سرویس - علمی - تابناک | TABNAK

Google DeepMind با هوش مصنوعی، تومورهای «سرد» را به «گرم» تبدیل می‌کند
پیشرفت تاریخی در تحقیقات سرطان:
هوش مصنوعی شرکت Google DeepMind موفق شد یک فرضیه علمی جدید درباره رفتار سلول‌های سرطانی ارائه دهد و در آزمایش‌های زنده آن را تأیید کند؛ این امر راه را برای تبدیل تومورهای مقاوم به درمان («سرد») به نوع حساس به ایمن‌درمانی («گرم») هموار می‌کند.
طراحی زبان مصنوعی با غشاهای Graphene oxide / گامی نوین در حسگری شیمیایی و هوشمند
پژوهشگران به تازگی دستگاهی شبیه به زبان انسان طراحی کرده اند که با بهره گیری از غشاهای گرافن اکسید، هم‌زمان «حس می‌کند» و «یاد می‌گیرد» — این ترکیب علم پایه (مواد نو) و فناوری کاربردی (حسگر هوشمند) می‌تواند در حوزه‌های سلامت، صنایع غذایی و رباتیک کاربردی باشد.
اوج بارش شهابی جبّاری در شامگاه ۲۹ مهر
بارش شهابی جبّاری، نخستین بارش شهابی فصل پاییز، در شب سه‌شنبه 29 مهر به اوج می‌رسد. علاقه‌مندان می‌توانند بدون ابزار خاص و با چشم غیر مسلح، در آسمانی تاریک با افق باز، این پدیده زیبا را رصد کنند.
دبی در GITEX 2025 از تراموای بدون ریل هوش مصنوعی رونمایی می‌کند
در جریان نمایشگاه جهانی فناوری GITEX 2025، که از ۱۳ تا ۱۷ اکتبر در مرکز تجارت جهانی دبی برگزار می‌شود، اداره حمل‌ونقل و راه‌های دبی (RTA) از تراموای بدون ریل مجهز به هوش مصنوعی رونمایی کرد.
توسعه ابزار هوش مصنوعی که مواد نو را با قوانین طراحی خاص خلق می‌کند
محققان مؤسسه MIT ابزاری به نام SCIGEN را معرفی کرده‌اند که امکان هدایت مدل‌های مولد هوش مصنوعی را به سمت طراحی مواد با خواص کوانتومی یا ویژگی‌های ویژه فراهم می‌کند؛ رویکردی که می‌تواند سرعت کشف مواد جدید را به‌طرز چشمگیری افزایش دهد.
خطرناک‌ترین نوع چربی بدن، مغز شما را سریع‌تر پیر می‌کند
چاقی بر مغز اثر می‌گذارد، اما پژوهشی تازه نشان می‌دهد نوع و محل تجمع چربی، بسیار مهم‌تر از مقدار آن است و پیری مغز را تسریع می‌کند.
کشف مولکول‌های آلی در انسلادوس؛ احتمال حیات در قمر زحل تقویت شد
دانشمندان با استفاده از داده‌های تلسکوپ جیمز وب و مأموریت کاسینی، مولکول‌های آلی جدیدی را در فوران‌های آب قمر انسلادوس شناسایی کرده‌اند؛ کشفی که بار دیگر احتمال وجود اقیانوس زیرسطحی و شرایط مناسب برای حیات در این قمر زحل را پررنگ‌تر می‌کند.
دانشمندان از ریه انسان، زیست‌بات‌های زنده ساختند
دانشمندان موفق به توسعه زیست‌بات‌های زنده‌ از سلول‌های ریه انسان شدند.
فضانوردان آرتمیس۲ امسال راهی ماه می‌شوند
ماموریت ناسا برای بازگرداندن فضانوردان به ماه برای نخستین بار در قرن بیست ویکم میلادی قرار بود در آوریل ۲۰۲۶ میلادی انجام شود، اما اکنون به نظر می رسد زودتر از این موعد انجام خواهد شد.
بازگشت موش و مگس های روسی فضانورد به زمین
کاوشگر روسی حامل ۷۵ موش و ۱۵۰۰ مگس پس از پایان ماموریت خود در فضا به زمین بازگشت.
نوآوری چینی‌ها؛ تبدیل هر پنجره به پنل خورشیدی
پژوهشگران دانشگاه نانجینگ چین موفق به توسعه یک پوشش شفاف نوین شده‌اند که می‌تواند هر پنجره معمولی را به پنل خورشیدی تبدیل کند؛ فناوری‌ای که در عین حفظ شفافیت و زیبایی پنجره، بخشی از نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند و گامی تازه در مسیر انرژی سبز به شمار می‌رود.
سوال کردن ما از هوش مصنوعی، «کربن» منتشر می‌کند!
چت‌بات‌های هوش مصنوعی با مصرف انرژی و تولید کربن دی‌اکسید، به محیط زیست آسیب می‌رسانند.
غذای تخمیری کره‌ای که فشار خون را پایین می‌آورد
یک مرور تازه روی ۹ مطالعه علمی نشان می‌دهد مصرف منظم کیمچی، غذای سنتی کره‌ای، می‌تواند به بهبود فشار خون، سلامت متابولیک و حتی کارکرد روده کمک کند؛ یافته‌ای شگفت‌انگیز، زیرا این خوراک تخمیری سرشار از نمک است.
