در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


جمهوری ترکیه کشوری است در خاورمیانه و قسمتی از آن در اروپا واقع است با این حال چندی است که در تلاش است به اتحادیه اروپا بپیوندد و هم‌اینک تیم ملی فوتبال این کشور در لیگ اروپا شرکت می‌کند.  ترکیه یکی از کشورهای حاضر در منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا و نیز قسمتی از اروپا است که در دهه های گذشته تلاش فراوانی برای عضویت در اتحادیه اروپا انجام داده است. این کشور وسعتی به میزان  ۷۸۰، ۵۸۰ کیلومتر مربع و جمعیتی به میزان ۸۰ میلیون نفر دارد.

 
تاریخ و جغرافیا


ترکیه از شمال‌غربی با بلغارستان، از غرب با یونان، از شمال‌شرقی با گرجستان، از شرق با ارمنستان، آذربایجان و ایران، از جنوب‌شرقی با عراق و سوریه و از جنوب با دریای مدیترانه و به تبع آن با قبرس همسایه است. ترکیه به نوعی فصل مشترک قاره‌های آسیا و اروپاست و به همین دلیل فرهنگ آن هم تلفیقی از هر دو فرهنگ شرق و غرب کره زمین است.

ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهر‌های متعدّدی مانند لودیه و ایونیا قرار داشت. تا اینکه در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، این دولت‌ها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ. م. آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد؛ و پس از اندکی رومیان جای آن‌ها را گرفتند.

ترکیه جزو کشور‌های توسعه‌یافته رده‌بندی می‌شود و نظام آن جمهوری است که در سال ۱۹۲۳ به رهبری مصطفی کمال پاشا (آتاترک) جانشین امپراتوری عثمانی شد. امپراطوری عثمانی به دلیل شکست در جنگ اول جهانی از هم پاشید و مورد تهاجم بریتانیا و متحدانش واقع شد.

در همین زمان مصطفی کمال پاشا مقاومت ملی را علیه این کشور‌ها طراحی کرد که در نتیجه آن جمهوری ترکیه بر پایه اصل جدایی دین از سیاست بنا شد. ترکیه در سال ۱۹۴۶ میلادی عضو سازمان ملل متحد شد و در سال ۱۹۵۲ به ناتو پیوست. این کشور عضو جنبی اتحادیه اروپا است و یکی از اعضای اکو نیز به شمار می‌آید.

طرح اصلی پرچم ترکیه ماه و ستاره سفید با زمینه سرخ رنگ است. این طرح مربوط می‌شود به علایمی که امپراتوری‌های ترک سلجوقی و عثمانی به عنوان پرچم استفاده می‌کردند.

امپراتوری عثمانی


پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولت‌های کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارا) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تأسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر آناتولی را به تصرف درآورد.

در سال‌های نخست سده نهم هجری قمری، بایزید ایلدرم (صاعقه) سلطان عثمانی، از تیمور شکست خورد و اسیر شد. تیمور افراد بسیاری را از ترکیه اسیر کرد تا به مناطق دیگر ببرد، ولی به درخواست خواجه علی صفوی آنان را رها کرد و بدین ترتیب این افراد ناحیه شیعه‌نشین بزرگی را در کشور عثمانی به وجود آوردند و بسیاری از آنان در زمان شاه اسماعیل یکم صفوی به ایران آمدند و جزئی از قزلباش‌ها شدند.

در سال ۸۳۲ ه‍. خ. (۱۴۵۳میلادی)، سلطان محمد فاتح توانست به زندگی هزار ساله امپراتوری بیزانس (روم شرقی) پایان دهد. فتح درخشان او، تسخیر قسطنطنیه (کنستانتین) پایتخت بیزانس بود، که از آن پس استانبول (اسلامبول) نامیده شد. این فتح مبدأ قرون جدید در تاریخ اروپا شناخته شده‌است.

کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم یکم ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخش‌هایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید. همچنین او کتاب‌های بسیاری را از مناطق متصرف شده بدست آورد، که اکنون زینت بخش کتابخانه‌های ترکیه‌است. سلطان سلیم یکم در سال ۸۹۳ ه‍. خ. (۹۲۰ق. /۱۵۱۴م) شاه اسماعیل یکم را در جنگ چالدران شکست داد.

اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان یکم (قانونی/باشکوه) پسر سلطان سلیم رخ داد. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگ‌هایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه نیز پیش‌آمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.

سیاست در ترکیه


دموکراسی در ترکیه بر پایه مجلس استوار شده است. رئیس حکومت دراین کشور رئیس‌جمهور است. مجلس رئیس‌جمهور را برای مدت هفت سال انتخاب می‌کند، اما نیازی نیست که رئیس‌جمهور از اعضای مجلس باشد.

در کشور ترکیه نخست‌وزیر را هم در این کشور اعضای مجلس انتخاب می‌کنند و معمولا هم رئیس حزبی که بیشترین کرسی را در مجلس دارد انتخاب می‌شود.

