کلیات
مجلس خبرگان رهبری مجلسی متشکل از فقیههای «واجد شرایط» است که بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مسئولیت تعیین، ولی فقیه (رهبر جمهوری اسلامی) را دارد. مدت هر دوره این مجلس که اعضای آن به وسیله انتخابات و توسط رأی مستقیم و مخفی مردم انتخاب میگردند، هشت سال میباشد.
تعیین آیت الله منتظری به عنوان قائم مقام رهبری در سال ۱۳۶۴ و انتخاب آیت الله خامنه ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۸ مهمترین تصمیمات این مجلس در دوران فعالیت خود بودهاست.
دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در شهر قم
مجلس خبرگان رهبری مطابق تعریف قانون اساسی یک مجلس انتخابی تمام عیار است نه انتصابی. این مجلس بعلت حساسیتی که در انتخاب رهبر دارد دارای استقلالی است که هیچ نهاد دیگر ندارد و طبق اصل ۱۰۸ قانون اساسی صلاحیت خود تنظیمی دارد تا هیچ نهادی نتواند این پارلمان کوچک، اما راهبردی را تحت نفوذ و تغییرات ناشایست قرار دهد. به نحوی که میتوان گفت: با نفوذترین نهاد جمهوری اسلامی ایران است.
جایگاه قانونی
در اصلهای ۹۹، ۱۰۷، ۱۰۸، ۱۱۱ و ۱۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شدهاست. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان میداند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آییننامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفتهاست.
اولین انتخابات خبرگان
اولین قانون انتخابات خبرگان شامل تعیین تعداد و شرایط انتخاب شوندگان و در اجرای اصل ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون اساسی، در تاریخ دهم مهرماه ۱۳۵۹ توسط شورای نگهبان تدوین و تنظیم گردید و به تصویب امام خمینی (ره) رهبر وقت ایران رسید. برخی از مواد این قانون با اصلاحاتی همراه بودهاست، تغییراتی که در جلسات ۲۴ و ۲۵ تیرماه سال ۱۳۶۹ در مواد این قانون صورت گرفت از این جملهاند.
انتخابات خبرگان
برابر با ماده ۸ از فصل پنجم قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، (اصلاحی تیر ۱۳۶۹)، خبرگان با اکثریت نسبی آرای شرکتکنندگان (رأی بیشتر) انتخاب میشوند و در اینصورت انتخابات خبرگان رهبری یک مرحلهای است.
شرایط نامزدان
طبق ماده ۳ مصوب شورای نگهبان، نامزدان خبرگان مردم باید دارای شرایط زیر باشند:
اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی
اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولیّ فقیه واجد شرایط رهبری، را تشخیص دهد.
بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.
معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.
نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی
تبصره ۱ – مرجع تشخیص دارا بودن شرایط فوق، فقهای شورای نگهبان قانون اساسی میباشند.
تبصره ۲ – کسانی که رهبر معظم انقلاب – صریحاً یا ضمناً – اجتهاد آنان را تأیید کرده باشد، از نظر علمی نیاز به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.
تبصره ۳ – ضرورت ندارد که نامزدان، ساکن یا متولد حوزه انتخابیه خود باشند. شورای نگهبان برای احراز اجتهاد نامزدان، تأیید اجتهاد آنها در دورههای قبل یا شرکت در آزمون علمی اجتهاد و کسب حد نصاب نمره علمی را منظور میدارد. همچنین تأیید اجتهاد توسط شخص رهبر ملاک تأیید اجتهاد علمی است.
شرایط انتخاب کنندگان
انتخاب کنندگان باید دارای شرایط زیر باشند:
تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
داشتن هجده سال تمام در روز اخذ رأی.
همچنین طبق یک ماده قانونی اشخاص زیر از حق انتخاب کردن، محرومند:
صغار و مجانین و محرومین از حقوق اجتماعی
اهميّت مجلس خبرگان
اين مجلس از نهادهاى ابتكارى در نظام سياسى جمهوری اسلامی ایران است كه براى اوّلين بار، با تدوين قانوناساسىِ جمهورى اسلامى، در حقوق اساسى مطرح شد.
* چون در باره بالاترين مقام كشور، تصميم گيرى مى كند، فراتر از نهادهاى ديگر است؛
* از آن رو كه در لحظات حسّاس فقدانِ رهبرى، ايفاى نقش مىكند، در حساسترين موقعيت براى حفظ نظام است؛
* بدان جهت كه تعيين رهبر را بر عهده دارد، جايگاه ويژهاى در مشروعيّت حكومت دارد؛
* بالاخره چون به منزله برگزيدگان ملّت از سراسر كشور، بايد از دانش عميقِ دينى (فقهى) و بينش قوى سياسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است.
نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعاليتهاى خُرد كشور، محسوس نيست، ولى حضور فعّال آن، پشتوانه اطمينان بخشى در جهت صيانتِ نظام است. اين مجلس، از بحران خلأ رهبرى در نظام پيشگيرى مىكند و نگاه هوشمندانهاش بر شيوه اداره كشور، سلامت نظام را تأمين مىكند. از يك سو بر عدالت، فقاهت، شجاعت و تدبيرِ «رهبرى امروز»، اِشراف دارد و از طرف ديگر هوشيارانه، در انديشه رهبرى فردا است.
ساختار مجلس خبرگان
مجلس خبرگان، از دو بخش هیئت رئیسه و کمیسیونها تشکیل مىشود:
الف) هیأت رئیسه؛ مجلس خبرگان، داراى دو گونه هیأت رئیسه است: هیأت رئیسه سِنّى که در اوّلین جلسه مجلس خبرگان، بر اساس سنّ نمایندگان، تعیین مىشود که مسنترین فرد از خبرگان حاضر، به عنوان رئیس سِنّى و فرد بعدى به منزله نایبرئیس و دو نفر از جوانترین خبرگان حاضر، به سِمَت منشى، معیَّن مىشوند و در جایگاه مخصوص قرار مىگیرند.
هیأت رئیسه سنّى، وظایف زیر را بر عهده دارد:
- اداره جلسه افتتاحیه؛ انجام دادن مراسم تحلیف؛ اجراى انتخابات هیئترئیسه دائم.
هیأت رئیسه سِنّى، با انتخاب اعضاى هیأت رئیسه دائم، به کار خود پایان مىدهد. مدّت زمان هیأت رئیسه سِنّى، فقط در اوّلین جلسه هر دوره از مجلس خبرگان است. هیأت رئیسه دوم، هیأت رئیسه دائم است. این هیأت، مرکَّب از رئیس، دو نایبرئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب مىشوند.
انتخاب رئیس، با رأى اکثریّت مطلق حاضران و انتخاب نوّاب رئیس و منشیان و کارپردازان، هر کدام جداگانه و با اکثریّت نسبى و به صورت مخفى خواهد بود. در صورتى که در انتخاب رئیس، در مرحله اوّل، اکثریّت مطلق حاصل نشود، از بین دو نفرى که بیشترین رأى را کسب کردهاند، با رأىگیرى مجدّد و اکثریّت نسبى، رئیس، انتخاب مىشود. ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلّیّه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظَّم با رهبرى، شرایط را براى انجام دادن وظایف مجلس خبرگان آسان کند. وى، مصوَّبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذىربط ابلاغ مىکند. رئیس مجلس خبرگان، موظَّف است گزارشى سالانه از عملکرد و اقدامات هیأت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند.
اعضای کنونی
احمد جنتی، محمد علی موحدی کرمانی، سید ابراهیم رئیسی، سید هاشم حسینی بوشهری، مرتضی مقتدایی، محسن مجتهد شیستری، سید احمد خاتمی، محسن قمی، عباس کعبی و عبدالنبی نمازی اعضای اصلی مجلس خبرگان در حال حاضر هستند. همچنین سید محمد علی موسوی جزایری، محمد علی تسخیری، علیرضا اسلامیان، ابوالقاسم وافی و سید علی شفیعی اعضای علی البدل هستند.
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری:
بعضی دشمنیها با جمهوری اسلامی مربوط به مسائل سیاسی و مواضع آن در قبال موضوعی مانند فلسطین است، اما بعضی دشمنیها با ذات نظام است، چون این نظام در مقابل افراد معتقد به نسخه غرب که با هر گونه دخالت دین در مسائل اجتماعی مخالفند.
کد خبر: ۱۱۶۵۱۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۴
فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: مدل انحرافی داعش که یک کپیسازی جعلی از جبهه مقاومت بود این ظرفیت را داشت که شرایط منطقه را به شکل مطلوب آمریکاییها تغییر دهد، اما مجاهدت سردار سلیمانی این توطئه را ناکام گذاشت.
کد خبر: ۱۱۶۵۰۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۳
در نخستین روز یازدهمین اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری چه گذشت؟
صبح امروز (سهشنبه دوم اسفند) یازدهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم به ریاست آیتالله احمد جنتی، رئیس مجلس خبرنگان رهبری برگزار شد. یازدهمین اجلاسیه دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری تا عصر فردا ادامه دارد و با صدور بیانیهای به کار خود پایان میدهد. حضور در حرم مطهر امام خمینی (ره) و دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی، از دیگر برنامههای اعضای مجلس خبرگان در روز پنجشنبه (چهارم اسفند) است.
