کلیات
تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشورهای هدف از فعالیتهای اقتصادی بین المللی صورت میگیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشورهای مجری قرار میگیرد تا کشور یا کشورهای هدف نسبت به سیاستهای خود به ویژه در بعد اقتصادی تجدید نظر کنند.
انواع تحریم
به طور کلی تحریم را از سه جنبه طبقهبندی میکنند:
تقسیمبندی از لحاظ اندازه یا حدود تحریم
تقسیمبندی از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده
تقسیمبندی از لحاظ اقتصادی یا غیراقتصادی
از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده، تحریم را به دو نوع تقسیمبندی میکنند:
تحریم یکجانبه: تحریمی است که فقط از طرف یک کشور علیه کشور هدف وضع میگردد. از دیدگاه تاریخی، این نوع تحریم دارای پیشینهای ضعیف در دستیابی به اهداف امنیت ملی و دیگر خواستهای سیاست خارجی میباشد.
تحریم چندجانبه: تحریمی که در اعمال آن بیشتر از یک کشور سهیم است. در مقایسه با تحریم یکجانبه، تحریم چندجانبه، بار مالی و تجاری شدیدی را به کشور هدف برای تغییر سیاست مورد اعتراض وارد میسازد. چراکه کشور هدف امکان یافتن جانشین برای کمکردن زیان اقتصادی را ندارد. همچنین بخش بزرگی از تولید ناخالص ملی این کشور به واسطهٔ نیاز به مراودات تجاری و سرمایهگذاری بین المللی تحت تاثیر تحریم واقع خواهد شد.
تحریمهای علیه ایران
به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهان اطلاق میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا عدم انجام عملی به کار گرفته شده است. عمده تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری یافت.
برنامه هستهای ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شده است.
انواع تحریم علیه ایران
تحریمهای ایران را از نظر تحریم کنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریمهای چندجانبه همچون تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیهٔ اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
نخستین تحریم جامع سراسری علیه ایران در دوران معاصر، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب دکتر محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملیسازی صنعت نفت را دنبال میکرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریمات اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع کرد. در سال ۱۹۹۵، بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که به موجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایه گذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک جانبه قطع گردید.
این تحریمها از لحاظ فنی به ۴ گروه تقسیم می شود که تصویب و لغو هرکدام سازوکار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم درباره چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهای صورت گرفته موفق شده حکم لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند، اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است.
تحریمهایی که از آن سخن به میان است در ابعاد مختلف از جمله پزشکی، فناوری، دارو، غذا، هسته ای، فضایی و... علیه ایران وضع شده است و کشورهای مجری به ویژه آمریکا در صدد هستند تا با اجبار دیگر کشورهای همکار با ایران را نیز با این رویه همراه کنند؛ مجموعه تصمیمهایی که در طول دهههای اخیر با فراز و نشیب استمرار داشته و تا کنون ایران را واردار به عقب نشینی از اهداف و برنامههای خود در چارچوب ارزشها و برنامههای انقلاب اسلامی نکرده است.
دبیر ستاد حقوق بشر گفت: تحریم هایی مثل دارو و غذا توسط آمریکا موجب میشود که سالانه دهها هزار نفر در دنیا کشته شوند که ایران هم جزو این کشورهاست.
کد خبر: ۱۱۸۸۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۶
دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا موسوم به اوفک سه شرکت را به اتهام ارتباط با شبکه فرار از تحریم های واشنگتن و حمایت از روابط نظامی روسیه و کره شمالی و نیز یک ایرانی را به بهانه قوانین ضد تروریسم تحریم کرد.
کد خبر: ۱۱۸۸۲۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۶
به بهانه قطع دسترسی روسیه به تجهیزات نظامی خارجی؛
انگلیس به بهانه قطع دسترسی روسیه به تجهیزات نظامی خارجی افراد و نهادهایی را در ایران، ترکیه، اسلوواکی، سوئیس و دبی تحریم کرده است.
کد خبر: ۱۱۸۶۹۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
ایالات متحده چهار مقام صرب بوسنی و هرزگوین را تحریم کرد.
کد خبر: ۱۱۸۵۸۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۰
ژاپن جمعه فهرست گستردهای از تحریم ها علیه روسیه را اعلام کرد که شامل ممنوعیت صادرات خودروهای هیبریدی و الکتریکی نیز میشود.
کد خبر: ۱۱۸۵۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
فروش خودرو در روسیه در ژوئن بیش از ۱۵۱ درصد جهش داشت.
کد خبر: ۱۱۸۴۱۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
دبیر اتاق بازرگانی ایتالیا- روسیه اعلام کرد که به زودی مکانیزمی برای معامله شرکتهای ایتالیایی به روبل راهاندازی میشود.
