پول های بلوکه شده ایران چقدر است؛ 29 یا 130 میلیارد دلار؟

میزان پول‌های بلوکه شده ایران چقدر است؛ پول‌هایی که قرار است با لغو تحریم‌ها آزاد شوند و انتقالشان به کشورمان ممکن خواهد شد؟ این موضوعی است که در روزهای اخیر، ضد و نقیض‌های فراوانی درباره آن به گوش می‌رسد و برای خیلی ها سؤال آفرین شده است.

به گزارش «تابناک»، هنوز «برجام» به اجرا نرسیده و تصمیمی درباره تحریم ها به اجرا درنیامده، ضد و نقیض‌های سخنان برخی مسئولان درباره بعضی مسائل برای بسیاری ابهام آفرین شده و شائبه هایی آفریده که باید تا شاخ و برگ نگرفته‌اند، پاسخ داده شوند و در این راستا لازم است که دولتمردان هرچه زودتر اقدام کرده و به هر روشی که می‌دانند، شفاف سازی کنند.

یکی از مهم ترین سؤالات در این باره، میزان دارایی‌های بلوکه شده کشورمان در خارج از کشور است که قرار است با تصمیماتی که در نتیجه پایان مذاکرات به اجرا درخواهد آمد، به کشورمان بازگردانده شود، ولی هر کسی درباره رقم آن، عددی متفاوت می‌گوید؛ تا جایی که یکی از نمایندگان منتقد در اینستاگرام خود، رقم پول های بلوکه شده را به نقل از استاندار تهران 180 میلیارد دلار اعلام می‌کند و بعد به سخنان رئیس بانک مرکزی اشاره می‌کند که این عدد را 29 میلیارد دلار اعلام کرده تا نتیجه بگیرد که 151 میلیارد دلار نیست شده که محل سؤال است!

البته پر واضح است که این نماینده مجلس به شیطنت خودش در طرح این گونه موضوع آگاه است، وگرنه پیش از طرح موضوع در دنیای مجازی، در دنیای حقیقی واکنش نشان می‌داد و با بهره جستن از ابزارهای قانونی که در اختیار دارد، کاری می‌کرد که فشار افکار عمومی تکلیف چنین موضوع حساسی را روشن کند، ولی آیا این موضوع یک دروغ است و آیا تناقض گویی در این باره تنها به سخنان یک مسئول بازمی‌گردد؟

کافی است سری به برخی اظهارنظرهای مسئولان در این باره در گذشته بزنیم تا دریابیم که سخنان امروز ایشان درباره میزان دارایی های مسدود شده ایران در جهان با گذشته تفاوت هایی یافته که همگی ابهام آفرین هستند؛ ابهاماتی که حالا در قیاس سخنان مسئولان ایرانی و توضیحات غربی ها، فزونی هم یافته تا جایی که از زبان اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا میزان پول های بلوکه شده را 150 میلیارد دلار می‌شنویم و بعد شاهد آن هستیم که رئیس کل بانک مرکزی، عددی معادل یک پنجم آن را در سخنانش به کار می‌برد؛ تناقضاتی که در روزهای اخیر برخی تلاش داشته‌اند، توضیحاتی درباره آن ارائه دهند، ولی دولتمردان ترجیح می‌دهند همچنان گنگ درباره اش حرف بزنند یا بی توضیح رهایش کنند.

ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیأت دولت، وجوه بلوکه شده بانک مرکزی در خارج از کشور را 23 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: این منابع در ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه شده است. علاوه بر این، حدود 6 میلیارد دلار از منابع ایران هم در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی درنیامده است. البته بانک مرکزی ۵ میلیارد دلار بدهی به خارج از کشور دارد.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در گفت‌وگو با روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز گفت: 150 میلیارد دلاری که ایران خواهد گرفت، پول بادآورده نیست، بلکه پول های خودِ ایران است که از طریق فروش نفت به دست آورده بوده و صرفاً به علت تحریم‌های بین المللی (در بانک‌های خارجی) مسدود شده است؛ تنها دلیلی که تا به حال نتوانسته است آن را به دست آورد به خاطر من و دولتم بوده است که گفته‌ایم ما باید آن جریان را متوقف کنیم (سپرده های ایران را مسدود کنیم) تا زمانی که این برنامه هسته ای متوقف شود.

