کلیات
تهران پانزدهمین شهر پرجمعیت جهان با مساحت ۷۳۰ کیلومتر مربّع است که به همراه توابع خود جمعیتی بالغ بر ۱۴ میلیون نفر دارد. این شهر به لحاظ بزرگی بیست و هشتمین شهر دنیا است که تراکم جمعیت آن بین ده هزار و هفتصد تا بیش از یازده هزار نفر در هر کیلومتر مربع است.
جغرافیا
تهران به ۲۲ منطقه و ۱۱۲ ناحیه (شامل ری و تجریش) تقسیم شده و نماد آن برج آزادی و برج میلاد است. این شهر در فهرست گرانترین شهرهای دنیا محسوب میشود، ولی به لحاظ کیفیت زندگی از استاندارد‌های مطلوب برخوردار نیست.
این شهر در دوره حکومت آغامحمدخان قاجار، به پایتختی برگزیده شد؛ شهری که در پهن‌های بین دو وادی کوه و کویر و در دامنه‌های جنوبی البرز گسترده شده و ۱۱۹۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. تهران از سمت جنوب به کوه‌های ری و بیبی شهربانو و دشت‌های هموار شهریار و ورامین و از شمال به واسطه کوهستان محصور شده است.
کوهستان شمالی تهران که بلندترین قله این کوهستان - توچال - با ۳۹۳۳ متر بر تمام فضای شهر مشرف است. دومین منطقه، دامنه‌های البرز است؛ که به تپه ماهور‌ها و دره‌های اوین، درکه، نیاوران، حصارک و سوهانک منتهی میشود و همواره خیل عظیمی از جمعیت را بسوی خود فرامیخواند. منطقه سوم دشتی است که تهران بر آن گسترده شده و دارای شیب ملایمی با جهت شمالی- جنوبی است.
فضای جغرافیایی شهر تهران در کوه و دشت به وسیله دو رود کرج در غرب و جاجرود در شرق مشخص میشود که در نزدیکی کویر نمک در جنوب شرقی تهران به یکدیگر میپیوندند. آب و هوای تهران در مناطق کوهستانی شمال اندکی مرطوب و معتدل است و با گسترش رو به جنوب گرم و خشک میشود.
تهران به ۲۲ منطقه و ۱۱۲ ناحیه (شامل ری و تجریش) تقسیم شده و نماد آن برج آزادی و برج میلاد است. این شهر در فهرست گرانترین شهرهای دنیا محسوب میشود، ولی به لحاظ کیفیت زندگی از استاندارد‌های مطلوب برخوردار نیست.
این شهر در دوره حکومت آغامحمدخان قاجار، به پایتختی برگزیده شد؛ شهری که در پهن‌های بین دو وادی کوه و کویر و در دامنه‌های جنوبی البرز گسترده شده و ۱۱۹۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. تهران از سمت جنوب به کوه‌های ری و بیبی شهربانو و دشت‌های هموار شهریار و ورامین و از شمال به واسطه کوهستان محصور شده است.
کوهستان شمالی تهران که بلندترین قله این کوهستان - توچال - با ۳۹۳۳ متر بر تمام فضای شهر مشرف است. دومین منطقه، دامنه‌های البرز است؛ که به تپه ماهور‌ها و دره‌های اوین، درکه، نیاوران، حصارک و سوهانک منتهی میشود و همواره خیل عظیمی از جمعیت را بسوی خود فرامیخواند. منطقه سوم دشتی است که تهران بر آن گسترده شده و دارای شیب ملایمی با جهت شمالی- جنوبی است.
فضای جغرافیایی شهر تهران در کوه و دشت به وسیله دو رود کرج در غرب و جاجرود در شرق مشخص میشود که در نزدیکی کویر نمک در جنوب شرقی تهران به یکدیگر میپیوندند. آب و هوای تهران در مناطق کوهستانی شمال اندکی مرطوب و معتدل است و با گسترش رو به جنوب گرم و خشک میشود.
حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت تهران ۴۱ تا ۶- درجه سانتی گراد است و میزان بارندگی سالیانه آن در حدود ۳۲۷ میلی متر میباشد. تهران در سال ۴۰ روز یخبندان دارد. این شهر از نظر زمین لرزه جزء نواحی پر زیان (۸ تا ۱۰ درجه مرکالی) به شمار می‌آید.
یکی از مسائل مهم شهر تهران موضوع تأمین آب شرب است که آب تهران توسط رودخانه‌های اصلی کرج، جاجرود و لار تامین میشود.
