احتمال سقوط اردوغان در غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین انتخابات ترکیه
در حالی که مردم ترکیه امروز برای نخستین بار پس از کودتای نافرجام علیه دولت، برای تعیین ریاست جمهوری بعدی خود به پای صندوق‌های رأی می‌روند، حزب عدالت و توسعه در این کشور به رهبری اردوغان، اکنون با رقبای جدی روبه رو شده که می‌توانند نتیجه این انتخابات را غیرقابل‌پیش‌بینی رقم بزنند.
به گزارش «تابناک»؛ رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در انتخابات امروز ریاست جمهوری ـ که خود خواهان برگزاری آن بود ـ با رقبایی بسیار جدی مواجه شده است. اگر امروز نتایج انتخابات ترکیه به گونه‌ای رقم بخورد که باخت وی را در پی داشته باشد، نتایج برای کشوری که اردوغان چهار سال در قامت رئیس‌جمهور و یازده سال در قامت نخست‌وزیر بر آن حکومت کرده است، بسیار اساسی خواهد بود.
اهمیت ترکیه در منطقه را نمی‌توان ناچیز دانست. ترکیه یکی از متحدان اصلی ناتو است که در سوریه نیز علیرغم اختلافاتی که بر سر کردها با آمریکا دارد، یکی از متحدان آمریکا به شمار می‌آید و در هفته‌ای که گذشت، ترکیه اقدام به خرید چند فروند جت جنگنده اف 35 از ایالات‌متحده کرده است و از سویی، مرزهای این کشور با ایران و اختلافاتش با عربستان ترکیه را در کنار قطر و ایران قرار داده است.
هرچند اردوغان به خاطر فضای خفقان و بسته‌ای که در پی کودتای نافرجام سال 2016 در ترکیه به وجود آورده است (بازداشت بیش از 50 هزار شخصیت دانشگاهی، فعال مدنی، روزنامه‌نگار، و اخراج بیش از 107 هزار شخصیت دیگر به اتهام همکاری در کودتا) از سوی بسیاری از گروه‌ها و نهادهای حقوق بشری موردانتقاد است، تاکنون به جهت این رفتارها از سوی جامعه بین‌المللی منزوی است.
قرار بود انتخابات ترکیه در ماه نوامبر 2019 برگزار شود؛ اما رجب طیب اردوغان در ترس از دست دادن حمایت افکار عمومی و در پی منسجم کردن قدرت خود، اقدام به برگزاری زودتر از موعد این انتخابات کرد. از سال گذشته، نشانه‌هایی از چالش در قدرت و کاهش محبوبیت برای اردوغان خودنمایی کرده بود که جنگ در سوریه، تنش‌های اساسی با اروپا، فضای سیاسی و اجتماعی بسته در داخل ترکیه و معضلات شدید اقتصادی که در سال جاری خود را با کاهش ارزش لیر نشان داده، از آن جمله هستند.
اردوغان حتی وعده اعطای شهروندی به حدود 3 میلیون پناه‌جوی عراقی و سوری را داد تا به این واسطه همین پناه‌جویان شهروند شده در انتخابات پیش روی موفق شود، ولی درنهایت 30 هزار تن از این پناه‌جویان، موفق به دریافت امتیاز شهروندی در ترکیه شده‌اند و در انتخابات امروز شرکت می‌کنند.
اردوغان برای اجتناب از ورود به دور دوم انتخابات، به بیش از نیمی از آرا نیاز دارد و چنانچه در این کارزار موفق شود، قادر خواهد بود قدرت تقریباً مطلقی را که به‌واسطه رفراندوم سال گذشته به دست آورده، یکپارچه و منسجم کند.
امروز همچنین انتخابات پارلمانی ترکیه نیز برگزار خواهد شد که خود می‌تواند چالش جدی برای حزب عدالت و توسعه اردوغان باشد، حتی اگر اردوغان اکثریت آرای ریاست جمهوری را به خود اختصاص دهد.
رقیبان اردوغان
در مجموع شش کاندیدای ریاست جمهوری در انتخابات امروز ترکیه حضور دارند؛ اما تنها چند تن از آن‌ها تهدید جدی برای قدرت اردوغان در ترکیه و حزب عدالت و توسعه به شمار می‌آیند؛
محرم اینجه
محرم اینجه از حزب سکولار جمهوری‌خواه خلق، یکی از مهم‌ترین رقیبان اردوغان است. این معلم سابق فیزیک در کمپین‌های انتخاباتی توجه زیادی به خود جلب کرده که با توجه به انحصار تلویزیون ترکیه در دستان اردوغان نکته بسیار بااهمیتی است. وی از مخالفان اصلی رفراندوم سال 2017 است و وعده ترمیم روابط ترکیه با بشار اسد و سوریه را داده است. وی پانزده سال عضوی از مجلس ترکیه بوده است.
مرال آکشنر
مرال آکشنر از حزب خوب (Good Party) تنها زنی است که در این دوره از انتخابات، کاندیدای ریاست جمهوری شده است. وی که معروف به «گرگ-بانو» و «مادر مرال» است، پیش از این خدمات حکومتی همچون وزیر کشور را در کارنامه خود دارد و به‌عنوان شخصیتی ملی‌گرا و محافظه‌کار که رویکردی سفت‌وسخت به کردها دارد شناخته می‌شود. وی در اکتبر سال 2017 برای اولین بار حزب خود به نام حزب خوب را پایه‌گذاری کرد.
صلاح‌الدین دمیرتاش
حزب دموکراتیک خلق کرد وعده داده است که حمایت خود را از هر کاندیدایی که به عنوان رقیب جدی اردوغان در دور دوم انتخابات ظهور کند، اعلام خواهند داشت. بنیان‌گذار اسبق این حزب، صلاح‌الدین دمیرتاش در سال 2016 به جرم همکاری و نزدیکی حزبش با PKK دستگیر شد. اکنون دمیرتاش که به 142 سال زندان محکوم‌شده و همچنان پشت میله‌های زندان است، از سوی حزب دموکراتیک خلق کرد به‌عنوان نامزد انتخابات معرفی شده. اینجه در ماه می با وی در زندان ملاقات کرد که می‌تواند نشانه‌های جدی از ایجاد یک ائتلاف سیاسی در صورت کشیده شدن انتخابات به دور دوم باشد.
شرایط بر این اساس در انتخابات امروز ترکیه به شدت غیرقابل‌پیش‌بینی می‌نماید. در صورتی که نتایج انتخابات به زیان حزب عدالت و توسعه در مجلس و در جهت مخالف خواسته‌های اردوغان در کرسی ریاست جمهوری به پیش رود، باید انتظار تحولات جدی در آینده ترکیه را داشت.
