ممانعت از نشر آثار عرفانهاي نوظهور
تاریخ انتشار: ۳۱ مرداد ۱۳۹۱ - ۲۱:۰۳ 21 August 2012
کد خبر: ۲۶۶۷۸۷
| ۳۱ مرداد ۱۳۹۱ - ۲۱:۰۳ 21 August 2012
| معاون فرهنگي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: خوشبختانه نشر آثار عرفانهاي نوظهور در سال 1390، به شدت روند نزولي داشته است به بسياري از اين آثار اجازه چاپ و نشر داده نشد،كتابهاي پائولو كوئيلو، اشو، كريشنا مورتي، يو گاناندا، دالايي لاما و ... چاپ نشدند، همچنين به ناشرهايي كه اين آثار را به صورت وسيع چاپ ميكردند، تذكر جدي داده شد. در مواردي كه ناشراني معدود دچار تخلف ميشدند با محروميت مواجه شدند.
به گزارش ايسنا بهمن درّي كه در جمع اساتيد شاغل در مراكز سپاه سخن ميگفت به تحليل وضعيت فرهنگي كشور همچنين تشريح سياست تساهلي و تسامحي دورهي اصلاحات كه منجر به ظهور عرفانهاي كاذب و نوظهور شده پرداخت و گفت: آنچه مسلم است ظهور عرفانهاي بدلي و دروغين در طي دو دهه اخير بويژه گسترش آن در دوران اصلاحات بخش مهمي از سياستهاي تهاجم فرهنگي دشمن است كه براي ايجاد بحران هويت ديني در كشور با سرمايههاي هنگفت مالي شكل گرفت. در بررسي سير تكوين عرفانهاي نوپديد، چاپ و نشر كتاب جايگاه بسيار مهمي دارد و بيترديد خيل كتابهاي به چاپ رسيده در دوران اصلاحات با دستمايه قراردادن ترويج عرفانهاي ساختگي، نقش بسزايي در گسترش آن در جامعه داشته است.
وي به آثار مخرب عرفانهاي انحرافي و سياستهاي سلبي و ايجابي در مقابله با آن پرداخت و متذكر شد: با اتخاذ سياستهاي جدي در رويارويي با پديده عرفانهاي نوظهور در دوسال اخير گرچه شاهد روند نزولي اين پديده در عرصهي فرهنگ مكتوب هستيم اما اين موضوع نبايد ما را از شناخت آثار مخرب اين نوع كتابها درجامعه بازدارد.
درّي اظهار كرد: از جمله حربههاي دشمن براي نابودي فرهنگ پوياي اسلامي، ايجاد و اشاعه فرقهها و دستههايي چون صوفيگري، بابيگري و بهاييگري است. هدف از ايجاد اين فرقهها هرچه باشد، موجب ايجاد انحرافهاي فكري و ديني در جامعه ميشود. فرقههاي انحرافي، هميشه ديگران را با برخورد و رفتار خوب و جذبههاي مادي به سمت خود جذب ميكنند. اگرچه آسيبها و پيامدهاي ناشي از فعاليت اكثر فرقهها از نظر ابعاد فرهنگي، اجتماعي و امنيتي چندان مورد اعتنا قرار نگرفتند، اما برخي از اين گروهها بهدليل آنكه مستقيم ارزشهاي اخلاقي و انساني را نشانه گرفته و امنيت ملي فرهنگي و اجتماعي را خدشهدار ميسازند، موضوعي حساس به شمار ميروند. نخستين و طبيعيترين نتيجه فرقهسازي، تفرقهافكني و شكستن صف اتحاد ميان مؤمنان است، كه نتيجه آن چيزي جز سردرگمي، ايجاد هرجو مرج، كمرنگ شدن اعتقادات و ارزشها و در نهايت نابودي آن نيست. منظور از فرقهسازي، جداسازي يك جزء از يك كل است كه در اديان مختلف سابقه داشته است.
