کلیات
عراق یکی از کشور‌های جنوب غرب آسیا است که با کشورهایی، چون ایران، کویت، سوریه، ترکیه، اردن و عربستان سعودی مرز مشترک دارد. در این کشور جمعیتی بالغ بر ۳۷ میلیون نفر زندگی میکنند که ۷۵-۸۰ درصد آن‌ها عرب، ۱۵-۲۰ درصد کرد، ترکمن و آشوری و ۵ درصد را سایر قومیت‌ها تشکیل میدهند.
جغرافیا
مساحت تقریبی کشور عراق ۴۳۸٬۳۱۷ کیلومتر مربع است که این مساحت تقریباً یک چهارم مساحت ایران است و کشور عراق را از این لحاظ در رده پنجاه و هشتمین کشور پهناور جهان قرار داده است. به لحاظ جغرافیایی بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر میباشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشور‌های دارای منابع نفت میباشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشده نفتی میباشد.
کرد‌ها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است زندگی میکنند و از لحاظ فرهنگی، زبانی و طرز پوشش با عرب‌ها متفاوت هستند. کشور عراق از نظر ساختار اجتماعی-فرهنگی به سه حوزه کاملاً متفاوت تقسیم میشود، در حوزه مرکزی عراق اعراب سنی، در شمال کرد‌ها و در جنوب شیعیان سکونت دارند و هر کدام از این گروه‌ها دارای شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود هستند. البته در کنار این سه گروه اصلی، هویت‌های فرهنگی اجتماعی کوچکتری نظیر ترکمنها، آشوری‌ها و یزیدی‌ها نیز وجود دارند که دارای فرهنگ و عقاید متمایزی هستند. با ما همراه باشید تا با آداب و رسوم مردم عراق بیشتر آشنا شوید.
مردم
شهروندان عراقی را از نظر مذهبی باید به دو گروه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم کرد که به لحاظ ترکیبی حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.
شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل میدهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی عراق سکونت دارند. وجود مقبره امامان شیعی در شهر‌های مقدس عراق همچون کربلا و نجف، و همچنین وجود حوزه علمیه نجف و در نتیجه حضور دایمی علمای شیعی در این شهر‌ها باعث تقویت فرهنگ شیعی شده و این امر شیعیان عراق را از نظر فرهنگی به ایرانیان شیعیمذهب نزدیک کرده است. بعد از سرنگونی حکومت صدام، شیعه قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است و میتوانند خیلی آزادانهتر راجع به هویت مذهبی خود صحبت کنند.
در کنار مسلمانان شیعی مذهب، اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل میدهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده است.
عربی و کردی زبان‌های رسمی مردم عراق است. البته زبان‌های دیگری نظیر ترکی آذربایجانی (ترکمن‌های عراق)، فارسی، لری فیلی، کلدانی نو (از زبان‌های آرامی)، ارمنی، آشوری، دوماری (زبان کولیها)، گورانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های کردی) و ... نیز در این کشور صحبت میشود.
به لحاظ فرهنگی باید گفت: عراقی‌ها ارزش زیادی برای خانواده قائل هستند و خانواده‌های بزرگ یا قبایل بزرگ از قدرت سیاسی و اجتماعی برخوردارند. اعضای خانواده باید مسئولیت رفتار و کردار خود را بپذیرند و هر گونه خطایی باعث بیآبروی کل خانواده میشود.
وفاداری به خانواده قبل از سایر روابط اجتماعی و حتی کسب و کار قرار میگیرد. خویشاوندسالاری در بین مردم عراق به چشم میخورد و از آنجا که دیدگاه منفی نسبت به این قضیه ندارند، طبیعتا پیشنهادات کاری را به خانواده خود میدهند، زیرا افراد مورد اعتمادشان هستند. اغلب خانواده‌های بزرگ در یک خانه، محله یا روستا زندگی میکنند. در مناطق شهری مردم لزوما در یک خانه در کنار هم زندگی نمیکنند، هر چند که عموما در یک خیابان یا نزدیک به هم هستند.
نظام سیاسی
دولت مرکزی عراق که پیش از انقلاب اسلامی ایران و به واسطه قرار داد الجزایر با ایران اختلافاتی داشت، در نهایت پس از انقلاب اسلامی و در شهریورماه ۱۳۵۹ به مرز‌های غربی ایران حمله کرد؛ اقدامی که مقدمه یک جنگ طولانی و تمام عیار دو کشور همسایه شد و صد‌ها هزار نفر در این جنگ هشت ساله جان خود را از دست دادند.
حضور صدام در رأس هرم قدرتی عراق که در دهه ۷۰ میلادی قدرت را از نخسین رئیس جمهور عراق یعنی احمد حسن البکر گرفت، مقدمه نا امنی‌های فراوانی در عراق شد که جنگ هشت ساله علیه ایران تنها یک مورد آن بود.
با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران و عراق و بازگشت دو کشور به مرز‌های مندرج در قرارداد الجرایز، صدام به کویت حمله و مقدمه آغاز جنگ خلیج فارس را فراهم کرد.
