«خانه پدری» کیانوش عیاری در گرو یک قتل خانوادگی

زمزمه‌های رفع توقیف فیلم «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری در حالی به گوش می‌رسد که صدور پروانه نمایش این اثر تنها با اصلاح یک سکانس در دسترس خواهد بود؛ سکانسی درباره یک حادثه که نقش کلیدی در آخرین ساخته این کارگردان است و ظاهراً عیاری هنوز راضی به اصلاحش نشده، ولی آیا با رویکردی میانه، این فیلم که در سطح جهانی نیز مورد توجه ویژه قرار گرفته بود، فرصت حضور در جشنواره سی و دوم و اکران عمومی پس از جشنواره را خواهد یافت؟

به گزارش «تابناک»، لیست‌ فیلم‌هایی که به رفع توقیف و ‌تعلیق نزدیک‌تر می‌شوند، روز به روز در حال گسترش است و «خانه پدری» به نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی کیانوش عیاری نیز در این لیست قرار گرفته. با اینکه نگاه کلی به این اثر‌ مثبت بوده، همچنان یک مانع بزرگ بر سر راه آن است و آن هم اصرار عیاری برای‌ اصلاح نکردن فیلمش در همان نقطه‌ای که ظاهراً چاره‌ای جز اصلاحش نیست.

شاید بتوان شوک داستان را در صحنه‌ای از این فیلم اپیزودیک دانست که دختری به دست پدر و برادرش به اتهام‌ ناموسی به قتل می‌رسد و این قتل شاهرگ داستان را تشکیل می‌دهد که طی شش دهه در‌‌ همان خانه رخ می‌دهد و بنابراین عیاری اعتقاد دارد، حذف این سکانس به اثرش چنان ضربه جبران ناپذیری می‌زند که ارتباط بیننده با «خانه پدری» را به کل دستخوش آسیب می‌سازد و به همین دلیل، همچنان بر حفظ شاکله کنونی فیلمش تأکید کرد. ناصر هاشمی (نقش کودکی) و مهدی هاشمی (نقش بزرگسالی) ‌کاراکتر اصلی این فیلم را ـ که روایت زندگی‌اش از پانزده تا هشتاد سالگی به تصویر کشیده شده ـ بازی می‌‌کنند.

عیاری که فعلاً از گفت‌و‌گو پرهیز می‌کند، پس از دیدار با ایوبی امیدوار است، ولی همچنان دعوت به صبر می‌کند. این کارگردان واقع‌گرای سینمای ایران در این فیلم آنچنان به صحنه مذکور پرداخته که شاید برای مخاطب عام، دیدن این سکانس تکان‌دهنده ‌و البته ریتم نسبتاً آرام فیلم در دیگر دقایق، شاید منطقی برای اصرار بر حفظ این شوک باشد.

اثر سینمایی کارگردان سریال «روزگار پدری»، در حالی ‌در مسیر رفع توقیف قرار گرفته که به پیگیری «تابناک» نشان داد، احتمال آنکه با رویکردی بینابینی این فیلم مجوز اکران بگیرد، بالاست. در واقع احتمال آن هست که به جای حذف کامل یا حفظ کامل سکانس جنجالی این سریال، این سکانس با اصلاحاتی همراه شود؛ اصلاحاتی که باید دید عیاری با آن‌ها همراهی خواهد کرد.

تازه نفس‌ها (۱۳۵۸)، تنوره دیو (۱۳۶۴)، شبح کژدم (۱۳۶۵)، آن‌سوی آتش (۱۳۶۶)، روز باشکوه (۱۳۶۷)، دو نیمه سیب (۱۳۷۰)، آبادانی‌ها (۱۳۷۱)، شاخ گاو (۱۳۷۴)، خانه به خانه (۱۳۷۵)، بودن یا نبودن (۱۳۷۷)، سفره ایرانی (۸۰-۱۳۷۸)، بیدارشو آرزو (۱۳۸۳) دیگر آثار عیاری است که برخی از آن‌ها نیز هیچ ‌گاه رنگ پرده نمایش سالن‌های سینما را به خود ندید.

مهدی هاشمی، شهاب حسینی، مهران رجبی، ناصر هاشمی، نازنین فراهانی، مینا ساداتی، معصومه بافنده، آزاده موحدبشیری، ستاره می‌رمحمد، آیناز آذرهوش، نگاه خاقانی، ملیکا فردوسیان، پادینا رهنما، مژده همرنگ، حسین فلاح، مرمر جعفری، مهدی خیراللهی بازیگران خانه پدری هستند که جلو‌ دوربین داریوش عیاری برادر کیانوش عیاری رفته بودند.

سازمان سینمایی در دولت دهم، یک نمایش ویژه از فیلم «خانه پدری» برای اصحاب رسانه در ساختمان ارشاد برگزار کرد که از آن استقبال هم ‌شد. این تنها نمایش رسمی این فیلم تاکنون است که سال ۸۹ ساخته شده و در واقع این فرصت برای خانه پدری می‌تواند ‌باشد تا در جشنواره فیلم فجر سی و یکم نیز حضور داشته باشد و جزو بخش دوم لیست فیلم‌های واجد شرایط و منتخب هیأت انتخاب باشد و البته همه این‌ها به توافق بر سر شیوه ممیزی این فیلم باز‌می‌گردد.

اگر این محصول سال 89 سینمای ایران امکان نمایش بیابد، مخاطبان عیاری، بیرون از قاب تلویزیون نیز پس از سال‌ها تجربه دیدن تکنیک سینمایی رئال عیاری را درک خواهند کرد و البته اندکی در تکان خوردن گیشه سینما (در صورت اکران برخی دیگر از آثار سینمایی مهم که سرنوشت مشابهی به رغم مشکلات کوچک یافته‌اند) می‌تواند نقش کارآمدی داشته باشد؛ فیلمی که پس از اکران در بخش جنبی شصت و نهمین دوره جشنواره ونیز، توسط مدیر جشنواره به عنوان کشف سال معرفی شد.