معاون فرهنگي وزير ارشاد، با اشاره به پژوهشي آسيبشناسانه كه سال 89 انجام شده توضيح داد: حدود دويست اثر مخرب در زمينههاي ديني، اجتماعي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي، اخلاقي براي اين جريانها، شناسايي شده به برخي از مهمترين آنها كه زمينههاي فرهنگي دارند اشاره ميكنم؛ ايجاد شكاف عقيدتي در سطوح مختلف جامعه،ايجاد حس بيتفاوتي در مورد مسائل مهم روز و از بين بردن حساسيت افراد نسبت به مسائل سياسي، جايگزين ساختن احساسگرايي به جاي تعقل و خردورزي، ايجاد تزلزل در باورها و عقايد افراد همچون ترويج تصويري موهوم از خداوند و ماوراء الطبيعه، تساهل نسبت به شريعت ، فروكاست اصول اخلاقي به سليقه شخصي، جايگزيني خودمحوري به جاي خدامحوري، تحريف معنوي آموزههاي اسلامي، ايجاد بحران هويت ديني، هماهنگ نمودن ارزشهاي معنوي با آرمانهاي موهوم غرب، از بين بردن كاركرد دين در تعيين سبك زندگي فردي و اجتماعي، گسست اعتقادي مردم از حكومت اسلامي و كاهش استحكام پايههاي مردمي آن، سست نمودن بنيان خانواده، ترويج استفاده از مواد مخدر، ترويج بيعفتي و فساد و فحشا و ايجاد روابط ناسالم ميان افراد، سوء استفادههاي اقتصادي از افراد.
بهمن دري اخوي با دستهبندي جريانهاي عرفاني انحرافي در كشور گفت: امروزه در ايران، به جز عرفان ناب اسلامي و شيعي كه در افكار و آثار مرحوم امام راحل (ره) تجلي كرده است، با سه جريان به اصطلاح عرفاني ديگر مواجه هستيم كه هركدام از آنها به نحوي با مباني عرفان اسلامي ناسازگارند. نخست جرياني است كه به مدعيان دروغين معروف شده است. ادعاهاي آنها در يك طيف وسيع و گسترده، از ادعاي ارتباط با ائمه اطهار (ع) و علم غيب و ارواح گرفته تا دعوي پيامبري، جنگيري، دعانويسي، رمالي، سحر و جادو، غيبگويي و برخي عقايد خرافي ديگر قرار ميگيرد. اين جريان از فرهنگ مكتوب در دوران اصلاحات بيشترين بهرهبرداري را براي گسترش خود نمود.دسته دوم سلسلههاي دراويش ميباشند كه به صورتهاي گوناگون فعاليت ميكنند.
وي همچنين دسته سوم جريانهاي نوظهور را اين گونه معرفي كرد كه گروههاي معنويتگرا هستند و در حافظه تاريخ ايران حضور طولاني ندارند و عمدتاً از شرق يا غرب به كشور ما وارد شده و به تعبيري، شبه عرفانهاي وارداتي ميباشند.معروفترين گرايشهاي ضاله در كشور ما شيطانپرستي،عرفان كيهاني، اوشو، اكنكار، سرخپوستي،رامالله، پائولوكوئيلو و دالايي لاما هستند كه توانستهاند در بين قشر جوان كشورمان نفوذ كنند.
او ادامه داد: مطابق برآوردهاي مراكز مسئول، در سالهاي اخير بهويژه از 1389 به اين سو، سن گرايش به عرفانهاي كاذب در كشور كاهش يافته است. بسياري از ترويج كنندگان اين مكاتب ساختگي براي تأثيرگذاري بيشتر بر افكار نسل جديد از سنين پايين دبستان و راهنمايي آموزشهاي خود را آغاز ميكنند، حتي برخي از اين فرقههاي ضاله براي مراحل دبستان و راهنمايي كتابهايي غيرمجاز نيز دارند، زيرا اگر تبليغ خود را از اين سنين آغاز كنند، بيشتر موفق ميشوند.
وي خاطرنشان كرد: برخي جريانهاي نوظهور معنويتگرا در شهرهاي كوچك، در قالب و صورتهايي مانند دراويش تجلي مييابد، اما در حال حاضر مشاهده ميشود كه در استانهاي بزرگ، كتابهايي به فروش ميرسد كه اوشو، معنويت هندي، معنويت آمريكايي و شيطانپرستي را ترويج ميكنند. اين كتابها كه حجم زيادي را تشكيل ميدهد بيشتر محصول وادادگيهاي دوران اصلاحات در عرصه چاپ و نشر كتاب است.كه البته در دوسال اخير بسيار كاهش يافته است.
اين مقام مسئول يكي از مهمترين نقاط ضعف سيستمها را بروكراسي دولتي دانست و متذكر شد: تا مسئلهاي به درجه بحراني و حساس نرسد، مورد توجه و پيگيري قرار نميگيرد. همين كندي در درك و واكنش نسبت به آسيب، باعث از دست رفتن بسياري از موقعيتها و امكانات و بالارفتن هزينههاي برخورد و كنترل آن ميشود و ميتواند آن را به بحران تبديل كند.
درّي با اشاره به تأكيدات و گوشزدهاي رهبر معظم انقلاب در اين حوزه گفت: مقام معظم رهبري باتوجه به آگاهي از اين امر و با شناختي كه از استراتژي و تاكتيكهاي دشمن در ابعاد مختلف آن، داشتند، اين آسيبها را پيشبيني و با ادبيات مختلف آن را به مسؤولين گوشزد ميكردند. هرچند بسياري از دلسوزان نظام اين خطر را بسيار جدي تلقي كرده و بدان واكنش نشان دادهاند، اما نبايد از تاكتيكهاي جنگ نرم دشمن غافل شد. آنها ميخواهند با بزرگ نمايي و دادن آمارهاي غلط و غيرواقعي نظام را در موقعيت ضعيفي در حوزههاي اصلي و بنيادين، يعني ارزشهاي ديني و اخلاقي نشان دهند. تمركز رسانهاي دشمنان نظام بهعنوان سيبل خبري و مركز شبهآفريني، سبب گرديده كه درخصوص ميزان نفوذ چنين گرايشهايي در سطح جامعه بزرگنمايي رسانهاي صورت پذيرد.مثلاً در حوزه كتاب، همچنان به آمارهاي چند سال گذشته استناد ميكنند. مهمترين نكته اين است كه ما در حوزههاي عرفانهاي كاذب و انحرافي در موقعيت «آسيب« قرار داريم نه «بحران». در مديريت آسيبها معمولان «ميزان تهديد»، ضعيف و «زمان تصميمگيري» و «درجه آگاهي» از آثار و نتايج مخرب بحران زياد است. وضعيت اين متغيرهاي سهگانه عملاً مديريت آسيبها را تسهيل ميكند.
معاون امور فرهنگي يادآور شد: تا پيش از سال 1373، كتب مربوط به عرفانهاي كاذب در ايران، هم اندك بود و هم پراكنده، اما از سال 75 به بعد اين كتابها به صورت هجمهوار ترجمه و به بازار روانه شدهاند. آمارها نشان ميدهد از آن زمان تا سال 1388، بالغ بر صدها عنوان كتاب در اين زمينه به زبان فارسي ترجمه و يا تأليف شده است. كه البته برخي از آنها در چند جلد منتشر شدند. خوشبختانه اين آثار درسال 1390، به شدت روند نزولي داشته است. در اين سال، به بسياري از اين آثار اجازه چاپ و نشر داده نشد (كتابهاي پائولو كوئيلو، اشو، كريشنا مورتي، يو گاناندا، دالايي لاما و ...) و به انتشاراتي كه اين آثار را به صورت وسيع چاپ ميكردند، تذكر جدي داده شد. در مواردي كه ناشراني معدود دچار تخلف ميشدند با محروميت مواجه شدند. از طرف ديگر در جهت ايجاد آگاهي و شناخت از اين جريانها و فرق انحرافي، كتابهاي زيادي چاپ و انتشار يافت و ناشراني در قالب اقدامات ايجابي با نقد جريانهاي انحرافي كتابهاي بسياري را منتشر كردند كه اين روند با عمق بيشتري در سال جاري نيز ادامه دارد و ما شاهد انتشار آثار برجستهاي در اين زمينه خواهيم بود. وي همچنين برپايي مسابقات بزرگ كتابخواني بر مبناي مطالعات قرآني در سطح دانشجويان سراسر كشور بر مبناي كتابهاي عرفاني از آيتالله جوادي آملي و علامه مصباح يزدي از جمله اقدامات مؤثر معاونت امور فرهنگي وزارت ارشاد در رويارويي با عرفانهاي بدلي دانست و گفت: از سوي ديگر «طرح جامع سياستگذاري فرهنگي اجتماعي در حوزه عرفانهاي كاذب و نحلههاي انحرافي در دانشگاهها»، در سال 90 به تصويب و به مورد اجرا در آمد كه اين طرح در 3 فاز اجرا شد.
