«برگزیت»؛ پازلی پیچیده

کد خبر: ۸۵۹۴۶۲
|
۲۰ آذر ۱۳۹۷ - ۱۰:۳۹ 11 December 2018
|
2662 بازدید

ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، روز دوشنبه ۱۹ آذر با اعلام اینکه رأی‌گیری در پارلمان این کشور درباره لایحه برگزیت را به تعویق می‌اندازد، از احتمال خروج «بدون طرح» از اتحادیه اروپا خبر داد.

قرار بود مجلس عوام بریتانیا روز سه‌شنبه در یک رأی‌گیری سرنوشت‌ساز، لایحه خانم می درباره چگونگی خروج از اتحادیه اروپا را به رأی بگذارد، اما او روز دوشنبه در سخنرانی‌اش در این مجلس، با اشاره به احتمال رأی منفی «تعدادی چشمگیر» از نمایندگان به این لایحه، خواستار تعویق رأی‌گیری شد.

ترزا می به تاریخ مجدد رأی‌گیری درباره لایحه‌ یاد شده اشاره‌ نکرد. با این حال خانم می تأکید کرد: «تا زمانی که بر سر یک طرح به توافق نرسیم، خطر برگزیت بدون توافق افزایش می‌یابد» و از همین رو دولت آماده رویارویی احتمالی با چنین وضعیتی می‌شود.

در هفته‌های اخیر که لایحه دولت می با مخالفت‌هایی حتی در کابینه‌اش مواجه شده بود، احتمالات متعددی از جمله «همه‌پرسی دوباره»، «اجرای برگزیت بدون هیچ طرح و توافقی» و «بازنگری سریع در لایحه» مطرح شده بود. ترزا می در سخنرانی روز دوشنبه‌اش به پیشنهاد برگزاری مجدد همه‌پرسی نیز پاسخ داد و با اشاره به اینکه «وظیفه‌اش ایجاب می‌کند» به نتیجه همه‌پرسی احترام بگذارد گفت نمایندگانی که خواستار همه‌پرسی دوم هستند «باید درباره خطرات ایجاد شکاف در جامعه بریتانیا صادق باشند».

رسانه‌های بریتانیا پیش‌بینی کرده بودند که لایحه ترزا می در جلسه روز سه‌شنبه پارلمان با «شکست سختی» روبه‌رو خواهد شد. دولت محافظه‌کار خانم می در مجلس عوام دارای اکثریت نیست و احزاب اپوزیسیون مخالفت خود را با لایحه دولت او اعلام کرده بودند.

با این حال نخست‌وزیر بریتانیا روز دوشنبه اشاره کرد که می‌کوشد با منتقل کردن نگرانی‌ها در مذاکراتش با رهبران اروپا، «تضمین‌هایی بیشتر برای پشتیبانی» کسب کند و در آن صورت از اکثریت لازم در پارلمان برای تصویب این لایحه برخوردار خواهد بود. خانم می قرار است روزهای پنج‌شنبه و جمعه در نشست سران اتحادیه اروپا شرکت کند.

لایحه دولت خانم می با مخالفت‌هایی در هر دو جناح موافقان و مخالفان برگزیت روبرو شده است: موافقان می‌گویند این لایحه بریتانیا را بیش از حد به اتحادیه اروپا وابسته می‌کند. مخالفان نیز این لایحه را ایجادکننده دیواری بین بریتانیا و بزرگ‌ترین شرکای تجاری‌اش خوانده و گفته‌اند که درباره بسیاری از جزئیات مربوط به روابط آتی با اروپا جزئیات نامشخص باقی گذاشته شده است.

لایحه دولت ترزا می برای چگونگی خروج این کشور از اتحادیه اروپا پیشتر به تصویب اعضای این اتحادیه رسیده است اما این لایحه باید در پارلمان بریتانیا نیز به تصویب برسد. به تعویق افتادن رأی‌گیری در پارلمان بریتانیا باعث سقوط ارزش پوند انگلیس شد و نرخ برابری را به ۱٫۲۵ دلار برای هر پوند رساند که پایین‌ترین ارزش پوند در ۲۰ ماه اخیر است.

