در دوران تحریم‌ها چقدر «ارز بابت مسافرت» از کشور خارج شد؟

پس از خروج آمریکا از برجام و تلاش دولتمردان این کشور برای به صفر رساندن درآمد‌های ارزی دولت ایران، اهمیت ارز‌های خارجی، بیش از پیش بر همگان آشکار شد. بانک مرکزی تلاش کرد تا در اولین گام سیاست‌های ارزی اشتباه را اصلاح کند و در گام بعدی سعی کرد تا ارز‌های حاصل از صادرات را به کشور بازگرداند. بررسی‌ها نشان می‌دهند، در دوران تحریم‌ها نزدیک ۶۹ میلیارد دلار ارز بابت مسافرت‌های خارجی شخصی و تجاری از کشور خارج شده است.

به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ پس از خروج آمریکا از برجام در هجدهم اردیبهشت ماه ۱۳۹۷، رئیس جمهور این کشور وعده داد که تحریم‌های ایران در مدت ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه بازخواهند گشت. تمام تلاش ترامپ و دولتمردان آمریکا این بود که دولت ایران را از ناحیه درآمد‌ها با چالش جدی مواجه کنند. به همین منظور، برنامه‌های تحریمی ایران را به گونه‌ای تنظیم کردند که درآمد‌های ارزی ایران را به صفر برسانند. دولتمردان ایران و به ویژه بانک مرکزی تلاش کردند این تحریم‌های آمریکا را به هر نوعی شده خنثی کرده و دور بزنند و نگذارند خواسته آمریکا در به صفر رساندن درآمد‌های ارزی ایران محقق شود.

از تابستان سال گذشته و با روی کار آمدن عبدالناصر همتی در بانک مرکزی، این نهاد تلاش نمود تا ارز‌های حاصل از صادرات به کشور بازگردد و برخی سیاست‌های اشتباه ارزی را که در پنج ماه اول سال گذشته اجرایی شدند، کنار بگذارد؛ از جمله این سیاست‌های اشتباه ارزی، اختصاص ارز ارزان برای سفر‌های خارجی بود؛ موضوعی که باعث شد سفر‌های خارجی در سه ماهه اول سال گذشته رونق بگیرد.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که موضوع پرداخت ارز دولتی برای سفر‌های خارجی، تنها مختص به سال گذشته نبوده و این رویه در سال‌های قبل‌تر هم وجود داشته و از همه بدتر اینکه در دوران تحریم‌ها این منابع ذی قیمت ارزی بابت مسافرت‌های شخصی از کشور خارج شده اند.

 

 

در ادامه این گزارش، به بررسی ارز‌های خارج شده در مدت تحریم‌ها بابت مسافرت‌های خارجی شخصی و تجاری پرداخته است. همان گونه که در تصویر زیر مشاهده می‌شود، در دوران تحریم‌های سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۶ در مجموع به میزان ۶۸ میلیارد و ۹۲۶ میلیون دلار ارز بابت مسافرت‌های خارجی شخصی و تجاری از کشور خارج شده است که ۵۷ میلیارد و ۶۵۸ میلیون دلار آن بابت مسافرت‌های خارجی شخصی و ۱۱ میلیارد و ۲۶۸ میلیون دلار آن بابت مسافرت‌های خارجی تجاری بوده است.

در پایان نیز این پرسش اساسی در این گزارش مطرح شده است که کدام منطق عقلانی اجازه می‌دهد، چنین منابع گرانبهایی آن هم در هنگام تحریم‌ها از دسترس توسعه کشور خارج شود؟

به هر صورت این موارد نشان می‌دهند، اگر سیاست‌های ارزی درستی در دولت‌های گذشته اتخاذ می‌شد امروز اقتصاد کشور شرایط بهتری داشت و بانک مرکزی مجبور نبود برای بازگرداندن ارز‌های حاصل از صادرات به کشور، این قدر تلاش کند.