کلیات
راهیان نور نامی است برای گروه بزرگی از کاروان‌های سیاحتی - مذهبی در ایران که به بازدید از مناطق جنگی بازمانده از جنگ ایران و عراق در غرب و جنوب غربی این کشور می‌پردازند. بیشتر این کاروان‌ها هم‌زمان با تعطیلات نوروزی و نیز تعطیلات تابستانی، برای مناطق غرب کشور، فعال می‌شوند و مناطق مرزی استان خوزستان به ویژه منطقه شلمچه از مقصد‌های پرطرفدار این گروه‌هاست. همچنین به سمت یادمان شهدای شوش نیز سفر می‌کنند.
این حرکت نوعی از گردشگری جنگ در ایران محسوب می‌شود. بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سازمان دهنده و متولی اصلی اردو‌های سراسری «راهیان نور» است که هر ساله گروه‌هایی از مردم مناطق مختلف ایران را برای بازدید از مناطق جنگی غرب و جنوب غربی این کشور، به استان‌های هم‌مرز با عراق می‌برد.
تاریخچه
کاروان راهیان نور از سال ۱۳۷۶ آغاز شده‌است. این حرکت بعد از پایان جنگ ایران و عراق، توسط گروه‌های مردمی خود جوش متشکل از رزمندگان شکل گرفت که در ایامی خاص نظیر عید نوروز، ایام محرم و ... کاروان‌هایی را برای بازدید از مناطق جنگی سامان می‌دادند و محل‌هایی نظیر یادمان‌های فعلی شلمچه، اروند کنار و فتح المبین مورد بازدید این کاروان‌ها قرار می‌گرفت. این روند تا سال ۱۳۷۶ ادامه پیدا کرد.
در سال ۱۳۷۷ بسیج دانشجویی از ظرفیت‌های اردو‌های راهیان نور استفاده کرد و اعزام کاروان‌های دانشجویی شروع شد. سپس بسیج محلات نیز شروع به اعزام کاروان‌هایی کردند.
بازدید رهبر انقلاب
رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۱۳۷۸/۱/۸ به یادمان شلمچه و حضور در میان زائران راهیان نور سبب توجه بیشتر به این اردو‌های سیاحتی زیارتی شد. در تاریخ ۱۳۷۸/۱۲/۱۲ دستورالعملی مبنی بر تشکیل ستاد هماهنگی راهیان نور با مسئولیت و ریاست بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس از سوی ستاد کل نیرو‌های مسلح ابلاغ گردید در این دستورالعمل به ۲۱ محل جهت بازدید کاروان‌های راهیان نور اشاره شده‌است.
در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ سیدعلی خامنه‌ای، ستاد مرکزی راهیان نور در قالب اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مأموریت خود را از سر گرفت. به همین منظور ستاد مرکزی راهیان نور با هدف ساماندهی به وضعیت راهیان نور در سال ۱۳۸۳ ذیل ساختار بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تعریف و در سال ۱۳۸۴ ستاد مرکزی راهیان نور تأسیس شد.
همچنین اردو‌های راهیان نور از سال ۱۳۹۰ در قالب محتوای آموزشی وارد مدارس کشور شود و به عنوان دوره عملی درس آمادگی دفاعی دبیرستان قرار گیرد.
محور‌های بازدید
کاروان راهیان نور دانش آموزان دختر شیرازی در بازدید از مناطق عملیاتی جنوب کشور، آذر ۱۳۹۷
مناطق عملیاتی شرهانی
مناطق عملیاتی فکه
مناطق عملیاتی طلائیه
مناطق عملیاتی هویزه
مناطق عملیاتی شلمچه
مناطق عملیاتی دهلاویه
مناطق عملیاتی اروندکنار
مناطق عملیاتی فتح‌المبین
پادگان دو کوهه
روز ملی راهیان نور
روز ۲۰ اسفند ماه به مناسبت نخستین حضور رهبر انقلاب در راهیان نور به «روز ملی راهیان نور» نامگذاری شده‌است.
در مورد راهیان نور در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
