کاهش ارزش ریال و فرصتی برای تحول اقتصادی
دکتر محمد مویدی- کارشناس حوزه برنامه ریزی و توسعه در یادداشتی در «تابناک» نوشت:
متاسفانه در ماه های اخیر با توجه به کاهش شدید ارزش ریال ایران در برابر دلار آمریکا که تاثیر بسزایی بر روی کاهش ارزش پول ملی در برابر سایر ارزها داشته است، اقتصاد ایران دستخوش تکانه های شدید و بروز بحرانهای مالی و اقتصادی گردیده است. تا جایی که در صورت عدم توجه فوری و منطقی مهار این بحران، در آینده ای نزدیک کشور با مسائل جدی ای در حوزه اقتصاد ملی و معیشت مردم مواجه خواهد شد. حال علی رغم وجود آسیبهای فراوان، به اعتقاد نگارنده کاهش ارزش پول ملی نیز می تواند در شرایط کنونی به ایجاد تحولی عمیق در آینده اقتصادی کشور به ویژه در حوزه اقتصاد غیر نفتی منجر شود. این یادداشت کوتاه به دنبال طرح فرصتی مناسب برای بهره گیری از این فرصت نامیمون است.
یکی از فرصتهای جدی کاهش ارزش پول ملی، حرکت به سمت توسعه اقتصادی و گسترش بازارهای تجاری آن هم خارج از استانهای مرکزی به وسیله استان های مرزی کشور است. نگارنده معتقد است در شرایط کنونی استانها، شهرها و روستاهای مرزی، به خوبی خواهند توانست مسوولیت طرح تحول اقتصادی کشور را بر عهده گیرند. چنانکه آمارهای موجود از وجود ویژگی‌ها و مزایای خاص این استانها برای عبور از بحران اقتصادی در مقطع کنونی حکایت دارد. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:
- دارا بودن ۸هزار کیلومتر خط مرزی؛
- دارا بودن مرز مشترک با ۱۵ کشور؛
- دارا بودن ۱۶ استان مرزی، که از قابلیت های جغرافیایی، اقتصادی و فرهنگی بالایی در ارتباط با کشورهای مجاور برخوردارند؛
- وجود زبان، نشانه های مشترک فرهنگی و اجتماعی و حتی خویشاوندی میان ساکنین شهرهای مرزی با شهرهای کشورهای مجاور؛
-سکونت ۴۹درصد جمعیت کشور در استانهای مرزی؛
- دارا بودن ظرفیتی بالا به ویژه در حوزه کشاورزی، دامداری و تولید مواد غذایی؛
- وجود زیرساخت های مناسبی همچون بازارچه های مرزی و سازوکارهای ترانزیتی و ارتباطی؛
همچنین موارد بسیار دیگری نیز وجود دارد که طرح آنها در این یادداشت مختصر نمی گنجد.
در کنار ظرفیتهای استانی، ظرفیتهای علمی بسیاری نیز برای همراهی با ویژگیهای استانی در راستای تحول اقتصادی وجود دارد. در این راستا متاسفانه در شرایط کنونی علاوه بر آنکه بیشترین آمار بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی به رشته های کشاورزی، صنعت و فرآوری و... اختصاص دارد. بیشترین میزان بیکاری جوانان تحصیلکرده نیز در استانهای مرزی قابل مشاهده است که نشان دهنده وجود ظرفیت خوب نیروی انسانی جوان و متخصص آماده به کار در استانهای مرزی است.
مجموعه این موارد در کنار کاهش ارزش ریال ایران در برابر ارزهای کشورهای مجاور، امکان تبادلات اقتصادی هدفمند را به ویژه در جهت تامین نیازهای بازار مصرفی روزانه مردم آن کشورها به خصوص در حوزه تامین موادغذایی، محصولات کشاورزی و... را مهیا ساخته است. این فرصت اگر به خوبی تحلیل و پردازش شود، قطعا تحول اقتصادی شگرفی را بوسیله استانهای مرزی برای کشور به همراه خواهد داشت. به گونه ای که در نمونه کوچک آن در روزهای اخیر شاهد حضور گسترده شهروندان عراقی اعم از کرد و عرب در شهرهای مرزی غربی و جنوبی کشور به منظور تامین مایحتاجشان می باشیم.
فارغ از جریاناتی که سعی در نمایش تبعات منفی این حضور دارند تا برمبنای جریحه دار کردن احساسات مردم آخرین شریانهای اقتصادی کشور را نیز در شرایط تحریم مسدود نمایند. این موضوع فرصت جدیدی را برای اتخاذ یک تصمیم استراتژیک و برنامه ریزی فوری بر مبنای آمایش سرزمین در پیش روی دولت قرار داده است.