کد خبر: ۱۱۸۳۵۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۶
میرسلیم در گفتگو با تابناک مطرح کرد:
تحریم یکی آشناترین سیاستهایی است که ایرانیها با آن آشنا هستند و از آسیبهای آن متضرر شدند. مصطفی میرسلیم، نماینده مجلس در این باره به تابناک میگوید: فرصتسوزیهای در دهه ۹۰ باعث بروز چنین شرایط سخت اقتصادی شد. اما با صبر، استقامت ومدیریت صحیح میتوان از تحریم ها عبور کرد.
کد خبر: ۱۱۸۲۶۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۰
مدیرعامل شرکت نفت دولتی سوریه اعلام کرد که تحریم های آمریکا تولید نفت و گاز این کشور را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
کد خبر: ۱۱۸۲۴۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
گروه انرژی اتریشی OMV با وجود قراردادهایی که نیازهای وارداتی را از منابع دیگر پوشش میدهد، به خرید گاز روسیه در زمستان امسال ادامه خواهد داد.
کد خبر: ۱۱۸۲۴۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
در گفتوگو با نمایندگان مجلس مطرح شد:
بیش از چهل سال است، ایران با تحریم های ظالمانه آمریکا دست و پنجه نرم میکند. معیشت مردم نیز تحت تاثیر همین موضوع کم آسیب ندید و این روند تا امروز ادامه دارد. حال باید دید آیا مسئولان و ادارات هم همچون مردم از این موضوع متضرر شدهاند یا خیر؟ لطفالله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس و فریدون عباسی، عضو کمیسیون انرژی، در این باره به تابناک پاسخ دادند.
کد خبر: ۱۱۸۱۹۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۷
دولت چین در واکنش به اقدام آمریکا و هلند اعلام کرد صادرات برخی از فلزاتِ موثر در ساخت ریزتراشهها را کنترل میکند.
کد خبر: ۱۱۸۱۸۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
اروپا در تازهترین تحریم های خود در حالی مدعی نقض حقوق بشر در ایران شده که اهداف سیاسی در پس این موضوع بیش از پیش نمایان شده است.
کد خبر: ۱۱۸۰۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۶
واشنگتن اعمال تحریم ها علیه «واگنر» را به تعویق انداخته است و این تحریم ها قرار است به صورت موقت تعلیق شوند.
کد خبر: ۱۱۸۰۴۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
مرور روزنامههای پنجشنبه ۱۸ خرداد
واکنش مثبت دلار به اخبار گشایشها، بررسی کاهش ۲۰ درصدی قیمت مسکن، روایت بازگشایی سفارت در ریاض، عقب کشیدن ساعت یا عقب کشیدن کارمندان؟ پشت پرده برکناری میراسماعیلی از فدراسیون، ناگفتههای ظریف از برجام، امنیتی سازان و ماجرای اتهام محور شرارت و «فتاح» پاسخ تهران به چهار دهه تحریم نظامی، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
کد خبر: ۱۱۷۸۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۸
آمریکا تحریم های جدیدی را علیه اشخاص و گروههایی در ایران، چین و هنگ کنگ اعمال کرد.
کد خبر: ۱۱۷۸۱۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۶
بعد از آنکه مقامهای روسیه حکم مجازات ۲۵ سال حبس را برای ولادیمیر کارا مورزا، چهره مخالف دولت مسکو صادر کردند، شورای اروپا روز دوشنبه در پاسخ به این تصمیم ۹ فرد روس دیگر را در فهرست سیاه تحریم هایش قرار داد.
کد خبر: ۱۱۷۸۰۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۶
شبکه فاکس نیوز گزارش داد که ۱۹ سناتور جمهوری خواه نزدیک به دو سال پس از خروج آمریکا از افغانستان به دنبال تحریم های جدید طالبان برای نقض حقوق بشر هستند.
کد خبر: ۱۱۷۷۵۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۲
سخنگوی ارشد اتحادیه اروپا در توجیه تازهترین بسته تحریم ی علیه ایران که دوشنبه گذشته به بهانه مسائل حقوق بشری وضع شد ادعا کرد: تحریم ها سیاست و هدف اقدامات ما نیست، بلکه یکی از ابزارهای موجود برای واکنش به تحولاتی است که بر خلاف منافع اتحادیه اروپا به شمار میرود.
کد خبر: ۱۱۷۶۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۵
ژاپن امروزجمعه از اعمال تحریم های جدید علیه روسیه به سب جنگ اوکراین خبر داد که شامل ۱۷ فرد و ۷۸ نهاد می شود.
کد خبر: ۱۱۷۶۶۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۵