کد خبر: ۱۱۶۴۹۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۲
یازدهمین اجلاسیه رسمی مجلس خبرگان رهبری دقایقی پیش با حضور اکثریت اعضا و با سخنرانی رییس مجلس خبرگان در تهران آغاز به کار کرد.
کد خبر: ۱۱۶۴۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۲
یازدهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان رهبری روزهای دوم و سوم اسفندماه در ساختمان سابق مجلس شورای اسلامی برگزار می شود.
کد خبر: ۱۱۶۴۶۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۳۰
آیت الله محسن مجتهد شبستری در تمام ادوار مجلس خبرگان رهبری از طرف مردم استان آذربایجان شرقی به نمایندگی برگزیده شد و تا هنگام رحلت این سمت را بر عهده داشت. وی در سال ۱۳۷۳ از طرف مقام معظم رهبری به عنوان امام جمعه تبریز برگزیده شد. وی همچنین عضو شورای مرکزی جامعهٔ روحانیت مبارز تهران بود.
کد خبر: ۱۱۵۰۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۵
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: تقویت رسانههایی مانند ایران اینترنشنال و بی بی سی، کار کردن برای این رسانهها و حمایت از این رسانهها گناه کبیره است و مقابله با این رسانهها جهاد رسانهای است.
کد خبر: ۱۱۵۰۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۳
وقایع اتفاقیه؛
اصل 27 قانون اساسی که این روزها بار دیگر مورد بحث قرار گرفته حاوی این تعابیر است: «تشکیل اجتماعات و راه پیمائیها، بدون حمل سلاح، بشرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.» در این ویدیو بخش اصلی مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی برای تنظیم این اصل که منتشر شده را در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۱۱۴۶۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۱
وزارت خارجه کانادا باز هم به بهانه ناآرامیها در ایران و در ادامه سیاستهای خود برای حمایت از اغتشاشات، تحریمهایی را علیه ۶ فرد و ۴ نهاد وضع کرد.
کد خبر: ۱۱۴۶۱۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۸
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: همیشه دغدغه رئیس جمهور، مقام معظم رهبری و همه علما مسأله معیشت مردم است؛ چون مسأله مهمی شده و فکر همه مردم درگیر معیشت است.
کد خبر: ۱۱۴۰۱۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: در جلسه ضیافت اعضای مجلس خبرگان که آقای رئیس جمهور هم حضور داشتند، مطلبی که تقریبا در صحبت های همه اعضا تکرار می شد این بود که هنوز نتایج برنامه های اقتصادی در سفره مردم خودش را نشان نداده و مردم مشکل دارند.
کد خبر: ۱۱۴۰۱۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۱
طی یکی دو روز گذشته برخی اکانتهای مجازی شایعهای منتشر کردهاند مبنی بر اینکه دیدار اعضای مجلس خبرگان با رهبر معظم انقلاب لغو شده است.
کد خبر: ۱۱۳۹۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۹
دهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان رهبری «دوره پنجم» در روزهای سه شنبه و چهارشنبه ۱۵ و ۱۶ شهریور ۱۴۰۱ در ساختمان سابق مجلس شورای اسلامی در تهران برگزار شد که در این گزارش، برنامه ها و اقدامات خبرگان رهبری در این اجلاس دو روزه به طور اجمال بیان شده است.
کد خبر: ۱۱۳۹۳۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۷
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری از تصویب اصلاح قانون انتخابات این مجلس در اجلاسیه اخیر خبر داد.
کد خبر: ۱۱۳۹۳۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۷
رئیس مجلس خبرگان رهبری به همراه اعضا مجلس خبرگان رهبری با حضور در حرم مطهر امام(ره) با آرمانهای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران تجدید میثاق کردند.
کد خبر: ۱۱۳۹۱۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۶
دهمین اجلاس رسمی دو روزه مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم امروز سهشنبه - 15 شهریور در محل ساختمان مجلس قدیم برگزار شد./عکس: محمود عارفی
کد خبر: ۱۱۳۸۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
اعضای مجلس خبرگان با رهبر انقلاب دیدار میکنند.
کد خبر: ۱۱۳۸۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
رئیس مجلس خبرگان رهبری با اشاره به گذشت یک سال از عمر دولت گفت: دولت اقدامات خوبی را در حوزههای مختلف انجام داد و با دوری از اشرافیت و حضور در بین مردم، رفتار مناسبی را از رئیس جمهور و اعضای دولت مشاهده کردیم.
کد خبر: ۱۱۳۸۹۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
آغاز اجلاسیه مجلس خبرگان رهبری
دهمین اجلاس رسمی دو روزه مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم دقایقی پیش آغاز شد.
کد خبر: ۱۱۳۸۹۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
دهمین اجلاس مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم ۱۵ و ۱۶ شهریورماه در تهران برگزار میشود.
کد خبر: ۱۱۳۸۸۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۴