بازدید 28892

حکایت خاطره انگیز نصب نخستین مجسمه فردوسي + سند تاریخی

نامه از سوي رستم گيو، رئيس انجمن زرتشتيان تهران و نماينده زرتشتيان، خطاب به نخست وزير نگاشته و در آن اشاره شده كه مجسمه‌اي از حكيم فردوسي از جنس برنز و با وزن تقريبي دو تن و نيم در بمبئي هند ساخته شده و آماده حمل به ايران است. وي در اين نامه، خواهان یاری براي ورود مجسمه و نصب آن در محلي مناسب شده است. در...
کد خبر: ۱۳۸۱۱۷
تاریخ انتشار: ۰۵ دی ۱۳۸۹ - ۰۹:۴۵ 26 December 2010
بازخوانی اسناد تاریخی در بسیاری از مواقع، خود بهترین و گویاترین روش برای ترسیم تاریخ، البته بدون دخل و تصرف در آن است.

به گزارش «تابناک»، موضوع چگونگی نصب مجسمه شاعر نامی ایران زمین، ابوالقاسم فردوسی، یکی از اسناد جالب توجه و نافرهنگی است که نشان از عمق احترام ایرانیان به مشاهیر مرز و بوم خود دارد. برای توضیح بهتر و بدون دخل تصرف این موضوع در ادامه عین سند یاد شده منتشر می شود.
 
عنوان سند: مكاتباتي درباره مجسمه فردوسي و محل نصب آن در ميدان فردوسي

شرح سند: نامه از سوي رستم گيو، رئيس انجمن زرتشتيان تهران و نماينده زرتشتيان، خطاب به نخست وزير [احمد قوام] نگاشته و در آن اشاره شده كه مجسمه‌اي از حكيم فردوسي از جنس برنز و با وزن تقريبي دو تن و نيم در بمبئي هند ساخته شده و آماده حمل به ايران است. وي در اين نامه، خواهان یاری براي ورود مجسمه و نصب آن در محلي مناسب شده است.

در حواشي نامه، دستورهایی در اين باره ديده مي‌شود. در نامه دوم كه در تاريخ 15 دي خطاب به نخست وزير نگاشته شده، شهرداري تهران، نتايج مطالعه خود براي نصب مجسمه را اعلام و با الصاق نقشه‌اي از ميدان فردوسي، تقاطع خيابان‌هاي فردوسي و شاهرضا را محلي مناسب براي اين كار معرفي و پيشنهاد كرده است.


شماره سند: 720 – 123003
تاریخ سند: 5/10/1321 ش









تاريخچه نصب نخستين مجسمه فردوسي، شاعر حماسه سراي ايراني به زماني بازمي‌گردد كه در جشن هزارمين سال ولادت وي در ايران، سه نفر از پارسيان هندوستان به نام آقايان دستور نوشيروان خانصاب، رئيس پارسيان دكن٬ جمشيد جي اون‌ والا و بهرام گورا نكلساريا و نيز عده‌اي ديگر از پارسيان به رياست آقاي پشوتن بي ماركا تصميم گرفتند كه براي تجليل از مقام اين شاعر ايراني، آثاري بسازند. يكي از اقدامات آنها، ساخت برج ساعت در يزد توسط پشوتن بي ماركا و اقدام ديگر آنها، ساخت نخستين مجسمه فردوسي به منظور نصب در ميداني در تهران بود.

در سال 1305 ش. در مسافرت آقاي پشوتن ماركار و همراهان به ايران، ارباب كيخسرو شاهرخ با مشورت انجمن آثار ملي ايران استدعاي پارسيان هندوستان را درباره ساخت مجسمه‌اي از فردوسي به آگاهی اولياي امر رسانيد و موضوع پذیرفته شد. آنگاه مجسمه فردوسي مطابق نمونه كه مورد پسند و تصويب قرار گرفته بود٬ توسط مجسمه ساز معروف هندي آقاي راس بهادرماترا به وزن دو تن و نيم و با ارتفاع دو متر در سال 1319 به پايان رسيد، ولي به علت مشكلات موجود، بر اثر بروز جنگ جهاني و صادر نشدن پروانه تا آخر سال 1323 اهداي آن به تأخير افتاد.

با ارایه نقشه ترسيمي آقاي يكاجي تارپوروالا، معاون ايران ليك كه مورد موافقت انجمن شهر و شهرداري تهران و آقاي آندره گدار، مدير كل باستان شناسي واقع شده بود، ساخت پايه مجسمه آغاز گشت.

و به این ترتیب، در دهم بهمن 1322، نخستين كلنك بناي پايه مجسمه زده شد. در سال 1323 هنگام مسافرت هيأت اعزامي فرهنگي ايران به هندوستان، آقاي علي اصغر حكمت در هنگام ورود به بمبئي، مجسمه را بازديد کرد و سرانجام با کمک انجمن روابط فرهنگي ايران و هند و كوشش‌هاي كلنل كسترل، مجسمه از بمبئي به تهران حمل و بنا به دستور دولت از پرداخت گمرك و ماليات راه نيز معاف شد و شهرداري تهران، يكي از ميادين شهر را براي نصب آن تعيين كرد؛ در روز دهم بهمن ماه 1323 مجسمه نصب شد.

گفتنی است، هم اکنون اين مجسمه در محوطه جلوي دانشكده ادبيات دانشگاه تهران است و مجسمه اي كه هم اكنون در ميدان فردوسي قرار دارد، سومين مجسمه نصب شده در اين ميدان و اثر زنده ياد ابوالحسن صديقي است.
سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۴۸
برای شادی روح همه کسانی که برای پاس داشت فرهنگ وهنر این کشور بی وقفه تلاش نموده اند فاتحه ای بخوانیم و در حفظ این قبیل آثار کوشش کنیم .گرچه قصد نداشتم لیکن با توجه به بحث شهرداری ومجسمه این سئوال برایم مطرح شد که از سرنوشت مجسمه های مفقود شده آیا خبری بدست آمده است یا خیر ؟
درود بر فردوسی پاک زاد. و لعنت به مجسمه دزدان معلوم الحال!
سپاس از این خبر
بازم دست هندیها درد نکنه که به فکر شاعر پارسی زبان بودند!
خدا خیرشون بده
عجب

