زاهد کیست؟

رُوِيَ عَن عَليٍّ عليه السّلام قال:
الزَّاهِدُ فِي الدُّنْيَا مَنْ لَمْ يَغْلِبِ الْحَرَامُ صَبْرَهُ وَ لَمْ يَشْغَلِ الْحَلَالُ شُكْرَه .

ترجمه حدیث: زاهد در دنيا كسي است كه كار حرام غلبه نكند بر صبرش و مشغول شدن او به حلال غلبه نكند بر شكرش.

شرح حدیث: در این روایت کوتاه حضرت علي عليه السلام زاهد را تعريف مي¬فرمايند نه زهد را.

شخص زاهد (پارسا) در دنیا چه كسي است؟

1- مَنْ لَمْ يَغْلِبِ الْحَرَامُ صَبْرَهُ. كسي كه كار حرام بر بردباري و صبر او غلبه نكند. يعني وقتي كه به عمل حرامي رسيد، طاقتش را از دست ندهد و خدا يادش نرود

 2- وَ لَمْ يَشْغَلِ الْحَلَالُ شُكْرَه. كسي كه سرگرم شدن او به كار حلال، ‌او را از سپاسگذاري باز ندارد. يعني چنان سرگرم حلال هم نمي شود كه خدا يادش برود و تشكر و سپاسگذاري از او يادش برود.

 این دو خصوصيت برگشت به يك چيز مي¬كند. و آن اينكه در دنيا، هركس در ارتباط با هر عملي، چه حلالش و چه حرامش، اگر از خدا غفلت داشته باشد به نحوی كه خدا را بدست فراموشي بسپرد، اين اهل زهد و پارسايي نيست. در ارتباط با حرام وقتي كه به يك عمل حرامي رسيد طاقتش را از دست ندهد وخدا يادش نرود. از آن طرف در جایی که حلال هم هست، ‌اما چنان سرگرمش نكند كه خدا يادش برود و سپاسگذاري از‌منعم را فراموش کند.

 بازگشت هر دو به يك چيز است: مي گويد وقتي برخورد مي¬كني به حلال يا حرام، خدا يادت نرود. چون اگر در ارتباط با حرام خدا يادت باشد، صبرت را از دست نمي¬دهي و تحمل مي¬كني (صبر از معصيت). در ارتباط با حلال هم اگر قرار گرفتي، یک جوری تو را سرگرم نمی¬كند كه خدا يادت برود. حمد و شكر خدا را فراموش نمی-كني. اگر كاري را كه مي خواهي بكني خدا يادت نرفت چه در حلال چه در حرام، بدان تو در زمره زاهدان و پارسایان هستي. 

منبع: دفتر اطلاع رسانی آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی