محتوای مطالب مرتبط ایرانیان با حوزه های اجتماعی، ضمن برخورداری از رشد، اما شاهد رشد تمام عیار محتویات منفی و نگران کننده است.
به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، بررسی جامع محتوای فارسی شبکه اجتماعی ایکس طی دو هفته ۲۱ آبان تا ۵ آذر ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که موج انتقادهای تند از وضعیت زیست‌محیطی و سلامت عمومی ایران نه تنها فروکش نکرده، بلکه شدیدتر شده است.
درصدهای قابل تامل
در هفته نخست (۲۱ تا ۲۸ آبان) حدود ۹۵ درصد پست‌های مرتبط با آلودگی هوا، بحران آب و سلامت عمومی لحن کاملاً منفی داشتند و در هفته دوم (۲۹ آبان تا ۵ آذر) این نسبت به ۹۷ درصد رسید. تعداد پست‌های انتقادی پرمخاطب در همین بازه بیش از ۲۰ درصد افزایش یافت و میانگین لایک و بازنشر هر پست نیز ۲۰ درصد رشد کرد.
با وجود این شدت، سهم کلی این موضوعات از مجموع محتوای کاربران ایرانی زیر ۰.۲ درصد باقی ماند، اما در میان پست‌های پرمخاطب (بالای صد لایک) به حدود ۳ درصد رسید که خود نشان‌دهنده تمرکز خشم عمومی در لایه‌های پرنفوذتر شبکه است.
هشتگ‌های رشد یافته
هشتگ‌های مرتبط نیز رشد چشمگیری داشتند؛ استفاده از #آلودگی_هوا ۵۰ درصد، #بحران_آب ۵۰ درصد، #نجات_آب ۳۰ درصد، #برای_این_هوای_آلوده ۱۰۰ درصد و #تهران_نفس_نمیکشد ۸۷ درصد بیشتر شد. این هشتگ‌ها عمدتاً همراه با تصاویر شاخص آلودگی بالای ۲۰۰ در تهران، گزارش تعطیلی مدارس در ۳۶ شهر و هشدارهای همزمان درباره شیوع آنفلوانزا به کار رفتند.
میانگین لایک و بازنشر پست‌های انتقادی در هفته جاری نسبت به هفته گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش یافته و لحن کلی از ۹۵ درصد منفی به ۹۷ درصد منفی رسیده است.
محتوای مثبت یافت نمی‌شود
کاربران در هفته جاری با هشتگ‌هایی چون #آلودگی_هوا، #تهران_نفس_نمیکشد و #بحران_سلامت، از «غیرقابل زیست شدن پایتخت»، «ورشکستگی آبی کشور» و «مهاجرت اجباری به دلیل زجر روزمره» سخن گفتند. هیچ محتوای مثبت یا گزارش موفقیت‌آمیز دولتی در این حوزه در میان پست‌های پرمخاطب مشاهده نشد.
کارشناسان معتقدند هم‌زمانی این بحران‌های ملموس با نبود هیچ نشانه‌ای از اقدام مؤثر دولتی، باعث شده فضای مجازی به سرعت به سمت بیان حس «غیرقابل زیست شدن» کشور حرکت کند؛ حسی که در دو هفته اخیر به وضوح منفی‌تر و گسترده‌تر شده است. تحلیلگران معتقدند تشدید انتقادها در هفته جاری ناشی از رویدادهای ملموس مانند ثبت شاخص آلودگی ۲۰۹ در تهران، تعطیلی گسترده و هشدارهای بهداشتی همزمان با شیوع آنفلوانزاست که ناراحتی عمومی را دوچندان کرده است.
از روز گذشته هم، بحث افزایش قیمت بنزین نیز، یکی دیگر موضوعات برجسته شده است که بر دامنه مباحث منفی در حوزه های اجتماعی و معیشتی خواهد افزود.
در این میان، شهروندان باید بر این نکته نیز تمرکز داشته باشند که آلودگی هوا و مسائل زیستن محیطی، نتیجه انباشت مسائل در سالهای بی توجهی نهادها و مدیران است و تدبیر برای آن، در فضای همدلی و با مشارکت نقادانه سازنده میسر خواهد بود. درگیر کردن این مطالبات بحق با خواسته های و تمایلات انواع جریانات دیگر، صرفا بر دامنه مشکلات می افزاید. پیش از این، البته بر دولتمردان رواست که با تحلیل فضای اجتماعی، تدابیر امیدبخش برای شهروندان داشته باشند.