تعداد نمایندگان مجلس ترکیه ۵۵۰ نفر است که از طریق حزب‌های مختلف در ۸۵ ناحیه انتخاباتی معرفی شده‌اند، در انتخابات شرکت می‌کنند. حزب‌ها برای حضور در مجلس ملی باید حداقل ۱۰ درصد آرا را به دست آورند.

رجب طیب اردوغان زاده ۲۶ فوریه ۱۹۵۴) رئیس‌جمهور کنونی ترکیه است. وی در ۱۴ مارس ۲۰۰۳ به عنوان بیست و هفتمین نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد. او رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه است.

اقتصاد در ترکیه


اقتصاد در ترکیه ترکیبی از اقتصاد مدرن و سنتی بر پایه کشاورزی است. در حال حاضر ۳۵ درصد از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کارند. اقتصاد ترکیه با سرعت در حال خصوصی‌سازی است با این حال هنوز دولت در بخش‌هایی، چون بانک‌داری، حمل‌و‌نقل و ارتباطات دولت نقش اصلی را ایفا می‌کند.

تولید ناخالص داخلی این کشور ۶۴۰.۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ میلادی بود. ۲۴.۷۹ میلیون نفر از جمعیت این کشور شاغل هستند. نرخ بیکاری ۱۰.۲ درصد است. ۲۰ درصد از مردم این کشور در سال ۲۰۰۲ میلادی زیر خط فقر زندگی می‌کردند و نرخ تورم در این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی ۱۰.۵ درصد بود.

تنباکو، کتان، زیتون، جغندر قند و مرکبات مهمترین محصولات کشاورزی این کشور است. مهمترین محصولات صادراتی این کشور پوشاک، مواد غذایی، منسوجات و تجهیزات حمل و نقل است. شرکای تجاری در صادرات ترکیه را کشور‌های آلمان ۱۱.۳ درصد، انگلیس ۸ درصد، ایتالیا ۷.۹ درصد، آمریکا ۶ درصد، فرانسه ۵.۴ درصد و اسپانیا ۴.۴ درصد تشکیل می‌دهد.

مهمترین محصولات وارداتی این کشور ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، سوخت و تجهیزات حمل و نقل است. مهمترین شرکای تجاری ترکیه در واردات روسیه ۱۲.۸ درصد، آلمان ۱۰.۶ درصد، چین ۶.۹ درصد، ایتالیا ۶.۲ درصد، فرانسه ۵.۲ درصد، آمریکا ۴.۵ درصد و ایران ۴ درصد است.یکی از مهمترین منابع اقتصادی ترکیه گردشگری است که گردش مالی فراوانی برای این کشور به همراه دارد.

مردم ترکیه


در کشور ترکیه علاوع بر قوم ترک که ۸۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، گروهی از کرد‌ها در جنوب شرقی و شرق کشور زندگی می‌کنند که نزدیک به ۲۰ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل می‌دهند. بقیه جمعیت، گروه‌های ترک‌های آذربایجانی در شمال‌شرق، لاز‌ها در شمال، عرب‌ها در جنوب و ارمنی‌ها در استانبول هستند.

میانگین سنی مردم این کشور ۲۸.۶ سال و امید به زندگی ۷۲.۸۸ سال است.   زبان رسمی این کشور ترکی است. ۹۹.۸ درصد مردم این کشور مسلمان و اغلب سنی و بقیه مسیحی و یهودی هستند.

* با کشور سوریه بیشتر آشنا شوید

 * با کشور آمریکا بیشتر آشنا شوید

 * با کشور عراق بیشتر آشنا شوید

 * با کشور لبنان بیشتر آشنا شوید

 *با کشور ایران بیشتر آشنا شوید

 *با کشور افغانستان بیشتر آشنا شوید

 *با کشور روسیه بیشتر آشنا شوید

در مورد ترکیه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

زمین لرزه‌ای به بزرگی ۷.۷ ریشتر مناطقی از ترکیه را به شدت لرزاند و باعث خرابی‌های بسیار زیادی در این منطقه شد.
کد خبر: ۱۱۶۲۸۲۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷

تلویزیون رسمی سوریه اعلام کرد که زمین لرزه ی بامداد دوشنبه که مرکز آن ترکیه بود ، تاکنون جان ۶ سوری را گرفته است. این درحالیست که الجزیره شمار کشته شدگان این حادثه را در این کشور ۴۴ نفر اعلام کرد.
کد خبر: ۱۱۶۲۷۹۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷

رسانه‌های ترکیه و سوریه اعلام کردند که بر اثر وقوع زلزله بزرگ ۷.۹ ریشتری در مناطق جنوبی ترکیه و شمال سوریه ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند و به علت ریزش ساختمان‌ها این آمار افزایش می‌یابد.
کد خبر: ۱۱۶۲۷۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه بامداد دوشنبه در نخستین اظهار نظر پس از زمین لرزه ۷.۴ ریشتری این کشور گفت که امیدوارم این فاجعه را به کمک هم و با کمترین میزان تلفات هرچه زودتر پشت سر بگذاریم.
کد خبر: ۱۱۶۲۷۹۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷

بامداد دوشنبه ۱۷ بهمن زمین لرزه ای به بزرگی۷.۹ غازیانتپ در جنوب ترکیه را لرزاند. هنوز گزارشی از میزان خسارت و تلفات این زمین لرزه منتشر نشده است.
کد خبر: ۱۱۶۲۷۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۷

تورم در دو ماه قبل یعنی دسامبر ۲۰۲۲ میلادی، ۶۴.۳ درصد بود. این آمار را منابع رسمی در دولت ترکیه منتشر کرده اند.
کد خبر: ۱۱۶۲۵۹۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۵

گرانی کالا‌های اساسی و گوشت در ترکیه موجب به وجود آمدن صف‌های طولانی مردم برای تهیه کالا‌های ارائه شده توسط مراکز وابسته به شهرداری‌ها با قیمت‌های نسبتا پایین‌تر است.
کد خبر: ۱۱۶۲۴۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۴

داده‌های وزارت گردشگری ترکیه نشان می‌دهد که در سال گذشته مجموعاً ۴۴.۶ میلیون نفر وارد شده‌اند که تنها کمتر از اوج سال ۲۰۱۹ (۴۵.۱ میلیون نفر) است.
کد خبر: ۱۱۶۲۲۲۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲

نخست‌وزیر سوئد بدون محکوم کردن اهانت‌های سیاستمداران کشورش علیه کتاب آسمانی مسلمانان از کسانی که به منافع ملی سوئد ضربه می‌زنند انتقاد کرد.
کد خبر: ۱۱۶۲۱۵۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲

درآمد گردشگری ترکیه در سال ۲۰۲۲ به رکورد ۴۶.۳ میلیارد دلار رسید و این در شرایطی است که کسری تجاری این کشور به بیش از ۱۰۹ میلیارد دلار افزایش یافت.
کد خبر: ۱۱۶۲۱۵۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲

سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه سه‌شنبه شب گفت که آنکارا از پیوستن ایران به مذاکرات این کشور با سوریه و با میانجیگری روسیه استقبال می‌کند.
کد خبر: ۱۱۶۲۱۲۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۲

وزارت امور خارجه ترکیه به اتباع این کشور برای سفر به آمریکا و اروپا با توجه به تشدید اقدامات ضد اسلامی و نژادپرستانه هشدار داد.
کد خبر: ۱۱۶۱۶۸۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۹

ترکیه درپی هتک حرمت ساحت مقدس قرآن کریم در دانمارک، سفیر این کشور در آنکارا را احضار کرد.
کد خبر: ۱۱۶۱۵۱۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۸

مولود چاووش اوغلو وزیر امورخارجه ترکیه پنجشنبه شب گفت: نشست سه جانبه با سوئد و فنلاند برای بررسی روند پیوستن این دو کشور به ناتو پس از تظاهرات اخیر در استکهلم بی معنی است.
کد خبر: ۱۱۶۱۴۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۷

متخصص اگروتکنولوژی و زراعت گفت: در صورتی که ۲ سد دیگر ترکیه با نام‌های "توزلوجا" و "سویله مز" آبگیری شود، هیچ آوردی از شاخه بین گول داغ رودخانه ارس به ایران نخواهد آمد.
کد خبر: ۱۱۶۱۱۳۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۵

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به هتک حرمت قرآن کریم در سوئد ادعا کرد که ممکن است هدف از سوزاندن کتاب مقدس مسلمانان، ایجاد اختلاف میان ترکیه و سوئد بوده است.
کد خبر: ۱۱۶۰۹۴۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۴

منابع خبری بامداد یکشنبه گزارش دادند، در پی اهانت به قرآن کریم در سوئد، شماری از شهروندان ترکیه در شهر استانبول مقابل سرکنسولگری سوئد تجمع اعتراضی برگزار کردند.
کد خبر: ۱۱۶۰۶۴۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۲

سفیر آمریکا در ترکیه تصریح کرد که واشنگتن مخالف برقراری ارتباط آنکارا با دمشق و عادی‌سازی روابط است.
کد خبر: ۱۱۶۰۵۱۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱

یک استاد ژئوپلیتیک دانشگاه با بیان این که مساله آب مشکلی اساسی ولی قابل حل است، معتقد است: دستگاه سیاست خارجی باید در روابط بین‌المللی به گونه‌ای عمل کند که تحریم‌ها برداشته شده و پول و سرمایه به کشور آید تا بتوانیم طرح‌های مربوط به مسائل آبی را اجرایی و پیاده کنیم.
کد خبر: ۱۱۶۰۵۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱

وزارت خارجه ترکیه سفیر سوئد را به دلیل برنامه ریزی برای آتش زدن قرآن احضار کرد.
کد خبر: ۱۱۶۰۴۹۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