بودجه ورزش در سال ۱۴۰۵؛ محدود شدن اعزام‌ها با جهش دلار و بن‌بست مالی!

در سال جاری وزارت ورزش از سه هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای فدراسیون ها، حقوق و مزایا و... رقمی حدود ۳ همت را به فدراسیون‌ها اختصاص داد و براساس آنچه گفته می‌شود، سال آینده نیز از بودجه ۴ همتی، رقمی در همین حدود ۳ همت به فدراسیون‌ها تعلق خواهد گرفت.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، علیرضا دبیر چند سال پیش در مصاحبه‌ای گفت: «حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد هزینه‌های تیم‌های ورزشی برای شرکت در مسابقات از جمله ثبت نام در مسابقات، هزینه بلیت هواپیما و هزینه هتل با دلار است و فقط هزینه‌های آماده‌سازی ما به ریال است.» حالا کار چندان سخت و پیچیده‌ای نیست که تصور کنیم با افزایش بی‌سابقه و توقف‌ناپذیر قیمت ارز از جمله دلار، ورزش ایران و فدراسیون‌های ورزشی با چه وضعیتی روبه‌رو هستند. در این اوضاع و احوال، بررسی بودجه سال آینده نشان می‌دهد ورزش سهم ویژه و قابل اعتنایی ندارد و عبور از این مسیر پر پیچ و خم، مخاطرات زیادی خواهد داشت.

مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور، در حالی لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ را تقدیم مجلس کرد که نگاهی اجمالی به آن، مؤید این است که ورزش ایران در سال آینده با مشکلاتی پرشمار دست و پنجه نرم خواهد کرد و به لحاظ مالی، تناسب خوب و درستی میان واقعیت موجود و انتظاراتی که باید از فدراسیون‌ها، تیم‌های ورزشی و ورزشکاران داشت، وجود ندارد.

بر اساس این لایحه، بودجه سال ۱۴۰۵ وزارت ورزش و جوانان در بخش هزینه‌های جاری معادل ۱۱ هزار و ۵۲۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان و بودجه عمرانی این وزارتخانه در سال آینده معادل ۱۴ هزار و ۹۷۵ میلیارد و ۴۰۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده تا مجموع بودجه این وزارتخانه به ۲۶ هزار و ۵۰۴ میلیارد و ۷۰۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برسد. همچنین از محل بودجه عمرانی مربوط به وزارت ورزش و جوانان، معادل ۳ هزار و ۵۰۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی اختصاص داده شده است.

از سویی به نظر می‌رسد بودجه در نظر گرفته شده برای کشتی، تبعیضی آشکار میان این فدراسیون با دیگر رشته‌های ورزشی است؛ چرا که عنوان شده بودجه فدراسیون کشتی به صورت ویژه لحاظ شده و ۴۰۰ میلیارد تومان است. رشته‌ای که در اغلب مسابقات و تورنمنت‌ها به عبارتی آبروی ورزش کشورمان را حفظ می‌کند و از سویی جایگاه خاصی میان ایرانی‌ها دارد. اما این تمام ماجرا نیست و طبیعتاً سایر فدراسیون‌ها و رشته‌های ورزشی هم باید سهم ایده‌آلی از بودجه داشته باشند. این در حالی است که برای سایر فدراسیون‌های ورزشی در مجموع ۵۵۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است.

به عنوان مثال، بودجه فدراسیون کشتی برخلاف آنچه به نظر می‌رسد، افزایش خاص و معناداری نداشته است. بودجه این فدراسیون در سال ۱۴۰۴ رقمی معادل ۳۹۰ میلیارد تومان بود که سال آینده ۴۰۰ میلیارد تومان خواهد شد؛ یعنی تنها ۳ درصد افزایش! آنچه عجیب و نگران کننده است اینکه ورزش ایران در سال آینده، تقویم بسیار شلوغی خواهد داشت و بدیهی است که چنین بودجه‌ای به هیچ عنوان تأمین کننده نیاز‌های ولو ضروری هم نخواهد بود.

