گشایش اقتصادی سد راه «دارا دوم» / زنگ خطر برای تخریب اعتماد سرمایه گذاران بورسی / دو موضوع مهمی که باید شفاف سازی شود

دیروز، بازار بورس، روز سخت و تلخی را پشت سر گذاشت؛ سختی ها و تلخی های این روزهای بازار حالا وسعت و ابعادش چند میلیونی است؛ هرچند بازاری که درباره آن صحبت می کنیم اکنون یاد گرفته که قرار نیست هر روز و هر ساعت صعود را تجربه کند، می توان گفت از ابتدای دوران رونق و فراگیر شدن بورس در کشور که حمایت همه نهادها و قوا را با خود داشته است، چنین روزی تجربه نشده بود. امروز هم روند معاملات و تشکیل صف های فروش چند میلیونی در اکثر سهم ها دنباله ای از اتفاقات ناخوشایند دیروز برای بازار است.

علی صابری تحلیل گر بازار سرمایه در گفتگو با «تابناک اقتصادی» اظهار داشت: برخی از تحلیلگران اعلام ناگهانی خبر توقف تشکیل صندوق دارا دوم متشکل از چند سهم پالایشی را علت اصلی افت بازار دوشنبه و تشکیل صف های فروش نسبتا سنگین برشمردند؛ اما با نگاهی جامع تر به اتفاقات روزهای اخیر و به طور خاص روز گذشته بازار، می توان بخش دیگری از فضای دیروز را تفسیر کرد: اول وعده گشایش اقتصادی که مبهم و هیجانی به بازار مخابره شد. این خبر واژگانی مثبت اما کوله باری از ابهام را روانه ذهن فعالان بازار کرد تا گمانه زمانی ها، به اوراق سلف موازی به پشتوانه نفت ختم شود.

به گفته صابری، واقعیت این است که بخش های مختلف بازار زنجیر وار به یکدیگر متصل اند، فعالان بازار هوشمندی به خرج می دهند و با دسترسی به رسانه های رسمی و غیر رسمی کوچکترین اخبار را رصد می کنند؛ پس باید به بازار حق بدهیم که به این مسائل واکنش نشان دهد. البته این نیز از پیچیدگی های فضای اقتصاد ماست که خبر گشایش اقتصادی به هراس تبدیل می شود.

بیشتر بخوانید:

*چه کسی «دارادوم» را از بورس دور کرد؟

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: حال این گمانه مطرح می شود که دولت برای تحقق گشایش اقتصادی وعده داده شده، نیازمند هدایت نقدینگی به مسیری دیگر است و صندوق های etf که این روزها هر سهمی آرزو می کند، نسبتی حتی در حد فامیل دور با آن ها داشته باشد، فعلا باید متوقف شوند.

البته اجرای این تصمیم در این مرحله در حیطه اختیارات دولت است، اما فعال بازار آن جایی مطالبه گر و شاید خشمگین می شود که خبر عرضه بلوکی سهام شرکت های منتخب دارادوم در صورت عدم تشکیل صندوق به صورت تقریباً رسمی منتشر می شود.

اعتماد سرمایه اصلی بازار سرمایه

صابری به تابناک اقتصادی گفت: من اعتقاد ندارم که همه قوا و دستگاه ها باید همه جانبه از بورس طوری حمایت کنند که این بازار تافته جدابافته شناخته شود، بلکه بازار باید با ساز و کارهای خود به پیش برود و دولت ها براساس اصول حکمرانی خوب، زمینه رشد و شکوفایی را فراهم کنند؛ اما باید مراقب بود با انتشار اخبار ضد و نقیض و ایجاد هیجان، اعتماد را  به ویژه از سرمایه گذاران خرد که تازه به این عرصه پا گذاشته اند نگیریم.

وی تاکید کرد: فضای معاملات و شاخص در بازار امروز هم زنگ خطری برای تخریب اعتماد سرمایه گذاران به ویژه سرمایه گذاران خرد است و این تصور که بتوان بخش عمده ای از نقدینگی بازار بورس را به سمت برنامه جدید تامین مالی دولت سوق دهیم تقریباً فرض باطلی است و بار دیگر خطر بی ثباتی در بازارهای موازی را تقویت خواهد کرد.

درس های دارا به بازار

این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از صحبت های خود اظهار داشت: بیاییم از زاویه ای دیگر به بازار دیروز نگاه کنیم و آن این که هرچه بورس با اعداد و ارقام میلیونی شاخص پیش می رود، پیچیدگی ها بیشتر می شود.

در واقع معامله گران این پیام را از بازار دریافت می کنند که باید به سودهای آسان و بی دغدغه با برچسب های اشتباه سهام دولتی، دارا و ندارا، کمتر از هزارتومان و ... با عینک احتیاط نگاه کنند.

این واقعیت را باید پذیرفت که مسیر رشد و ارزش آفرینی سهم از عملیات واقعی، فروش، سودآوری و توسعه بازار و محصول و .. می گذرد. در گزارش پیشین هم اشاره کردیم کم کم بازار باید به سمت گزارش خوانی و تحلیل عملکرد واقعی شرکت ها سوق پیدا کند تا تجربه ای مثل دوشنبه سرخ مرداد تکرار نشود و ارزندگی شرکت و سهم بر مبنای اطلاعات و گزارش ها قربانی هیجانات و شمردن روزهای صف خرید نشود.

جمع بندی

صابری در پایان افزود: با تحلیل شاخص هم وزن و نقشه بازار طی روز دوشنبه می توانیم نتیجه بگیریم بازار تحت تاثیر اخبار مبهم گشایش اقتصادی کار خود را با بیم و امید آغاز کرد که در ادامه، خبر تاثیرگذار منتفی شدن صندوق دارادوم تشکیل صف های فروش در نمادهای پالایشی شاخص ساز را به دنبال داشت. از آنجایی که در ماه های اخیر رنگ شاخص بر کلیت بازار موثر بوده است، هیجان فروش در دیگر سهم ها نیز تسری پیدا کرد و نهایتا منجر به گسترش هراس در معامله گران و تشدید فشار فروش شد.

امروز هم در ادامه روند گذشته می بینیم علیرغم اینکه با رخداد اقتصادی یا سیاسی قابل توجهی مواجه نیستیم، اظهارنظرهای ضد و نقیض، تصمیم های کم ثبات و برخی اختلاف های میان قوه ای بر تداوم روند بازار دامن زده است و به نظر می رسد این فضای هراس و نگرانی تا مدتی در بازار سایه بیندازد.

در مجمع بازار سرمایه حالا با چالش های متنوع تری مواجه است و روند رو به رشد مانند گذشته یا بهتر بگوییم به سرعت گذشته نخواهد بود و عوامل اثر گذار بر رشد، ارزندگی و جذابیت سهام تغییر کرده است که نیازمند هوشمندی و آگاهی بیش از پیش است. در این مرحله معتقدم بازار نیاز به ابهام زدایی و شفاف سازی دو موضوع مهم اقتصادی یعنی گشایش اقتصادی وعده داده شده و عرضه دارا دوم دارد تا بتواند مسیر با ثبات تری را در پیش بگیرد.