کلیات
هر کودک یا نوجوان کمتر از ۱۵ سال که به طور ناگهانی یعنی در مدت زمان کمتر از یک هفته دچار اختلال حرکتی به ویژه در راه رفتن شود فلج شل حاد گفته میشود. هر بیمار مبتلا به فلج حاد را باید فورا به مرکز درمانی و ترجیحا بیمارستان کودکان رسانده و بستری گردد.
اقدامات لازم
اقداماتی که می توان برای بیمار مشکوک به فلج شل انجام داد به شرح زیر است:
١-بستری فوری زیرا ممکن است بیماری پیشرفت نماید و عضلات تنفسی را گرفتار کرده و به مرگ بیانجامد.
٢-پس از بستری، گزارش بیمار مشکوک به فلج شل بصورت تلفنی (فوری) به مرکز بهداشت مربوطه توسط پرستار مسئول.
٣-ارسال دو نمونه مدفوع مناسب حداکثرطی سه روز به آزمایشگاه ویروس شناسی تهران به منظور کشف ویروس فلج اطفال.
٤-پیگیری بیمار مبتلا به فلج شل حاد باید ۶۰ روز بعد از شروع فلج صورت پذیرد تا چنانچه اختلال تعادلی باقی مانده باشد با نورولوژیست کودکان مشاوره مجدد صورت گیرد.
علل اصلی فلج شل
علل اصلی فلج شل حاد در کودکان باسن کمتر از ۱۵ سال:
١- بیماری فلج اطفال. این بیماری به علت واکسیناسیون و مراقبتهای نظام سلامت کشوری ریشه کن شده است. با این وجود باید در هر بیمار تبدار با فلج حادمورد توجه قرار گیرد.
٢- بیماری گیلن باره:
این بیماری معمولا حدود دوهفته بعد از ابتلا به یک بیماری تنفسی یا گوارشی روی میدهد. علت آن تولید آنتی بادی علیه سیستم عصبی محیطی (ریشههای عصبی که از نخاع منشا میگیرند و به دستها، پاها، تنه، گردن و…. عصب رسانی میکنند) میباشد. فلج از پاها شروع میشود وبه سمت بالا یعنی تنه و دستها پیشرفت میکند -در موارد شدیدممکنست عضلات تنفسی و حلق نیز گرفتار شود که سبب میشود صدای بیمارتودماغی وبلع ضعیف شود و نارسایی تنفسی روی دهد.
-این بیماران بایستی فورا بستری شوند و طبق نظر پزشک اعصاب ایمونوگلوبولین وریدی دریافت کنند. – علاوه بر تجویز دارو، مراقبت از سیستم تنفسی، تغذیه و کاردرمانی (ورزش و ماساژ دادن دستها و پاها) نیز باید انجام شود.
-انجام نوار عصب -عضله و همچنین گرفتن مایع مغزی -نخاعی به منظور تایید تشخیص وبه صلاحدید پزشک اعصاب توصیه میشود.
٣-بیماریهای مربوط به ستون مهرهها که ناشی از عفونت استخوانی ویا دیسک بین مهرهای ویا ضربه هستند
٤- بیماریهای مربوط به نخاع مثل میلیت عرضی (التهاب و آسیب به قطعهای از نخاع به دنبال ابتلا به بیماری عفونی)، تومور، خونریزی و ضایعات مادرزادی نخاع که بتازگی عارضه دار شده است.
٥- سموم وداروها