نوع حکومت داری صدام در عراق در نهایت سبب شد تا دولت آمریکا در اواخر زمستان سال ۱۳۸۱ به این کشور حمله نظامی کند و مقدمه سقوط دولت صدام را فراهم کند. یک روز بیشتر به نوروز ۱۳۸۲ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) نمانده بود که آمریکا با تشکیل یک ائتلاف به عراق حمله کرد. این کشور دست نکشیدن عراق از برنامهٔ سلاح‌های کشتار جمعی که خلاف قطعنامهٔ ۶۸۷ شورای امنیت بود را به عنوان دلیل این تهاجم اعلام کرد.
درگیری‌ها در سال ۲۰۰۸ در عراق ادامه پیدا کردند و نیروهای مسلح تازه آموزشدیدهٔ عراقی با شبه نظامیان درگیر شدند. دولت عراق توافقی را با آمریکا امضا کرد که نیروهای مسلح آمریکا را ملزم به خروج از شهر‌های عراق تا ۹ تیرماه ۱۳۸۸ و خروج از کل خاک عراق تا ۱۰ دیماه ۱۳۹۰ میکرد.
جنگ داخلی
با خروج نیروهای آمریکایی در سال ۱۳۹۰ ناآرامی‌ها ادامه یافت و عراق دچار بیثباتی سیاسی شد. بهار عربی در بهمن ۱۳۸۹ به عراق رسید و مخالفت‌ها در شهر‌ها گسترش یافت، اما مخالفت‌های ابتدایی نتوانستند دولت را ساقط کنند. ائتلاف میهنی عراق که گفته میشود بزرگترین مجموعهٔ سنیان عراق است به دلیل آنکه دولت عراق را تحت سیطره شیعیانی میدانست که میخواهند سنی‌ها را کنار بزنند، مجلس عراق را به مدت چند هفته در ماه‌های پایانی ۱۳۹۰ تحریم کرد.
گروه‌های شبه نظامی سنی در سال ۲۰۱۳ حملات زیادی را علیه اکثریت شیعهٔ عراق انجام دادند تا اعتماد عمومی نسبت به دولت نوری المالکی را زیر سؤال ببرند. جنگ طلبان سنیمذهب عضو دولت اسلامی عراق و شام در سال ۱۳۹۳ کنترل بخش‌های وسیعی از عراق از جمله شهر‌های بزرگی، چون تکریت، فلوجه و موصل را به دست آوردند و باعث شدند صد‌ها هزار نفر از خانه و کاشانهٔ خود فرار کنند و در ادامه این گروه‌ها که اقدامات تروریستی خود را گسترش دادند به شکل گیری گروه تروریستی داعش کمک کرد؛ گروهی تروریستی که زمینه جنگ‌های داخلی طولانی در عراق را فراهم کرد و در نهایت با کمک‌های ایران و دیگر کشور‌های متحد از پای درآمد.
مدیریت سیاسی عراق به شکل فدرالی است و دولت فدرال عراق تحت قانون اساسی فعلی به شکل یک جمهوری فدرالی دموکراتیک پارلمانی اسلامی تعریف میشود. دولت فدرال مشتمل بر قوای مجریه، مقننه و قضاییه و کمیسیون‌های مستقل متعدد دیگر است. جدای از دولت فدرال مناطق (مشتمل بر چند استان)، استان‌ها و بخش‌هایی وجود دارند که طبق قانون دارای اختیاراتی هستند.
عراق دارای هجده استان است که هر استان به چند شهرستان تقسیم شده است. کردستان عراق تنها ناحیه تعریفشده در قانون عراق است که برای خود دولت و ارتش نیمه رسمی به نام پیشمرگه دارد.
بغداد، صلاحالدین، دیاله، واسط، میسان، بصره، ذیقار، مثنی، قادسیه، بابل، کربلا، نجف، انبار، نینوا، دهوک، اربیل، کرکوک، سلیمانیه و حلبچه استان‌های عراق هستند.
اقتصاد
صادرات نفت از گذشته نقش اصلی را در اقتصاد عراق بر عهده داشته بهطوری که ۹۵٪ از درآمد خارجی این کشور را تشکیل می دهد. عدم توسعه در سایر زمینه‌ها باعث بروز بیکاری ۱۸ تا ۳۰ درصدی و درآمد سرانه ۴۰۰۰ دلاری شدهاست. در سال ۲۰۱۱ استخدام تمام وقت در بخش عمومی نزدیک به ۶۰ درصد از کل استخدام‌ها را شامل میشد. بخش صادرات نفت شغل‌های بسیار کمی برای عراقی‌ها ایجاد کرده است.
در مورد عراق در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
با تحولات منطقه و جهان
حملات موشکی و پهپادی یمن به کشتی ها و ناوهای آمریکا و انگلیس، واکنش آمریکا به ادعای ارسال موشک های بالستیک ایران به روسیه، اقدام کم‌سابقه ترامپ برای انتخاب معاون، واکنش پوتین به توهین بایدن و طرح ۲۵ مورد شکایت علیه خاندان بارزانی از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۳۴۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۴
با تحولات منطقه و جهان
پیشی گرفتن ترامپ از بایدن در انتخابات آمریکا، حمله هوایی ترکیه به استان دهوک عراق ، شکست موشک دارای کلاهک هسته‌ای انگلیس، اعلام نگرانی آمریکا از برنامه هسته‌ای و اینترنت در ایران و حمله پهپادی به پایگاه آمریکا در دیرالزور سوریه، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۳۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۳
یک منبع امنیتی عراق از ترور دو تن از نزدیکان دبیر کل سازمان بدردر بغداد خبر داد.
