنار رود دجله قرار گرفته است. بغداد در سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی، ۹٬۵۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت داشتهاست.
وجه تسمیه
کندی در دانشنامه ایرانیکا آوردهاست که نام بغداد ممکن است از ترکیب «بغ» (به معنی پروردگار) و «داد» (به معنی اعطا شده) باشد. احتمال از آنجاست که بیشتر ساکنین بغداد، نبطیهای آرامی زبان بودهاند. بَغداد واژهای است به زبان پهلوی (پارسی میانه) به معنای خُداداده. این واژه پیش از اینکه بر این شهر گذارده شود در اوستا به گونه صفت آورده شده بود. این واژه در اوستا به ریخت بغوداته bağō-dâta و به همان معنا در بخشهایی از اوستا از آن دسته وندیداد آورده شدهاست. در پارسی میانه این واژه باز به همان معنا و اینبار به ریخت بَغدات آورده شدهاست. نامهای دیگری نیز با همین شکل ساخته شدهاست مانند خداداد، مهرداد، تیرداد، یا الله داد، محمد داد، علی داد و «بغ» یعنی خدا چنانکه به پادشاهان چین «بغ پور» و به شکل معرب آن فغفور میگفتهاند؛ و نامهای دو مکان «بجستان» و «بیستون» نیز هردو دگریده «بغستان» است.
تاریخ بغداد
بغداد یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی در جهان عرب و خاورمیانه است. تاریخ بغداد از دوره عباسیان آغاز میشود و پیش از آن پایتخت ساسانیان شهر تیسفون در نزدیکی بغداد امروزی بود. در آن زمان بغداد نام سرزمین کوچکی در نزدیکی تیسفون بود. این شهر در روزگار عباسیان به پایتختی خلافت برگزیده شد و در همان زمان هم نامآور گشت؛ به گونهای که نمادی برای سرزمینهای اسلامی سدههای میانه بود. شهر بغداد در ۳۰ ژوئیه سال ۷۶۲ در کرانه غربی رود دجله توسط برمکیان در زمان عباسیان و در زمان خلیفه المنصور بنیاد شد. المنصور برای بغداد چهار دروازه (باب) ساخت؛ باب خراسان، که به بابالدولة نیز مشهور بود به خاطرِ روی آوری و اقبال دولت عباسی از خراسان، و بابالشام، که به سوی شام بود، ثم بابالکوفة، به سوی کوفه، و سپس باب البصرة.
جایگاه علم و ادب در بغداد
نزدیک به یک نسل از پیدایش بغداد، این شهر به قطب علم آموزی و تجارت تبدیل گشت، بهطوریکه پایتختِ دانش مسلمانان در شرق شد. بیتالحکمه نام بنیادی بود که به امر ترجمه متون یونانی، پارسی میانه و سریانی اختصاص یافته بود. برمکیان خاندان با نفوذی بودند که وظیفه آنان گرد آوردن تحصیل کردگان از دانشگاه گندی شاپور ایران و معرفی یونانیان و هند باستان به جهان عرب بود. برخی معتقدند که جمعیت این شهر بیش از یک میلیون نفر بوده و این در حالی است که برخی دیگر تنها به وجود بخشی از این تعداد اعتقاد دارند. در این دوران محل بسیاری از داستانهای شهرزاد از سری داستانهای «هزار و یک شب» در بغداد بودهاست.
وضعیت بغداد پس از عباسیان
پس از سرنگونی امویان و ظهور عباسیان پایتخت خلافت اسلامی از شام به عراق (شهر بغداد) منتقل شد. بغداد در سال ۱۲۵۸م به دست هلاکوخان سقوط کرد. در سالهای دورتر بغداد و پیرامون آن میان ترکمانان و عثمانیان و آنگاه صفویان دست به دست میشد. سرانجام به عنوان بخشی از عثمانی شناخته شد تا اینکه پس از جنگ جهانی اول و تقسیم خلافت عثمانی به عنوان پایتخت عراق گزیده شد.
وضعیت بغداد پس از اشغال عراق
پس از اشغال عراق در ماههای مارس و آوریل سال ۲۰۰۳ و در جریان تسخیر سال ۲۰۰۳ عراق، بغداد تحت شدیدترین بمبارانها قرار گرفته و در روزهای ۷ آوریل – ۹ آوریل تحت کنترل ایالات متحده درآمد. وضعیّت امنیتی بغداد پایین آمد. در سال ۲۰۱۲ بغداد با کسب رتبه ۲۲۱ عنوان بدترین شهر دنیا برای زندگی را به خود اختصاص داد. شرایط بد امنیتی یکی از مهمترین دلایل کسب این رتبه بودهاست.
ساختار جغرافیایی شهر
بغداد به صورت دایرهای با قطر ۲ کیلومتر طراحی شد که این شهر را بهعنوان ""شهر گرد"" معروف ساخت. طراحی نخستین شهر نشانگر یک حلقه از ساختمانهای مسکونی و بازرگانی بود که در کنار دیوارهای درون شهر ساخته شده بودند، ولی در هنگام ساخت حلقهای دیگر در داخل حلقه اصلی ساخته شد. در مرکز شهر ساختمانهای مسجد و همچنین قرارگاه مرکزی سربازان قرار داشت. هدف از ساخت و کاربری بخش خالی مرکز شهر ناشناختهاست. پایه طراحی دایره شکل شهر دقیقاً بر پایه طراحی شهرسازی ساسانیان است. طرح شهر بغداد کپیبرداری از نقشه و طرح شهر ساسانی گور (فیروزآباد کنونی) است.
