در مورد حوضه آبریز دریای مازندران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات 

حوضه آبریز دریای مازندران یکی از شش حوضه آبریز اصلی در ایران که مساحتی بالغ بر ۱۷۴٬۶۱۸ کیلومتر مربع دارد  و  خود به ۷ زیرحوضه تقسیم تقسیم می شود.

این حوضه آبریز بیشتر به واسطه خط رأس رشته کوه البرز و دریای مازندران مرز بندی شده و از حوضه های آبریز پیرامونی جدا شده است.

این حوضه شامل آبراهه‌هایی است که به دریای مازندران منتهی می‌شوند. اگرچه عمدهٔ این آبراهه‌ها کاملاً در داخل ایران جریان می‌یابند تا وارد دریا شوند، اما رود ارس در مرز ایران با آذربایجان و ارمنستان جریان دارد و پس از ورود به آذربایجان به دریا می‌ریزد. رود اترک نیز پس از ورود به ترکمنستان وارد دریای مازندران می‌شود.

البته نباید فراموش کنیم حوضه آبریز دریای مازندران در اصل فراتر از مرزهای سیاسی ایران در کل منطقه ای محاطی پیرامون این دریا (دریاچه) است، اما در ایننجا منظور ما تنها بخشی است که در مدیریت سیاسی دولت ایران قرار دارد. 

حوضه ی آبریز خزر دارای شیب زیادی بوده و بیشترین اختلاف ارتفاع حوضه‌های آبریز كشور (بالغ بر 5500 متر) را به خود اختصاص داده است. در حدود 866 رودخانه بزرگ و كوچك كه اكثراً از ارتفاعات البرز شمالی سرچشمه می‌گیرند در این بخش جریان دارند.

در واقع حوضه آبریز مازندران در بخش ایران به علت گستردگی زیاد و تنوع مناطق آبگیر و رودخانههای وارد شده به آن ‌به شش زیر حوضه تقسیم شده است.

رودهای برگی  که در مجموع در حوضه آبریز دریای مازندران به صورت کلی قرار دارند (رودهای داخلی و خارجی) به شرح زیر است: 

 

 رودخــانه‌ها مساحت حوضه آبریز(كیلومتر مربع)  كشور
ولگا 1402010 روسیه، قزاقستان
سولاك 57499 روسیه
ترك 13370 روسیه
رودخانه‌های بین سولاک وسمور 9020 روسیه
سمور 4430 روسیه، جمهوری آذربایجان
رودخانه‌های بین سمور وكورا 15980 جمهوری آذربایجان
كورا 188040 جمهوری آذربایجان، ایران، تركیه، ارمنستان
رودخانه‌های بین كورا و آستارا 12280 جمهوری آذربایجان
رودخانه‌های بین آستارا تا انزلی 3200 ایران
رودخانه‌های مرداب انزلی 3350 ایران
سفیدرود 67000 ایران
رودخانه های بین سفیدرود تا گرگانرود 28500 ایران
گرگانرود 13200 ایران
اترك 26700 ایران–تركمنستان
حوضه آبریز دریای خزر تقریباً بدون آب‌دهی    
حوضه بین ولگاترك 129800 روسیه
حوضه بین ترکسولاك 4200 روسیه
حوضه اترکاورال 822040 تركمنستان، ازبكستان، قزاقستان
حوضه بین اورالولگا 150400 قزاقستان، روسیه

 

زیرحوضه‌ها

همانطور که اشاره شد این حوضه آبریز زیر حوضه هایی نیز تحت عنوان زیر حوضه های فرعی دارد که برپایهٔ دستور العمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز دریای مازندران به هفت زیرحوضه‌های زیر تقسیم می‌شود:

کد نام زیرحوضه مساحتکیلومتر مربع تعدادزیرحوضه‌ها  
۱ ارس ۳۹٬۵۳۴ ۷  
۲ تالش–مرداب ۶٬۸۲۷ ۲  
۳ سفیدرود بزرگ ۵۹٬۲۱۷ ۴  
۴ لاهیجان–نور ۱۰٬۹۰۵ ۳  
۵ هراز–نکا ۱۸٬۶۴۴ ۵  
۶ قره‌سو–گرگان ۱۳٬۰۶۱ ۲  
۷ اترک ۲۶٬۴۳۰ ۶

 

.

در مورد حوضه آبریز دریای مازندران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

کد خبر: ۸۷۱۶۱۳   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۱/۰۱