 

هویج اتحادیه اروپا

دیوان دادگستری اروپا گفته است که بریتانیا بدون اجازه گرفتن از اتحادیه اروپا می‌تواند یک طرفه روند خروج از این اتحادیه را متوقف کند. به گفته قاضیان این دادگاه، لغو روند خروج بریتانیا از اتحادیه می‌تواند بدون تغییر شرایط عضویت این کشور در اتحادیه اروپا صورت گیرد.

تعدادی از سیاستمداران مخالف خروج بریتانیا و کنشگران معتقد بودند که این اجازه باید به بریتانیا داده شود، برای همین آن را به داوری دیوان دادگستری اروپا گذاشتند. اما دولت بریتانیا و اتحادیه اروپا با این نظر مخالف بودند. این حکم در حالی صادر شده که قرار بود روز سه‌شنبه ۱۱ دسامبر نمایندگان پارلمان بریتانیا در مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین رای‌گیری درباره برگزیت پیش‌نویس طرح ترزا می، نخست وزیر بریتانیا را به رای بگذارند.

بررسی این پرونده ماه گذشته با حضور ۲۷ قاضی در دیوان دادگستری اروپا آغاز شد در صورتیکه که طرح خانم می تصویب نشود، روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا وارد مسیر پیچیده‌تری می‌شود که حتی می‌تواند به انتخابات زودرس و همه‌پرسی مجدد هم منجر شود. گمان می‌رود حزب کارگر، حزب لیبرال دمکرات، حزب ملی اسکاتلند و حتی اتحاد دمکراتیک ایرلند شمالی که با دولت بریتانیا در ائتلاف است و چندین نماینده حزب محافظه‌کار به طرح خانم می رای منفی بدهند.

پرونده توقف برگزیت بدون اجازه اتحادیه اروپا نخستین بار در دادگاهی در ادینبورگ مطرح شد که این دادگاه موافقت کرد که پرونده به دیوان دادگستری اروپا ارجاع داده شود. وکلای دولت بریتانیا در مخالفت با این پرونده گفته‌اند که سیاستمدارانی که پشت آن بوده‌اند، قصدشان تخریب و زیر فشار گذاشتن پارلمان بریتانیا است.

 

مخالفان در خیابان های لندن

در تاریخ 9 دسامبر هزاران نفر از معترضان علیه طرح فعلی برگزیت در خیابان‌های لندن اقدام به برپایی تظاهرات کردند. معترضان ضمن اعلام مخالفت با طرح فعلی ترزا می، نخست وزیر انگلیس در مورد برگزیت، این طرح را به منزله خیانت «می» به برگزیت عنوان کردند و خواستار جلوگیری از اجرای آن شدند.

گفته شده این اعتراضات توسط «تامی رابینستون» رهبر حرب دست راستی «استقلال» سازماندهی شده که از مخالفان طرح فعلی برگزیت است و تاکید کرده که طرح ترزا می نمی‌تواند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را بطور کامل انجام دهد.

طرح فعلی نخست وزیر انگلیس در مورد برگزیت با چالش جدی در انگلیس روبروست و حامیان برگزیت خواستار خروج سخت انگیس از اتحادیه اروپا بدون پذیرش تعهدات از سوی این اتحادیه هستند و معتقدند که طرح فعلی نخست وزیر این کشور نمی‌تواند اهداف مورد نظر برای خروج کامل از اتحادیه اروپا را تامین کند.

