آزمون بقای یک ایده با فصل پنجم «پایتخت»

با پایان پخش فصل چهارم سریال «پایتخت»، تولید پنجمین فصل این سریال با دیدگاه‌های متفاوتی همراه شده و کارگردان این مجموعه نیز از عدم قطعیت تولید این فصل سخن به میان آورده اند، ولی سوای بحث تولید فصل تازه که قطعی به نظر می‌رسد، آنچه حائز اهمیت است، کیفیت فصل تازه خواهد بود که به ایده استمراربخشی به مجموعه‌های تلویزیونی جان می‌بخشد.

به گزارش «تابناک»، سریال مناسبتی پایتخت که برای نخستین بار در نوروز 1390 از شبکه اول سیما پخش شده بود، آنچنان اقبال عمومی را جلب کرد که سری دوم و سوم این سریال برای نوروز 1392 و نوروز 1393 ساخته شد و در ادامه همین اقبال وسیع مخاطبان، قرار بر تولید «پایتخت 4» برای نوروز 1394 بود؛ اما نقدهایی که از نخستین فصل این سریال پابرجا ماند، این سریال را از پا انداخت و مشخصاً شجاعی کیاسری که از همان فصل اول این سریال مخالفش بود، این بار در مقام ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما، از عدم تولید سری چهارم این سریال خبر داد.

این فضا اما پایدار نماند و در دیداری که هنرمندان پس از عمل جراحی اخیر رهبر انقلاب با ایشان داشتند، از این سریال تحسین کردند و خطاب به سیروس مقدم گفتند: «یک تکه‌هایی از این کار شما را دیدم...«پایتخت». خیلی خوب بود. یک فیلم ایرانی. من همیشه اعتراضم به هنرمندان این است که حتی دیالوگ‌ها را از روی کپی‌های فرنگی انتخاب می‌کنید. این، خب خیلی غلط و بد است. این نه، یک فیلم ایرانیِ کامل و درست است‌».

همان زمان «تابناک» پیشنهاد کرد، مدیران رسانه ملی در راستای منویات مقام معظم رهبری، اقدام به تولید سری بعدی این مجموعه کنند و هرچند سیروس مقدم در ابتدا تأکید داشت سری چهارم این سریال تولید نمی‌شود و از ساخت سریالی دیگر با مضامین مشابه سخن به میان آورد، در نهایت راضی به تولید فصل چهارم شد؛ اما این فصل به نوروز 94 نرسید و در رمضانی که گذشت، در تلویزیون به نمایش درآمد.

فصل چهارم سریال نیز اقبال عمومی را در پی داشت و البته همچنان گروهی از مخالفان بودند که سرسختانه به نقدش پرداختند؛ اما در مجموع نگاه افکارعمومی نسبت به این سریال مثبت بود و زمینه لازم برای تولید یک فصل دیگر از این سریال فراهم به نظر می‌رسید تا سیروس مقدم با تولید پنج فصل از یک سریال در تلویزیون، رکوردی تاریخی را به نام خود ثبت کند، ولی باز هم اما و اگرها درباره تولید فصل پنجم «پایتخت» مطرح شد.

کارگردان سریال «پایتخت» سه شرط اصلی ادامه این سریال را اشتیاق مخاطبان، تصمیم مدیران و داشتن حرف تازه دانست و درباره عمده نقدها که به فیلمنامه بازمی‌گردد، گفت: «سمت یازدهم این سریال حدود ۷ بار بازنویسی شد. من در جایی خواندم که گفته شد این تیم حتی یک برگه فیلمنامه هم ندارد، در حالی که بعضی از قسمت ها بارها بازنویسی شده است و حتی در تمرین و دورخوانی ها باز هم شکل نهایی آن تغییر کرده است و اساسا چیزی به نام بداهه در سریال «پایتخت» وجود ندارد، چه برسد به اینکه ما در این کار فیلمنامه هم نداشته باشیم».

شواهد نشان می‌دهد، سرویس مقدم دیر یا زود سراغ تولید فصل پنجم می‌رود؛ اما آیا فصل پنجم می‌تواند زمینه ساز تولید فصل ششم نیز باشد؟ این پرسشی است که کارگردان این مجموعه تلویزیونی با نوع عملکردش در مجموعه پیش روی پاسخ خواهد داد؛ در واقع هیچ تضمینی وجود ندارد که فصل ششمی نیز در راه باشد، به خصوص اگر بر سناریو تمرکز بیشتری نشود.

ایده معمول برای نگارش چنین سریال‌هایی در دیگر کشورها، استفاده از گروهی از نویسندگان و تجمیع داستان‌ها و داستانک‌های این نویسندگان به عنوان پیرنگ‌ها و خطوط اصلی و فرعی سناریو است و بقای «پایتخت» نیز در حرکت به این سمت و تمرکز بر گروهی بزرگ از نویسندگان است که ایده‌هایشان در کنار هم، منجر به شکل گیری قصه‌های تازه شود.

مقدم می‌تواند با گام برداشتن به این سمت، فصل پنجم این سریال را استوارتر از فصل‌های پیشین بسازد و مخاطب را با خود همراه کند. این اقدام اما تنها در راستای مصالح این سریال نخواهد بود و اگر این کارگردان موفق به استمرار تولید مجموعه‌اش شود، ایده حفظ و تولید چند فصل از یک سریال که در چند سال اخیر در مواردی به درستی باب شده، فراگیرتر خواهد شد؛ هرچند باید قواعد این نگاه حرفه‌ای همزمان با تولید فصل به فصل سریال‌ها در رسانه ملی پیاده سازی شود.