کلیات 

---

کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری مرجعی است برای رسیدگی به تخلفات ساختمانی از لحاظ ضوابط شهرسازی و ایمنی است. اگر شهروندان که در ساخت و ساز دست دارند در حوزه ساختمان سازی مرتکب تخلفی شوند، این تخلف در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها از ۱۱ تبصره تشکیل شده‌است.
تبصره‌های دو تا شش قانون ماده ۱۰۰ شهرداری که مصوب سال ۱۳۳۴ است، این کمیسیون را مخیر کرده که با اخذ جریمه مالی تخلفات ساخت و ساز مانند احداث بنای بدون پروانه، عدم احداث پارکنیگ، تراکم اضافی را نادیده بگیرد.

 

---

تخلفات در ساخت و ساز یکی از منابع درآمدی برای شهرداری‌های متخلف است. طریقه وصول این درآمد‌ها از طریق کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری در شهرداری‌ها است. منافع مادی که در اثر تخلفات ساختمانی و توسط کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ عاید شهرداری‌ها می‌شود، روند بروز تخلفات عمدی در ساخت و ساز‌های شهری را تشدید نموده‌است.  

 

---

اعضای این کمیسیون را افراد زیر تشکیل می دهند: 

نماینده دادگستری
نماینده شورای شهر
نماینده فرمانداری
نماینده شهرداری که حق رای ندارد.

 

---

بر اساس نظر کارشناسان، شهرداری‌ها در حال حاضر همواره در دوراهی تعارض منافع، یعنی انتخاب بین انجام وظایف خود که پیشگیری از تخلفات ساختمانی و صدور حکم تخریب یا اصلاح است و راه دوم یعنی افزایش درآمد خود از طریق تبدیل تخلفات به جریمه مالی قرار دارند.

بر اساس تعاریف متداول ادبیات تعارض منافع، این موقعیت را تعارض درآمد و وظیفه می‌نامند.