کلیات
انیس نقاش متولد ۱۹۵۱ در لبنان، یکی از همکاران کارلوس در جریان حمله به دفتر مرکزی اوپک و گروگانگیری وزیران نفت اوپک و نیز عامل ترور اول و ناموفق شاپور بختیار است که در جریان آن دو نفر را کشت. او در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۹۹ فوت کرد.
زندگینامه
انیس محمد خیر النقاش در بیروت در ۱۹۵۱ به دنیا آمد. در خانه توجه بسیار به قضایای میهنی و قومی را از نزدیک چشید و تحت تاثیر عمویش که معلم بود، زکی النقاش قرار گرفت. در مدرسه آموزههای اهداف اسلامی را که «مدرسهای برای علم و پایگاهی برای مبارزه» بود آموزش دید.
فعالیت های سیاسی
او در ایجاد «اتحاد دانشجویی هدفمند» شرکت کرد و در اعتصاب مشهوری که علیه دشمنی اسرائیل در فرودگاه بیروت در ۱۹۶۸ انجام شد، مشارکت داشت. در این مدت به سازمان دانشجویی جنبش «فتح» پیوست و به آموزش نظامی تن داد. به عنوان مسئول سلولهای سری که در روستاهای مرزی لبنان – اسرائیل ایجاد شده بود، منصوب شد و در «جبهه فلسطینی» که در منطقه العرقوب در خلال جنگ اکتبر ۱۹۷۳ گشوده شد، شرکت کرد. در همان سال ارتش لبنان به دلیل عدم رعایت منع آمد و شد در پی درگیری او با عناصر مقاومت فلسطینی دستگیرش کرد.
سفر نقاش زمانی آغاز شد که با خلیل الوزیز (ابو جهاد) که عضو کمیته مرکزی جنبش فتح بود آشنا شد، در آن موقع خودش کار در امنیت انقلابی از خارج از موسسههای امنیتی معروف را انتخاب کرد. دو حادثه بزرگ سرنوشت او را متمایز کردند: اول وقتی که با مجموعه ودیع حداد کار کرد و در عملیات وین شرکت کرد، و دوم وقتی که با انقلاب ایران ارتباط گرفت تا آن جا که مسئول تیم ترور نخست وزیر سابق ایران، شاپور بختیار در پاریس در ۱۹۸۰ شد.
حواشی پیرامون ترور بختیار
در ۱۹۸۰ فرانسه به لرزه درآمد. خبرگزاریها نام این جوان لبنانی را که بعدا به انقلاب فلسطینی پیوست نقل کردند، کسی که تلاش کرد شاپور بختیار، نخست وزیر سابق ایران را ترور کند. بختیار نجات پیدا کرد، اما دو فرانسوی از جمله یک پلیس در آن حادثه کشته شدند، نقاش زخمی شد و به حبس ابد محکوم شد. از همان ابتدای دستگیری اش پرونده النقاش به وسواسی نزد مسئولان فرانسوی تبدیل شد برای این که با دوره جنگ عراق – ایران و بحران گروگانگیری فرانسویها در لبنان هم زمان شد و تخریب روابط پاریس و تهران که آزادی گروگانها را شرط برقراری روابط کرده بودند، مضاعف کرد.
عملیات گروگانگیری
این انیس نقاش است، کسی که اعتراف میکند که شریک کارلوس در عملیات گروگانگیری وزرای نفت در «اوپک» در وین در ۲۱ دسامبر ۱۹۷۵ بود که در برنامه ریزی و اجرا مشارکت کرد. نقاش فاش میکند که او کسی بود که کارلوس را راضی کرد که به اوامر ودیع حداد به اعدام دو وزیر ایرانی و عربستانی که قرار بود در بغداد یا عدن اجرا شود، بعد از این که هدف اولشان در عملیات که همان دریافت ۱۰ میلیون دلار خون بها بود، تحقق یافت، عمل نکند؛ و بیان میکند که اختلافی میان حداد با کارلوس در این عملیات به دلیل خودداری کارلوس از اعدام این دو وزیر و علنی کردن اختلاف هایش با حداد در خلال اجرای عملیات به وجود آمد.
شش نفر در عملیات وین شرکت کردند: کارلوس و نقاش و لبنانی دیگری که اسم چریکی اش «ژوزف» بود و فلسطینیای که اسم چریکی اش «یوسف» بود و یک آلمانی به اسم هانز یواکیم کلاین و آلمانی دیگری به اسم گابریل تاگمن که نام چریکی اش «ندی» بود.
