در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
جمهوری ترکیه کشوری است در خاورمیانه و قسمتی از آن در اروپا واقع است با این حال چندی است که در تلاش است به اتحادیه اروپا بپیوندد و هماینک تیم ملی فوتبال این کشور در لیگ اروپا شرکت میکند. ترکیه یکی از کشورهای حاضر در منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا و نیز قسمتی از اروپا است که در دهه های گذشته تلاش فراوانی برای عضویت در اتحادیه اروپا انجام داده است. این کشور وسعتی به میزان ۷۸۰، ۵۸۰ کیلومتر مربع و جمعیتی به میزان ۸۰ میلیون نفر دارد.
تاریخ و جغرافیا
ترکیه از شمالغربی با بلغارستان، از غرب با یونان، از شمالشرقی با گرجستان، از شرق با ارمنستان، آذربایجان و ایران، از جنوبشرقی با عراق و سوریه و از جنوب با دریای مدیترانه و به تبع آن با قبرس همسایه است. ترکیه به نوعی فصل مشترک قارههای آسیا و اروپاست و به همین دلیل فرهنگ آن هم تلفیقی از هر دو فرهنگ شرق و غرب کره زمین است.
ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهرهای متعدّدی مانند لودیه و ایونیا قرار داشت. تا اینکه در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، این دولتها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ. م. آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد؛ و پس از اندکی رومیان جای آنها را گرفتند.
ترکیه جزو کشورهای توسعهیافته ردهبندی میشود و نظام آن جمهوری است که در سال ۱۹۲۳ به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاترک) جانشین امپراتوری عثمانی شد. امپراطوری عثمانی به دلیل شکست در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد.
در همین زمان مصطفی کمال پاشا مقاومت ملی را علیه این کشورها طراحی کرد که در نتیجه آن جمهوری ترکیه بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا شد. ترکیه در سال ۱۹۴۶ میلادی عضو سازمان ملل متحد شد و در سال ۱۹۵۲ به ناتو پیوست. این کشور عضو جنبی اتحادیه اروپا است و یکی از اعضای اکو نیز به شمار میآید.
طرح اصلی پرچم ترکیه ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ است. این طرح مربوط میشود به علایمی که امپراتوریهای ترک سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده میکردند.
امپراتوری عثمانی
پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولتهای کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارا) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تأسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر آناتولی را به تصرف درآورد.
در سالهای نخست سده نهم هجری قمری، بایزید ایلدرم (صاعقه) سلطان عثمانی، از تیمور شکست خورد و اسیر شد. تیمور افراد بسیاری را از ترکیه اسیر کرد تا به مناطق دیگر ببرد، ولی به درخواست خواجه علی صفوی آنان را رها کرد و بدین ترتیب این افراد ناحیه شیعهنشین بزرگی را در کشور عثمانی به وجود آوردند و بسیاری از آنان در زمان شاه اسماعیل یکم صفوی به ایران آمدند و جزئی از قزلباشها شدند.
در سال ۸۳۲ ه. خ. (۱۴۵۳میلادی)، سلطان محمد فاتح توانست به زندگی هزار ساله امپراتوری بیزانس (روم شرقی) پایان دهد. فتح درخشان او، تسخیر قسطنطنیه (کنستانتین) پایتخت بیزانس بود، که از آن پس استانبول (اسلامبول) نامیده شد. این فتح مبدأ قرون جدید در تاریخ اروپا شناخته شدهاست.
کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم یکم ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخشهایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید. همچنین او کتابهای بسیاری را از مناطق متصرف شده بدست آورد، که اکنون زینت بخش کتابخانههای ترکیهاست. سلطان سلیم یکم در سال ۸۹۳ ه. خ. (۹۲۰ق. /۱۵۱۴م) شاه اسماعیل یکم را در جنگ چالدران شکست داد.
اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان یکم (قانونی/باشکوه) پسر سلطان سلیم رخ داد. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگهایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه نیز پیشآمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.
سیاست در ترکیه
دموکراسی در ترکیه بر پایه مجلس استوار شده است. رئیس حکومت دراین کشور رئیسجمهور است. مجلس رئیسجمهور را برای مدت هفت سال انتخاب میکند، اما نیازی نیست که رئیسجمهور از اعضای مجلس باشد.
در کشور ترکیه نخستوزیر را هم در این کشور اعضای مجلس انتخاب میکنند و معمولا هم رئیس حزبی که بیشترین کرسی را در مجلس دارد انتخاب میشود.