تهران که بزرگترین و مهمترین شهر ایران است، موقعیت ویژه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی دارد که سبب شده بسیاری از مردم کشور (برای کار، تحصیل، درمان، انجام امور اداری، خرید یا فروش کالا و تفریح) به این شهر آمده و تدریجاً در آن ساکن شوند.
تاریخ شهر
آبادانی تهران با ویرانی ری آغاز شد. دو بار حمله مغولان به ری و گریز مردم به مناطق اطراف باعث آبادانی مناطقی، چون تهران گردید. دوره جدید شهرنشینی در تهران از سال ۱۳۰۰ هجری شمسی آغاز میشود که رشد سریع و دگرگونی‌های چشمگیری را باعث گردید. این دوره خود به چهار مقطع اساسی تقسیم میشود. سال‌های بین ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ خورشیدی که طی این سال‌ها تمامی خندق‌ها و دروازه‌ها برداشته شدند و بجای آنها، بلوار، خیابان و ساختمان‌های جدیدی مانند ایستگاه راه آهن، ساختمان وزارت امور خارجه، باشگاه افسران، دانشکده افسری، شهربانی کل کشور، بانک ملی ایران و ... احداث گردید و چهره نا منظم تهران شکلی کمابیش منظم و هندسی یافت.
تهران اول بار حدود ۲۰۰ سال پیش توسط آغا محمدخان قاجار به عنوان پایتخت ایران برگزیده شد. تقریبا بیشتر عمارت‌ها و ابنیه قدیمی تهران که امروز بخشی از میراث فرهنگی ایران را شامل میشود متعلق به همان دوره و یا عهد صفوی است.
تهران دارای ۶۳۱ پارک (بوستان) است که از میان آنها ۴ پارک جنگلی به مساحت ۴۰۰۰ هکتار و ۶۲۷ پارک به مساحت ۱۱۳۰ هکتار بالغ است. ۹ فرهنگسرا، ۴۳ خانه فرهنگ، ۲۹ کتابخانه، ۲۲ نگارخانه و ۳۶ امامزاده از سرمایه‌های فرهنگی شهر تهران به شمار می‌آیند.
تهران کنونی
با داشتن حدود ۲۰% جمعیت ایران، ۲ میلیون اتومبیل، ۳۰ هزار واحد صنعتی، ۱۳۴ شهرک، ۴۰%تولید ناخالص ملی و ۷۰۰ کیلومتر مربع مساحت، متاسفانه شرایط زیستی مطلوبی را برای ساکنین خود بوجود نیاورده است بطوریکه صرف نظر از مسائل حاد تامین آب، دفع فاضلاب و رفت و آمد، اکنون به عنوان یکی از آلودهترین شهرهای بزرگ جهان معرفی شده است.
امروزه مشکل اصلی تهران بزرگ در دو بعد حرکت شهری (سواره و پیاده) و مشکلات ادراک و رفتار در منظر شهری قابل بررسی است. در این میان وظیفه سازمان زیبا سازی با توجه به مشکلات ذکر شده بسیار حائز اهمیت میباشد. وظیفه این سازمان، معماری، شهرسازی، خیابان بندی یا حل مشکلات ترافیک نیست.
مردم
ساکنان اصلی شهر تهران فارسی زبان بودند؛ اما به مرور زمان و با وسیع شدن این شهر، گروه‌های مختلفی از اقوام آذری، کرد، مازندرانی، گیلک، ارمنی، عرب، لر و ... به این شهر مهاجرت کردند. البته امروزه اکثر مردم تهران به زبان فارسی صحبت میکنند و بسیاری از آنها لهجه تهرانی دارند؛ کلانشهری که بر اساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ انجام شده، جمعیتش به ۸،۷۳۷،۵۱۰ تن رسیده است و این جمعیت در ۲۲ منطقه شهری و در ۳۷۴ محله زندگی میکنند.
اکثر مردم تهران مسلمان و شیعه هستند؛ اما اقلیت‌های یهودی، مسیحی، ارمنی و سنی نیز در این شهر زندگی میکنند.
این شهر با شهرهای بزرگی چون سئول (کره جنوبی)، لس آنجلس (آمریکا)، دوشنبه (تاجیکستان)، هاوانا (کوبا)، برزیلیا (برزیل)، خارطوم (سودان)، پاریس، قدس، کاراکاس (ونزوئلا)، پرتوریا (آفریقای جنوبی)، صنعا (یمن)، مینسک (بلاروس)، استانبول، بغداد، هانوی (ویتنام)، آنکارا (ترکیه)، پکن (چین)، بوداپست (مجارستان)، تفلیس(گرجستان)، کابل (افغانستان) و مسکو (روسیه) خواهرخوانده است.
