کلیات
خاورمیانه منطقه‌ای استراتژیک و حیاتی در جنوب غرب آسیا است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و نیز حجم انبوه انرژی دارای شرایط فوق العاده‌ای است. این منطقه که کشور‌های بسیاری را در خود جای داده، یکی از ملتهب‌ترین مناطق جهان است و طی روز و ماه‌ها حوادث فراوانی در آن رخ می‌دهد.
جغرافیای منطقه
این ناحیه گروه‌های فرهنگی و نژادی گوناگونی مانند ایرانیان، آشوری‌ها، آذربایجانی‌ها، ترک‌های آناتولی، کردها، اسرائیلی‌ها، عرب‌ها و بربر‌ها را در خود جای داده‌است. زبان‌های اصلی این منطقه عبارت است از فارسی، ترکی آذربایجانی، کردی، لری، بلوچی، آشوری، ترکی استانبولی، عربی وعبری. در برخی زمینه‌ها واژه بسط یافته خاورمیانه به تازگی شامل کشور‌های افغانستان، پاکستان، قفقاز، آسیای مرکزی و آفریقای شمالیشده‌است که علاوه بر آنچه یاد شد زبان اردو و پشتو را نیز در بر می‌گیرد.
خاورمیانه منطقه‌ای است که قسمت اعظم آن از بیابان و علفزار تشکیل می‌شود. در مورد وسعت این منطقه بین متخصصان اختلاف فاحشی وجود دارد به‌طوری‌که برخی از آنان حتی اصطلاح «خاورمیانه» را اصولاً قبول ندارند، چون آن را خیلی مبهم و اشتباه می‌دانند. این اصطلاح از طرف اروپاییان به این منطقه داده شده‌است، زیرا اروپاییان سرزمین‌هایی که در شرق اروپا بودند رو به ترتیب به سه قسمت خاوردور (آسیای شرقی)، خاورمیانه (جنوب غرب آسیا) و خاور نزدیک تقسیم‌بندی کرده‌اند.
تاریخچه
خاورمیانه از نخستین خاستگاه‌های تمدن جهان بوده‌است. بسیاری از باور‌ها و آیین‌های جهان از اینجا برخاسته‌اند. خاورمیانه از میانه قرن بیستم، مرکز توجه جهانی و شاید حساسترین منطقه جهان از نظر استراتژیکی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بوده‌است و مکان کشمکش‌های دراز مدت اعراب و اسرائیل است. خاورمیانه زادگاه ادیان مهمی، چون یهودیت، مسیحیت، اسلام، و ادیان غیر ابراهیمی مثل دین زرتشتی، آیین مهر و مانوی است.
برخی افراد از واژه خاورمیانه به دلیل اروپامحوری بودن آن انتقاد می‌کنند. این منطقه تنها از دید اروپای غربی، در مشرق واقع شده در حالیکه همین منطقه برای یک هندی منطقه‌ای غربی و برای یکروسی در جنوب واقع شده‌است.
با نابودی امپراتوری عثمانی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی، دیگر اصطلاح خاور نزدیک کاربرد زیادی نداشت و این در حالی بود که اصطلاح خاورمیانه به کشور‌های تازه بنیاد جهان اسلام اطلاق شد.
خاورمیانه از مناطقی است که به دلیل برخورداری از ذخایر عظیم نفت، یک منبع انرژی برای جهان به‌شمار می‌رود. عربستان، ایران، عراق، کویت، امارات متحده عربی از کشورهایی هستند که دارای بزرگترین منابع نفت در جهان هستند. خاورمیانه همچنین دارای ذخایر عظیم گاز طبیعی است. ایران و قطر به ترتیب اولین و دومین ذخایر گاز طبیعی در جهان را دارند. اقتصاد کشور‌های نفت خیز خاورمیانه بیشتر تک محصولی و به صادرات نفت وابسته است و کمتر از منابع نفت در بخش صنعتی این کشور‌ها استفاده می‌شود. یمن یکی از کشور‌های فقیر این منطقه به‌شمار می‌رود.
تحولات خاورمیانه
همانطور که اشاره شد، منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا یا همان خاورمیانه به واسطه برخی دلایل و زمینه‌های ژئوپلیتیکی موجود در دهه‌های اخیر آبستن رقابت و درگیری‌های فراوانی بوده است؛ مجموعه حوادثی که این منطقه از جهان را به یکی از نا امن‌ترین مناطق تبدیل کرده است و جنگ و خون ریزی بخش جدایی ناپذیر آن شده است.
حضور رژیم صهیونیستی در این منطقه که به نوعی تأمین کننده منافع آمریکا است، شکل گیری گروه‌های تروریستی در کشور‌های عراق و سوریه، اختلافات ارضی و مرزی کشور‌های حاشیه خلیج فارس با یکدیگر و با ایران، وجود میادین غنی نفت و گاز در منطقه، مرز‌های تحمیلی و جدا شدن اجباری ملت‌ها از یک دیگر، نقش آفرینی قدرت‌های فرامنطقه‌ای و... از جمله دلایلی است که به نا امن و پر آشوب شدن منطقه منجر شده است.
