13 آبان اتفاق جدیدی نمی‌افتد؛ اما از تجربه «برجام» هم درس بگیریم!

حسن روحانی و بسیاری از مقامات دولت او و همچنین فعالان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا تأکید دارند، آمریکایی ها تاکنون هرچه قرار بوده علیه جمهوری اسلامی ایران انجام بدهند، انجام داده و قرار نیست با فرارسیدن 13 آبان ماه، (موعد اجرای تحریم های ثانویه پس از خروج آمریکا از برجام) اتفاق تازه ای بیفتد. آنها درست می گویند، چون آمریکا پس از اعلام تحریم های اولیه و ثانویه هرچه علیه کشورمان در نظر داشته اند، انجام داده اند.

به گزارش «تابناک»؛ آمریکایی ها با خروج از برجام تلاش زیادی علیه جمهوری اسلامی ایران انجام دادند تا با اعمال فشارهای مختلف بتوانند به آنچه در خصوص کشورمان ـ که همانا دستیابی به یک توافق جدید بود ـ دست پیدا کنند. هرچند آنها برای پایان دادن همکاری شرکت های طرف قرارداد با ایران دو فرجه مشخص و بازگشت تحریم ها را به دو بخش اولیه و ثانویه تقسیم کردند، از همان ابتدا فشار زیادی برای روحانی: آمریکا هرچه می خواست بکند قبل از 13 آبان انجام داده و هیچ اتفاق تازه ای نمی افتد.

آنها بر مبنای نظریات مشاوران تندروی دولت آمریکا نهایت تلاشی که لازم بود، بر ایران وارد کردند و تقریبا دیگر هیچ کاری نیست که از سوی آمریکایی ها انجام نشده باشد، مگر تحریم چند شرکت و فرد در موعد فرا رسیدن تحریم های ثانویه؛ یعنی در سیزدهم آبان ماه؛ بنابراین، بیشتر مقامات کشورمان تأکید دارند که اتفاقا بهتر است هرچه زودتر 13 آبان فرا برسد تا اثرات روانی این مسأله نیز پایان یابد.

روحانی و ظریف: آمریکا هرچه می‌خواست بکند قبل از 13 آبان انجام داد

حسن روحانی رئیس جمهور در همین خصوص به صراحت گفته که آمریکا هرچه می خواست بکند، قبل از 13 آبان انجام داده و هیچ اتفاق تازه ای نمی افتد. «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان در خصوص تحریم هایی که قرار است آمریکا از 13 آبان اعمال کند، گفت، بعید است با اعمال دور جدید تحریم‌های آمریکا اتفاق جدیدی بیفتد.

وی گفته: «بعید می‌دانیم 13 آبان که تحریم‌ها در مرحله دوم اجرایی می‌شود، اتفاق جدیدی بیفتد. معمولا آثار تحریم بیشتر روانی است تا عملی. آثار روانی تحریم‌های آمریکا از روزی که آقای ترامپ از برجام خارج شد و حتی قبل از آن که خروج را اعلام کرده بود، شروع شد، و در طول شش ماه گذشته از زمانی که ایشان سخنرانی معروفش را انجام داد تا امروز، آثارش را مشاهده کردیم. بعید می‌دانیم که 13 آبان که تحریم‌ها در مرحله دوم اجرایی می‌شود، اتفاق جدیدی بیفتد.»

واعظی: دولت تمهیداتی برای 13 آبان دارد

رئیس‌ دفتر رئیس‌جمهور نیز با بیان اینکه آمریکایی ها خیلی تلاش کردند تا با جنگ روانی اضطراب عمومی به وجود آورند به این معنا که «اگر تحریم شود چه می شود؟» گفت: مردم ایران امروز متوجه شدند اگر تحریم ها هم اعمال شود اتفاقی نمی افتد.

محمود واعظی در پاسخ به این که «صحبت آقایان روحانی و جهانگیری درباره بهتر شدن اوضاع اقتصادی کشور تا چند ماه آینده براساس تحلیل خاصی است یا صرفا با هدف امیدبخشی مطرح می شود؟» به خبرآنلاین گفت: آمریکا از همه امکانات خودش استفاده می کند تا فشار گسترده ای را بعد از ۱۳ آبان به مردم و دولت ایران بیاورد اما چنین وضعیتی نمی تواند ادامه پیدا کند.