 

مخالفان در حزب مقابل

یکی از بارزترین مخالفت ها در داخل این کشور از سوی رهبر حزب کارگر بیان شده است. «جرمی کوربین» از هفته گذشته و پیش از نهایی شدن توافق خروج هشدار داده بود که به طور قطع چنین توافقی در پارلمان این کشور رای نخواهد آورد. حتی برخی وزرای کابینه ‘می’ از جمله وزیر برگزیت بریتانیا هم طرح توافق نخست وزیر را ناکافی توصیف و تهدید کردند از آن حمایت به عمل نمی آورند. تعدادی از نمایندگان هم حزبی ترزا می از حزب محافظه کار در پارلمان هم از نتیجه مذاکرات نخست وزیر اظهار نارضایتی کرده اند.

دو موضوع در توافق میان بروکسل و لندن بیشتر از دیگر مسائل مورد توجه قرار گرفت: نخست تعیین وضعیت شهروندان دو طرف که از برگزیت تحت تاثیر قرار می گیرند و دوم شرایط مرز ایرلند با اتحادیه اروپا. ضمن اینکه نوع روابط اقتصادی و تجاری میان کشورهای عضو اتحادیه و انگلستان نیز از زمان جدایی کامل لندن یعنی روز 29 مارس 2019 مهم ارزیابی شده است. بعد از تایید طرح خروج انگلیس از سوی سران کشورهای اروپایی، اکنون پارلمان انگلیس باید مراحل اجرایی روند خروج را به تصویب برساند. البته پس از آن نیز بیش از یک سال به عنوان دوره انتقال تعیین شده که قابل تمدید است. در این دوره مذاکرات در مورد جزئیات صورت می گیرد تا نقایص طرح برطرف شود.

 

مخالفان در خارج از انگلیس

«آرلین فاستر» رهبر حزب اتحادگرای دموکراتیک ایرلندشمالی گفت که جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا در صورتی که ایرلندشمالی را از دیگر بخش‌های پادشاهی متحده جدا کند، قابل قبول نیست.

به نوشته سایت شبکه خبری «بی.بی.سی»، «سر جفری دونالدسون» از اعضای حزب اتحادگرای دموکراتیک ایرلندشمالی در پارلمان انگلستان نیز گفت، پیش‌نویس توافق برگزیت لندن و بروکسل اساسا یکپارچگی قانون اساسی و اقتصاد بریتانیا را تضعیف می‌کند. وی گفت که حزبش موافق برگزیت است اما این توافق، برگزیت صحیحی نیست.

یک منبع در دولت انگلستان دیشب در جمع خبرنگاران خبر داد، لندن و بروکسل درباره مسائل فنی برگزیت توافق کرده‌اند. حزب اتحادگرای دموکراتیک ایرلندشمالی بعد از انتخابات سال ۲۰۱۷ ضمن ائتلاف با حزب «محافظه‌کار»، دولت ائتلافی کنونی را با در اختیار داشتن اکثریت مطلق کرسی‌های پارلمان انگلستان تشکیل داد که این اقدام مانع از تشکیل دولت حداقلی محافظه‌کار شد. این حزب کوچک ایرلندشمالی امروز بر لزوم رفتار مشابه لندن با ایرلندشمالی مانند دیگر بخش‌های انگلستان تاکید کرده است. 

بعد از اعلام توافق اولیه لندن و بروکسل در موضوع برگزیت، حزب ملی اسکاتلند گفته است اگر توافق ویژه تجاری که برای ایرلند شمالی در نظر گرفته شد، برای اسکاتلند در نظر گرفته نشود این اقدام لندن بسیار غیرمنصفانه خواهد بود. یش‌نویس برگزیت هنوز منتشر نشده است اما به گزارش شبکه خبری بی.بی.سی، شامل مسئله ایرلند شمالی و عدم بازرسی‌های فیزیکی در مرز ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند و عدم بازگشت مرز سخت بعد از جدایی لندن از بروکسل، می‌شود.

