جهش اخیر قیمت فولاد، چه بر سر صنعت خودروسازی خواهد آورد!

آیا خودروی داخلی گران‌تر و بی‌کیفیت‌تر خواهد شد!

فولاد و خودرو، دو صنعت بنیادین در اقتصاد جهانی و به‌ویژه در اقتصاد ملی ایران هستند که هر تغییر یا رویدادی در یکی از آن‌ها، باعث تحول در دیگری می‌شود؛ بنابراین خودروسازی یکی از صنایع وابسته به فولاد محسوب می‌شود. انواع فولاد به‌ویژه ورق‌های فولادی مانند ورق روغنی به دلیل استحکام بالا، جزو مواد اولیه مهم در ساخت خودرو بوده و صنعت خودرو به‌شدت از نوسان بازار فولاد متأثر است.

فولاد؛ عضو کلیدی در خودروسازی

بر اساس آمارهای انجمن جهانی فولاد، صنعت خودروسازی حدود 12 درصد از کل فولاد تولیدشده در جهان را مصرف می‌کند. شرکت آرسلورمیتال که به‌عنوان غول تولید فولاد در جهان شناخته می‌شود، بزرگ‌ترین سهم را در تأمین فولاد موردنیاز خودروسازها دارد. این شرکت حدود 16.7 درصد از ورق‌های فولادی مثل ورق روغنی موردنیاز کارخانه‌های خودروسازی را در سال 2014 تولید کرده است.

به‌طورکلی یک دستگاه خودرو شامل انواع قطعات فولادی است که در ساخت سقف ماشین، شاسی، چرخ‌ها، ترمزها، سیستم اگزوز، موتور، صفحات بدنه و ستون درها از آن‌ها استفاده می‌شود. حدود 65 درصد از وزن هر خودرو مربوط به قطعات فولادی به‌کاررفته در آن است؛ مثلاً پراید، متشکل از یک‌تن فولاد است. به‌طور متوسط برای ساخت هر دستگاه خودرو، 900 کیلوگرم فولاد استفاده می‌شود. همچنین هزینه نهایی تمام‌شده تولید خودروها تابعی از قیمت انواع محصولات فولادی و تغییرات در بازار فولاد خارجی و داخلی است. عمده مصرف فولاد در خودروسازی به‌صورت ورق بخصوص ورق روغنی است؛ بنابراین نوسانات قیمت فولاد به ویژه قیمت ورق روغنی به‌شدت بازار خودرو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

از طرف دیگر انواع فولاد در مقایسه با فلزات دیگر قیمت کمتری دارند اما دارای استحکام و مقاومت بالایی در برابر ضربه هستند؛ به همین دلیل استفاده از فولاد زیاد در خودروها به‌صرفه و ایمن‌تر است.

ورق روغنی در صنعت خودروسازی

مهم‌ترین محصولات فولادی مورداستفاده در خودروسازی، انواع ورق‌های فولادی هستند. ورق روغنی هم جزو ورق‌های فولادی و مواد اولیه پرکاربرد در تولید خودرو است؛ این ورق که در بازار با نام ورق سرد هم شناخته می‌شود، فولادی مسطح متشکل از ورق‌های فولادی‏ دارای ضخامت زیاد تولیدشده تحت روش نورد سرد است. درواقع در تولید به روش نورد سرد، ضخامت صفحه‌های فولادی با فشار زیاد و تا دمای 200 درجه سانتی‌گراد در دمای اتاق کاسته می‌شود. ورق روغنی با روش نورد سرد کیفیت بالایی داشته و از آن برای تهیه انواع ورق گالوانیزه استفاده می‌‌شود.

ورق‌های روغنی بسته به نوع آلیاژشان به 3 نوع ورق‌های معمولی، نیمه کششی و کششی تقسیم می‌شوند که بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های آن‌ها در داخل کشور کارخانه‌های فولاد مبارکه، هفت الماس، فولاد غرب و فولاد درخشانی هستند. همچنین ورق روغنی از کشورهایی مانند چین، هند، کره و قزاقستان وارد کشور می‌شود؛ بنابراین خریداران این محصول در همه صنایع می‌توانند ورق‌هایی با کیفیت و قیمت متفاوت خریداری کنند.

شوک به خودروسازها با جهش قیمت فولاد

از اواخر سال 98 هم‌زمان با رشد قیمت ارز، بازار فولاد دچار نوسان‌های شدیدی شد. عضو هیئت‌مدیره انجمن قطعه‌سازان ایران در اسفند 98 با اشاره به رشد نرخ مواد اولیه فولادی‌ها گفت: «نرخ فولاد افزایش داشته و از ۱،۷۰۰ تومان به ۶ هزار تومان رسیده است. این افزایش نرخ نشان از افزایش بیش از ۲۰۰ درصدی فولاد دارد».