تعداد نمایندگان مجلس ترکیه ۵۵۰ نفر است که از طریق حزبهای مختلف در ۸۵ ناحیه انتخاباتی معرفی شدهاند، در انتخابات شرکت میکنند. حزبها برای حضور در مجلس ملی باید حداقل ۱۰ درصد آرا را به دست آورند.
رجب طیب اردوغان زاده ۲۶ فوریه ۱۹۵۴) رئیسجمهور کنونی ترکیه است. وی در ۱۴ مارس ۲۰۰۳ به عنوان بیست و هفتمین نخستوزیر این کشور انتخاب شد. او رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه است.
اقتصاد در ترکیه
اقتصاد در ترکیه ترکیبی از اقتصاد مدرن و سنتی بر پایه کشاورزی است. در حال حاضر ۳۵ درصد از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کارند. اقتصاد ترکیه با سرعت در حال خصوصیسازی است با این حال هنوز دولت در بخشهایی، چون بانکداری، حملونقل و ارتباطات دولت نقش اصلی را ایفا میکند.
تولید ناخالص داخلی این کشور ۶۴۰.۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ میلادی بود. ۲۴.۷۹ میلیون نفر از جمعیت این کشور شاغل هستند. نرخ بیکاری ۱۰.۲ درصد است. ۲۰ درصد از مردم این کشور در سال ۲۰۰۲ میلادی زیر خط فقر زندگی میکردند و نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی ۱۰.۵ درصد بود.
تنباکو، کتان، زیتون، جغندر قند و مرکبات مهمترین محصولات کشاورزی این کشور است. مهمترین محصولات صادراتی این کشور پوشاک، مواد غذایی، منسوجات و تجهیزات حمل و نقل است. شرکای تجاری در صادرات ترکیه را کشورهای آلمان ۱۱.۳ درصد، انگلیس ۸ درصد، ایتالیا ۷.۹ درصد، آمریکا ۶ درصد، فرانسه ۵.۴ درصد و اسپانیا ۴.۴ درصد تشکیل میدهد.
مهمترین محصولات وارداتی این کشور ماشینآلات، مواد شیمیایی، سوخت و تجهیزات حمل و نقل است. مهمترین شرکای تجاری ترکیه در واردات روسیه ۱۲.۸ درصد، آلمان ۱۰.۶ درصد، چین ۶.۹ درصد، ایتالیا ۶.۲ درصد، فرانسه ۵.۲ درصد، آمریکا ۴.۵ درصد و ایران ۴ درصد است.یکی از مهمترین منابع اقتصادی ترکیه گردشگری است که گردش مالی فراوانی برای این کشور به همراه دارد.
مردم ترکیه
در کشور ترکیه علاوع بر قوم ترک که ۸۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، گروهی از کردها در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی میکنند که نزدیک به ۲۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند. بقیه جمعیت، گروههای ترکهای آذربایجانی در شمالشرق، لازها در شمال، عربها در جنوب و ارمنیها در استانبول هستند.
میانگین سنی مردم این کشور ۲۸.۶ سال و امید به زندگی ۷۲.۸۸ سال است. زبان رسمی این کشور ترکی است. ۹۹.۸ درصد مردم این کشور مسلمان و اغلب سنی و بقیه مسیحی و یهودی هستند.
* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید
* با کشور آمریکا بیشتر آشنا شوید
* با کشور عراق بیشتر آشنا شوید
* با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید
*با کشور ایران بیشتر آشنا شوید
*با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید
*با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید
در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
حدود ۶۰ تظاهرکننده در درگیری با پلیس در استانبول بازداشت شدند.
کد خبر: ۱۱۷۷۴۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۱
سخنگوی وزارت خارجه چین امروز (دوشنبه) به رجب طیب اردوغان بابت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ترکیه تبریک گفت.
کد خبر: ۱۱۷۷۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
ارزش دلار آمریکا با شروع معاملات پس از پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاستجمهوری ترکیه به حدود ۲۰ لیر رسیده و به یک رکورد جدید نزدیک میشود.
کد خبر: ۱۱۷۷۱۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
رئیس جمهور در پیامی با تبریک پیروزی مجدد «رجب طیب اردوغان» در انتخابات ریاست جمهور ترکیه ، آن را نشانگر تداوم اعتماد ارزشمند ملت ترکیه به وی دانست.
کد خبر: ۱۱۷۷۰۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در حالی انجام شد که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری کنونی توانست در یک رقابت نزدیک کمال قلیچدار اوغلو، نامزد گروههای اپوزیسیون را شکست دهد.
