تورم
تورم یا Inflation در دانش اقتصاد ناظر بر افزایش سطح عمومی تولید پول، در آمدهای پولی یا قیمت است. معنای دیگر تورم افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمتها در یک جامعه است. به روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمتها در اقتصاد جامعه نیز تورم گویند.
هر چند بر پایه نظریههای گوناگون، تعریفهای متفاوتی از تورم ارائه میشود، اما، تمامی آنها به روند فزآینده و نامنظم افزایش در قیمتها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناسهای غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده میشد. به صورت کلی نرخ تورم را میتوان به تغییر در یک شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرفکنندهاست، مرتبط دانست.
زمینه ایجاد تورم
تورم در شرایطی ایجاد میشود که تقاضای پولی برای محصول نسبت به تولید رشد میکند، وضعیتی که، در نبود کنترلی مؤثر، به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار میشود. تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوه سطح عمومی قیمتها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوه خرید واحد پولی همراه است.
ایران و تورم
گزارشهای صندوق بین المللی پول حکایت از آن دارد که در سطح خاورمیانه تورم در ایران بالاترین میزان ممکن را دارد و در سطح جهان نیز تورم ایران پس از ونزوئلا در رتبه دوم قرار دارد.
دلایل وقوع تورم
از جمله عواملی که کارشناسان برای بروز تورم مطرح میکنند، عبارتند از:
۱-تأمین کسری بودجه از طریق استقراض دولت از بانک مرکزی و یا از طریق فروش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت به بانک مرکزی باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی میگردد و افزایش نقدینگی در افزایش سطح عمومی قیمتها (تورم) ظاهر میشود.
۲-عوامل ساختاری ناشی از عدم هماهنگیهای بخشی، تنگناهای زیرساختی و چسبندگی عرضه در بخشهای کلیدی مانند صنعت و کشاورزی که باعث کششناپذیری عرضه در این بخشها گردیده است؛ به طوری که که در شرایط رشد سریع تقاضا، امکان افزایش متناسب وهمزمان عرضه وجود ندارد و منجر به تورم میشود.
راهکار مقابله با تورم
همچنین کارشناسان عقیده دارند، یکی از راههای مهار تورم اتخاذ صحیح سیاستهای پولی مناسب است؛ یعنی رشد باثبات و پیشبینی شده حجم پول. بسیاری از کشورها مانند کره جنوبی، مکزیک، نیوزیلند و انگلستان بااعمال سیاستهای پولی اصولی، موفق به کاهش تورم به ارقام یکرقمی (معمولاً زیر ۵ درصد) شدهاند که یکی از دلایل عمده آن استقلال بانک مرکزی در این کشورها برای پیشبرد سیاستهای پولی بوده است.
نرخ تورم
براساس استانداردهای جهانی، مرجع محاسبه و اعلام
نرخ تورم بانک مرکزی است. در بانک مرکزی ایران اداره آمارهای اقتصادی مسوول این امر است. نرخ تورم از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه یک سبد کالای پایه حاصل میشود. این سبد که به عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته میشود، هر چند سال یک بار مورد بازنگری قرار میگیرد. تدوین این سبد از سال ۱۳۳۸ آغاز شد و آخرین بار در سال ۱۳۸۳ با دربرداشتن ۳۵۹ قلم کالا و خدمات در ۷۵ شهر منتخب کشور و در ۱۲ گروه کالایی مورد استناد قرار گرفت.
با این حال، ارقام به دست آمده از حاصل این سبد کالایی در ۳ شیوه که هر کدام یک مقطع زمانی خاص را نشان میدهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و اتفاقا اختلافات ارقامی و گزارشگری رقم تورم دقیقا از همین نقطه آغاز میشود؛ چرا که هر کس یک روش از این روشهای محاسباتی را که واجد و بیانگر کمترین نرخ تورم است، انتخاب و به مخاطبانش اعلام میکند.
روشهای محاسبه نرخ تورم
برای محاسبه نرخ تورم ۳ روش کلی وجود دارد. روش اول، محاسبه تغییر نقطه به نقطه
نرخ تورم است. یعنی مثلا گفته میشود نرخ تورم در اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با اردیبهشت ماه ۹۷ چه تغییری کرده است.
روش دوم محاسبه تغییر ماه به ماه است یعنی نرخ تورم اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با فروردین ۹۶ چگونه بوده است.
روش سوم متوسط ۱۲ ماه سال است. به این صورت که گفته شود نرخ تورم در ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۶ در مقایسه با ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۷ چقدر بوده است.
متداولترین روش محاسبه نرخ تورم
در علم اقتصاد، متداولترین و در عین حال صحیحترین راه محاسبه
نرخ تورم متوسط ۱۲ ماهه است؛ چرا که شاخصهای دیگر، چون یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را میبینند، قابل تعمیم به یک سال نیستند و نمیتوان کل ۱۲ ماه را با آن نگاه کرد.
تغییرات قیمت کالا و خدمات نشان دهنده رشد قیمت ها در تیرماه است؛ به طوری که خانوارهای ایرانی نسبت به همین ماه پارسال به طور متوسط ۲۷ درصد بیشتر هزینه کرده اند و در مقایسه با خرداد امسال هم بیش از چهار درصد افزایش هزینه داشته اند.
کد خبر: ۹۹۲۳۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۲
نرخ تورم نقطهای در تیر ماه ١٣٩٩ به عدد ٢٦,٩ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٢٦.٩ درصد بیشتر از تیر ١٣٩٨ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.
