ما مردمان نور هستیم و اول باید نور و چراغ درون خود را روشن کنیم / حق جهانی نوروز را به جا آورید / پیمان ببندیم که سرزمین و جهان‌مان را نیز نوروزی کنیم
جشن جهان نوروز پس از چند سال وقفه، در حالی امروز به همت مدیریت کمیته ملی یونسکو-ایران برگزار شد که این رویداد فرصتی برای بیان حقانیت ایران در عرصه بین‌الملل همزمان با بزرگداشت آیین‌های فرهنگی مشترک ایرانیان در بستر ایرانِ بزرگ بود؛ فرصتی که به خوبی از آن استفاده شد.
به گزارش «تابناک»؛ آئین «جهان نوروز» پنجشنبه 9 اسفند در سالن همایش‌های برج میلاد تهران با حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، علی اصغر مونسان رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الله ایوبی رئیس کمیسیون ملی یونسکو-ایران و اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و شهیندخت ملاوردی و جمعی از پژوهشگران و علاقه‌مندان نوروز برگزار شد.
حضور دیگر اقوام سرزمین نوروز، چون هنرمندان افغانستانی و گروه‌های موسیقی، حال و هوای نوروز را با وجود این که حدود 20 روز به سال تحویل مانده به این همایش آورد. این مراسم با اجرای موسیقی، تکتم‌گردانی و نمایشی از سفره هفت‌سین همراه بود. در این رویداد، «نشان نوروز» برای نخستین‌بار به «محمد میرشکرایی»، تهیه‌کننده پرونده ثبت جهانی نوروز، اهدا شد.
همچنین در این همایش از تیم رباتیکی از دانشگاه خواجه که موفق به ساخت ربات نقاشی به نام کمال الملک بود، تقدیر شد. این ربات چهره محمد جواد ظریف و علی اصغر مونسان را طراحی کرده بود. در بخش دیگری از این آئین، نشان و تمبر نوروز با حضور میهمانان رونمایی شد و سفیران 12 کشور حوزه نوروز به شکل نمادین تمبر را امضا کردند.
ایوبی: ما مردمان نور هستیم و اول باید نور و چراغ درون خود را روشن کنیم
مراسم جشن جهان نوروز با صحبت‌های حجت‌الله ایوبی مدیر کمیسیون ملی یونسکو-ایران آغاز شد. ایوبی صحبت‌های خود را با خواندن شعری از مولانا آغاز کرد و گفت: نوروز بمانید که ایام شمایید، آغاز شمایید و سرانجام شمایید... آفرین به حضرت مولانا با این اشعار زیبا.
او ادامه داد: افتخار می‌کنیم که از سرزمین نوروز هستیم، سرزمین گرما، روشنایی و آفتاب. مردمان سرزمین نوروز مردمان روشنایی و رنگ هستند. نوروز سفره رنگین الهی روی زمین است. جهان نوروز مختصاتی دارد و جهانی است که عاشق گرما و خورشید است. مردمان این سرزمین در انتظار شادی هستند و شادی آفرینند. در عجب هستم از مردمانی که شادی را رها کرده و غم را می‌پذیرند. ما منتظرانیم اول باید خودمان را از غبار کینه و نفرت سبک کنیم.
ایوبی تصریح کرد: ما مردمان نور هستیم و اول باید نور و چراغ درون خود را روشن کنیم. ما مردمانی هستیم که می‌بخشیم. مردمان دیار نوروز اهل گذشت هستند.
مدیر کمیسیون ملی یونسکو-ایران با اشاره به آنکه از سال آینده هر سال شاهد برگزاری جشن جهان نوروز خواهیم بود، یادآور شد: مردان اهل سیاست با زبان عقل کار می‌کنند که این امر سبب شد تا به یک‌باره نوروز 5 سال تعطیل شود. این در حالی است که مردان اهل فرهنگ با زبان دل کار می‌کنند و چون دستی بر شعر و ادبیات هم دارند این زبان را تعدیل کرده و سعی می‌کنند کارها را پیش ببرند از این رو کمیسیون‌های مختلف یونسکو بر آن شدند تا با همکاری یکدیگر از سال آینده هر سال جشن جهان نوروز را برگزار کنند. اگر امسال از کشورهای مختلفی در این جشن حضور دارند و برخی نیستند سال آینده شرایطی را فراهم خواهیم کرد که همه حضور داشته باشند.
رئیس کمیسیون فرهنگی نوروز با اشاره به این‌که در جهان نوروز حرف‌ها یکی است و آن حرف دل است، حضور ظریف وزیر امور خارجه در این آئین فرهنگی را نشان از احترام او به نوروز دانست و از حضور سفرای کشورهای دارنده آئین نوروز و همکاری‌هایشان برای برگزاری این آئین تشکر کرد.