چقدر بر مليت گرايي ما تاكيد دارند
چو ایراد دباشد تن من مباد
بدین بوم وبر زنده یک تن مباد
جونتون در میومد عکسی از مجسمه از مجسمه هم میزدید؟
اين نكته هم جالبه كه 5 دي نامه به نخست وزير ميرسه ايشون 8 دي دستور ميدن و در 15 دي مكان يابي تموم ميشه و محل به نخست وزير اعلام ميشه ؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۴۷ - ۱۳۸۹/۱۰/۰۵
اگه الان بود هم همین بود عزیزم . منتهی سالش فرق می کرد . نامه 5 دی می آمد . پاسخ 8 دی سال بعد و مکان یابی 15 دی سال بعدش و 6 بار پرده برداری می شد و تبلیغات خفه کننده از 5 دی . هر سال هم جوری خبر منعکس میشه انگار همین چند ساعت پیش این اتفاق افتاده
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۱۶ - ۱۳۸۹/۱۰/۰۵
نظر منو كامل پخش نكردين ، اولا علامت سوال نداشت و خبري بود ثانيا با بروكراسي الان مقايسه كردم و گفتم ممكن بود چندين ماه طول بكشه در حال حاظر اگه اتفاق ميافتاد
به اون دوستمون متذكر بشيد هنديها اين كار رو نكردند زرتشتيها از ما مسلمانها ايراني ترندو فقط به هند مهاجرت كرده اند با سپاس
نامه شهرداری به نخست وزیر را ملاحظه بفرمایید چه ساده تحریر شده نامه های امروزی سر تا پا پاچه خواری است
حیف که قدر این شاعر عزیز رو نمیدونیم. وقتی هم که اومدن یادی از ایشون بکنن سریال چهل سرباز در مورد جناب فردوسی ساختن که ای کاش نمیساختن و تن بیچاره را توی قبر لرزوندن !!! اینقدر بی توجهی میکنن که کشورهای خارجی هم میان شاعران ما را به اسم خودشون میکنن!
فرهنگ و ادب به مقوله اي گفته مي شود كه باعث سير معنوي ومادي انسان بشود كه اين مطلب در مكتب اهل بيت به نحو احسن آمده هر فرد يا جرياني در جهت تضعيف آن باشد مخالف ادب وفرهنگ است متاسفانه فردوسي درقسمتهايي از شاهنامه زرتشتيت را تبليغ كرده است زرتشتيتي كه گرفتار ثنويت و شرك است آيا جالب نيست كه مسببين ترويج فردوسي از زرتشتيان دو آتشه و مخالف اسلام بوده اند.
جنس برنز و با وزن تقريبي دو تن و نيم !!!!
هنوز هست يا دزدا بردن؟ اگر هم نبردن بعد از اين خبر ميرن سراغش.
بايد مواظب باشيم!
جوابی به دوست ناشناس:آن زمان تهران همه اش 4 وجب بوده و مکان یابی هم کار سختی نبوده.نکته دوم اینکه ملی گرایان آن زمان باید خجالت بکشند بابت حضور هندی ها.ملی گرایان فقط تبل تو خالی اند.
چقدر خوب شد که تابناک بجای اسناد چندش آوری که به مرور زمان صحت و سقم و نتایج حاصل از آن بر همگان روشن است ، اسنادی ارزشمند و خاطره انگیز را منتشر کرد .
زرتشتي گري و پارسيگري برخلاف اسلام است.
زنده باد ياد اين ايرانيان وطن پرست و توجه شما را به دزدان مجسمه ها جلب مينمايم .. چه خواهند نوشت كتابهاي تاريخ ؟؟؟!!!!
الانم همینطوریه 5ام نامه میرسه 8ام کارش انجام میشه منتها 8ام حداقل سال بعد......
توجه کنید به اسامی صاحب منصبانی که بدون توجه به مذهب و ... (شیعه، زرتشتی و ارمنی و...)دوشادوش هم در این کار فرهنگی دخیل بودند
یا آنروزهای یکی بودن بخیر
حیف که قدر این شاعر عزیز رو نمیدونیم. وقتی هم که اومدن یادی از ایشون بکنن سریال چهل سرباز در مورد جناب فردوسی ساختن که ای کاش نمیساختن و تن بیچاره را توی قبر لرزوندن !!! اینقدر بی توجهی میکنن که کشورهای خارجی هم میان شاعران ما را به اسم خودشون میکنن!
سلام
البته من سال این اتفاق رو نمیدونم، ولی شاید حدود سالهای 54 یا 55 باشه، چون پدرم اینو برام تعریف کرده، اون سنگ بزرگ زیر مجسمه توی میدون فردوسی فعلی رو از همدان به تهران میارن، در واقع سنگ رو بدن هیچ گونه تراش و پیرایشی زیر مجسمه میزارن، و پدر من و چند تن از همکاراش سنگ رو از یه معدن سنگ در حوالی گنج نامه استخراج میکنن، که در حقیقت داستان و ماجرای جالب توجهیه، چگونگی استخراج، انتقال به نزدیک تریلی، و همچنین بارگیری سنگ که واقعا بهت انگیز هستش، شاید همدانی های اون زمان یادشون باشه، چون پدرم میگه که جمعیت زیادی اون روز جمع شده بودند، متاسفانه برخی از همکاراش فوت کردن،( روحشان شاد) و خدارو سپاس پدرم در قید حیاط هستش، شاید دوست داشته باشید اسمش رو بدونید، اسم ایشون حاج محمد علی فیضی سخا، هستش
يه عكس ناقابل ميزدين سختتون ميشد نه
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر