حذف ارز ترجیحی برنج، اگرچه در کوتاهمدت به افزایش قطعی قیمت منجر خواهد شد، اما رویای شفافیت و حذف رانتهای میلیاردی را که سودش به جیب واسطهها میرفت نه مصرفکننده را تقویت کرده است ؛ با این حال، وعده وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر ایجاد نشدن مشکل در معیشت مردم، نه با واقعیتهای بازار همخوانی دارد و نه اعتمادی از سوی مردم به صحبت های وزیر دیده می شود چراکه دیگر وعده های او همچنان بی سرانجام مانده است.
اسماعیل یزدان پناه مدیرعامل مرکز بین المللی تجارت و پایانه صادرات برنج درخصوص تاثیر حذف ارز ترجیحی برنج در بازار به تابناک گفت: در کوتاهمدت، افزایش قیمت برنج خارجی قطعی و محسوس است و این وضعیت، احتمالاً موجب تشنج و نگرانی در بازار و میان مردم خواهد شد، مگر اینکه دولت بتواند افزایش قیمت را با برنامههای حمایتی مانند کالابرگ یا یارانه نقدی هدفمند جبران کند و برنج وارداتی با ارز جدید، به سرعت و به میزان کافی وارد بازار شود تا التهاب کاهش یابد.
اسماعیل یزدان پناه افزود: حذف ارز ترجیحی برنج تاثیر روانی بر بازارخواهد داشت، اما در نهایت، چون به همان قیمت آزاد فروخته میشود در بلند مدت تفاوت زیادی نخواهد داشت چراکه برنج خارجی هم قبلا بین ۵۰ سنت تا ۱ دلاربود و باید با ارز دولتی نهایتا با قیمت ۳۰ هزارتومان به دست مصرف کننده میرسید، اما برنج خارجی تا ۱۲۰ هزارتومان هم رسید که نشان میدهد ارز دولتی به جیب مردم نرفت و فقط به سود واردکنندگان تمام شد.
یزدان پناه افزود: زمانی که یارانهای حذف میشود جو روانی بازار به سمت افزایش قیمت میرود که پیشنهاد ما این است که به جای اینکه میلیونها دلار ارز دولتی را به واردکنندگان بدهند آن را در قالب کالابرگ یا تهیه کارتی به اقشار ضعیف و کم درآمد بدهند تا بتوانند قدرت خرید آنها را برای خرید برنج همچنان محفوظ نگه دارند.
او درمورد قیمت جهانی برنج و زیاده خواهیهای واردکنندگان برنج گفت: قیمت جهانی برنج مشخص است و اگر قیمتها در بازار داخلی بسیار اوج گرفت به زیاده خواهیهای واردکنندگان برنج برمی گردد و وزارت جهاد به عنوان نهاد ناظر لازم بود که محدوده قیمتی را تعیین میکرد تا قیمتها بی ضابطه افزایش نیاید البته اخیرا در مرزهای کشور قیمتها آزاد شده است و دیگر تعهد ارزی مطرح نیست، اما شوک جدید گرانی دور از ذهن نیست.
مدیرعامل مرکز بین المللی تجارت و پایانه صادرات برنج درمورد نقش وزارت جهاد کشاورزی گفت: اینکه وزیرجهاد کشاورزی اعلام کرده است که با پیشبینیهای انجام شده مشکلی در معیشت مردم ایجاد نمیشود حرف درستی نیست و نمیتوان با کنترل و دستوری بازار را نگه داشت بلکه باید ریل گذاری درست باشد که بهتر است از همه فعالان اقتصادی و واردکنندگان این حوزه دعوت شده و تلاش کرد تا به یک توافق جمعی برسند تا بازار سمت تعامل و تعادل حرکت کند.
البته تجربه حذف ارز ترجیحی سایر کالاها نشان داده که این اقدام میتواند انتظارات تورمی را در کل اقتصاد افزایش دهد و بر قیمت سایر کالاهای مرتبط و غیرمرتبط نیز اثر بگذارد برای مثال در تیر ماه امسال ارز ترجیحی برای واردات گوشت قرمز حذف شده بود و همان زمان نیز کارشناسان نسبت به فشار تورمی هشدار دادند و نتیجه جز افزایش قریب الوقوع گوشت قرمز نبود.
