تعریف سرمایه گذاری خالص چیست؟

مقدار پولی که توسط یک شرکت یا اقتصاد بر روی دارایی های سرمایه ای یا سرمایه گذاری های ناخالص پس از کسر استهلاک، خرج یا مصرف می‌شود، سرمایه گذاری خالص گفته می‌شود.

سرمایه گذاری خالص نشان‌دهنده آن است که یک شرکت چقدر پول برای اقلام سرمایه ای خود نظیر ملک، کارخانه و تجهیزات که برای عملیات شرکت مورداستفاده قرار می‌گیرند، سرمایه گذاری می‌کند.

ازآنجایی‌که دارایی های سرمایه ای ارزش خود را در طول زمان به دلایلی نظیر آسیب‌دیدگی، کهنگی و… از دست می‌دهند وقتی استهلاک از میزان کل سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای کسر می‌شود، تصویر درست‌تری از ارزش حقیقی سرمایه گذاری ارائه می‌شود. دارایی های سرمایه ای شامل ملک، کارخانه، تکنولوژی، تجهیزات و هر دارایی دیگری است که می‌تواند ظرفیت تولیدی یک شرکت را بهبود ببخشد.

اگر سرمایه گذاری ناخالص به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از استهلاک باشد، سرمایه گذاری خالص مثبت خواهد بود، به این معنی که ظرفیت تولیدی در حال افزایش است. نقطه مقابل این گفته، اگر سرمایه گذاری ناخالص کمتر از استهلاک باشد، سرمایه گذاری خالص منفی خواهد بود، یعنی اینکه ظرفیت تولیدی با کاهش روبرو است که می‌تواند در ادامه راه مشکلات مهمی برای شرکت ایجاد کند. این برای همه نهادها صادق است، از شرکت های کوچک گرفته تا اقتصادهای بزرگ.

از آنجایی‌که سرمایه گذاری خالص استهلاک را در نظر می‌گیرد، مشخصه بهتری نسبت به سرمایه گذاری ناخالص درباره میزان سرمایه گذاری یک شرکت برای رشد کسب و کار خود است. حداقل سرمایه گذاری لازم برای جلوگیری از کاهش دارایی طی یک سال مقداری است که با استهلاک کل در یک سال برابر باشد. اگرچه سرمایه گذاری خالص منفی ممکن است برای یک یا دو سال تأثیری بر عملکرد شرکت نداشته باشد اما اگر برای مدت زمان طولانی منفی باشد شرکت را غیررقابتی جلوه خواهد داد.

یک مثال ساده نشان خواهد داد که سرمایه گذاری خالص چگونه محاسبه می‌شود. شرکتی را در نظر بگیرید که ۱ میلیارد تومان برای تجهیزات جدیدی که طول عمر ۳۰ ساله برایش پیش بینی شده و ارزش باقی‌مانده ۱۰۰ میلیون تومانی دارد، خرج می‌کند. بر اساس روش صریح محاسبه، استهلاک سالیانه برابر ۳۰ میلیون تومان خواهد بود (۳۰/۱۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰). بنابراین، مقدار سرمایه گذاری خالص در پایان سال اول برابر ۹۷۰ میلیون تومان خواهد بود و هر سال نیز ۳۰ میلیون تومان کسر خواهد شد تا در پایان سال سی‌ام به ۱۰۰ میلیون تومان برسد.

سرمایه گذاری مداوم در دارایی های سرمایه ای برای موفقیت یک شرکت ضروری است. مقدار سرمایه گذاری خالص موردنیاز برای یک شرکت به بخش و صنعتی که در آن فعالیت می‌کند بستگی دارد، چون همه‌ی بخش‌ها و صنایع به میزان برابر نیاز به سرمایه گذاری های جدید ندارند. بخش‌هایی نظیر تولیدات صنعتی، ارتباطات در مقایسه با بخش‌های تکنولوژی و محصولات مصرفی به سرمایه گذاری بیشتری نیاز دارند. پس مقایسه سرمایه گذاری خالص شرکت های مختلف وقتی امکان‌پذیر و مناسب است که شرکت ها همگی در یک بخش قرار دارند.

معادل‌ انگلیسی سرمایه گذاری خالص عبارت است از: Net Investment

تهیه‌شده در: مدیر مالی