مونسان از کشورهای همسایه درخواست کرد: حق جهانی نوروز را به جا آورید
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به ثبت جهانی نوروز با همراهی و همدلی ۱۲ کشور همسایه، گفت: آئین‌های دیگری مانند یلدا، عود، عروسک‌های بدون صورت، نقره‌کاری و سوزن‌دوزی را نیز به اشتراک و فراخوان گذاشته‌ایم تا سایر کشورها به ما بپیوندند، چون باور ما این است که هیچ چیز مانند آئین‌های مشترک و امیدآفرین نمی‌تواند ضامن صلح و دوستی میان ملل و دعوت به گفتمان میان جهانیان باشد.
او بیان کرد: در تاریخ امت‌ها و اقوام مختلف آمده، جوامع انسانی به تفاوت آداب و رسوم و اعتقادات خود هر یک، روز خاصی در سال را برای یادآوری و تجدید خاطره نسبت به موضوعات ویژه‌ای که در تاریخ و فرهنگ آن قوم اهمیت زیادی داشته، مشخص کرده و هر سال مراسم ویژه‌ای به آن مناسبت برگزار می‌کرده است و آداب و رسوم خاصی را انجام می‌داده اند.
مونسان ادامه داد: در قرآن کریم وقتی یاران حضرت عیسی (ع) سفرهای آسمانی را آرزو کرده و به عنوان آیه و نشانه الهی می‌طلبند، حضرت عیسی (ع) از خداوند می‌خواهد تا منتی بر آنها گذاشته و روزی آسمانی به آنها بدهد تا آن روز را عید امت قرار دهند. علامه طباطبایی (ره) نیز جمله‌ای نزدیک دارد که گفته بود «خصوصیت عید این است که زمینه وحدت کلمه و تجدید حیات اجتماعی و نشاط و سرزندگی می‌آفریند و هر بار که فرا می‌رسد عظمت دین را تجدید می‌کند.»
معاون رئیس جمهور ادامه داد: اگر بتوان قواعد نجومی را نشانه‌های دقیقی برای حوادث طبیعی شمرد و سرآغاز فصل بهار را روزی شمرد که سیر اعتباری آفتاب در بُرج اعتباری حمل قرار می‌گیرد، می توان گفت که عید نوروز نیز جزو اعیادی است که سالیانه تجدید می‌شود و سنتی تاریخی برای یک حادثه متجدد و متناسب با تجدید حیات طبیعت است.
او با اشاره به از بین رفتن بخشی از آئین‌ها و رسومی که نتوانستند در آزمون‌های زمان باقی بمانند، افزود: نوروز یکی از کهن‌ترین آئین‌های بشری است که هیچ آئینی و اهریمنی نتوانسته آن را نابود یا کم رنگ کند. آئینی که دین اسلام نیز در همزیستی و همدلی با آن برآمد و گره مبنایی و مستحکم بین آنها زده شد.
مونسان با تاکید بر این که نوروز همدلی و هم گرایی نوع بشر را می‌طلبد و آرزو می‌کند بانگ صلح در دنیا باشد، اظهار کرد: از خاور اروپا تا بحر مدیترانه، از آسیای میانه تا خاور دور، از کردها و ازبک‌ها تا عراق و شام، از غرب چین تا آناتولی، از شبه قاره هند و افغانستان در شرق تا بین‌النهرین در غرب و از سین کیانگ و آسیای مرکزی در شمال شرق تا دامنه‌های شمالی قفقاز بزرگ در شمال و آسیای صغیر در شمال غربی، تاریخ بلند خود را در نوروز زنده نگه داشته اند و اکنون ثمره همگرایی ایران، هند، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، پاکستان و ترکیه شده است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به ابعاد فرهنگی نوروز، تاکید کرد: نوروز در جنبه‌های اقتصادی و تجاری‌اش نیز رونق و تحرک دارد. در بازاری که دست‌کم جمعیتی ۴۰۰ میلیون نفری از آن ارتزاق می‌کنند، از حمل و نقل و جوانب آن گرفته تا نساجی و پوشاک، از صنایع دستی و مایحتاج زندگی تا صنایع شیرینی سازی و تنقلات، از صنعت هتلداری و رستوران تا تجارت و کشت گل همه اینها یعنی رونق گردشگری میان کشورهایی که نوروز را می‌ستایند.
مونسان اشتراکات نوروز را عاملی برای همگرایی ملت‌ها دانست و گفت: از این وجه مشترک می‌توان به عنوان یک عامل فرهنگی- سیاسی برای برقراری گفتمان بین فرهنگی و دیپلماسی فرهنگی در راستای همگرایی‌های منطقه‌ای بهره گرفت.
ظریف: سرزمین و جهان‌مان را نیز نوروزی کنیم
محمدجواد ظریف گفت: بعد از پنج سال توقف، بهترین اتفاقاتی که می‌توانست رخ دهد این بود که با نمایندگان جهان نوروز توانستیم بار دیگر آئین نوروز را در کشور برگزار کنیم. با افراد و کشورهایی که نوروز را جهانی کردند امروز باید پیمان ببندیم که سرزمین و جهان‌مان را نیز نوروزی کنیم.
این دیپلمات ایرانی گفت: نوروز یک رویداد طبیعی نیست یک تحول انسانی و چیزی است که یونسکو در صدر برنامه‌های خود قرار داده است، یعنی تغییر نگرش و دیدگاه‌ها. باید مانند حافظ در ذهن‌ها این را بگنجانیم که به باد نوروزی نیاز داریم. اگر ما با باد نوروزی سلطه گری و جنگ را دور کنیم، فرهنگ نوروز را می‌توانیم جهانی کنیم. این وظیفه کشورهایی است که نوروز را میراث‌داری می‌کنند. ما نیاز داریم که تفکر مبتنی بر قدرت، سلطه، استفاده از سلاح‌های مخرب را به تفکر گفت و گو، فراگیری و همراهی و همزیستی در خانه‌هایمان، جامعه و کشور، منطقه و جهان تبدیل کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان این که «باید بپذیریم همه با هم در یک کشتی نشسته‌ایم» اظهار کرد: خشونت در خانه و جامعه، کشور و جهان برای هیچ کس امنیت نمی‌آورد باید بپذیریم که ما در یک کشتی نشسته‌ایم. در جهان و ایران و منطقه همه در همان نقطه‌ایم. ما میراث داران فرهنگ نوروز نباید بین خود جنگ و دعوا داشته باشیم. نباید بین هند و پاکستان درگیری اتفاق بیفتد.
ظریف افزود: باید بدانیم امنیت به قیمت جنگ دیگران و توسعه به قیمت عقب ماندگی دیگران نامطلوب و ناممکن است. باید بپذیریم در جهان کنونی به هم پیوسته یا همه با هم به ساحل نجات برسیم یا همه با هم غرق می‌شویم. غرق در بحران محیط زیست، ناامنی و فقر.
دیپلمات عالی رتبه کشورمان پیام نوروز را در یکی از شعرهای مولانا تعبیر کرد و گفت: بیایید به همه دنیا از زبان ایران و سرزمین نوروز و فرهنگ نوروز بگوییم که با سلطه گری صلح فراهم نمی‌شود. با رفتار و اندیشه نورزوی‌مان به دنیا نشان دهیم دوران هژمونی و دوران سلطه گری تمام شده است. باید بدانند وقتی هفت تریلیون دلار هزینه کردند تا امروز فقط شرایط برایشان بدتر شده است. اگر ۷۰ تریلیون دلار هم هزینه کنند تا زمانی که نفهمند بشریت یک آینده و مشکلات مشترک دارد نمی‌توانند روی صلح را ببینند. چون باید همه در صلح باشند. تا همه افراد در صلح باقی بمانند.
او اضافه کرد: ما می‌توانیم با همه اختلافات، تفاوت‌ها، مشکلات و چالش‌ها و با فرهنگ همدلی جلو برویم. نوروز زمان همدلی و دید و بازدید است. زمان کنار گذاشتن قهرها و دل چرکین‌ها. ما در ایران امروز بیش از هر زمان دیگری به انسجام نیاز داریم. این انسجام باید در منطقه نیز شکل بگیرد. ما وارثان فرهنگی هستیم از این فرهنگ نوشیده‌ایم.
ظریف با اشاره به صحبت‌های پیامبر در هزار و ۴۰۰ سال قبل که فرموده‌اند «با مردم مهربان باشیم، مردمی که برادرِ تو در دین هستند یا هم‌نوع تو در آفرینش»، افزود: ما نیز در آغاز نوروز همین را می‌گوئیم و می‌خواهیم به جز بهار هیچ اتفاق دیگری در زندگی‌مان نباشد. ما می‌خواهیم از حال و فکر و اندیشه و تفکر و روش همکاری و همزیستی‌مان با یکدیگر نوروز را به بهترین شکل تقویت کنیم.
