کلیات

آدم‌خواری یا کانیبالیسم Cannibalism  عادت یا رسمِ خوردنِ گوشتِ انسان به وسیله انسانی دیگر است.  باستان‌شناسان نشانه‌هایی از این عادت یا رسم را در جامعه‌های ابتدایی یافته‌اند.

انگیزه‌ها

نگاره‌ای به‌سال ۱۵۵۷ میلادی از آدم‌خواری توپی‌ها، از بومیان آمازون.
شیوه خاص آدم‌خواری توپی‌ها نخستین‌بار توسط هانس اشتادن en  ثبت‌شد.
بررسی‌های مردم‌شناسان نشان می‌دهد که آدم‌خواری انگیزه‌های گوناگون داشته‌است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از:

خوردن گوشت انسان به عنوان یک ماده غذایی

بعضی از قبیله‌های سیاه‌پوست گینه، در آفریقا، گوشت انسان می‌خوردند و برای تهیه آن به قبیله‌های دیگر حمله می‌کردند و اسیر می‌گرفتند. اسیران را، مانند گاو و گوسفند، می‌چراندند تا پروار شوند.  اسکیمو‌ها نیز هنگام دست نیافتن به هیچ گونه ماده غذایی گوشت انسان می‌خوردند.

خوردن گوشت انسان برای نشان دادن مِهر یا کینه

بعضی از قوم‌های آدم‌خوار برای بزرگداشت خویشان و بزرگان قوم و قبیله خود، و دست یافتن به روح و نیرو و صفت‌های خوب آنها، گوشت آن‌ها را، پس از مرگ، می‌خوردند.  ماساژت‌ها، که در حدود ۴۰۰ سال پیش از میلاد، در کناره شمال شرقی دریای خزر می‌زیستند، برای بزرگداشت خویشاوندان سالمند خود، آن‌ها را قربانی می‌کردند و گوشتشان را می‌خوردند. بعضی از قوم‌های آدمخوار نیز برای نشان دادن خشم و نفرت و کینه خود گوشت دشمنان خود را می‌خوردند. در تاریخ صدر اسلام نیز هند دختر عتبه (همسر ابوسفیان) برای انتقام گرفتن (به دلیل کشته شدن پدر، برادر و عمویش در جنگ بدر) در جنگ احد غلامی به نام وحشی را مأمور کرد که حمزة بن عبدالمطلب را بکشد. وحشی، حمزه را به شهادت رساند و هند، سینه و شکم حمزه را پاره کرد و جگر او را به دندان گرفت. به این جهت پیامبر اسلام او را «آکلَةَ الْأَکبَاد» به معنای جگرخوار نامید و به همین دلیل او را «هند جگرخوار» می‌گویند.

خوردن گوشت انسان برای نزدیک شدن به خدایان و الهه‌گان و بستن پیوند دوستی با آن‌ها

مردم شهر حران یکی از شهر‌های کهن بین‌النهرین، در دوره پیش از اسلام، هر سال کودکی را به خدای نگهبان بت‌هایشان پیشکش و قربان می‌کردند. گوشت قربانی را با آرد سفید و زعفران و روغن زیتون و سنبل به صورت قرص‌هایی به اندازه انجیر در می‌آوردندو می‌پختند و به نیایشگران می‌خوراندند. مردم قبیله‌ای در هند بیماران و سالمندان قبیله را به نشانه علاقه به الاهه مقدس کالی، همسر کینه‌ورز شیوا، یکی از خدایان هندوها، و خرسند و آرام کردن او می‌کشتند و گوشت آن‌ها را می‌خوردند.