تنها این گرانی به شیرینی ختم شده است!

به باور نیمی از کاربران شرکت کننده در نظر سنجی (به طور دقیق ۴۹.‌۱۱ درصد)، «افزایش نرخ جریمه و نظارت بر اجرای قوانین» کارآمدترین عامل شکل‌گیری این اتفاق خرسند کننده است؛ به عبارتی بهتر، نیمی از کاربران بر این باور هستند که گران شدن نرخ جریمه‌ها، عاملی برای کاهش تصادفات و در نتیجه، حفظ جان هم‌وطنانمان بوده ‌تا جایی که با یک استقرای ریاضی می‌توان گفت، تنها این گرانی است که نیمی از مردم از وقوع آن خرسند شده‌اند، چراکه نتایج شیرین آن را می‌توانند ‌ملموس درک کنند.

البته بسیار روشن است که اگر جدیت پلیس برای حضور در جاده‌ها و اعمال قانون نبود، تنها تکیه بر گران شدن نرخ جریمه‌ها، به راه بیهوده‌ای می‌مانست که نه تنها هرگز به مقصد نمی‌رسید، بلکه می‌توانست همه چیز را به حاشیه رانده و راه اصلاح آمار فاجعه بار جان باختگان سوانح رانندگی در کشورمان را کیلومتر‌ها از مسیر درست دور کند. با این تفاسیر، شاید پر بیراه نباشد که رأی مردم به این گزینه را به نوعی تأیید کارکرد مسئولان در ‌تصمیم افزایش نرخ جرایم بدانیم.

اما از این گرانیِ ختم به شیرینی ـ که البته در نوع خود نادر است ـ که بگذریم، ۳۶ درصد کاربران «بهبود فرهنگ رانندگی» را مهمترین عامل کاهش تصادفات جاده‌ای دانسته‌اند که می‌تواند برگرفته از چند عامل باشد.

به عبارتی بهتر، اینکه فرهنگ رانندگی درست تا اندازه‌ای در جامعه رواج یافته که کاهش تصادفات را به همراه آورده است، اتفاق رضایت بخشی است که اگر قصد موشکافی دلایل وقوع آن را داشته باشیم، می‌توان به عواملی همچون بهبود وضعیت آموزشی، گرفتن تصمیمات نیکی همچون طرح «همیار پلیس»، ساماندهی آموزشگاه‌های راهنمایی و رانندگی و حتی گران کردن هزینه تخلف از قوانین اشاره کرد.

این مؤلفه بیش از پیش ثابت خواهد کرد که برای بهبود یک رفتار نادرست اجتماعی، می‌بایست از چند بعد به آن نگریسته و به دنبال مجموعه عوامل شکل دهنده یک عارضه اجتماعی گشت که دست‌کم نتایج به دست آمده در عرصه رانندگی هم‌وطنانمان در جاده‌ها و در فصول گوناگون، می‌تواند مؤید دور اندیشی خوبی مسئولان در این زمینه باشد چراکه کاهش آمار تصادفات، به روندی تبدیل شده ‌که نتایج آن روز به روز شکوفا‌تر می‌شود.

اما نکته‌ای که باید به عنوان هشدار به مسئولان گوشزد کرد، سهم بسیار اندک بهبود راه و خودرو، به عنوان دو عامل کارآمد در شکل گیری تصادفات است که ایجاد نکردن تغییر در آن، می‌تواند در آینده رشد مثبت آمار کاهش تصادفات را کند کرده و در مرز خاصی متوقف کند، چراکه وقتی شیب رشد فرهنگ رانندگی کاهش پیدا کرده و گرانی‌های روز افزون، نرخ سنگین جرایم را تبدیل به اعداد معمولی کند، برای کاهش هر چه بیشتر تصادفات تنها می‌توان به بهبود جاده‌ها و خودرو‌ها دل بست که هر چند تا اندازه‌ای به وقوع پیوسته (به رأی ۱۴ درصدی کاربران به گزینه سوم توجه کنید) و برای نمونه، با سخت‌گیری‌های پلیس در شماره‌گذاری منجر به ارتقای سیستم ترمز خودرو‌ها به نوع ضد قفل و تجهیز بسیاری از خودروهای تولیدی به کیسه هوا شده است، اما هنوز تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد؛ مؤلفه‌هایی که اگر آن‌ها را کنکاش کنیم، تکمیل نشدن طرح‌هایی مانند اتوبان تهران شمال، مهلت دادن به خودروسازان برای تجهیز محصولاتشان به کیسه هوا آن هم در شرایطی که نرخ محصولاتشان‌ گاه تا چند برابر افزایش یافته و ... نگران کننده به نظر رسیده و جای تأمل خواهد داشت.