کد خبر: ۹۹۲۱۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱
گفتوگو با حیدر مستخدمین حسینی؛
کد خبر: ۹۹۲۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی اولین روز مرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۹۹۱۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۰۱
براساس اعلام اداره آمار اتحادیه اروپا (یوراستت)، میانگین تورم سالانه در ۱۹ کشور منطقه یورو پس از رشد تنها ۰.۱ درصدی در ماه مه، در ژوئن به اندازه ۰.۳ درصد افزایش یافته است.
کد خبر: ۹۹۱۱۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۸
نرخ تورم بزرگترین اقتصاد اروپا به ۰.۹ درصد افزایش یافت.
کد خبر: ۹۹۱۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۸
پس از سه افت متوالی، تورم انگلیس سرانجام روندی صعودی به خود گرفت.
کد خبر: ۹۹۰۸۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۶
رشد اقتصادی ایران در زمستان ۱۳۹۸ بر اساس گزارش فصلی، بدون نفت منفی ۲.۵ درصد، نرخ تورم ۳۴.۸ درصد و حجم نقدینگی بیش از ۲۴۰۰ میلیارد تومان بوده است.
کد خبر: ۹۸۹۷۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۲۱
نرخ تورم سالیانه مسکن در شهر تهران طی ماههای اردیبهشت و خرداد سیر نزولی داشته است به گونهای که نرخ تورم اردیبهشت ماه ۵۱.۶ درصد بود که نسبت به فروردین ۵.۶ درصد کاهش داشت و این رقم در خردادماه به ۴۷.۸ درصد رسید.
کد خبر: ۹۸۷۵۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۱۰
شکاف درآمدی در ایران به روایت مرکز آمار
گزارش مرکز آمار نشان داد، ضریب جینی در سال گذشته در مقایسه با سال ۹۷ کاهش یافته است. به عبارت بهتر، فاصله درآمدی فقیر و غنی کمتر شده و نابرابری در سطح اقتصاد ایران کاهش یافته است. رئیس مرکز آمار معتقد است، تورم دهکهای بالای درآمدی در قیاس با تورم دهکهای پایین درآمدی بالاتر است.
کد خبر: ۹۸۶۲۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۳
معاون سازمان امور مالیاتی:
معاون سازمان امور مالیاتی گفت: لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم در دولت مطرح است و کلیات آن تصویب شد و جزئیات آن در حال بررسی است.
کد خبر: ۹۸۳۴۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۲۰
اقتصاد در گذر زمان
موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی سیزدهمین روز خرداد ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
کد خبر: ۹۸۱۹۶۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۳
همتی:
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر این که هدفگذاری تورم ۲۲ درصدی به معنای تورم دستوری نیست نوشت: بانک مرکزی مصمم است روند ۵دههٔ گذشتهٔ رابطه بانک مرکزی و دخل وخرج دولت را بازتعریف کرده و بتدریج مردم را از شر تورم مزمن خلاص کند.
کد خبر: ۹۸۱۲۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۹
تابناک اقتصادی بررسی میکند
نائب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در مورد پیش بینی خود از نرخ تورم در سال جاری گفت: پیش بینی من این است که در سال جاری حداقل به میزان سال گذشته نرخ تورم داشته باشیم و این نرخ حدود ۳۴ تا ۳۵ درصد باشد.
کد خبر: ۹۸۱۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۸
با توجه به اینکه بانک مرکزی نرخ تورم هدف یکسال آینده را ۲۲ درصد اعلام کرده است، یک کارشناس اقتصادی ضمن اعتقاد به نقش مثبت تورم هدف در بهبود اقتصاد، گفت: برای رسیدن به این نرخ به ملزوماتی همچون عمق بخشیدن به بازار اوراق و عدم کنترل نرخ ارز نیاز است.
کد خبر: ۹۸۰۷۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۷
چارچوب هدفگذاری تورم از ساختمان شیشه ای میرداماد؛
خرید و فروش اوراق بهادار دولت، تغییر سقف و کف دالان نرخ سود و تغییر نرخ سود سیاستی ابزارهای بانک مرکزی در این چارچوب سیاستگذاری به شمار میآیند. فعالان اقتصادی، بانکها و مردم نیز به تحلیلها و نیز عملکرد حراج اوراق و نرخهای سود دسترسی داشته و مسیر سیاستگذاری بانک مرکزی برای آنها کاملاً قابل پیشبینی خواهد بود.
کد خبر: ۹۸۰۶۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۶
بانک مرکزی طی بیانیهای، چارچوب هدفگذاری نرخ تورم را اعلام و بر این اساس، هدف نرخ تورم خود را برای بازه زمانی یکساله ۲۲ درصد با دامنه مثبت و منفی دو واحد درصد تعیین کرد.
کد خبر: ۹۸۰۶۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۶
نرخ تورم اقتصاد ژاپن کمترین عدد چهار سال اخیر خود را ثبت کرد و به منفی ۰.۱ درصد رسید.
کد خبر: ۹۸۰۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۴
پیمانه اقتصادی
این پیمانه تیترهایی همچون الزام کارفرمایان انگلیسی به پرداخت درصدی از حقوق کارمندان برای کاستن از فشار مالی بر دولت، گرانی، بازار تعمیر لپ تاپ را داغ کرد، ۳۰۰ هزار دستگاه در چهار مرحله دیگر هم پیش ثبت نام خواهیم کرد، مردم با قرض و وام وارد بورس نشوند و سایه سنگین کرونا بر رشد اقتصادی هند را در بر دارد.
کد خبر: ۹۸۰۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۴
نرخ تورم سالانه اردیبهشت ماه ١٣٩٩ برای خانوارهای کشور به ٢٩,٨ درصد رسیده است که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ٢.٤ واحد درصد کاهش نشان میدهد.
کد خبر: ۹۷۹۹۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۰۲