نخستین شهر بالای میلیون جهان
اعتقاد عمومی بر آن است که بغداد در سالهای ۷۷۵ تا ۹۳۵ میلادی بزرگترین شهر دنیا بودهاست. این شهر احتمالاً نخستین شهر بالای یک میلیون نفری دنیا نیز بودهاست.
سیر صعودی جمعیت شهر عراق
جمعیت شهر بغداد از رقم ۱۴۵۰۰۰ نفر در سال ۱۹۰۰ به عدد ۵۸۰۰۰۰ در سال ۱۹۵۰ بالغ گردید که از این تعداد حدود ۱۴۰۰۰۰ نفر یهودی بودند. در طول دهه ۱۹۷۰، عراق به دلیل افزایش شدید بهای محصولات نفتی که تنها قلم صادراتی آن کشور بهشمار میرفت، شاهد دورهای شکوفا و پر رونق بود. در این دوران امکانات زیر بنایی مانند تجهیزات فاضلاب، آب آشامیدنی و بزرگراه ساخته شدند.
افول شکوه بغداد
جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، روزگار سختی را برای این شهر رقم زد، زیرا بودجه در اختیار ارتش قرار گرفته و هزاران نفر از شهروندان نیز کشته شدند. ایران بارها بغداد را در پاسخ به موشکباران و بمباران شهرها و اهداف غیرنظامی ایران، هدف حملات موشکی قرار داد.
در مورد بغداد در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
وزارت کشور عراق اعلام کرد بر اثر تیراندازی افراد ناشناس در میدان السنک بغداد ، پایتخت عراق تاکنون ۴ نفر کشته و ۸۰ تن نیز زخمی شده اند.
کد خبر: ۹۴۲۰۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۶
در حمله امروز افراد ناشناس برای ورود به بانک مرکزی بغداد ، دستکم ۹ نیروی امنیتی زخمی شدند.
کد خبر: ۹۴۱۷۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۳
منابع پزشکی و امنیتی عراق اعلام کردند، دست کم شش تن در جریان سه انفجار همزمان در محلههای مختلف بغداد جان خود را از دست دادند.
کد خبر: ۹۴۰۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۶
کد خبر: ۹۴۰۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۵
کد خبر: ۹۳۹۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۴
کد خبر: ۹۳۹۱۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۰۲
کد خبر: ۹۳۸۱۱۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
کد خبر: ۹۳۸۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۷
انفجار در میدان تحریر بغداد یک کشته و ۱۶ زخمی داشت
کد خبر: ۹۳۷۵۴۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
کد خبر: ۹۳۷۳۲۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۲۴
منابع خبری از شنیده شدن صدای انفجار مهیب در مرکز بغداد خبر داده بودند.
کد خبر: ۹۳۵۵۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۷
پس از همکاری صورت گرفته بین نیروهای امنیتی و شهروندان در این شهر، مقررات منع آمد و رفت به صورت کامل لغو شود.
کد خبر: ۹۳۵۲۰۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۵
منابع خبری مدعی وقوع انفجار در بغداد پایتخت عراق شدند.
کد خبر: ۹۳۵۱۴۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۴
سخنگوی نخستوزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق تاکید کرد که برخی اقدامات به مسالمتآمیز بودت تظاهرات شهروندان عراقی خدشه وارد میکنند.
کد خبر: ۹۳۵۰۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۴
کد خبر: ۹۳۴۳۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۱۲
کد خبر: ۹۳۳۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۹
مرور روزنامههای پنجشنبه نهم آبان ماه؛
چهار توصیه رهبر معظم انقلاب به نیروهای مسلح، پشت صحنه آشوبهای عراق و لبنان، داغ شدن بحثها بر سر FATF. آغاز گام پایانی حل بحران سوریه، شهادت افسر اطلاعاتی علیه رئیسجمهوری آمریکا، شاه کلید فرونشست زمین در تهران، عادل فردوسی پور ممنوع الصدا هم شد؟ درگذشت اعظم طالقانی و بمب بدهی آمریکا در آستانه انفجار، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۳۳۷۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۹
کد خبر: ۹۳۳۵۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۸
مرور روزنامههای چهارشنبه هشتم آبان ماه؛
موج سواری ترامپ با مرگ بغداد ی، تغییر جهت در بازار مسکن تهران، قفل دوباره بر خانه پدری، محمود حجتی در دوراهی ماندن و رفتن؟، تبعات استعفای نخست وزیر لبنان، سوءاستفاده گروههای تروریستی از ناآرامیها در منطقه، آغاز وصول مالیات از ۳۰۰ هزار میلیاردر، فهرست بندی آنلاین اصلاح طلبان، ۸۳۱ میلیون دلار ایرانیان صرف خرید خانه در ترکیه، انتخابات و پولهای کثیف و رفتارهای تبلیغاتی آقای وزیر و مسئولیتهای بر زمین مانده، از مواردی است که موضوع گزارهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۹۳۳۴۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۸
آخرین خبرها از تحولات عراق؛
بسیای از ناظران، سرنوشت اعتراضات اخیر در عراق را به رویدادهای امروز شنبه در بغداد گره زده اند که آیا به آرامش نسبی خود ادامه خواهد داد و وارد فاز تحصن و پیگیری سیاسی خواستهها خواهد رفت و بقیه نقاط کشور را نیز آرام میکند یا بر تنشها و درگیریها به سود گزینه براندازی افزوده خواهد شد و نظم و ثبات کشور بیش از پیش دستخوش تلاطم میشود.
کد خبر: ۹۳۲۸۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۸/۰۴