کلیات
تحریم یا Sanction اقدامی است که از سوی یک یا چند بازیگر بین المللی عیله یک یا چند بازیگر دیگر با هدف مجازات و محروم ساختن کشورهای هدف از فعالیتهای اقتصادی بین المللی صورت میگیرد؛ اقدامی که در دستور کار کشورهای مجری قرار میگیرد تا کشور یا کشورهای هدف نسبت به سیاستهای خود به ویژه در بعد اقتصادی تجدید نظر کنند.
انواع تحریم
به طور کلی تحریم را از سه جنبه طبقهبندی میکنند:
تقسیمبندی از لحاظ اندازه یا حدود تحریم
تقسیمبندی از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده
تقسیمبندی از لحاظ اقتصادی یا غیراقتصادی
از لحاظ تعداد کشورهای فرستنده، تحریم را به دو نوع تقسیمبندی میکنند:
تحریم یکجانبه: تحریمی است که فقط از طرف یک کشور علیه کشور هدف وضع میگردد. از دیدگاه تاریخی، این نوع تحریم دارای پیشینهای ضعیف در دستیابی به اهداف امنیت ملی و دیگر خواستهای سیاست خارجی میباشد.
تحریم چندجانبه: تحریمی که در اعمال آن بیشتر از یک کشور سهیم است. در مقایسه با تحریم یکجانبه، تحریم چندجانبه، بار مالی و تجاری شدیدی را به کشور هدف برای تغییر سیاست مورد اعتراض وارد میسازد. چراکه کشور هدف امکان یافتن جانشین برای کمکردن زیان اقتصادی را ندارد. همچنین بخش بزرگی از تولید ناخالص ملی این کشور به واسطهٔ نیاز به مراودات تجاری و سرمایهگذاری بین المللی تحت تاثیر تحریم واقع خواهد شد.
تحریمهای علیه ایران
به مجموعه اقداماتی از سوی قدرتهای جهان اطلاق میشود که در جهت مجازات حکومت ایران یا وادار کردن این کشور به انجام یا عدم انجام عملی به کار گرفته شده است. عمده تحریمها علیه ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی سال ۵۷، بعد از اشغال سفارت آمریکا در تهران شکل گرفت و در پی چالش بر سر برنامه هستهای ایران شدت بیشتری یافت.
برنامه هستهای ایران از سال ۸۵ و به دنبال ارجاع پرونده این کشور از آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت، با تحریمهای مختلفی مواجه شده است.
انواع تحریم علیه ایران
تحریمهای ایران را از نظر تحریم کنندگان میتوان به ۴ دسته کلی تقسیم بندی کرد: تحریمهای چندجانبه همچون تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای اتحادیهٔ اروپا، تحریمهای تکجانبه از سوی کشورهای مختلف مانند ایالات متحده و تحریمهای کنگره آمریکا.
نخستین تحریم جامع سراسری علیه ایران در دوران معاصر، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب دکتر محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملیسازی صنعت نفت را دنبال میکرد. اولین قطعنامه شورای امنیت علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
آمریکا نیز در سال ۱۹۸۰ تحریمات اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع کرد. در سال ۱۹۹۵، بیل کلینتون رئیس جمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که به موجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایه گذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یک جانبه قطع گردید.
این تحریمها از لحاظ فنی به ۴ گروه تقسیم می شود که تصویب و لغو هرکدام سازوکار جداگانهای دارد. بخشی از دشواری مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ هم درباره چگونگی لغو همین تحریم هاست. ایران در برخی از موارد با شکایت از تحریمهای صورت گرفته موفق شده حکم لغو آنها را از دادگاه اتحادیه اروپا بگیرد. لغو تحریم از طریق شکایت در دادگاه گرچه میتواند آرام آرام رویهای در این زمینه ایجاد کند، اما روند لغو تحریمها از این روش بسیار زمان بر و هزینه ساز و با نتیجهای غیرقابل تضمین است.
تحریمهایی که از آن سخن به میان است در ابعاد مختلف از جمله پزشکی، فناوری، دارو، غذا، هسته ای، فضایی و... علیه ایران وضع شده است و کشورهای مجری به ویژه آمریکا در صدد هستند تا با اجبار دیگر کشورهای همکار با ایران را نیز با این رویه همراه کنند؛ مجموعه تصمیمهایی که در طول دهههای اخیر با فراز و نشیب استمرار داشته و تا کنون ایران را واردار به عقب نشینی از اهداف و برنامههای خود در چارچوب ارزشها و برنامههای انقلاب اسلامی نکرده است.
کد خبر: ۱۲۱۰۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۵
گزارشها از این حکایت دارند که تحریم دولتی آیفون در چین شتاب گرفته و در حال تشدید شدن است.
کد خبر: ۱۲۱۰۵۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۵
سخنگوی وزارت امور خارجه تحریم ۶ فرد و نهاد ایرانی از جمله فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و همچنین نمایندگان جنبشهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین در تهران توسط آمریکا را محکوم کرد.
