بیماری زونا چیست و چگونه منتقل می شود؟

به گزارش «تابناک»، ویروس واریسلا زوستر، عامل آبله مرغان، باعث زونا می‌شود و زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان می‌شود، پس از بهبودی این ویروس در بافت عصبی در نزدیکی نخاع و مغز فرد به صورت غیرفعال باقی می‌ماند، اما ممکن است چند سال بعد به عنوان زونا فعال شود.

در حالی که زونا تهدید کننده زندگی نیست، می‌تواند بسیار دردناک باشد. واکسن‌ها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به زونا کمک کنند، در حالی که درمان اولیه می‌تواند به کاهش عفونت‌های ناشی از زونا و کاهش عوارض آن کمک کند.

علائم زونا

علائم و نشانه‌های زونا معمولا تنها بخش کوچکی از یک طرف بدن فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، این علائم و نشانه‌ها عبارتند از:
درد، سوزش، بی حسی یا مور مور شدن
حساسیت به لمس
ضایعه‌ای قرمز که چند روز پس از درد شروع می‌شود.
تاول‌های حاوی مایع که پاره شده و به صورت دلمه بسته در می‌آید.
خارش
بعضی افراد نیز علائم زیر را تجربه می‌کنند:
تب
سردرد
حساسیت به نور
خستگی

قابل ذکر است، درد معمولا اولین نشانه‌ی زونا است و برای برخی می‌تواند شدید باشد و برخی دیگر درد را بدون هر گونه ضایعه‌ای تجربه می‌کنند، با توجه به این که کدام مناطق در زونا درگیر شوند، ممکن است با علائم مشکلاتی نظیر بیماری‌های قلبی، ریوی یا کلیوی اشتباه گرفته شود. ضایعات زونا به طور شایع به صورت تاول‌های خطی در سمت چپ یا راست تنه ایجاد می‌شوند و گاهی اوقات این ضایعات در اطراف یک چشم یا یک سمت از گردن یا صورت رخ می‌دهند.

آیا زونا واگیردار است؟

بر اساس مطلبی که در «سلامت نیوز» آمده است و برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند اگر فردی در کودکی بیماری آبله مرغان بگیرد در بزرگسالی زونا نمی‌گیرد، دقیقاً این بیماری برعکس عمل می‌کند، یعنی ابتلا به بیماری در سنین پایین عاملی است در جهت بروز زونا در سنین بزرگسالی؛ بدین ترتیب احتمال ابتلای کودک شما به این بیماری وجود ندارد. در کل این بیماری در افرادی که سیستم ایمنی آن‌ها ضعیف شده و بیشتر در افراد میانسال بروز می‌کند، پس اصلاً نگران مبتلا شدن کودک خود نباشید.

درصد ابتلا به بیماری زونا در افراد بزرگسالی که در کودکی آبله مرغان نگرفته‌اند بسیار کم است مگر اینکه آبله مرغان در کودکی به حدی ضعیف بوده باشد که والدین اصلاً متوجه آن نشده باشند.

یکی از خوانندگان روزنامه ایران در سئوالی پرسیده است: پدرم ۵۷ سال دارد و با ما زندگی می‌کند. ۱۰ روزی می‌شود که مبتلا به بیماری زونا شده است؛ از آنجا که کودکی دو ساله دارم، تمام این مدت سعی کرده‌ام تماسی با پدرم نداشته باشد، چون نگرانم بیماری‌اش به فرزندم سرایت کند. می‌خواستم بپرسم آیا احتمال دارد که کودکان هم به زونا مبتلا شوند و اصلاً آیا این بیماری مسری است و اگر مسری است از چه راه‌هایی انتقال پیدا می‌کند؟

پاسخ:

برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند اگر فردی در کودکی بیماری آبله مرغان بگیرد در بزرگسالی زونا نمی‌گیرد، دقیقاً این بیماری برعکس عمل می‌کند، یعنی ابتلا به بیماری در سنین پایین عاملی است در جهت بروز زونا در سنین بزرگسالی؛ بدین ترتیب احتمال ابتلای کودک شما به این بیماری وجود ندارد. در کل این بیماری در افرادی که سیستم ایمنی آن‌ها ضعیف شده و بیشتر در افراد میانسال بروز می‌کند، پس اصلاً نگران مبتلا شدن کودک خود نباشید.

درصد ابتلا به بیماری زونا در افراد بزرگسالی که در کودکی آبله مرغان نگرفته‌اند بسیار کم است مگر اینکه آبله مرغان در کودکی به حدی ضعیف بوده باشد که والدین اصلاً متوجه آن نشده باشند.

در پاسخ به سؤال دیگر باید بگویم که بیماری زونا مسری است، ولی مانند آبله مرغان از طریق هوا و تنفس منتقل نمی‌شود بلکه از راه تماس و لمس تاول‌ها منتقل می‌شود، برای اینکه خودتان و دیگران مبتلا به این بیماری نشوید بهتر است از لمس تاول‌های روی پوست پدرتان خودداری کنید.

واکسیناسیون کرونا موجب زونا نمی‌شود

او در پاسخ به این سوال که آیا واکسناسیون کرونا می‌تواند باعث زونا شود؟ می‌گوید: «احتمال اینکه واکسیناسیون این ویروس را فعال کند بسیار کم است و به معنای خطرناک بودن واکسیناسیون نیست. تعداد این موارد هم به لحاظ آماری زیاد نیست و هنوز هم رابطه علت و معلولی بین زونا و واکسیناسیون کووید ۱۹ ثابت نشده است.»

رضا جعفری فشارکی، متخصصص پوست و مو نیز درباره رابطه کرونا و ابتلا به زونا به تجارت‌نیوز می‌گوید: «بروز زونا در کسانی که به ویروس کووید۱۹ مبتلا می‌شوند بیش از جمعیت نرمال است ولی اینکه با واکسیناسیون ابتلا به زونا بیشتر شود چنین اطلاعاتی تاکنون نرسیده است. پس منعی برای واکسیناسیون کرونا وجود ندارد و افراد نباید فکر کنند که بعد از تزریق واکسن به زونا مبتلا می‌شوند. این واقعیت ندارد.»

آنطور که این متخصص پوست و مو می‌گوید: « بعد از اینکه فرد آبله مرغان بگیرد در هر سنی امکان ابتلا به زونا را دارد اما با بالا رفتن سن امکان بروز آن بیشتر می‌شود.»

او در پایان می‌گوید: «در بیماری زونا نباید خوددرمانی شود و باید به متخصص مراجعه کرده تا تشخیص درست و درمان انجام شود.»

بر این اساس می‌توان گفت کاهش سیستم ایمنی افراد به هر دلیلی می‌تواند بیماری زونا به خصوص در سالمندان را افزایش دهد و این مساله ارتباط علی و معلولی با کرونا ندارد.