بعید می دانم زلزله 5.2 ریشتری زلزله اصلی بوده باشد/ برای پیش بینی زلزله راهکار وجود دارد، ولی به آن چندان توجه نمی کنیم
مدتی است، رخ دادن زلزله در نقاط مختلف جغرافیایی ایران، به یکی از موضوعات مهم کشور تبدیل شده و نگرانی های فراوانی را در میان مردم و مسئولان ایجاد کرده است. جدا از زلزله مهیب غرب استان کرمانشاه، شب گذشته این بار تهران لرزید تا جدی بودن چنین رخدادهایی، بار دیگر برای مردم ایران اثبات شود. با این حال، پاسخ به چرایی وقوع زلزله های فراوان در ایران و راهکارهای علمی پیش بینی زلزله از جمله موضوعات مهمی است که هنوز توضیحات دقیقی در مورد آن در کشور وجود ندارد.
به گزارش «تابناک»؛ خوشبختانه زلزله شب گذشته تهران ـ که با شدت 5.2 ریشتر رخ داد و برای چند ساعت، مردم استان های تهران، البرز و قم را در نگرانی و اضطراب فرو برد ـ بدون خسارت مالی و جانی جدی تمام شد و هم اکنون آرامشی نسبی بر این استان ها و به ویژه کلانشهر تهران حکم فرماست؛ اما آیا این آرامش می تواند دائمی باشد و یا نگرانی در مورد تکرار زلزله وجود دارد؟
دکتر ابراهیم مقیمی، متخصص مسائل ژئومورفولوژی و استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران در رابطه با چرایی رخ دادن زلزله متعدد در ایران در ماه های اخیر گفت. وی همچنین از تغییر رفتار گسلهای زاگرس از زلزله‌های کم مقیاس به سمت زلزله‌های بزرگ مقیاس خبر داد و گفت: زلزله کرمانشاه که در سه استان احساس شد، هشدار جدی برای تهران خواهد بود و بر اساس شواهد، باید در انتظار زلزله‌هایی باشیم که کل ایران را بلرزاند.
به گفته مقیمی، اینکه شدت زمین لرزه یکشنبه شب گذشته تا تهران به ویژه شمال شرق تهران نیز احساس شده است هشدار جدی‌تری برای تهران می‌تواند باشد و به نظر من به جای اینکه رفتار این زلزله در سرپل ذهاب جستجو کنیم که چه تغییراتی را ایجاد کرده است، باید به دنبال پیامدهای بزرگ شدن لرزه‌های زاگرس در تهران که در شرق زاگرس واقع شده، باشیم.
موضوع اصلی در رابطه زلزله های اخیر ایران، تغییر رفتار گسل های شرق زاگرس از زلزله های کم مقیاس به سمت زلزله های بزرگ مقیاس است که هشداری جدی برای ساکنین فلات مرکزی کشور و به ویژه کلانشهر تهران خواهد بود. بر اساس این اصل باید منتظر زلزله های بیشتری نیز در آینده باشیم که آمادگی مردم و مسئولان را برای کاهش خسارت ها طلب می کند.
مقیمی ادامه داد: در شرق رشته کوه زاگرس، گسل های فراوانی وجود دارد که تا کنون با زلزله های کوک مقیاس خسارت و نگرانی چندانی را برای شهروندان ایجاد نکرده بود؛ اما مدتی است، رفتارهای این گسل ها تغییر کرده است. برای مثال در مورد زلزله دیشب تهران که کانون زلزله منطقه ملارد بود، انتظار این بود که توزیع شدت زلزله به سمت مناطقی مثل تهران و ورامین باشد، اما این گونه نشد و توزیع شدت به سمت قم و اراک پیش آمد که البته باعث شد خسارت چندانی در کلانشهر تهران نداشته باشیم، ولی به هر حال تغییر رفتار گسل های شرق زاگرس را اثبات کرد.