سوراخ معروف لایه ازن به کوچک‌ترین اندازه در ۴ سال اخیر رسید
لایه اوزون در حال ترمیم کامل؛
گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که لایه محافظ اوزون در سال ۲۰۲۴ کوچک‌ترین میزان تخریب را نسبت به سال‌های اخیر داشته و این نشانه‌ای روشن از اثرگذاری تلاش‌های جهانی برای نجات سپر حفاظتی زمین در برابر اشعه‌های مضر خورشید است.
ویتامین B3؛ سپر ارزان‌قیمت و قدرتمند مقابله با سرطان پوست
مطالعه جدیدی که روی سوابق سلامتی بیش از ۳۳ هزار بیمار آمریکایی انجام شده، نشان می‌دهد مصرف روزانه این مکمل می‌تواند به طور متوسط خطر ابتلا به سرطان پوست را ۱۴ درصد کاهش دهد و برای افرادی که سابقه ابتلا به این بیماری را دارند، این کاهش به ۵۴ درصد می‌رسد.
راز لایه تاکوکلین؛ قلب مغناطیسی خورشید رمزگشایی شد
دانشمندان آمریکایی موفق شدند برای نخستین‌بار لایه نازک و اسرارآمیز "تاکوکلین" در زیر سطح خورشید را به‌طور واقع‌گرایانه شبیه‌سازی کنند؛ منطقه‌ای که کلید درک فعالیت‌های مغناطیسی خورشید و پدیده‌هایی همچون شراره‌های خورشیدی است.
اگر زمان وجود نداشت، دنیا چگونه بود؟
یک تامل؛
مفهوم زمان، به‌عنوان یکی از بنیادی‌ترین ابعاد وجود، همواره ذهن فیلسوفان، دانشمندان و عارفان را به خود مشغول کرده است.  زمان، مفهومی است که همگان آن را تجربه می‌کنند، اما ماهیت آن همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.
سیصدمین مأموریت استارلینک با موفقیت انجام شد
با ثبت سیصدمین مأموریت موفق استارلینک، اسپیس‌ایکس یک گام دیگر به هدف جاه‌طلبانه خود برای پوشش جهانی اینترنت نزدیک‌تر شد. فالکون ۹ بار دیگر با فرودی دقیق و پرتابی بی‌نقص، ۲۴ ماهواره دیگر را به مدار زمین فرستاد.
کم‌خوابی مزمن چگونه باعث خودتخریبی مغز می‌شود؟
نتایج تحقیقی روی موش‌ها نشان می‌دهد مغز درصورتی‌که با کمبود خواب مواجه شود، مقدار قابل‌توجهی از نورون‌ها و اتصالات سیناپسی خود را پاک‌سازی می‌کند و حتی جبران خواب نیز ممکن است کمکی به اصلاح این آسیب‌ها نکند.
سیاه‌چاله‌ها؛ دروازه‌ای به جهان‌های دیگر یا تله‌هایی کیهانی؟
از پیش‌بینی نظری در سال ۱۹۱۶ تا پژوهش‌های پیشرفته سال ۲۰۲۵، سیاه‌چاله‌ها همچنان یکی از اسرارآمیزترین پدیده‌های کیهان هستند. آیا آن‌ها دروازه‌هایی به نقاط دیگر فضا و زمان‌اند، یا فقط چاه‌هایی بی‌بازگشت در دل کهکشان‌ها؟ علم مدرن در تلاش است تا به این پرسش پاسخ دهد.
ساخت «کلاه فراصوت» برای تحریک دقیق مغز بدون جراحی
تحولی در درمان بیماری‌های مغزی
دانشمندان کالج دانشگاهی لندن (UCL) و دانشگاه آکسفورد موفق به ساخت یک کلاه نوآورانه شده‌اند که با استفاده از امواج فراصوت می‌تواند نواحی بسیار کوچک و عمیق مغز را بدون نیاز به جراحی تحریک کند. این فناوری پیشرفته می‌تواند جایگزین روش‌های تهاجمی مانند تحریک عمیق مغزی (DBS) شده و افق‌های جدیدی در درمان بیماری‌هایی مانند پارکینسون، افسردگی، آلزایمر و سندرم تورت بگشاید.
شش ماه زندگی با کلیه خوک اصلاح‌شده ژنتیکی؛ گامی بلند در پیوند بین‌گونه‌ای
برای نخستین بار، تیم اندروز، یکی از سه بیماری که کلیه خوک اصلاح‌شده ژنتیکی دریافت کرده‌اند، توانست بیش از شش ماه بدون نیاز به دیالیز به زندگی ادامه دهد؛ اتفاقی که متخصصان آن را نقطه عطفی در علم پیوند اعضا می‌دانند.
تلسکوپ جیمز وب، تصویر خیره‌کننده‌ای از «سحابی پروانه» ثبت کرد
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) با ثبت تصویری بی‌نظیر از «سحابی پروانه» (NGC 6302)، نه تنها منظره‌ای شگفت‌انگیز از یک ستاره در حال مرگ را به نمایش گذاشت، بلکه برای نخستین‌بار سرنخ‌هایی از مواد اولیه سازنده سیارات را در چنین محیطی آشکار کرد.
ساخت نانوالماس در فشار پایین با اشعه الکترونی
دانشمندان ژاپنی موفق شده‌اند نانوالماس‌هایی بی‌نقص را بدون نیاز به فشار و دمای بالا، تنها با استفاده از اشعه الکترونی تولید کنند؛ کشفی که می‌تواند مسیر تازه‌ای برای فناوری‌های کوانتومی، لیتوگرافی و تصویربرداری هموار کند.