در شرایط کنونی درگیری‌های نظامی و سیاسی داخلی و بین المللی میان در کشورهایی، چون سوریه، یمن، بحرین، عراق و نیز اختلافات عمیق میان ایران و عربستان در کنار برخی بحران‌های سیاسی میان قطر و عربستان و نیز ترکیه و عربستان از جمله مشکلاتی است که در منطقه وجود دارد.
با این تفاسیر منطقه خاورمیانه به صورت مستمر در گیر تحولاتی است که به صورت به روز در حال رخ دادن است و نتیجه اکثر این تحولات تشدید بحران در منطقه بوده است.
در مورد تحولات خاورمیانه در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
آخرین تحولات خاورمیانه
دستور آماده باش نظامی وزیر جنگ اسرائیل، درخواست سوریه برای اقدام فوری علیه ترکیه، اعلام سه روز عزای عمومی در عراق، آماده باش حماس برای حمله موشکی به اسرائیل و دیدار ظریف با وزیر خارجه قطر از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۸۲۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۶
آخرین تحولات خاورمیانه
نشست اضطراری نتانیاهو با مقام‌های نظامی، قدردانی ترکیه، پاکستان و افغانستان از ایران، حمله به نفتکشی در مقابل بندر بانیاس سوریه، عملیات زمینی ارتش ترکیه علیه پ. ک. ک در شمال عراق و احضار سفیر آمریکا به وزارت خارجه ترکیه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۸۰۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۵
آخرین تحولات خاورمیانه
تفاهم عراق با سه کشور غربی برای ساخت راکتور‌های هسته‌ای، گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجه ترکیه و امارات بعد از چهار سال، ممنوعیت ورود اتباع پاکستانی به عربستان، مذاکره فرماندهان ارتش سوریه و شبه‌نظامیان کُرد و اعزام کاروان بزرگ نطامی آمریکا از عراق به سوریه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۸۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۴
آخرین تحولات خاورمیانه
بازداشت گسترده هواداران ولیعهد سابق عربستان، حمله راکتی به پایگاه نیروهای آمریکایی در اطراف فرودگاه بغداد، ابراز رضایت روسیه از روند مذاکرات احیای برجام، درخواست سوریه از سازمان ملل و شورای امنیت برای اقدام علیه اسرائیل و واکنش وزیر جنگ اسرائیل به انفجار اطراف دیمونا، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۶۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۳
آخرین تحولات خاورمیانه
تصویربرداری پهپاد ایرانی از ناو آمریکایی در خلیج فارس، برگزاری دور دوم گفت‌وگوهای ایران و عربستان، عملیات نیروهای یمنی علیه پایگاه هوایی «ملک خالد»، تحویل ششمین محموله واکسن اسپوتنیک وی به ایران و شروط طالبان برای حضور در نشست ترکیه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۲
آخرین تحولات خاورمیانه
راه‌های جدید حزب الله برای به چالش کشیدن اسرائیل، بیانیه اتحادیه اروپا درباره نشست کمیسیون مشترک برجام، رایزنی مشاور امنیت ملی عراق و سفیر سعودی در بغداد، تعویق نشست استانبول درباره افغانستان و تاسیس یک نهاد حقوق بشری از سوی مخالفان بن‌سلمان، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مربوط به خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۳۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
آخرین تحولات خاورمیانه
رایزنی‌ها در وین برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه ایران، استقبال روسیه ار نزدیکی روابط میان تهران و ریاض، اعلام آمادگی روسیه برای حل مناقشات خلیج فارس، ایجاد مکانیزم خروج آمریکا از عراق و تمرینات نظامی اسرائیل در مرز‌های اردن، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۷۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۳۱
آخرین تحولات خاورمیانه
پیشنهاد عربستان به آمریکا برای حضور نیروهای عربی در عراق، واکنش ایران به خبر مذاکره میان تهران و ریاض، حملات راکتی به پایگاه هوایی بلد در شمال عراق، اعلام زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سوریه و تشکیل کمیته خروج نظامیان آمریکا از عراق، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۶۹۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۳۰
آخرین تحولات خاورمیانه
تایید غنی سازی ۶۰ درصدی ایران از سوی آژانس، حمله پهپادی ترکیه به شمال عراق، طرح نماینده سازمان برای تدوین قانون اساسی سوریه، ورود ناو هواپیمابر فرانسه به آب‌های بحرین و موافقت شورای امنیت با اعزام ناظران آتش‌بس به لیبی، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۶۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۹
آخرین تحولات خاورمیانه