در این خصوص انتشار گزارش مرکز پژوهش های مجلس نیز می تواند تاییدی بر محتوای این یادداشت برای انتقال محوریت اقتصادی کشور به استانهای مرزی در شرایط تحریم باشد. در این گزارش تاکید شده است درصورتی كه امكان جايگزينی واردات و تخصيص ارز در شرايط تحريم ميسر نباشد، بايد بخش‌هايی در اولويت سياستگذاري قرار گيرند كه کمترین تاثیر را از تحریم می‌گیرند. براساس این گزارش صنایع مرتبط با محصولات غذايی، كشاورزي،ساختمان، مبلمان، دباغی و پرداخت چرم، فلزات اساسی، ساخت محصولات چوبی و ساير محصولات كانی غيرفلزی در اولویت هستند که می توان ظرفیت آنها را در استانهای مرزی مشاهده کرد.
در مجموع به نظر می رسد استانهای مرزی از ظرفیت بالایی برای توسعه صنایع غیرتحریمی برخوردارند. لذا ضرورت دارد تا دولت با تصمیمگیری فوری و ارایه برنامه ای عملیاتی، در گام اول با حمایت مالی و علمی از صنایع تولیدی محلی، در جهت افزایش میزان تولید و ارتقای سطح کیفیت محصولات اقدام و با اتخاذ سیاستهای آسان بازرگانی و پیش بینی حمایتهای صادراتی حضور صنایع محلی را در بازارچه های مرزی دنبال نماید. در گام دوم نیز ایجاد شهرکهای کشاورزی و تقویت صنایع غذایی و تبدیلی با هدف توسعه کسب و کارهای کوچک در دستور کار قرار گیرد.
این حرفها چیه . مردم کم درآمد دارند زیر بار فشار اقتصادی ناشی از سیاست های بد اقتصادی شما له می شند اونوقت دم از فرصت اقتصادی می زنید. نه برادر ما از طلا گشتن پشیمان گشته ایم مرحمت فرموده ما را مس کنید. شتر در خواب بيند پنبه دانه گردو تولید داخل چرا باید این قدر افزایش قیمت داشته باشد وقتی اراده ای در مسئولین نیست و فقط شعار میدناوضاع همینی است که هست
زمان محمود سال 90 و 91 اقتصاد ایران شرایط مشابه الان رو تجربه کرد
خروجیش چی شد؟؟؟
شما مثل اینکه تو باغ نیستید بار قبلی هم که ریال سقوط کرد همین را فرمودند ولی هیچ اتفاقی نیفتاد و در عوض تما کارخانه ها و صنعت به تعطیلی کشیده شد سلام...لطفا به ایشان بفرمایید راهکار ارائه دهند و کلی گویی نکنند...ایشان فکر می کنند ما هم مثل چین که نرخ ارزش یوان را پایین نگه داشته ،دارای بازار بزرگ در دنیا هستیم و تحریم هم نیستیم که دم از صادرات می زنند...ایشان گفته اند"دارا بودن ظرفیتی بالا به ویژه در حوزه کشاورزی، دامداری و تولید مواد غذایی؛" داریم....ظاهرا خبر ندارند که خوراک مرغ و سایر مواد مصرفی وارداتی است و یا کود استفاده شده و دستگاه های تولید کشاورزی وارداتی است...که همه با نرخ دلار ازاد حساب می شوند...جدای ان اگر بازار صادرات خوب است و ما مازاد مواد غذایی داریم چرا قیمت اقلام ضروری و میوه و گوشت و مرغ در داخل کشور بالاست؟...حالا شما چندتا بازرچه مرزی را دیده اید که چند روز بخاطر افزایش نرخ ارز شلوغ شده دلیل بر تعمیم ان به کل کشور نیست...کشوری که دچار کم ابی است چطور میخواهد در بخش کشاورزی به قطب صادرات تبدیل شود مگر به قیمت فشار بر مردم و افزایش نرخ اقلام کشاورزی به علت کمبود ان در داخل....از طرفی بسیاری از خریداران مرزی به دنبال خرید روغن و برنج و گندم و..هستند که دارای ارز دولتی است و با قیمت پایین ارائه میشود که این خود هم باعث لطمه شدید به اقتصاد در اینده خواهد شد و باعث ایجاد بازار رانت و احتکار....خلاصه باید اول تعادل در داخل کشور ایجاد کرد نه اینکه هرچه منابع اساسی داریم به بهانه صادرات به باد بدهیم...در به تجربه ثابت شده دولت ها در ایارن در زمینه اقتصاد هیچ گاه برنامه منظم و موفق نداشته اند به این علت که در حوزه اقتصادی تصمیم گیری و اجرای مسقتل وجود ندارد و هر روز یک نفر از روی سلیقه شخصی یک تصمیم جدید می گیرد...با تشکر