کد خبر: ۱۱۷۷۰۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
دونالد ترامپ رییس جمهور سابق آمریکا روز یکشنبه ضمن تبریک به رجب طیب اردوغان بابت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه , او را دوست خوب توصیف کرده است.
کد خبر: ۱۱۷۷۰۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
روزنامه «صباح» چاپ ترکیه گزارشی تحلیلی از وضعیت دور دوم انتخابات در این کشور منتشر کرده و سه عامل را در نتیجه انتخابات تعیین کننده خوانده است.
کد خبر: ۱۱۷۷۰۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۷
نفس راحت اردوغان
کسب اکثریت آرای پارلمانی توسط حزب عدالت و توسعه و جریانهای ائتلافی حامی اردوغان، احتمال پیروزی شخص او در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری را افزایش داده است. قلیچدار اوغلو اگر هم بتواند اردوغان را شکست دهد باز هم با یک مانع بزرگ رو به رو خواهد بود و آنهم پارلمانی است که اکثریت آنرا ائتلاف اردوغان و ملیگراها کنترل میکنند. تحلیلگران میگویند که این نتیجه هم مزیت بیشتری به اردوغان میدهد و باعث میشود که بسیاری از رایدهندگان از او حمایت کنند تا با یک دولت ضعیف در آینده رو به رو نشوند.
کد خبر: ۱۱۷۶۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
یک رسانه ترکیه ای مدعی شد سردار آزمون و لئاندرو پاردس گزینههای تقویت باشگاه فنرباغچه برای فصل آینده محسوب میشوند.
کد خبر: ۱۱۷۶۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
عملیات دیوار مرزی ترکیه در مرز با ایران تا پایان ۲۰۲۳ میلادی به پایان خواهد رسید.
کد خبر: ۱۱۷۶۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
کمتر از دو روز مانده به برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه ، ارزش لیر ترکیه به پایینترین سطح خود در برابر دلار رسید.
کد خبر: ۱۱۷۶۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
رئیسجمهور اردوغان در صفحه توئیتر خود در پاسخ به مخالفان داخلی و رسانههای غربی، انتخابات اخیر را نشانه وجود دموکراسی در ترکیه دانست.
کد خبر: ۱۱۷۶۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۵
آنکارا همزمان با تلاش برای بازگشت آوارگان سوری به کشورشان طرح ساخت واحدهای مسکونی جدید در شمال سوریه را آغاز کرده است.
کد خبر: ۱۱۷۶۶۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۵
دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در ۱۵۶ نمایندگی خارجی در ۷۳ کشور که از ساعت هشت صبح شنبه گذشته آغاز شده بود، پس از پنج روز در ساعت ۱۷ امروز چهارشنبه پایان یافت.
کد خبر: ۱۱۷۶۵۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۴
"امید اوزداغ" رهبر حزب ظفر ترکیه اعلام کرد که حزب متبوع وی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری از کمال قلیچداراوغلو نامزد ائتلاف ملت حمایت میکند.
کد خبر: ۱۱۷۶۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۳
وزیر دفاع ترکیه در نشستی در پایتخت ترکیه اعلام کرد که نیروهای کشورش طی هشت سال اخیر، موفق شدند نزدیک به 38 هزار «تروریست» را از پای درآورند.
کد خبر: ۱۱۷۶۴۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۳
«جروزالم پست» به نقل از رسانههای ترکیه گزارش داد یک هسته جاسوسی موساد در این کشور کشف شد و 11 نفر در این ارتباط بازداشت شدند.
کد خبر: ۱۱۷۶۳۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
قیمت مرغ با وجود تعیین نرخ مصوب در شورای قیمتگذاری، مجددا گران شده است. وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده بود که اگر مرغداران این قیمت را رعایت نکنند دولت از ترکیه مرغ وارد میکند، اما گزارشهای چندروز گذشته از بازار نشان دهنده آن است که قیمتها همچنان بالاتر از نرخ مصوب است.
کد خبر: ۱۱۷۶۲۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۱
وزیر خارجه سوریه از شرط این کشور برای دیدار رئیس جمهور آن با همتای ترکیه ای خبر داد.
کد خبر: ۱۱۷۶۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۱
رأی دهندگان ترک مقیم خارج از کشور، امروز(شنبه) در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه رأی خود را به صندوق می اندازند.
کد خبر: ۱۱۷۵۹۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۰