علی طیب نیا، وزیر اقتصاد در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت: در خصوص اعداد دارایی های ارزی که قرار است به اقتصاد ایران بازگردد، مبالغاتی شده است که واقعیت ندارد و اعدادی که برخی رسانه‌ها بیان می‌کنند، صحیح نیست. عدد 120 میلیارد دلاری از دارایی های بلوکه شده ایران که توسط برخی رسانه ها بیان می‌شود، صحیح نیست. حدود 35 میلیارد دلار از این دارایی ها در شرکت نیکو سرمایه‌گذاری شده که مربوط به طرح های شرکت نفت است و حدود 22 میلیارد دلار در چین به عنوان وثیقه های فاینانس موجود است که اگر تمامی این مبالغ را ارزیابی کنید به آن عددی خواهید رسید که رئیس کل بانک مرکزی بیان کرده است.

این فهرست اظهارنظرهای متناقض زمانی کامل می‌شود که به عقب تر هم بازگردیم و برخی اظهارنظرهای سابق مسئولان فعلی را هم مرور کنیم:

نهم آبان 1392 نوبخت: رقم پول های بلوکه شده ایران در چین 22 میلیارد دلار است.

نهم آبان 1392 خبرگزاری ترند: رقم پول های بلوکه شده ایران در چین به 47 میلیارد دلار می رسد.

سوم آذر 1392 کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی: پول بلوکه شده ایران در خارج 60 میلیارد دلار است.

یازدهم آذر 1392 وزارت دارایی ژاپن: کل مبلغ ذخیره شده در این کشور 4.7 میلیارد دلار است.

یازدهم آذر 1392 بانک uco هند: حدود 5.3 میلیارد دلار درآمد حاصل از فروش نفت در پی اعمال تحریم ها در حساب ها مسدود شده است.

دهم آذر 1392 یکی از مقامات کره جنوبی: 5.9 میلیارد دلار رقم بلوکه شده ایران در کره جنوبی است.

هفتم تیر 1394 خبرآنلاین: میزان دارایی های مسدود شده ایران در کشورهای اروپایی 35 میلیارد دلار است.


بدین ترتیب درخواهیم یافت که تناقضات این روزها درباره رقم پول های بلوکه شده ایران، بخشی از گذشته آمده و حتی ممکن است عواملی چون تلاش برای مخفی ماندن روش های دور زدن تحریم ها هم در آن تأثیر گذاشته باشد؛ همان گونه که روش هایی چون تبدیل پول های بلوکه شده کشور در امثال چین به وثیقه فاینانس های مختلف هم می‌تواند در اختلاف بین ارقام اثر گذاشته باشد. یا حتی رفع مسدودیت دارایی های عظیم بانک مرکزی که پشتوانه پول کشورمان است و قابلیت حصول و انتقال به کشور نداشته و ندارد و تنها با رفع تحریم های مالی می‌توان از آنها به عنوان پشتوانه دریافت وام های جهانی بهره برد.

البته همه اینها در حالی بیان می‌شود مسئولان دولتی همچنان در این باره یا حرفی نزده‌اند یا کلی گویی کرده و از ورود به تناقضات، به نوعی طفره رفته‌اند؛ حال آنکه در آستانه رفع تحریم های مالی، عده ای از طرح گنگ این مسائل سود می‌بردند و عده ای از متناقض جلوه دادن رقم پول های بلوکه شدن کشور فایده می‌بینند و بنابراین، باید به گونه‌ای عمل کرد که مشت هر دو گروه باز شود و حقایق تمام و کمال در اختیار مردم قرار گیرد.

کافی است به یاد آوریم در سال های گذشته، حتی حق حضور تیم ملی کشورمان در جام جهانی نیز به بهانه تحریم ها پرداخت نشد و حالا زمان آن رسیده که به این موضوعات نیز بپردازیم؛ بر این اساس دردناک است که یبینیم تناقضاتی در حد صد میلیارد دلار هم نتوانسته مسئولان را به واکنش نشان دادن ترغیب کند و شفاف سازی ایشان را به دنبال داشته باشد! آیا وقت شفاف سازی و بیان ریزترین جزئیات در این باره نرسیده است؟!