کد خبر: ۱۲۲۲۷۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
منابع عراق ی از ترور پسر عموی هادی العامری رئیس ائتلاف فتح عراق در شمال پایتخت این کشور خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۲۲۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
شورای عالی قضایی عراق طی بیانیه‌ای خبر داد که خانواده ابوبکر البغدادی، سرکرده معدوم سازمان تروریستی داعش شامل دو همسر و یک دختر وی از یک کشور خارجی به عراق منتقل شده و تحت بازجویی هستند.
کد خبر: ۱۲۲۲۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
منابع خبری عراق ی بامداد شنبه از وقوع آتش سوزی مهیب در ساختمان هیأت وزیران اقلیم کردستان در استان اربیل عراق خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۲۲۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
با تحولات منطقه و جهان
حمله سایبری آمریکا به کشتی ایران در دریای سرخ، هدف قرار دادن کشتی انگلیسی در خلیج عدن، دیدار دبیران شورای امنیت ملی روسیه و ایران، اعلام تعطیلی مجلس نمایندگان آمریکا و حمله پهپادی مقاومت اسلامی عراق به جولان اشغالی، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۲۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۷
وزیر نفت عراق با تاکید بر پایبندی این کشور به برنامه کاهش تولید اوپک پلاس، گفت بیش از 4 میلیون بشکه در روز نفت تولید نمی‌کنیم.
کد خبر: ۱۲۲۱۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۵
رییس قوه قضاییه گفت: تلاش دشمنان معطوف به آن است که ظرفیت‌های اقتصادی بالای دو کشور ایران و عراق و تعاملات اقتصادی دو کشور، برجسته و شکوفا نشود.
کد خبر: ۱۲۲۱۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۵
با تحولات منطقه و جهان
جزئیات طرح فرانسه برای آتش‌بس در مرز لبنان و اسرائیل، حمله جنگنده‌های ترکیه به عراق ، حرکت جنگنده‌ها و کشتی‌های جنگی چین در اطراف تایوان، حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در سوریه و اعلام آمادگی «کاملا هریس» برای گرفتن جای بایدن، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۱۴۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۴
رئیس قوه قضائیه فردا به عراق سفر می کند.
کد خبر: ۱۲۲۱۳۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۳
بغداد و واشنگتن برای تنظیم جدول زمانی به‌منظور خروج تدریجی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا از عراق در حال مذاکره هستند.
کد خبر: ۱۲۲۱۲۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۳
منابع عراق ی از وقوع زلزله‌ای در مرز این کشور با ترکیه خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۲۱۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
با تحولات منطقه و جهان
پیش بینی ترامپ درباره وقوع حمله تروریستی بزرگ در آمریکا، حمله به ۲ پایگاه آمریکایی در کمتر از یک ساعت، حادثه آتش سوزی در نیروگاه هسته‌ای فرانسه، پرواز ۸ بالن چین اطراف جزیره تایوان و واکنش کاردار ایران به یک ادعا در روزنامه دیلی میل، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۱۰۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
منابع خبری از حملات جدید مقاومت به پایگاه‌های نظامی آمریکا در شرق سوریه خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۲۱۰۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
مسرور بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق در مصاحبه‌ای گفت که اربیل به ادامه حضور نظامیان آمریکایی نیاز دارد و خواستار خروج آن‌ها نیست.
کد خبر: ۱۲۲۰۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
با تحولات منطقه و جهان
جزئیات طرح خطرناک ۳ کشور عربی برای نجات اسرائیل، تهدید رهبر کره شمالی برای اشغال کره جنوبی، پیروزی متحدان عمران خان در انتخابات پارلمانی پاکستان، اعزام یک کشتی جنگی آلمانی به دریای سرخ و حمله مقاومت عراق به یک «هدف حیاتی» اسرائیل از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۰۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
مقاومت اسلامی عراق از حملات خود علیه اهداف حیاتی رژیم صهیونیستی در بحرالمیت خبر داد.
کد خبر: ۱۲۲۰۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
عراق همگام با برنامه دلارزدایی بریکس، هشت بانک خود را از انجام معامله با دلار آمریکا منع کرده است.
کد خبر: ۱۲۲۰۸۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۰
با تحولات منطقه و جهان
آغاز سفر امیرعبداللهیان به لبنان، سوریه و قطر، بیانیه سنتکام درباره حملات به یمن، گمانه زنی ها درباره به رسمیت شناختن کشور فلسطین توسط آمریکا، وقوع ۵۱ انفجار و حمله تروریستی در پاکستان و ازسرگیری گفت‌و‌گوها برای پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی در عراق از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۲۰۷۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۰