با ارزیابی بیشتر و در کنار هم قرار دادن بسیاری از موارد، تصویری روشن‌تر که در حقیقت برای ورزش‌مان نگران کننده است، در مقابل‌مان قرار می‌گیرد. در واقع، حدود نیمی از بودجه ۲۶ همتی وزارت ورزش برای سال آینده از محل ۲۷ صدم درصد از محل مالیات بر ارزش افزوده خواهد بود که طبق قانون باید در مسائل عمرانی و استانی استفاده شود و به فدراسیون‌ها تعلق نمی‌گیرد. ردیف بودجه فدراسیون‌ها برای سال جاری (۱۴۰۴) رقمی معادل سه هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بود که این بودجه برای سال ۱۴۰۵ به ۴ همت (۴ هزار میلیارد تومان) افزایش یافته است! در سال جاری وزارت ورزش از سه هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای فدراسیون‌ها، حقوق و مزایا و... رقمی حدود ۳ همت را به فدراسیون‌ها اختصاص داد و سال آینده نیز از بودجه ۴ همتی، رقمی در همین حدود ۳ همت به فدراسیون‌ها تعلق خواهد گرفت و به واقع این مهم افزایشی نداشته است.

از سویی در حال حاضر ۴ هزار پروژه نیمه تمام در کشور وجود دارد که از دهه ۸۰ به بعد پابرجاست و به همین دلیل احمد دنیامالی در مدت اخیر از کلگ‌زنی برای پروژه جدید پرهیز کرد. در سال آینده ورزش کشورمان مسابقاتی چون، جام جهانی فوتبال، جام ملت‌های آسیا، بازی‌های آسیایی ناگویا، المپیک جوانان در سنگال را در پیش دارد و البته بسیاری از رشته‌ها هم درگیر مسابقات مختلف برای کسب سهمیه المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس هم خواهند بود.

طبیعتاً چنین بودجه‌ای حتی با عملیاتی بودن و اجرای موضوعی، چون «اعزام‌های کیفی و ضروری» به هیچ عنوان تأمین کننده نیاز‌ها نخواهد بود و مطمئناً ورزش‌مان صرفاً در همین بخش اعزام‌ها با مشکلاتی بزرگ مواجه خواهد شد. به خصوص که شاهد جهش قیمت ارز هستیم و بدیهی است که تأمین هزینه موارد اولیه، چون بلیت و هتل هم بسیار سخت خواهد بود. مهدی علی‌نژاد، دبیرکل کمیته ملی المپیک، شهریور ماه سال جاری پس از پنجاه‌وپنجمین نشست هیئت اجرایی در خصوص مصوبات این جلسه، درباره بازی‌های آسیایی ناگویا و قول مدال مسئولان فدراسیون‌ها و اینکه چقدر به واقعیت نزدیک است؟ گفت: «در جلسه‌ای که با وزیر داشتیم، گفتم سیاست ما در ناگویا اعزام کیفی یعنی مدال‌آوری مردان و کسب مقام اول تا ششم زنان است. ما بر اساس ارزیابی خودمان تصمیم می‌گیریم نه قول‌هایی که فدراسیون‌ها می‌دهند.» حالا و با توجه به بودجه در نظر گرفته شده برای سال آینده، بیش از پیش مشکلات مالی و کمبود بودجه را باید یکی از مهم‌ترین دلایل اعزام‌های گزینشی و محدود شدن این مهم با دلیل و توجیهی به نام «اعزام کیفی» تیم‌های ورزشی ایران به مسابقات بین‌المللی قلمداد کرد.

از سویی شاید در راستای تأثیرپذیری اعزام‌ها از افزایش قیمت دلار و تأثیر منفی این مهم بر ابعاد مختلف ورزش و و تهیه امکانات برای ورزشکاران است که طرح‌هایی از سوی برخی مسئولان و مشاوران با عنوان «طرح طبقه‌بندی فدراسیون‌های ورزشی»، پیشنهاد داده شده است. در هر حال این مسئله آنقدر حیاتی و تأثیرگذار است که اوایل سال جاری ثریا آقایی در بخشی از مصاحبه‌اش به آن اشاره کرد. ثریا آقایی که به تازگی به عنوان عضو رسمی کمیته بین المللی المپیک (IOC)، انتخاب شده است، در آن مصاحبه گفت: «قیمت دلار ارتباط مستقیمی با زندگی مردم دارد. ما ورزشکاران هم برای اعزام و حتی تهیه لوازم ورزش قطعاً دچار چالش خواهیم شد.»