کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگ‌ترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونت‌ها
معاونت‌ها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونت‌های فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمان‌های زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتی‌های آموزشی و گسترش زمینه‌های تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آن‌ها اشاره می‌شود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون، وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آن‌ها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسرا‌ها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامه‌ها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامه‌ها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آن‌ها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آن‌ها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آن‌ها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
در مورد آموزش و پرورش در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
یادگیری در فضای مجازی به سه انتظام فهم درست هدف‌های یادگیری، مدیریت و ارزیابی عملکرد رفتارهای شاگردان در فرایند یادگیری نیاز دارد.
کد خبر: ۱۰۹۹۳۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۶
شورای آموزش و پرورش در جلسه دیروز خود، با تغییر کاربری فضای مازاد مدارس به تجاری با هدف ارتقای کیفیت آموزشی موافقت کرد.
کد خبر: ۱۰۹۸۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۳
چندی پیش مجلس طرحی را با همین موضوع ارائه کرده است که بر اساس آن مدیران آموزش و پرورش نباید مجوز مدرسه غیردولتی داشته باشند.
کد خبر: ۱۰۹۸۴۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش از موافقت کمیسیون آموزش با پیشنهاد تسری قانون «ممنوعیت مدرسه‌داری برای مسئولان کشور» خبر داد و گفت: باید منتظر بمانیم تا ببینیم طرح نمایندگان مجلس پیرامون تعارض منافع، در صحن علنی هم رای می‌آورد یا خیر.
کد خبر: ۱۰۹۸۳۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
وزیر آموزشوپرورش ضمن اعلام اینکه ۷۸۰ هزار نفر از فرهنگیان مشمول طرح رتبه‌بندی معلمان خواهند شد، گفت: به‌محض تصویب آیین‌نامه، هیئت‌های ممیزی را تشکیل و رتبه‌بندی معلمان را اجرایی می‌کنیم.
کد خبر: ۱۰۹۸۱۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۰
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش گفت: دانشآموزان، به‌ویژه دانشآموزان دوره اول ابتدایی نسبت به ۲ سال قبل، دچُار اُفت چشمگیری در یادگیری و مهارت‌های سواد پایه شدند.
کد خبر: ۱۰۹۷۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹
حزب اتحاد ملت ایران اسلامی با انتشار بیانیه‌ای بر ضرورت تغییر در نظام آموزش و پرورش و پاسخگویی دولت به مطالبات معلمان تاکید کرد.
کد خبر: ۱۰۹۷۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۵
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش:
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه جای معلم در کلاس درس است، گفت: در حال حاضر هیچ معلمی بابت امور صنفی معلمان بازداشت نیست، اما اگر موضوعات فراتر از صنفی باشد، تفاوت دارد.
کد خبر: ۱۰۹۷۱۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۴
وزارت بهداشت اعلام کرده است که اگر در کلاس یک نفر دارای PCR مثبت و مشکوک بود قطعا آن کلاس به شکل مجازی برگزار می‌شود.
کد خبر: ۱۰۹۶۷۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۳
دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی بودجه آموزش و پرورش در لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور پرداخت.
کد خبر: ۱۰۹۶۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۳
وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که ارائه کارت واکسن و یا تست ۱۵ روزه پی سی آر در صورت عدم تزریق واکسن، برای ورود دانش آموزان به مدرسه و شرکت در امتحانات، الزامی نیست.
کد خبر: ۱۰۹۶۲۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۱
رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و امور اداری وزارت آموزش و پرورش درباره آخرین وضعیت برگزاری آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سال جاری گفت: از خرداد ماه امسال آماده برگزاری آزمون هستیم. توزیع سهمیه انجام شده و فقط منتظریم که سازمان اداری و استخدامی مجوز برگزاری آزمون را به سازمان سنجش بدهد که به محض صدور مجوز، ثبت‌نام آغاز و آزمون برگزار می شود.
کد خبر: ۱۰۹۵۴۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۶
سخنگوی وزارت آموزش و پرورش گفت: امتحانات نیمسال اول در مدارس سراسر کشور حضوری برگزار می شود.
کد خبر: ۱۰۹۲۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۹
معاون وزیر آموزش و پرورش توضیحاتی پیرامون نحوه برگزاری امتحانات نیمسال اول تحصیلی ارائه داد و گفت: ارزشیابی حضوری به مجاز بودن مدرسه به فعالیت حضوری وابسته است و نه به شیوه آموزشی که دانش آموزان در طول سال دریافت کرده اند. از نظر حرفه ای شیوه آموزش ارتباطی با شیوه ارزشیابی نداشته و ندارد.
کد خبر: ۱۰۹۱۷۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۶
آیت‌الله جوادی آملی گفت: خروجی آموزش و پرورش باید کارآمد باشد و با هماهنگی دولت نیروی کار کشور را تربیت کند نباید شهری و استانی کمبود نیرو در تخصص‌های مختلف داشته باشد.
کد خبر: ۱۰۹۱۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۵
کد خبر: ۱۰۹۰۲۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷
بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش
مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز به یوسف نوری، گزینه پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش اعتماد کردند. پیش از این رئیس جمهوری، حسین باغ گلی و مسعود فیاضی را به عنوان گزینه های تصدی وزارت آموزش و پرورش به مجلس معرفی کرده بود که آن ها نتوانستند از مجلس رای اعتماد بگیرند.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷
جلسه رأی اعتماد به یوسف نوری، وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش ، صبح یکشنبه ۷ آذر ۱۴۰۰، به ریاست محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی و با حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور و تعدادی از وزیران کابینه سیزدهم در حال برگزاری است.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷
دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس:
دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس در دیدار با وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش گفت: نظام نامه اجرایی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که رهبر معظم انقلاب بر آن تأکید دارند، باید آماده و اجرایی شود و این نظام نامه از ملزومات است.
کد خبر: ۱۰۹۰۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۷
علیرضا کاظمی*
کد خبر: ۱۰۸۹۵۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۳