کد خبر: ۱۲۱۰۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۵
چین از شورای امنیت سازمان ملل خواست که با توجه به شرایط فعلی در افغانستان تحریم ها علیه این کشور را تعدیل کند.
کد خبر: ۱۲۱۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۴
نبض خبر
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی گفت: «من و دوستانم بلد نیستیم در شرایط تحریم کشور را اداره کنیم، هیج وقت هم چنین ادعایی نداشتیم.» نوبخت مدعی شد: «داشتیم کاری میکردیم که تحریم ها لغو شود، همین مجلس کنونی نگذاشت» اظهارات نوبخت را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۰۹۳۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
مهدی کرباسیان از مدیران ارشد سابق ایران در گفتگو با نبض بورس گفت: کسری بودجه ۱۴۰۲ مشخص بود و دلسوزان اقتصادی بارها، هم به دولت و هم به مجلس گفتند. اما آن چیزی که مجلس تصویب کرد نشان داد اصلاً توجهی به این موضوع نکرده و الان، کسری بودجه مشهود است.
کد خبر: ۱۲۰۹۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
کد خبر: ۱۲۰۹۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
آمریکا روز جمعه واردات محصولات سه شرکت چینی را به دلیل وادار کردن اویغورهای مسلمان و سایر اقلیتها به کار اجباری ممنوع کرد.
کد خبر: ۱۲۰۹۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
آمریکا دو مقام اطلاعاتی ایران را به بهانه «نقض حقوق بشر، توطئه علیه مقامهای آمریکایی و مخالفان حکومت ایران» تحریم کرد.
کد خبر: ۱۲۰۸۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۸
کد خبر: ۱۲۰۸۸۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶
فوتو نیوز تابناک
از کسری ۱۷ هزار میلیارد تومانی درآمدهای شهرداری تهران تا انتظار رئیس جمهور از مجلس برای غیرعلنی کردن طرح برخی مباحث اقتصادی، اخراج کارلوس کیروش از تیم ملی فوتبال قطر، قبض گاز ۵۰ میلیون تومانی یک ویلا در یزد، «تن ماهی» برای سومین بار گران شد و... ؛ «فوتو نیوز» چهاردهم آذرماه پیش رویتان قرار دارد.
کد خبر: ۱۲۰۸۵۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۴
ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین ۳۷ نهاد و ۱۰۸ فرد مرتبط با روسیه را تحریم کرد و گفت که هدف از این اقدام مبارزه با «تروریسم روسیه» و ربوده شدن کودکان از اوکراین است.
کد خبر: ۱۲۰۵۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۸
در بررسی وضعیت هیات مدیره های شرکت های بورسی به غول حمل و نقل یعنی حکشتی رسیدیم که بسیار جالب و متفاوت از سایر جداول معرفی اعضای هیات مدیره های شرکت ها بود. چرا این جدول خالی است؟
کد خبر: ۱۲۰۵۳۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۷
سخنگوی کمیسیون اصل۹۰ مجلس شوای اسلامی بر لزوم تحریم برندهای حامی رژیم صهیونیستی در ایران در صورت تایید ارتباط آن ها با شرکت های اصلی تاکید کرد.
کد خبر: ۱۲۰۴۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۴
دبیر شورای راهبردی روابط خارجی گفت: اکنون مخالفت با حضور رژیم صهیونیستی در میادین ورزشی بین المللی یک مخالفت کاملا مشروع است و پیش از این هم سابقه داشته و مختص جمهوری اسلامی ایران نبوده است.
کد خبر: ۱۲۰۴۶۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۳
مدیر عامل پیشین کانون هموفیلی ایران، ادعای آمریکا را مبنی بر اینکه ایران از تحریم دارو معاف است، دروغ خواند.
کد خبر: ۱۲۰۴۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
کانادا جمعه اعلام کرد که در پاسخ به «ادامه نقض حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین» توسط مسکو، ۹ فرد و ۶ نهاد رسانهای مرتبط با روسیه را به فهرست تحریم ها اضافه کرد.
کد خبر: ۱۲۰۳۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۰
رئیس انجمن کارآفرینان ایتالیایی در روسیه در حاشیه اجلاس اقتصادی اوراسیا گفت، تحریم های غرب نتوانسته است به هدف خود یعنی بیثبات کردن روسیه و اقتصاد آن دست یابد.
کد خبر: ۱۲۰۲۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۵
معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت: کشورهای عضو اتحادیه اروپا به علت تحریم های روسیه حدود ۱.۵ تریلیون دلار خسارت دیدهاند.
کد خبر: ۱۲۰۲۴۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۲
ولادیمیر پوتین در یک نشست دولتی گفت که تحریم های غرب علیه روسیه نتیجه معکوس داشته و در عوض به کشورهایی آسیب رسانده که این تحریم ها را علیه مسکو اعمال کردهاند.
کد خبر: ۱۲۰۲۱۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