حواشی جنبش فتح
داستانی جنجالی و پیچیده. نقاش بعدا به سازمان دانشجویی جنبش فتح پیوست و با عضو کمیته مرکزی آن، خلیل الوزیر (ابو جهاد) کار کرد و خدمت در امنیت سیاسی انقلاب از خارج از سازمان امنیت این تشکیلات را انتخاب کرد. وارد دنیای اسرار شد و در آن با نامهای مستعار کار کرد تا این که به دست پلیس فرانسه این تشکیلات از بین رفت.
در این گفتگو نقاش درباره مشارکتش در جذب اروپاییها برای انجام عملیات کسب اطلاعات از داخل اسرائیل صحبت میکند؛ و میگوید که در نیمه اول از دهه هفتاد تصمیم گرفت که در مجموعه ودیع حداد که در اصل وابسته به «جبهه ملی آزادیبخش فلسطین» بود نفوذ کند تا با مجموعه و ممانعت هایش بدون این که آسیب به عملیات امنیت انقلابی بزند، آشنا شود؛ و میگوید که بعدا مامور شد تا در نظارت بر آموزش نیروهای مخالف حکومت شاه نظارت کند. میگوید اولین کسی بود که فکر ایجاد «سپاه پاسداران انقلاب» را مطرح کرد.
جزئیات بیشتر از تلاش برای ترور بختیار
نقاش میگوید که با ایجاد «سپاه پاسداران انقلاب» همراه شد و با مسئولان آن رابطه برقرار کرد، همچنین در مناقشاتی که به این منجر شد که بختیار فرد خطرناکی است، مشارکت کرد، میگوید در این مناقشهها در مییابند که او سنبلی است که ایالات متحده او را به کار گرفته تا کودتای نظامی علیه انقلاب اسلامی که برپایی آن دستاورد بزرگی برای انقلاب فلسطینی بود، انجام دهد. این را هم اضافه میکند که «دادگاهی در ایران حکم به اعدام بختیار داد و امام خمینی (ره) حکم را تایید کرد. او داوطلب انجام این حکم شد و سپس اجرای عملیات را فرماندهی کرد.»
نقاش در این گفتگو فاش میکند که از طریق خبرگزاری فرانسه و از طریق افراد نزدیک به بختیار، به اسم خبرنگار عرب از منزل بختیار دیدن کرد و با این عنوان توانست اطلاعات کامل از مکان و محافظان او به دست آورد و نتایج آن را به تهران ارسال کند و به این ترتیب دستور اجرای عملیات صادر میشود. جزئیات این صحبتها منتشر نمیشود و نقاش به موضوع دیگری میپردازد که در خلال آن عملیات ترور بختیار انجام میشود، اما اجراهای امنیتی تغییراتی را اعمال میکند و طرح به عملیات محاصره تغییر میکند. او رد میکند که مجموعه در آپارتمان مرتکب اشتباه میشود، و تاکید میکند زنی که کشته شد تصادفی کشته میشود و درِ نردهای بود که بختیار را در خلال زد و خورد خونین نجات داد. همچنین از وعدههای سوسیالیستها و دوگولیها درباره آزادی اش میگوید و این که چگونه تماسهای بین المللی در آزادی گروگانهای فرانسوی در لبنان سهم داشتند. همچنین به نام مسئولان ایرانی اشاره میکند که در جریان قصه بختیار بودند. در ۲۸ ژوئن ۱۹۹۰ فرانسوا میتران، رئیس جمهوری فرانسه دستور عفو نقاش را صادر کرد و او به همراه افراد مجموعه به تهران بازگشت.
تلاش برای ترور سفیر آمریکا در بیروت
نقاش همچنین درباره طرح مجموعه ودیع حداد برای ترور سفیر امریکا در بیروت، گودلی و نماینده امریکا، دین براون، و رایزن نظامی فرانوسی و نقشی که «ابوجهاد» و «ابو حسن سلامه» در شکست این اقدامات قبل از این که عملیات اجرا شود، از آن مطلع شدند، صحبت میکند.
درگذشت
«انیس نقاش» مبارز لبنانی و عضو سابق جنبش فتح که بخش بزرگی از عمر خود را در راه مبارزه با رژیم صهیونیستی صرف کرد، امروز (دوشنبه) در سن ۷۰ سالگی در دمشق درگذشت.