رئیس دانشکده جغرافیا در مورد احتمال ارتباط این زلزله با با پدیده هایی مثل هارپ و یا کاهش آب در سفره های زیر زمینی گفت: ارتباط زلزله های ایران به مسئله هارپ یک بحث غیر واقعی و غیر علمی است و نمی تواند درست باشد. اما در مورد ارتباط این زلزله ها با کاهش آب در سفرهای زیرزمینی باید بگوییم بین این دو پدیده یک ارتباط دوسویه وجود دارد. هم زلزله می تواند بر حجم و سطح آب های زیر زمینی تأثیر گذار باشد و این سفره ها می توانند در جهت دهی به مسیر توزیع شدت زلزله موثر باشند و شاید یکی از دلایل جهت گیری شدت زلزله دیشب به سمت قم و اراک همین باشد.
این متخصص مسائل ژئومورفولوژی در رابطه با امکان پیش بینی زلزله و مدیریت آن اضافه کرد: بحث پیش بینی زلزله را باید در سه دوره زمانی بلند مدت، میان مدت و لحظه ای یا کوتاه مدت بررسی کرد. در شرایط کنونی و با توجه به پهنه بندی جغرافیایی گسل های اصلی و فرعی کشور و نیز مطالعات زمین شناختی موضوع ساماندهی ساخت و ساز و مقاوم سازی بناهای عمرانی باید در دستور کار قرار بگیرد که در این زمینه هیچ مشکلی از بابت پیش بینی وجود ندارد و صرفاً به توجه مسئولان نیاز است.
مقیمی ادامه داد: در مورد پیش بینی های میان مدت نیاز به روش های ترکیبی است، اما آنچه دغدغه اصلی مردم و سؤال شماست، مسأله پیش بینی لحظه ای است که در مورد آن چند راهکار علمی وجود دارد که البته هم در مورد آنها اجماع نظر علمی وجود ندارد و هم در کشور ایران زیاد به آنها توجه نمی شود.
این استاد دانشگاه در مورد روش های پیش بینی لحظه ای زلزله تصریح کرد: مطالعه گاز رادون نشان داده، زمانی که زلزله در یک منطقه رخ می دهد، تغییراتی در گاز رادون و مقداری که از زمین ساطع می شود کم و زیاد می شود و میزان این گاز در آب های زیر سطحی افزایش می یابد. در جهان دانشمندان مطالعاتی در مورد نقش افزایش این گاز در آب بر زلزله شده است و به نتایج مطلوبی نیز رسیده اند، ولی این موضوع در ایران مورد غفلت قرار گرفته است.
یکی دیگر از راه ها، سنجش دمای سطحی و زیر سطحی است که هنگام زلزله به ویژه منابع آب زیر سطحی با افزایش دما رو به رو می شوند و این موضوع نیز می تواند در پیش بینی زلزله مؤثر باشد.
جدا از دو مورد نامبرده، بحث رفتار حیوانات و نیز فرکانس هایی که می توان به زمین داد و انعکاس آن را بررسی کرد، راهکارهای دیگری است که نیاز است، جدی مورد مطالعه و سرمایه گذاری قرار بگیرند.
استاد دانشگاه تهران در بخش پایانی سخنان خود، با تأکید بر اینکه زلزله شب گذشته بر روی یک گسل فرعی که در امتداد گسل اصلی قرار دارد رخ داد، تأکید کرد: بعید می دانم زلزله 5.2 ریشتری چهارشنبه شب، زلزله اصلی بوده باشد و احتمال رخ دادن زلزله شدیدتر دور از انتظار نیست. به هر حال، وجود آمادگی و هشیاری در میان مردم و مسئولان و بهره گیری از تجربه زلزله پیش آمده اجتناب ناپذیر است.