 

انگلیس و اتحادیه اروپا رویای مشترک نداشتند

تارنمای «The News» وابسته به خبرگزاری فرانسه اعتقاد دارد پایان ازدواج 46 ساله بدون عشق انگلستان و اتحادیه اروپا فرارسیده است و 27 رهبر اروپایی مقررات خروج این کشور را مورد تایید قرار دادند. بیانیه پایانی شورای سران اتحادیه اعلام کرد که ضمن موافقت با خروج بریتانیا و ایرلند از اتحادیه اروپا و جامعه اروپایی انرژی اتمی، از همه موسسه های خود درخواست می کند تا برای اجرای توافق تا 30 مارس 2019 و خروج واقعی لندن از اتحادیه گام های لازم را بردارند.

این گزارش همراهی بیش از 4 دهه ای دو طرف باهم را از روی ملاحظه کاری، احتیاط و نه به علت داشتن رویای مشترک دانست و به نقل از یک استاد تاریخ بریتانیایی تبار در دانشگاه سوربن پاریس آورد، نمود چنین شرایطی در این مساله آشکار بود که از سال 1973همیشه بر ابعاد اقتصادی این همراهی تاکید می شد و امور سیاسی میان دو طرف از اهمیتی زیادی برخوردار نبودند.

«آنا مانون» استاد سیاست اروپایی در دانشگاه کینگز لندن هم در توضیح نبود اشتیاق از سوی انگلستان به داشتن روابط قوی با اتحادیه اروپا اعتقاد دارد: لندن هیچ گاه به اندازه کافی احساس تهدید نمی کرد تا برای پیوستن به اتحادیه تحریک شود و به جای آن بریتانیا ترجیح داده است تا به روابط ویژه خود با ایالات متحده تکیه داشته باشد. انگلیس از همگرایی بیشتر قاره اروپا هم حمایت نکرد و به رغم درخواست چرچیل در سال های پس از جنگ جهانی دوم، در جهت ایجاد ایالات متحده اروپا تلاشی را انجام نداد.

روزنامه «گاردین» هم در گزارشی نوشت: سرانجام پس از حدود دو سال نیم از برگزاری همه پرسی جدایی، گام های عملی و قانونی برای انجام خروج برداشته شد. اگرچه در ابتدا رهبران کشورهای مهم اروپا نسبت به این موضوع با ابراز تاسف می کردند و اظهار می داشتند که به رای مردم احترام می گذارند؛ اما به نظر نمی رسد اتحادیه اروپا در آینده دلتنگ از دست دادن بریتانیا باشد.

بر اساس این نوشته بسیاری از رهبران آن زمان کشورهای اروپایی اکنون در قدرت نیستند و احزاب پوپولیست و راست افراطی ضداروپا قدرت گرفته اند اما با این وجود اتحادیه توانست در اتحادی بی سابقه، گفت وگوها بر سر جدایی را به سرانجام برساند. از نگاه اروپایی انسجام درونی اتحادیه برای آن ها بیشتر از هر موضوع دیگری اهمیت داشته است.

 

مسیر سخت ترزا می

با این وجود به اعتقاد کارشناسان برگزیت برای لندن بدون پیامد نخواهد بود. به نظر می رسد پارلمان انگلستان یکی از مهمترین موانع در اجرای چنین توافق خواهد بود. نخست وزیر انگلیس هفته گذشته توافق را معامله خوب خود خواند و گفت اگر چنین توافقی تایید نشود به معنی آن است که برگزیتی هم وجود نخواهد داشت.

از سوی دیگر احتمال موفقیت محافظه کاران در پارلمان اندک ارزیابی می شود زیرا آن ها اکثریت مجلس را ندارند ضمن اینکه در میان آن ها هم مخالفان توافق کم نیستند. پیش بینی می شود پارلمان به مذاکرات بیشتر برای دریافت امتیازات بزرگ تر رای دهد اما مقام ها اروپایی پیش از آن اعلام کرده اند تمایلی به گفت وگوی بیشتر ندارند. ضمن اینکه یک توافق دوباره ممکن است حتی دستاوردهای کنونی را هم برای لندن نداشته باشد.