نخستین واکنش بایدن به آغاز غنی سازی ۶۰ درصد توسط ایران، نشست سه جانبه دیپلمات‌های ایران، روسیه و چین در وین، ارائه لایحه محدودیت فروش اف-۳۵ به امارات در کنگره آمریکا، دعوت عراق از ۷۵ سازمان و کشور برای نظارت بر انتخابات زودهنگام و پیام تبریک سلطان عمان به بشار اسد، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۶۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۸
آخرین تحولات خاورمیانه
اظهارات مداخله‌جویانه امارات علیه ایران و برجام، موضع گیری روسیه درباره نشست کمیسیون مشترک برجام، درخواست خانواده قربانیان ۱۱ سپتامبر درباره نقش عربستان در این حملات، دستور نخست‌وزیر عراق برای آغاز تحقیقات فوری درباره حمله به اربیل و هدف قرار گرفتن کاروان نظامی آمریکا در عراق، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۶۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۷
آخرین تحولات خاورمیانه
بازدید بازرسان آژانس از تاسیسات هسته‌ای نطنز، اولتیماتوم طالبان به آمریکا برای خروج نیروها از افغانستان، واکنش وزارت دفاع آمریکا درباره حمله موشکی به فرودگاه اربیل، واکنش تروئیکای اروپا به غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران و رایزنی وزرای خارجه آمریکا و کشور‌های اروپایی درباره ایران از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۶۱۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۶
آخرین تحولات خاورمیانه
حمله به مرکز جاسوسی موساد در شمال عراق، واکنش سازمان ملل به خرابکاری تروریستی در سایت نطنز، ابراز نگرانی آمریکا از غنی سازی ۶۰ درصد ایران، پیام شدیداللحن حماس به اسرائیل و بازداشت ۱۷۶ تن در عربستان به اتهام فساد، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۵۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۵
آخرین تحولات خاورمیانه
بیانیه ارتش یمن درباره عملیات جدید در عمق خاک عربستان، لغو مجوز‌های تسلیحات نظامی به ترکیه از سوی کانادا، واکنش تهران به تحریم ۸ مقام ایرانی توسط اتحادیه اروپا، بیانیه وزارت خارجه روسیه در باره سفر لاوروف به ایران و امضای ۵ توافقنامه همکاری میان ترکیه و لیبی، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۵۷۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۴
آخرین تحولات خاورمیانه
ادعای رسانه اسرائیلی درباره نقش موساد در حادثه نطنز، رایزنی مشاور امنیت ملی عراق و سفیر آمریکا درباره ایران، عملیات نظامی مخفیانه رژیم صهیونیستی در خاورمیانه، سفر مشاور امنیت ملی عراق به ایران و تشدید درگیری‌ها میان نیروهای ریاض و ابوظبی در یمن، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۵۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۳
آخرین تحولات خاورمیانه
روایت نیویورک تایمز از تنبیه آمریکا توسط ایران، گفتگوی عراق و اتحادیه عرب درباره ایران، بمباران مناطقی از یمن توسط عربستان سعودی، از سرگیری اعتراضات علیه نتانیاهو در اسرائیل و نامه‌های فلسطین به سازمان ملل درباره جنایات اسرائیل از مهم ترین خبرها و رویدادهای بین الملی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۵۲۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۲
آخرین تحولات خاورمیانه
نامه اسرائیل به شورای امنیت درباره برنامه موشکی ایران، نشست الکاظمی با گروه‌های شیعه عراق درباره آمریکا، گفت‌وگوی وزرای خارجه قطر و آمریکا درباره ایران، پیام امیر کویت به رئیس جمهوری ترکیه و دیدار بشار اسد با فرستاده پوتین در دمشق، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۵۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۱
آخرین تحولات خاورمیانه
رزمایش نظامی مشترک رژیم اسرائیل و امارات، تعیین سفیر جدید روسیه در عراق، توضیحات وزارت خارجه عراق درباره خروج نیروهای آمریکایی از این کشور، واکنش سازمان ملل درباره کشتی حادثه دیده ایرانی و کشته شدن دو نظامی ترکیه در شمال سوریه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۴۹۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۲۰
آخرین تحولات خاورمیانه
توافق واشنگتن و بغداد بر جمع کردن پایگاه‌های آمریکا، دیدار نمایندگان آمریکا و روسیه برای احیای برجام، امضای توافق‌های همکاری بین عراق با امارات و عربستان، درخواست بیش از ۷۰ نماینده کنگره برای اتمام جنگ یمن و دیدار رئیس سازمان حشد شعبی عراق با مقامات روسیه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۴۷۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۹
آخرین تحولات خاورمیانه
تشکیل کارگروهی برای رفع تحریم‌های ایران، درخواست روسیه از حزب الله برای ادامه حضور در سوریه، بهره‌برداری تجاری از اولین راکتور نیروگاه هسته‌ای امارات، بمباران شمال عراق از سوی جنگنده‌های ترکیه و ماموریت دوباره به نتانیاهو برای تشکیل کابینه اسرائیل، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۰۴۴۴۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۸