میشه لطفا از این خبرها پخش نکنید و استرس مردمو زیاد نکنید. این اساتید عزیز هم خوب میدونن که زلزله با پیشرفته ترین دستگاهها توی هیچ کشوری قابل پیش بینی نیست حتی ژاپن و آمریکا نتونستن تا به حال زلزله رو پیش بینی کنن. ولی خب این اساتید عزیز این موقع ها فعال میشن و شروع میکنن به پیش بینی . ایران حتی نمیتونه یه بارندگی رو پیش بینی کنه. 
| 
چرا؟! پیش بینی که میشه اما درست از آب درنمیاد! حالا شما بگید هارپ نیست یکروزی معلوم میشه که دقیقا هارپ بوده من میکم هارپ.. من دانشمند نیستم ولی به تیوری دارم میگویند سگ و بعضی حیوانات چندین ساعت قبل از زلزله نا ارام میشوند بلاخره بک چیزی مثل امواج یونیزاسرون تشعشع و ...موجب تحریک حیوان شده است ایا نمیتوتن روی ان تحقیق کرد؟
این اظهارات الان فقط جز افزایش استرس مردم بیچاره چی سودی داره. میشه بفرمائید ؟؟ توزيع شدت زلزله به سمت قم و اراك كه از سوي ايشان اشاره شده يك بحث كاملا غير علمي است، طبعا نتيجه گيري هاي ايشان نيز، غلط اندر غلط شده است افزایش ناگهانی مورچه ها در نتیجه گاز کربن است چند روز پیش خانه ما یک دفعه پر از مورچه شد. حوادث طبیعی باید طبیعی دیده شود افت سطح اب در سفره های اب زیر زمینی در اندازه فعلی که اتفاق افتاده نمی تواند در توزیع وجابجای وانتشار انرژی وامواج مخرب ان که از اعماق پائین بعلت شکست پوسته قاره ای (که ضخامت ان در کشور ما حدود 35 تا 70 کیلومتر توسطسازمان زمین شناسی وزمین شناسان با تجربه ارزیابی وبراوردگردیده ) حادث میشود نقش داشته باشد ،ولز بعلت تخلیه اب سفره ها وعدم جایگزینی اب مصرف وتخلیه شده ،ممکنه نشت سفره ها وفشرده ومتراکم شدن انها موجب ایجاد زمین لرزه در مقیاس محلی ومحدوده حوضه ابی شود نه در سطح گسترده من یکی دو روز قبل زلزله خوابشو میبینم بعنوان پیشبینی کننده زلزله استخدام دولتیم کنید ردیف بودجم نمیخوام تازه خوابامم بهتر از خواب ننه راننده تاکسیه در میاد این استاد می فرمایند که انتظار داشتند زلزله اخیر تهران به سمت ورامین و تهران باشد ولی به سمت قم رفته . این نشان می دهد که تئوری های ایشان قابل اعتماد نیست . هنوز کسی نتوانسته زلزله را پیش بینی کند . آقای اصلا من آلان پیش بینی می کنم که یک زلرلزه بزرگ در خلچ فارس رخ می دهد و به طور دقیق می گویم که این امر در آینده نزدیک رخ خواهدداد. اگر رخ داد و زنده بودم خوب عجب زلزله شناسی بودم . اگر هم تاوقتی که زنده بودم رخ نداد خوب آینده نزدیک هنوز نیامده. ایشان استاد ژئومورفولوژی یا زمین ریخت شناسی هستند. نظراتشون در رابطه با زلزله قابل اعتنا نیست. اینهمه استاد زلزله خیزی و زلزله شناسی داریم. نمی دونم تابناک چرا با ایشون مصاحبه کرده یا از ایشون نقل کرده اند. من چند بار برای تابناک نوشته ام با فرستادن فرکانس های بسیار قوی توسط ماهواره ها رویگسل ها می توان انهارا بلزش وحرکت دراورد وایجاد زلزله کرد من این رادر یک برنامه علمی از تلویزیون خارجی دیدم. این چند روزه انواع و اقسام تحلیلها درباره انواع گسلها شنیدیم. تازه حتی یکیشون میفرمود این زلزله قابل پیش بینی بود. خوب بفرما... حالا پیش بینی کن... دریغ از یه حرف درست سلامچند سال پیش یکی از بدترین زلزله های تاریخ ایران در بم اتفاق افتاد، نکته جالب این بود که با توجه به عمر بیش از دوهزار سال ارگ بم، می توان گفت که این منطقه کمترین خطر زلزله را داشته است، اما چه شد که در کمتر از نیم قرن اخیر بدترین و بیشترین زلزله ها در این منطقه به وقوع می پیوندد؟ چه تغییری در این اقلیم صورت گرفته؟ به نظر می رسد تنها تغییر مهم در این منطقه برداشت بیش از حد از منابع آبی زمین باشد، متاسفانه طمع افراد و موسسات خاص برای بوجود آوردن باغات پسته و برداشت غارتگرانه آب باعث خشک شدن وحشتناک زمین و نتیجتا با صلب شدن پوسته زمین همه انرژی زلزله های متعارف درونی زمین تمام و‌کمال به سطح رسیده و موجب خرابی های بزرگ می شوند، پوسته زمین با از دست دادن آب خود، حالت خمیری خود را از دست داده و قادر به خفه کردن انرژی زلزله های متعارف درونی زمین نیست، ساخت سدهای فراوان، جلوگیری از جریان رودها و ... هم به خشکی بیشتر زمین کمک کرده است، در صورتی که این نظریه درست باشد با خشکسالی های بیشتر باید منتظر خشم بیشتر زمین بود. باید فکری کرد
برداشت بیش از حد آب و نفت و گاز باعث بوجود آمدن حفره های بزرگ در پوسته سطحی زمین و بوجود آمدن خطر دیگری که شاید از زلزله هم بدتر باشد، خواهد شد و آن نشست زمین در ابعاد بسیار بزرگ است، هم اکنون تقریبا در همه نقاط کشور عمق چاههای آب ده برابر قبل شده است
در بعضی نقاط استان کرمان عمق چاههای آب به چند صد متر هم رسیده است، تازه عده ای هم اخیرا از برداشت آب ژرف که چاههای با متراژ هزاره هستند صحبت می کنند
سلامبحث و ارائه نظر تخصصی در مورد زلزله به هیچ وجه مربوط به علم جغرافیا و تخصص این استاد عزیز نمی باشد. زلزله از جمله تخصصهای زمین شناسی و مربوط به گرایش تکتونیک است. ای کاش در این رابطه اساتید زمین شناسی و ارگانها و سازمانهای مسوول مثل سازمان زمین شناسی بصورت علمی اظهار نظر میکردند تا واقعیت علمی زلزله از لحاظ نقشه پهنه بندی خطر زلزله در مناطق مختلف کشور ، دوره بازگشت زلزله ها و شدت آنها و همچنین وضعیت کلی گسلها ، چه گسلهای فعال و غیر فعال و بطور کلی مطالعاتی که در این رابطه انجام شده و یا در دست انجام است مشخص میشد تا هر فردی بصورت غیر کارشناسی نظر نداده و باعث تشویش اذهان عمومی نگردد.
با سلامضمن احترام به صحبت های ایشان باید گفت که این بزرگوار تخصصی در باب زلزله ندارند و به عنوان یک استاد دانشگاه نباید در حوزه ای وارد شوند که نمی توانند پاسخ درست بدهند .
باید به استادان زمین شناسی رجوع کرد و نظر ایشان را پرسید وگرنه اینکه یک خبرنگار محترم که مطمئنا خودش کوچکترین تخصصی در باب زلزله ندارد به سراغ کسی به می رود که ایشان هم از دور چیزی شنیده اند کاملا اشتباه است.
انشاالله که این استاد محترم جغرافیا نیز اگر در آینده خبرنگاری به ایشان رجوع کرد به راحتی بگویند که تخصصی ندارند ؛ نه اینکه قصه و داستان ببافند.
استادان زمین شناسی ساختمانی و تکتونیک و ژئوفیزیک مطمئنا نظرات صحیح و جامعی دارند که امیدوارم خبرنگاران محترم به دنبال مصاحبه های علمی و دقیق باشند.
با تشکر از سایت خوب شما
در ژاپن هم سطح آب زیرزمینی افت کرده که زلزله میاد؟