هر کسی بلند شده کارشناس شده برای مردم !!!!!!! به جای تهول در ما تهوع ایجاد کردید؟ چقدر از این فرصتها داشتید پس چرا تهولی در اقتصاد ایجاد نکردید؟! فقط بلدید حرف مفت بزنید! خراب کاریهاتونو کردید حالا میخواهید ما روی مثبت قضیه را هم ببینیم؟! احمقانه ترین تحلیل اقتصادی که تا این سن خواندم اتفاقا برعکس نظر شما قاچاق زیاد شده ویارانه ای که برای مردم صرف میشو د به کام همسایگان میرود وسود آن هم به جیب قاچاقچی ۹۵ درصد مردم بدبخت شوند که یه عده صادرات کنند ؟ فقط کسی میتونه از جنبه های مثبت کاهش ارزش پول ملی صحبت کنه که کل داراییشو با اطلاع کامل از مسایل کشور تبدیل به طلا و سکه و زمین کرده باشه . آقای محترم ، گرانی باعث درخواست حقوق بیشتر میشه ، حقوق بیشتر باعث کاهش صرفه اقتصادی خرید کالای داخلی میشه چون ما همیشه در تحریمیم و حق وارد کردن جدیدترین تکنولوژی ها رو نداریم ، وقتی خرید کالای داخلی صرفه نداره دوباره بر طبل افزایش قیمت ارز کوبیده میشه ، دوباره این حلقه تکرار میشه .
این تحلیل های ابکی پشتوانه تفکرات سطحی و بی مایه ای بوده که مملکت رو به این روز انداخنه ، چشم هایتان را باز کنید با این بقول شما ظرفیت ها تو این سالها چه اتفاقی افتاده ؟؟!باید عضوی از جامعه جهانی و شریک اقتصاد جهانی باشیم ، به همین سادگی
در طول سالیان اخیر که ارزش پول ملی ایران بیش از هزار برابر کاهش یافته است فقط کاهش اینبار به فرصت تبدیل میشود؟
حرفهایی کلیشه ای !! بدون توجه به شرایط و فاکتورهای لازم ! خوب تحول بیشتر ! چرا که نه دلار ۱۰۰۰۰۰ تومان ! پنگوئن ها هم پرواز میکنند ! چه ارزشی داره این تحول. اصلا این که تحول نیست، کالای ایرانی به دلیل بی ارزش شدن پول ملی در بازارهای مرزی به حراج گذاشته شود. دولت هیچ حمایتی از اعتبار پولی که به کارکنانش داده بود نکرد. ارزش حقوق یکس سوم شد و حقوق کارمند پس از سی سال مثل روز اول شد و با حقوقی معادل ماه اول استخدام بازنشسته میرشود. جمع کنید تو رو خدا اصل موضوع را ول کردید.
برادر اگر این حرف درست بود به یاد شما بندازم سال 90 دلار 1200 تومان بود پس کجا رفت اون فرصتگاهی وقتها دروغ خیلی زشت نمایان میشه
کاهش ارزش ریال و فرصتی برای تحول اقتصادیحتما اونم تو کشور ما خخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخ
بله این اتفاق برای مسولین کشوری مثل ژاپن فرصت نه اینجا
همه اینها مشروط بر تولیدی بودن کشور است . ایران اکنون به یک کشور غیر مولد و مصرف کننده در آمده است که وابستگی شدید ی به نفت و محصولات جانبی ان دارد و متاسفانه در 40 سال اخیر به جای پرداختن به تولیدات غیر نفتی به دلیل وجود ماده مفت نفت همه دولتها با اتکا بر پول نفت کشور داری کرده اند و سال به سال به این وابستگی علاقه مند تر شده اند . و هیچ اراده ای نیز برای تولید وجود ندارد و حتی در بسیاری از قوانین و همچنین مسئولین و کارشناسان سنگ اندازی هم می شود . متاسفانه با این وضعیتی که هم اکنون دچارش هستیم هیچ راهی وجود ندارد و گفتن حرفهایی اینچنینی رویا پردازی ست عجب کارشناسی .... توسعه کشاورزی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ با کدام آب ؟؟؟؟؟؟ اینها که جناب عالی می گویید برای دراز مدت است که در کشور ما این دراز مدت از همه جهان درازتر است و به قول ان اقتصاددان مشهور غربی در درازمدت همه ما مرده ایم. کدوم فردی نظرش اینه که کاهش ارزش پول ملی فرصته؟ بیش از ۹۰٪ بازنشستگان کشوری به زیر خط فقر رفتند ،و فساد در کشور بیداد میکند ،ایشان طرح ایجاد خانه مسافر مرزی را پیشنهاد میکنند ؟ بیش از نیمی از ارزاق مردم ایران وارداتی میباشد ،و ایشان طرح فروش تولیدات کشتارزی ،و دامداری ارایه میدهند ؟ چرا این جماعت طرح مصادرهٔ دارایی های دزدان ،و اخلالگران ،و رانتخواران ،و اختلاسگران را ارایه نمیدهند ؟ آیا فکر میکنید مردم گرسنگی ،و فقر ،و تحقیر را تا کجا تحمل میکنند ؟ چگونه ممکن است ۹۰٪ ملت در فقر باشند ،و ۱۰٪ در ناز ،و نعمت اینکه یک عراقی بیاید در آبادان ،و ارزاق مردم را بخرد ،و توهین کند امنیت را با مردم فقر زده نمیتوان ایجاد نمود ؟ اینهایی که اینگونه طرحها را ارایه میدهند ،خواهان آشوب تمام عیار در کشور میباشند ؟ دولت و مسئولان بایستی اول از خود ،و پولدارها شروع کند ،و طرحی تحت عنوان مالیات از افرادی که بیش ار صد میلیون تومان ثروت دارند را بصورت پلکانی آغاز کنند ،و خرید ،و فروش ارز ،و طلا ممنوع نمایند ،و کمیته های مردمی مانند اول انقلاب تشکیل دهند ،و بوسیلهٔ خود مردم عادی همه چیز را کنترل کنند ،و رصد نمایند ؟ بجای اسکناس کارتهای الکترونیکی به مردم بدهند ،و اسکنای را حذف نمایند ؟ کافی است فقط یک دورهٔ پنج ساله را بصورت همهٔ مردم یکسان زندگی کنند پشت سر گذرانند ؟ تا این قشر فرصت طلب که همه چیز را در پول میبینند از میان بروند ،و جامعه ای از شر اینهاخلاص شوند ، تا نسل جدید روی کار آید ؟،،،، واقعا نمیدونم این کارشناس ها کجا زندگی میکنن.وقتی مواد اولیه داخلی و خارجی گران شده هزینه تولید نهایی هم به همان نسبت گران میشه .
هشتاد در صد مواد اولیه و ماشین الات تولید وارداتی است ، محصولاتی مثل فولاد و ورق ، مواد معدنی و همه چیز این مملکت هم با نرخ ارز قیمت گذاری میشود پس همه چیز گران شده .
فقط الان تولید کننده پول نداره که مواد اولیه بخرد . مردم هم که مصرف کننده هستنند توان خرید ندارند .
پس این دور باطل ادامه داره . دلار اگر 100 هزار تومان هم بشود هیچ تاثیر مثبتی در تولید داخلی ما نخواهد داشت .
یه عده رو میکشن تا مشکلات خودشونوحل کنن.فایدش برا منی که تو تهران یا جای دیگه هستم چیه.من که مجبورم مواد غذاییمو چند برابر گرونتر بخرم .به ما هم یارانشو بدین تا بتونم بخرم به راستی جای تعجب دارد چطور این استاد محترم توصیه صادرات مواد کشاورزی به کشورهای همجوار را دارد؛ در حالیکه صادرات محصولات کشاورزی یعنی صادرات آب در این شرایط خشکسالی. در حالیکه کارشتاسان بخش کشاورزی از محدود کردن و حتی کم کردن اراضی زیر کشت آبی صحبت می کند پیشنهاد توسعه صادرات محصولات کشاورزی برای توسعه اقتصاد اساسا و ازبنیاد غلط است. گذشته از آن مردمی که دستمزدشان به کمتر از نصف تقلیل یافته چگونه دیگر قادر به خرید اقلامی هستند که آنطرف مرز مشتری گرانتری دارد. این واقعیت همین الان در بازار اقلام غذایی مشهود است که قیمت بعضی اقلام تا سه برابر بخصوص درمیوه و صیفی جات نظیر هندوانه و خربزه که آب زیادی نیز برای تولید آن مصرف میشود رشد کرده است که مصرف آن دیگر از دسترس اقشار ضعیفتر جامه خارج شده است. مارا ببخشید ولی امثال شما گویا با تزهای خودتان کمر به قتل این ملت بسته اید.