تنها چند روز تا آغاز اجرای نرخ سوم بنزین باقی مانده و بهتدریج ابعاد سیاستی که دولت پس از شش سال وقفه به سراغ آن رفته، روشنتر میشود. آنچه امروز از اظهارات مسئولان و متن مصوبه ۱۴ آبان هیئت وزیران برداشت میشود، این است که طرح جدید صرفاً یک تغییر قیمتی نیست؛ بلکه تلاشی برای بازگشت به منطق سیاستگذاری انرژی، مدیریت مصرف و کاهش فشار ارزی از مسیر اصلاح تدریجی نظام یارانهای است.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ بر اساس مصوبه دولت، از نیمه آذرماه هر خودروی بنزینسوز همچنان دو سهمیه ۶۰ لیتری با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتری با نرخ ۳۰۰۰ تومان دریافت میکند، اما مصرف مازاد بر این دو سهمیه با قیمت ۵۰۰۰ تومان محاسبه میشود.
مهمتر اینکه پنج گروه شامل خودروهای دولتی، خودروهای مناطق آزاد، خودروهای وارداتی، خودروهای نوشماره داخلی و همچنین مالکان چندخودرویی – بهجز یک خودروی انتخابی – بهطور کامل در دامنه نرخ سوم قرار میگیرند.
به بیان دیگر، دولت این بار مسیر اصلاح را نه از جیب خانوارهای کممصرف، بلکه از گروههایی آغاز کرده که بار اصلی مصرف مازاد را بر دوش دارند. روندی که طبق گفته دولتی ها، اثر تورمی حدود دو دهم درصدی به دنبال دارد.
منطق اقتصادی این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که کشور دوباره با رشد سریع مصرف سوخت مواجه است و ظرفیت تولید داخلی بنزین به سقف نزدیک شده است. نتیجه این روند، بازگشت رسمی ایران به واردات بنزین در سالهای اخیر بوده؛ وارداتی که سالانه ۶ تا ۷ میلیارد دلار مصرف ارزی ایجاد میکند. این در حالی است که تنها چند سال قبل، ایران از محل صادرات بنزین بین ۶ تا ۸ میلیارد دلار درآمد سالانه داشت. فاصله میان درآمدهای گذشته و هزینههای فعلی، عملاً به معنای یک چرخش ۱۲ تا ۱۵ میلیارد دلاری در تراز انرژی کشور است؛ رقمی که آثار آن نهایتاً در کسری بودجه و فشار تورمی آشکار میشود.
با چنین پسزمینهای، نرخ سوم بنزین به عنوان یک «ترمزدستی ملایم» طراحی شده تا مصرف مازاد را کنترل کند بدون آنکه شوک قیمتی گسترده به همه خانوارها وارد شود. دولت تاکید کرده که یارانه ۶۱ هزار تومانی هر لیتر برای مصرفکنندگان پرمصرف همچنان پابرجاست؛ چراکه قیمت تمامشده بنزین وارداتی برای دولت حدود ۶۶ هزار تومان برآورد میشود. در عمل، دریافتکنندگان بنزین ۵۰۰۰ تومانی همچنان در حال استفاده از یارانه بسیار بالا هستند و دولت بهجای حذف یارانه، صرفاً شدت آن را برای مصرف مازاد کاهش داده است.
بررسی ها نشان می دهد اجرای نرخ سوم بنزین از نگاه دولت تنها یک سیاست قیمتی نیست؛ بلکه بخشی از یک برنامه دوگانه برای اصلاح پایداری انرژی در کشور است. هدف نخست، کاهش نسبی نیاز به واردات بنزین است؛ وارداتی که سالانه ۶ تا ۷ میلیارد دلار ارز از اقتصاد خارج میکند و با اصلاح قیمت مازاد مصرف، انتظار میرود روزانه ۱ تا ۲ میلیون لیتر کاهش مصرف تا پایان سال محقق شود. این کاهش، فشار بر منابع ارزی را کمتر و امکان بازگشت تدریجی به تراز مثبت انرژی را فراهم میکند.
هدف دوم، سوق دادن تدریجی مالکان خودروها به سمت سوختهای جایگزین ارزانتر و پاکتر یعنی CNG و LPG است. دولت برای اینکه این تغییر رفتار صرفاً یک توصیه نباشد، اعلام کرده تمام هزینههای گازسوز کردن خودروها، از تأییدیه فنی تا نصب مخزن و تجهیزات، کاملاً رایگان انجام میشود. همزمان، افزایش صدور مجوز برای ایستگاههای سیانجی و ایجاد ایستگاههای سوخت الپیجی در شعاع ۱۰۰ کیلومتری پالایشگاهها نیز در دستور کار قرار گرفته تا شبکه عرضه پاسخگوی تقاضای جدید باشد.
در این منطق اقتصادی، وقتی قیمتها بهگونهای تنظیم شود که استفاده از گاز بهصرفهتر از بنزین مازاد باشد، انتخاب گروهی از رانندگان به سمت گازسوزی خودرو میرود؛ بدون فشار، بدون اجبار و با اتکا به صرفه اقتصادی. این ترکیب از «اصلاح نسبی قیمت» و «ارائه گزینه جایگزین کمهزینه» میتواند تجربه متفاوتی از سیاستگذاری انرژی رقم بزند؛ تجربهای که هم به تعادل بازار سوخت کمک میکند و هم بار اصلاحات را از دوش مصرفکنندگان کممصرف دور نگه میدارد.
بنزین ایران گران ترین بنزین جهان هست چون قیمت خودرو 3 برابر جهان هست پس ما پول بنزین مصرفی رو چندین برابر قیمت جهانی جلو جلو پرداخت کردیم پس کسانی که در طول مدت عمرشان یک لیتر بنزین هم استفاده نکردند حق و حقوقشان چه می شود ؟؟؟؟؟؟ قیمت ها اگر کمتر از قیمت ها با دلار آزاد باشد دولت تفاوت قیمت را برای مردم یارانه حساب می کند و هر روز مسئولان از آن صحبت می کنند و برای افزایش قیمت آن برنامه ریزی می کنند اما اگر مانند خودرو چند برابر قیمت جهانی باشد فقط سکوت بفرمایید برای هر فرغون ملی که می فروشید چقدر جیب ملت رو می زنید؟ برای واردات خودرو چقدر عوارض و گمرکی می گیرید؟ حقوق و دستمزد ما چقدر از کشور های مشابه کمتر است؟ می تونی جواب بدی؟ حقوق ۱۰۰ دلاری چی؟ فروش یه مشت لگن از رده خارج بی کیفیت پرمصرف به سه برابر قیمت جهانی به مردم چی؟ اینا به اون در بابا یک مقدار انصاف داشته باشید بلاخره مانفهمیدیم این نرخ جدید 5هزارتومانی برای دولت ایجاد درآمد می کند باز هم ادعا دولت بابت آن هم سوبسید می دهد ازیک یک طرف وزیر تعاون وخانم سخنگوی دولت اظهار می دارند فواید ودرآمد حاصل از فروش بنزین 5هزارتومانی صرف سبد کالا ومعیشت خانوارها خواهد شد رسانه ها توجه باشند چگونه این دولت با سرنوشت یک جامعه بازی می کند همه تلاش دولت از روی کار آمدنش شده پرداختن به یارانه وسبد کالا وبقیه مملکت به کل تعطیل شده تازه کاش برای این مورد اخیر بنزین برنامه درستی در آینده داشته باشد وله سرنوشت یارانه ها دچار نشود دولت بی برنامه یعنی همین 