اکثر مردم تهران مسلمان و شیعه هستند؛ اما اقلیت‌های یهودی، مسیحی، ارمنی و سنی نیز در این شهر زندگی میکنند.
این شهر با شهرهای بزرگی چون سئول (کره جنوبی)، لس آنجلس (آمریکا)، دوشنبه (تاجیکستان)، هاوانا (کوبا)، برزیلیا (برزیل)، خارطوم (سودان)، پاریس، قدس، کاراکاس (ونزوئلا)، پرتوریا (آفریقای جنوبی)، صنعا (یمن)، مینسک (بلاروس)، استانبول، بغداد، هانوی (ویتنام)، آنکارا (ترکیه)، پکن (چین)، بوداپست (مجارستان)، تفلیس(گرجستان)، کابل (افغانستان) و مسکو (روسیه) خواهرخوانده است.
مشکلات شهر
یکی از مشکلات شهر تهران که گاهی از آن نیز به عنوان کلاف سر در گم یاد میشود، وجود ترافیک سنگین خودرو‌هایی است که در این ابر شهر خاورمیانه از سویی به سوی دیگر میروند. به گفته کارشناسان حمل و نقل و امور شهری، روزانه بیش از سه میلیون خودرو و دو میلیون موتورسیکلت در تهران تردد میکنند و همین مسئله به تنهایی کافی است تا مسئولان شهری تهران را مجاب کند تا بخش قابل توجهی از طرح‌ها و برنامه‌های خود را به روانسازی ترافیک و تسهیل مسافرت‌های درون شهری اختصاص دهند.
توسعه حمل و نقل عمومی و گسترش زیر ساخت‌های شهری، شبکه‌های بزرگراهی، احداث تقاطع‌های غیر همسطح و ایجاد سیستم‌ها و تجهیزات هوشمند از اولویت‌های مدیریت شهری برای بهبود ترافیک تهران بزرگ است. تسریع در گسترش خطوط و ایستگاه‌های قطار شهری و توسعه خطوط اتوبوسرانی تندرو از مواردی است که نگاه اصلی مدیریت شهری بر آن استوار است.
ناوگان قطار شهری با ظرفیت نزدیک به ۶۰ ایستگاه در شبک‌های به طول ۱۰۵ کیلومتر، سه خط به عنوان مکمل مترو در برخی مناطق پر ازدحام پایتخت، ۶ هزار دستگاه اتوبوس و حدود ۹۵ هزار دستگاه تاکسی وخودروی شخصی هر روز اقدام به جابجایی ۱۸ میلیون سفر درون شهری میکنند.
در مورد تهران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
اداره کل هواشناسی استان تهران از کاهش کیفیت هوا از فردا شب (۲۸ آبان) تا اواسط هفته آینده خبر داد.
کد خبر: ۱۳۴۰۸۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
ششمین هفته دیزاین تهران با شعار «میراث پویا، آینده پایدار» به‌مدت شش روز برگزار شد؛ رویدادی که به پلتفرمی زنده برای گفت‌وگوی میان طراحان، هنرمندان و صنعتگران بدل شد. در بخش‌های متنوع این برنامه از نمایشگاه و مسابقات طراحی تا پنل‌های تخصصی و فشن‌دیزاین، جریان نوآوری و بازخوانی میراث ایرانی در قالب طراحی معاصر به نمایش درآمد و با استقبال گسترده از سوی مخاطبان همراه شد.
کد خبر: ۱۳۴۰۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
میانگین کیفیت هوای پایتخت هم اکنون (۲۷ آبان‌ماه) در شرایط قابل قبول است.
کد خبر: ۱۳۴۰۸۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
پس از تنش جدی آبی چند ماه اخیر در تهران و سایر نقاط کشور، سرانجام با ورود سامانه بارشی اخیر، بعضی شهر‌ها رنگ برف و باران را به خود دیدند.
کد خبر: ۱۳۴۰۸۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۷
سد کرج، یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین آب شرب تهران ، این روزها با کاهش بی‌سابقه ذخایر آبی مواجه است.
کد خبر: ۱۳۴۰۷۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
کد خبر: ۱۳۴۰۷۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
نبض خبر
گربه‌های تهران پیروز حناچی شهردار سابق پایتخت را حین مصاحبه خفت کردند. این اتفاق بامزه را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۴۰۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
درحالی‌که دولتی‌ها گفته بودند فقط با یک سد می‌توانند به ۳ میلیون نفر آب برساند، با این حال تهران ی‌ها شب آب ندارند.
