کمبود پرستار در عبور از مرزهای هشدار/ نامه ویژه به رئیس جمهور

کمبود نیروی پرستار در سراسر کشور اکنون مرز هشدار را رد کرده و در حال تبدیل شدن به یک بحران جدی است.

به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، مصوباتی مانند افزایش حق اضافه‌کار و جذب سالانه حداقل ۱۰ هزار پرستار به تصویب رسید، اما این مصوبه در سال گذشته محقق نشده است، گرچه برای سال جاری مجوز جذب ۲۵ هزار نیرو صادر شده، اما تجربه نشان داده است که صرف مصوبه کار به جایی نخواهد رسید.

کمبود نیروی پرستار مشکلات متعددی به دنبال دارد از جمله اینکه پرستار باید به صورت طبیعی در یک شیفت مسئولیت نهایتا ۴ تا ۶ بیمار را بر عهده داشته باشد اما در حال حاضر هر پرستار در یک شیفت به ۲۰ تا ۳۰ بیمار رسیدگی می‌کند که این خود می تواند مسائلی مانند خستگی و اشتباهات دارویی یا کج خلقی هایی را به همراه داشته باشد.

سید محمد جمالیان رئیس کمیته پرستاری کمیسیون بهداشت مجلس با اشاره به کمبود نیروی انسانی در حوزه بهداشت و درمان، این مسئله را یکی از چالش‌های جدی و فراگیر نظام سلامت کشور دانست و گفت: متأسفانه کمبود نیروی انسانی، به‌ویژه در حوزه پرستاری، امروز به یک بحران سراسری در کشور تبدیل شده. این مشکل عمومیت دارد و محدود به استان یا دانشگاه خاصی نیست و حتی استان‌ها و دانشگاه‌هایی که وضعیت بهتری نسبت به میانگین کشور دارند نیز به این معنا نیست که به استانداردهای جهانی نزدیک شده‌اند، بلکه صرفاً شرایط آن‌ها نسبت به سایر مناطق کشور بهتر است. در حال حاضر هیچ استانی در کشور از نظر نسبت نیروی پرستاری به تخت و جمعیت، با استانداردهای جهانی مطابقت ندارد.

پرستاران در بستر بیماری

نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر روند نگران‌کننده تشدید کمبود پرستار، افزود: این مسئله سال‌هاست مطرح می‌شود، اما متأسفانه نه‌تنها برطرف نشده، بلکه در حال بدتر شدن است؛ هر سال تعداد قابل توجهی از پرستاران بازنشسته می‌شوند، بخشی از نیروها ترک خدمت می‌کنند و ادامه فعالیت در حرفه پرستاری را نمی‌پذیرند و همچنین تعدادی از پرستاران به دلیل بیماری‌هایی که بخشی از آن ناشی از شرایط سخت کاری و بخشی مربوط به بیماری‌های زمینه‌ای است، از کار بالینی خارج شده و به مشاغل ستادی روی می‌آورند و مجموعه این عوامل موجب شده کشور با بحران جدی کمبود پرستار مواجه شود.

رئیس کمیته پرستاری کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: در کنار کمبود نیرو، مطالبات پرستاران از جمله ناکافی بودن حقوق، اضافه‌کار و دستمزد، از مطالبات همیشگی این قشر و به‌طور کلی کادر بهداشت و درمان بوده است و طی سال گذشته و در پی اعتراضات پرستاران، پیگیری‌های جدی انجام شد و مجلس، کمیسیون بهداشت و درمان و به‌ویژه کمیته پرستاری به‌طور جدی پای کار آمدند و جلسات متعددی در این زمینه برگزار شد.

جمالیان با اشاره به نتایج این پیگیری‌ها تصریح کرد: خوشبختانه در نتیجه این جلسات، افزایش مبلغ اضافه‌کار پرستاران تصویب و همچنین مصوب شد که سالانه حداقل ۱۰ هزار پرستار به مجموعه بهداشت و درمان کشور اضافه شود با این حال، این مصوبه در سال ۱۴۰۳ به‌طور کامل محقق نشد و در سال ۱۴۰۴ آزمونی برگزار و مجوز جذب ۲۵ هزار نفر صادر شد که از این تعداد، ۱۵ هزار نفر مربوط به جذب پرستار بود و بخشی از کمبودها تا حدودی جبران شد، در حالی که قرار بود طی دو سال ۲۰ هزار پرستار جذب شود.

بحران

وی یادآور شد: البته باید توجه داشت که صرف صدور مجوز یا قبولی در آزمون به معنای جذب قطعی نیست چرا که تجربه نشان داده بخشی از پرستارانی که در آزمون‌ها پذیرفته می‌شوند، وارد چرخه خدمت نمی‌شوند یا در ادامه از کار بالینی انصراف می‌دهند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به مکاتبه کمیته پرستاری با رئیس‌جمهور، گفت: با توجه به اینکه امروز موضوع کمبود پرستار به مرحله بحران رسیده مطالبه ما از رئیس‌جمهور این است که به‌صورت جدی و ویژه به این موضوع ورود کنند؛ حوزه سلامت با مشکلات و گرفتاری‌های متعددی مواجه است و اگر قرار باشد تمرکز مدیران و سیاست‌گذاران به جای ارتقای کیفیت خدمات، صرفاً معطوف به جبران کمبود نیرو باشد، به طور قطع نظام سلامت آسیب خواهد دید.

جمالیان افزود: در همین راستا، به‌عنوان رئیس کمیته پرستاری، نامه‌ای به رئیس‌جمهور ارسال کردم و دغدغه‌ها و نگرانی‌های کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از سوی نمایندگان به رئیس جمهور جمهور منتقل شد و اگرچه رئیس‌جمهور دستور تشکیل کارگروه ویژه رسیدگی به مشکلات پرستاری در وزارت بهداشت را صادر کرد و این کارگروه به‌صورت منظم در حال برگزاری جلسات است، اما خروجی این جلسات تاکنون به اقدامات عملی ملموس منجر نشده است.

وی تأکید کرد: انتظار ما این است که اکنون که این کارگروه تخصصی تشکیل شده، نظرات کارشناسی آن نیز به مرحله اجرا برسد؛ جذب نیروی پرستاری، اصلاح تعرفه‌های پرستاری و پرداخت مطالبات انباشته پرستاران و کادر بهداشت و درمان، از مهم‌ترین خروجی‌های این کارگروه است که باید هرچه سریع‌تر مورد رسیدگی و اقدام عملی قرار گیرد تا بخشی از فشار سنگین از دوش کادر درمان برداشته شود.