وي افزود: يكي از مهمترين نقطه ضعفهايي كه دشمنان اسلام و انقلاب توانستند از آن استفاده كرده و به ترويج اين جريانات در سطح وسيعي بپردازند، عدم آگاهي عمومي اقشار جامعه از اين موضوع بود. مروجان اين عرفانها و جريانات انحرافي به اسم ترويج آرامش، موفقيت، يافتن گوهر درون، نزديك شدن به خدا و مانند آن، با انواع و اقسام ترفندها توانستند نفوذ وسيعي در مراكز سمعي و بصري بكنند.سردمداران فرقههاي انحرافي، اخيراً با برنامهريزيهاي گسترده، اقدامات مختلفي را براي نفوذ در مجالس خانگي، بهويژه جلسات روضههاي زنانه اجرا كرده و تلاش كردهاند براي گسترش افكار و عقايد خود، با زبان عامه پسند مطالب خود را ارائه كنند. از اين رو، براي مقابله با اين اقدامات با برگزاري كارگاههاي مختلف سعي در تحليل و تبيين خصوصيات و مختصات نحلههاي مختلف عرفانهاي انحرافي، آثار سوء گرايش به آنها و تشريح تفاوتهاي اين روش با عرفان شريعت مدار و جنبههاي بديل و ناشناخته عرفان اسلامي پرداخته تا عامه مردم بتوانند به زبان ساده و همه فهم با آن آشنا شوند و با ارايه الگوهاي عيني عرفانهاي اسلامي (شيعي) و با معرفي شخصيتهايي چون حضرت امام (ره)، همگان به درك درستي از آنها نائل آيند.
وي اضافه كرد: بسياري از اين جريانها و فرقههاي انحرافي با واسطه و بيواسطه از بيرون به وسيله دشمنان نظام و انقلاب حمايت ميشوند. اين حمايتها اشكال گوناگوني دارد. مهمترين آنها به شكل حمايتهاي مالي و پولي، كمكهاي فكري و انساني در جهت برنامهريزي و سازماندهي به تشكيلات و بسط و گسترش آن، كمك در جهت ايجاد سايتهاي اينترنتي در كمترين زمان، بهطوري كه چند ساعت بعد از فيلتر شدن آنها، سايت جديدي با مشخصات ديگر ايجاد نمايند. وزارت اطلاعات با همكاري نيروي انتظامي توانسته در سال 1390 بسياي از اين منابع را شناسايي و به مردم معرفي نمايد. بخصوص در فضاي مجازي و اينترنت با شناسايي سايتهاي مروج عرفانها و دستگيري آنها جلوي پخش و تبليغ بسياري از آنها را بگيرد. قوه قضاييه در راستاي مبارزه با عرفانهاي انحرافي دو اقدام بسيار مهم انجام داده است. اولين آن ايجاد ساز و كارهاي قانوني براي جرمانگاري و تعريف عناصر مادي، معنوي و قانوني اين چنين افكار و اعمالي ميباشد. اين مهم در لايحه قانون مجازات جديدي كه مراحل تصويب خود را در مجلس و شوراي نگهبان ميگذارند (كه به احتمال زياد در سال 1391 انتشار يابد)، تا حدودي پيشبيني شده است. دومين اقدام، محاكمه بسياري از عناصر و سر كردگان عرفانهاي انحرافي و نوظهور ميباشد.
درّي در پايان افزود: بهنظر ميرسد تلاش جريانهاي مسيحي و كليسايي خانگي در سال 1391، براي تبليغ مسيحيت در كشور بهويژه در تهران و مناطق شمالي كشور ادامه خواهد يافت و در عين حال با توجه به تدابير و كنترلهاي موجود، تهديدات ناشي از عرفانها و معنويتهاي كاذب و نوظهور افول مييابد و معنادار نخواهد بود. كاهش انتشار كتابهايي در زمينه عرفانهاي انحرافي از حيث تئوريك، جريان عرفانهاي بدلي را با چالش جدي مواجه كرده و سقوط آن را نويد ميدهد كه اين موضوع نشانگر همافزايي و اهتمام جدي مسئولان فرهنگي كشور است، اهتمامي كه همچنان بايد در مقابله با ديگر اهداف تهاجم فرهنگي و جنگ نرم دشمن، كاركرد تأثيرگذار خود را نمايان سازد.
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.