کد خبر: ۱۳۴۰۶۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
نبض خبر
سامانه بارشی به ارتفاعات تهران هم رسید و ایستگاه هفت توچال برفی شد. امروز صبح هم در برخی مناطق تهران شاهد بارندگی بودیم.
کد خبر: ۱۳۴۰۶۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
سد لتیان بر روی رودخانه جاجرود با سطح حوزه آبریزی به مساحت ۶۹۸۰۰ کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان ۳۵۰ میلیون مترمکعب در استان تهران و در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. سد لتیان، یکی از پنج سد اصلی تأمین آب شرب پایتخت محسوب میشود. در حالی تهران وارد ششمین سال متوالی خشکسالی شده که ذخیره سد لتیان به کمترین میزان در ۶۰ سال اخیر رسیده است. اکنون سد لتیان در لایه اول، کاهش تراز آب به کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت رسیده و در لایه دوم، اثرات مخرب این کم‌آبی بر زیست‌بوم منطقه را شاهد هستیم و در لایه سوم، هشداری مهم برای تأمین آب شرب پایتخت است.
کد خبر: ۱۳۴۰۶۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به انتشار فیلمی در خصوص وجود ذرات مگنت از مشتقات آهن در فضای مجازی، توضیحاتی ارائه و تاکید کرد: در شرایط این روز‌های تهران وجود چنین ذرات بزرگی با واقعیت‌ها منطبق نیست.
کد خبر: ۱۳۴۰۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۶
«آقای رئیس‌جمهور اگر بتوانید طراحان، حامیان و ذینفعان طرح‌های شیرین‌سازی انتقال آب را وادار کنید در یک نشست رسانه‌ای در برابر آدم‌های متخصص و رسانه‌های مستقل از ایده‌های‌شان دفاع کنند، گام بزرگی برای عقلانیت برداشته‌اید. امتحان کنید.»
کد خبر: ۱۳۴۰۵۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
اداره کل هواشناسی استان تهران نسبت به نفوذ زبانه سامانه بارشی از شمال غرب و بارش باران، وزش باد شدید و گاهی رگبار و رعد و برق برای نیمه شمالی و غربی به ویژه دامنه و ارتفاعات شمال غرب این استان هشدار داد.
کد خبر: ۱۳۴۰۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
نبض خبر
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی فاش کرد: «اولین جایی که اسرائیل بمباران کرد کارخانه‌ای بود که سوخت صفحه‌ای برای رآکتور تهران که یک رآکتور رادیو دارو است تولید می کرد؛ اطلاعات این مکان فقط در اختیار آژانس بوده است.» اظهارات اسلامی را می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۳۴۰۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
نبض خبر
تصاویر منتشر شده از یک ستون دود در شمال شرق پایتخت از یک آتش سوزی عظیم در تهران حکایت دارد. این تصاویر کوتاه را می‌بینید.
کد خبر: ۱۳۴۰۴۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ، میانگین کیفیت هوای پایتخت هم‌اکنون در شرایط «ناسالم برای گروه‌های حساس» و در شرایط نارنجی قرار دارد.
کد خبر: ۱۳۴۰۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۵
دادستان تهران هشدار داد برخی دستگاه‌ها در کاهش آلودگی هوا سهل‌انگاری کرده‌اند؛ در صورت کم‌کاری مدیران، برخورد قانونی جدی صورت خواهد گرفت.
کد خبر: ۱۳۴۰۳۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۴
براساس اعلام هواشناسی استان تهران ، از عصر شنبه تا دوشنبه شرایط بارشی در تهران حاکم میشود و شهروندان باید منتظر کاهش محسوس دما و وقوع رگبار‌های پراکنده باشند.
کد خبر: ۱۳۴۰۳۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۴
شاهدان محلی از سرقت آب از رودخانه و خط لوله آب در تهران توسط تعدادی ویلادار در منطقه شمس‌آباد احمدآباد مستوفی خبر می‌دهد.
کد خبر: ۱۳۴۰۲۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۴
کارشناس هواشناسی، گفت: امروز (شنبه، ۲۴ آبان) بارش‌های شدید در نیمه غربی کشور آغاز میشود و از نیمه هفته کاهش محسوس دما و یخبندان محتمل است.
کد خبر: ۱۳۴۰۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۲۴