تارنمای  «New Federalist»بر این اعتقاد است اگر شرایط به بن بست منجر شود گزینه هایی همچون خروج بدون توافق یا برگزاری همه پرسی دوباره و رجوع به نظر مردم مطرح می شود. نظرسنجی ها نشان می دهند تمایل به ماندن در اتحادیه این بار بیشتر از برگزیت شده است زیرا اکنون ساکنان انگلیس به پیامدهای خروج از اتحادیه اروپا آشناتر شده اند به ویژه آنکه در اسکاتلند و حتی شهر لندن موافقان حضور در اتحادیه بسیار بیشتر هستند و بسیاری از حامیان خروج که از میان افراد مسن بودند هم اکنون وجود ندارند.

نشریه «فوربس» نیز توافق برگزیتِ ترزا می را برای انگلستان فاجعه بار دانست و عنوان داشت ممکن است بسیاری از سیاستمداران در انگلستان حامی خروج از اتحادیه باشند اما آن ها از توافقی که نخست وزیر امضا کرده است متنفر هستند. آن ها وضعیت مرز ایرلند شمالی را یکی از چالش ها می دانند زیرا باز بودن این مرز موجب می شود دو ایرلند با یکدیگر صاحب مرز بین المللی شوند و بر اساس قوانین سازمان تجارت جهانی، مقررات خاص تعرفه ای در این مرز برقرار شود. کارشناسان اعتقاد دارند در این شرایط ممکن است تنش های تاریخی گذشته دوباره زنده شود.

به نوشته این نشریه معتبر اقتصادی، بریتانیا اولویت تلاش های خود را بر وادار ساختن اتحادیه اروپا به تضعیف مفاد قوانین اتحادیه قرار داد. آزادی انتقال کالا، خدمات، سرمایه، و اطلاعات و افراد از اصول اتحادیه اروپا هستند که بخشی از ایجاد بازار یکپارچه این اتحادیه به شمار می روند. لندن تلاش کرد به ویژه آزادی جابجایی را در توافق با بروکسل محدود کند تا با پدیده مهاجرت مقابله نماید. اما اتحادیه اروپا بر خواسته خود در زمینه حفظ این آزادی ها تاکید و آن را تثبیت و اجرایی کرد.

بر اساس این تحلیل مسائل گوناگونی در توافق وجود دارد که منافع لندن را تامین نمی کند. به اعتقاد تحلیلگران شاید بریتانیا به دنبال خرید زمان باشد اما ماده 50 قانون اتحادیه اروپا با اعلام ضرب الاجل مانع از اجرایی شدن خواسته لندن شده است به گونه ای که حتی برگزاری دوباره همه پرسی هم نمی تواند به سادگی باعث بازگشت انگلستان شود. در این شرایط لندن باید خواسته های سخت بروکسل را بپذیرد. اکنون دولت بریتانیا چارچوب اجرایی مشخصی را به علت نداشتن اکثریت پارلمان در اختیار ندارد و به نظر می رسد همه جاده ها به یک انتخابات عمومی یا برگزاری دوباره همه پرسی ختم می شود.

 

برگزیت و تاثیرات آن بر اتحادیه اروپا

جان اجون محقق انستیتوی ستا در این خصوص نوشته است که: اگر توافق میان طرفین تا تاریخ خروج از اتحادیه اروپا امضا نشود و توسط پارلمان بریتانیا تأیید نشود، بریتانیا به ناچار خروجی سخت از اتحادیه اروپا را خواهد داشت. به منظور جلوگیری از این وضعیت، توافق نامه ترزا می به عنوان نخست وزیر دولت انگلیس با اتحادیه اروپا به عنوان یک گام مهم تلقی می شود. اگر چه کشورهای عضو اتحادیه اروپا غم و اندوه خود را برای خروج انگلستان از اتحادیه ابراز کردند، اما  آنها از آرامشی که این توافق نامه به همراه ‌آورده است نیز سخن می گویند. به ویژه برای جلوگیری از تکرار خروج دیگر  کشورها از اتحادیه اروپا سعی شده تا انگلستان بابت این خروج به میزان قابل توجهی از مزیتهای اتحادیه اروپا محروم بماند.

در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، اسپانیا از جمله کشورهایی بود که به صورتی جدی و طولانی مخالف برگزیت بود. در  واقع وضعیت سیاسی و حقوقی منطقه جبل الطارق در جنوب اسپانیا منجر به تهدید مادرید به استفاده از وتو، علیه بریتانیا شده بود. گرچه جبل الطارق از سال 1713 به انگلیس وابسته است، اما دولت اسپانیا همچنان ادعا می کند جبل الطارق متعلق به این کشور است.  تعیین گذرگاه مرزی در لابلای مقررات موافقتنامه برگزیت وضعیت اسپانیا در جبل الطارق را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. دولت اسپانیا در همین راستا اعتراض خود را نسبت به نمایندگان اتحادیه اروپا ابراز کرد و پس از دریافت اطمینان از وضعیت جبل الطارق، حق وتو خود را کنار نهاد.

نوار مرز دیگری که در خلال جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا مد نظر قرار دارد مرز بین ایرلند و ایرلند شمالی است. احزابی که مایل به وجود یک مرز سخت میان دو منطقه نیستند تصمیم گرفتند تا سال 2020 یک دوره گذار را تحقق بخشند و راه حل خاصی برای ایرلند پیدا کنند. در همین راستا، انگلستان در اتحادیه گمرکی در خلال دوره گذار شرکت خواهد کرد، اما دیگر عضوی از اتحادیه اروپا نخواد بود.

گرچه موافقتنامه برگزیت بین انگلیس و اتحادیه اروپا ممکن است یا یک مانع بزرگ بالقوه مانند پارلمان بریتانیا روبرو شود، اما به طور کلی این رویداد یک وضعیت جدیدی را برای نخستین بار به وجود خواهد آورد. توافقنامه  برگزیت که نمونه دیگری برای ان وجود ندارد می تواند به عنوان الگویی برای اتحادیه اروپا، کشورهای مایل به خروج و حتی کشورهای مایل به ورود به آن نیز مطرح شود. به این ترتیب به هنگام انسداد مذاکرات عضویت ترکیه و کشورهای بالکان در اتحادیه اروپا توافقنامه موجود میان بریتانیا و اتحادیه اروپا بر سر برگزیت می تواند مد نظر قرار گیرد و مدل جدیدی از شراکت را به میان آورد.

از سوی دیگر، این واقعیت که انگلستان از اتحادیه اروپا خارج می شود، می تواند تاثیرات ژئواستراتژیک زیادی به همراه آورد. اتحادیه اروپا که کشور مهمی مانند انگلیس را از دست داده است در اروپای شرقی به عنوان حوزه نفوذ روسیه در موقعیتی ضعیف تر از قبل خواهد بود. علاوه بر این، در یک دوره ای که در مورد ارتش اروپا سخن گفته می شود، جدایی کشوری چون بریتانیا که قدرتمندترین ارتش اروپا و اتحادیه اروپا است، می تواند نگرانی ها و تردیدهای موجود را در مورد ایده ارتش اروپایی تقویت کند.از سوی دیگر، با جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا، تعادل قدرت و اتحاد در اروپا  به هم می ریزد.

اشتراک گذاری
تور تابستان ۱۴۰۳
بلیط هواپیما
فرنام صنعت پاکسا
برچسب منتخب
# حمله موشکی به اسرائیل # سید حسن نصرالله # نمازجمعه تهران # جنگ ایران و اسرائیل # سوخو # اس 400
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
با توجه به تسلیح رژیم صهیونیستی به سلاح اتمی و حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی آمریکا و ناتو از این رژیم؛ با دستیابی کشورمان به سلاح هسته ای موافقید؟