وی افزود: ما تدبیری کردیم و هر آنچه قرار بود در ۱۳ آبان به بعد اتفاق بیفتد، تمهیداتش را فراهم کردیم. البته آمریکایی ها زودتر هم به استقبال اعمال تحریم ها رفتند، حالا شاید مثل دفعه قبل چند بانک و مؤسسه را تحریم کنند؛ اما در کل ۱۳ آبان اتفاق ویژه ای نمی افتد.

عراقچی: ساز و کار پیشنهادی اروپا قبل از 4 نوامبر اجرایی می‌شود

دیگر مقامی که در خصوص این مسأله اظهار نظر کرده، «سیدعباس عراقچی» است. معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در سخنانی تاکید کرده که براساس مذاکرات با اروپایی‌ها، سازوکارهای تبادل بانکی و تجاری با ایران تا شروع دور دوم تحریم‌های آمریکا در ۱۳ آبان اجرایی خواهد شد.

عراقچی گفت: «زمان‌بندی ما همان چهارم نوامبر (۱۳ آبان) است. اروپایی‌ها باید تا پیش از ۴ نوامبر که دور دوم تحریم‌های نفتی و بانکی آمریکا اعلام شده، سازوکارهای پیشنهادی را برقرار کنند.» وی ادامه داد: «یا حداقل اینکه تا آن تاریخ ساختارش مشخص شده و بخشی از آن شروع به‌کار کرده باشد. اروپایی‌ها نظر ما را می‌دانند که تا ۴ نوامبر، حداقل بخشی از این سازوکارها اجرایی شود.»

معاون وزیر امورخارجه ایران با تأکید بر اینکه تحریم‌هایی که آمریکا مدعی است در چهارم نوامبر اجرایی خواهد کرد، کامل اجرا شده است، اضافه کرد: «بخش دوم تحریم‌های آمریکا در ۴ نوامبر رسما برقرار می‌شود؛ اما عملا تحریم‌های آمریکا غیررسمی زودتر از آن پیاده شده‌اند، چون همه طرف‌هایی که از ۴ نوامبر نمی‌توانند نفت بخرند، زودتر شروع به تجدیدنظر در خرید نفت ایران کرده بودند.»

از تجریه برجام درس بگیریم

هرچند بنا به نظر بسیاری از مقامات کشورمان و کارشناسان آمریکا هرچه قرار بوده تا 4 نوامبر انجام دهد را پیش از آن انجام داده و اکنون تنها اثرات روانی دور دوم تحریم هاست که باقی مانده و با فرا رسیدن 13 آبان اتفاق خارق العاده ای نخواهد افتاد، بهتر است دولت علاوه بر ایجاد آرامش روانی در مردم، اقدامات ویژه ای برای رسیدن دور دوم تحریم ها در نظر داشته باشد که حتما دارد؛ بنابراین، بهتر است خیلی جدی این موضوعات را هم دنبال کند.

هرچند مقابله به مثل به جنگ روانی دشمن که از سوی آنها برای افزایش آثار روانی و عملی تحریم ها صورت می گیرد، امری ضروری است، باید از تجربه انعقاد قرارداد اقدام جامع مشترک (برجام) درس بگیریم، چون در جریان آن موضوع انتظارات مردم بی اندازه بالا رفت اما عملا خروجی های لازم بسیار کمتر از حد انتظار ایجاد شده بود، لذا در موضوع اجرایی شدن دور دوم تحریم های آمریکا علیه کشورمان علاوه بر اینکه باید برای خنثی سازی جنگ روانی به منظور افزایش آثار تحریم ها اقدام کرد، باید مراقبت کرد که اتفاقی نظیر برجام هم رخ ندهد.

بدون شک آمریکا هر آنچه در نظر داشته، تاکنون علیه کشورمان انجام داده و دیگر اقدام خاص و قابل توجهی باقی نمانده است که آنها بخواهند با فرارسیدن 13 آبان آن را اجرایی کنند، مگر تحریم چند شرکت و فرد خاص که به نظر نمی رسد در مقابل آنچه تاکنون آنها انجام داده اند، موضوع خاصی باشد، ولی دولت باید اقدامات خاص ویژه روز 13 آبان را با یک طرح ریزی اصولی دنبال کند تا آثار تحریم ها را به حداقل ممکن برساند و آمریکایی ها را از آنچه در نظر داشته اند، ناامید و شگفت زده کند؛ هرچند پیگیری ساز و کار پیشنهادی اروپا برای کاهش تأثیر آمریکا هم موضوعی ضروری و لازم است که باید در موعد توافق شده به صورت جدی اجرا شود.