با تأثیر نرخ ارز بر محصولات فولادی، رشد قیمت محصولات فولادی در سال 99 با شیب بیشتری ادامه یافت و قیمت برخی محصولات دو برابر شد. به‌این‌ترتیب مواد اولیه فولادی موردنیاز خودروسازی ازجمله ورق روغنی با نوسان روبرو شد. در سایت آسرون (فروش آنلاین آهن‌آلات)، قیمت هر ورق روغنی با ضخامت یک میلی‌متر در اوایل تیرماه، حدود 17،500 تومان بود که در پانزدهم این ماه به نرخ حدودی 18،500 تومان رسید. تا پایان تیر نیز قیمت ورق روغنی با همان مشخصات به حدود 21،700 تومان صعود کرده بود که افزایش قابل‌توجهی در بازه یک‌ماهه بود.

این جهش قیمت ورق روغنی در شرایطی است که نرخ ورق روغنی، نوسان کمتری نسبت به بقیه محصولات فولادی مانند میلگرد دارد. درنتیجه با افزایش بی‌سابقه قیمت محصولات فولادی و ورق‌های فولادی، شوک بزرگی به صنعت خودروسازی وارد شد؛ زیرا با توجه به تناژ عظیم مصرف روزانه فولاد در ساخت خودرو، حتی تغییر قیمت جزئی هم باعث افزایش هزینه تولید خودرو می‌شود.

سه پیامد افزایش قیمت فولاد در خودروسازی

صنعت خودروسازی داخلی علاوه بر افزایش بی‌سابقه قیمت محصولات فولادی و ورق‌های روغنی با مشکلات دیگری نیز دست‌به‌گریبان است؛ رشد نرخ ارز باعث افزایش همه هزینه‌های تولید ازجمله بالا رفتن دستمزد و گرانی مواد اولیه شده است. شیوع کرونا، فشار تحریم‌های بین‌المللی و عدم واردات برخی از مواد اولیه هم از دیگر مسائل جدی خودروسازان داخلی هستند.

یکی از پیامدهای اصلی مشکلات ذکرشده برای خودروسازها، پایین آمدن تیراژ خودرو است. شرکت‌های خودروساز داخل کشور در چند سال گذشته تحت تأثیر مشکلات مختلف، تولید انواع خودرو را کاهش داده‌اند. حتی در آمار خودروهای تولیدی این شرکت‌ها در تیرماه که هم‌زمان با جهش قیمت محصولات فولادی است، کاهش تولید دیده می‌شود. برای مثال سایپا در تیرماه حدود 19 هزار دستگاه پراید و 19 هزار تیبا به بازار عرضه کرده که درمجموع تولیدش 2 هزار دستگاه از ماه قبل کمتر است. همچنین ایران‌خودرو با تولید حدود 36 هزار دستگاه سواری، عرضه محصولش نسبت به ماه قبل، 2،000 دستگاه کاهش داشته است.

به نظر می‌رسد با کاهش تیراژ خودرو، خریداران کمتر موفق به خرید خودروی صفر از کارخانه خواهند شد. همچنین افزایش قیمت مقاطع فولادی و ورق روغنی موردنیاز خودروسازها و دیگر هزینه‌ها، می‌تواند به کاهش کیفیت خودروهای تولیدی و قطعات آنها بیانجامد؛ این احتمال وجود دارد که خودروسازها در آینده برای صرفه‌جویی مجبور به استفاده از قطعات بی‌کیفیت‌تر شوند، موضوعی که به منظور اجتناب از آن تدابیر لازم باید اتخاذ شود.

درنهایت هم راهکار اصلی خودروسازها در برابر افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه تولید، فشار به دولت برای افزایش رسمی قیمت خودرو خواهد بود. البته از مدت‌ها پیش خودروسازها از افزایش قیمت محصولات فولادی ناراضی بودند. به عقیده خودروسازها، عرضه فولاد در بورس کالا و آزاد بودن قیمت آن باعث سود هنگفت تولیدکنندگان فولاد و دلال‌ها می‌شود؛ این در حالی است که خودروسازها مجبورند ورق‌های فولادی ازجمله ورق روغنی را به قیمت بالا در بازار آزاد بخرند اما محصول نهایی یعنی خودرو را به قیمت تعیین‌شده توسط دولت بفروشند. به همین دلیل مدت‌هاست که خودروسازان داخلی در حال لابی و فشار برای آزادسازی قیمت خودرو هستند. آزادسازی قیمت خودرو در شرایط فعلی برای سازندگان خودرو تقریباً غیرممکن است ولی افزایش قابل‌توجه قیمت خودرو احتمالاً به‌صورت جدی توسط آن‌ها دنبال خواهد شد.

آسرون، یکی از فروشگاه‌های آنلاین محصولات فولادی و آهن‌آلات مانند میلگرد، تیرآهن، ورق روغنی و ناودانی است که امکان مقایسه و خرید کلیه محصولات تولیدکنندگان بنام این حوزه را برای مشتریان فراهم کرده است. می‌توانید از طریق وب‌سایت آسرون به آدرس www.asroon.ir از آخرین قیمت‌های کلیه مقاطع فولادی مطلع شوید.

انتهای رپرتاژ آگهی/