
جوزف عون رئیس جمهور لبنان گفته است که «آمادگی حزبالله برای دفاع از سلاح خود، مانور سیاسی یا تاکتیکی نیست و کاملا واقعیت دارد» و هیچ مقام لبنانی نمیتواند تصمیمی بگیرد که کشور را به درگیری داخلی بکشاند.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، منابع آگاه در بیروت از پیام هشدارآمیز واشنگتن به مقامات لبنانی خبر دادهاند که طی آن «تام باراک» فرستاده آمریکایی اعلام کرده است که بیروت باید تصمیم نهایی را در قبال سلاححزبالله بگیرد.
به نوشته الاخبار، باراک گفته است: «این آخرین سفر من به لبنان است. به سه مقام عالیرتبه کشور خواهم گفت که فقط یک فرصت باقی مانده؛ یا تصمیم بگیرند با میانجیگری آمریکا وارد مذاکرات مستقیم با اسرائیل شوند تا جدول زمانی و سازوکاری برای خلع سلاح حزبالله تعیین شود، یا لبنان به حال خود رها خواهد شد و هیچکس، نه در آمریکا و نه در منطقه، دیگر اهمیتی به آن نخواهد داد. در آن صورت اسرائیل آزاد خواهد بود هر اقدامی که لازم بداند برای خلع سلاح حزبالله با زور انجام دهد».
به گفته منابع مطلع، باراک طی روزهای آینده وارد بیروت میشود تا با رئیسجمهور، نخستوزیر، رئیس پارلمان و فرمانده ارتش لبنان دیدار کند. مأموریت او، در صورت مخالفت لبنان با وساطت آمریکا، آخرین تلاش واشنگتن برای حفظ روند سیاسی در پرونده لبنان عنوان شده است.
منابع لبنانی میگویند آمریکا خواهان مذاکراتی مشابه چارچوب گفتوگوهای سوریه و اسرائیل است و دیگر بهانههای مقامهای لبنانی درباره دشواری اجرای تصمیم خلع سلاح حزبالله را نمیپذیرد.
بنا بر این گزارشها، واشنگتن مدعی است اسرائیل اطلاعاتی از بازسازی توان نظامی حزبالله در لبنان و نیت آن برای انجام عملیات در خارج از لبنان ارائه کرده است.
در همین حال به نوشته الاخبار، جوزف عون رئیسجمهور لبنان در پاسخ به درخواستهای غرب برای اجرای خلع سلاح حزبالله گفته است چنین اقدامی «ممکن نیست» و ارتش در موقعیتی نیست که بتواند این مأموریت را انجام دهد.
او هشدار داده که هرگونه تلاش برای خلع سلاح حزبالله با زور به معنای آغاز جنگ داخلی خواهد بود.
عون همچنین به میانجیهای خارجی گفته است که «آمادگی حزبالله برای دفاع از سلاح خود، مانور سیاسی یا تاکتیکی نیست و کاملا واقعیت دارد» و هیچ مقام لبنانی نمیتواند تصمیمی بگیرد که کشور را به درگیری داخلی بکشاند.
طبق نوشته الاخبار در حالی که رسانههای اسرائیلی از آمادگی ارتش این رژیم برای «روزهای نبرد سخت در لبنان» خبر دادهاند، تحرکات دیپلماتیک گستردهای از سوی آمریکا و کشورهای عربی بهسوی بیروت آغاز شده است.
مورگان اورتاگوس، فرستاده آمریکایی، دیروز از سرزمینهای اشغالی وارد بیروت شد و تا فردا در لبنان خواهد ماند تا در نشست کمیته «مکانیسم» در رأسالناقوره شرکت کند.
دبیرکل اتحادیه عرب احمد ابوالغیط و رئیس دستگاه اطلاعات مصر، ژنرال حسن رشاد، نیز بهزودی وارد لبنان میشوند.
همچنین انتظار میرود فرستاده سعودی، «یزید بن فرحان» و سفیر جدید آمریکا، «میشل عیسی»، نیز در روزهای آینده وارد بیروت شوند.
منابع دیپلماتیک میگویند در صورت ناکامی باراک در دستیابی به توافق برای آغاز مذاکرات، پرونده لبنان به سفیر جدید آمریکا سپرده خواهد شد؛ اقدامی که بهگفته تحلیلگران نشاندهنده کاهش سطح توجه واشنگتن به پرونده لبنان است.
طرح آمریکایی خلع سلاح حزب الله
متعاقب آتش بس میان رژیم صهیونیستی و حزب الله لبنان مطابق قطعنامه ۱۷۰۱، موضوع سلاح حزب الله لبنان تحت شرایطی مطرح است.
اخیراً «توماس بارک»، فرستاده ویژه آمریکا، با مقامات ارشد لبنانی در بیروت دیدار کرده تا پیشنهاد خلع سلاح کامل حزبالله ظرف چهار ماه را بررسی کند.
این مذاکرات پس از سفر بارک در اواسط ژوئن صورت میگیرد که در آن طرح اولیه مطرح شد.
یک فرستاده آمریکایی روز دوشنبه گفت که از پاسخ لبنان به پیشنهاد آمریکا درباره خلع سلاح حزبالله «بطور باورنکردنی راضی» است. این اظهارات پس از دیدارهای او در بیروت و چند ساعت پس از حملات هوایی جدید اسرائیل و تهاجم مرزی این رژیم انجام شد.
پیشنهاد توماس بارک، فرستاده ویژه آمریکا که در جریان آخرین سفرش در ۱۹ ژوئن به مقامات لبنانی ارائه شده بود، شامل خلع سلاح کامل حزبالله ظرف چهار ماه در ازای توقف حملات هوایی اسرائیل و خروج نیروهایش از مواضع در جنوب لبنان میشد که پس از جنگ سال گذشته هنوز در اشغال آنهاست.
بارک پس از دیدار با رئیسجمهور لبنان روز دوشنبه به خبرنگاران گفت که پاسخ هفت صفحهای دریافت کرده است، اگرچه جزئیات محتوای آن را فاش نکرد.
او گفت: آنچه دولت به ما داد، چیزی فوقالعاده در یک بازه زمانی بسیار کوتاه بود. من به طرز باورنکردنی از این پاسخ راضی هستم.
بارک که مشاور دیرینه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا و همچنین سفیر این کشور در ترکیه و فرستاده ویژه به سوریه است، گفت معتقد است اسرائیلیها نمیخواهند با لبنان جنگ داشته باشند.
او افزود: هر دو کشور در تلاش هستند تا همان چیز را ارائه دهند - مفهوم یک توافق توقف درگیری، پایان خصومتها و مسیری به سوی صلح.
رژیم صهیونیستی سال گذشته با یک عملیات بمباران، رهبری حزبالله لبنان را به شهادت رساند. این یکی از جبهههای متعددی بود که اسرائیل از آغاز جنگ در غزه در سال ۲۰۲۳ مورد تعدی قرار داد.
مصوبه دولت لبنان درباره خلع سلاح حزبالله
متعاقب طرح آمریکا برای خلعسلاح حزبالله لبنان نیز دولت لبنان در کاخ «بعبدا» این طرح را تصویب کرده بود.
«بول مرقص» وزیر اطلاع رسانی دولت لبنان، در سخنانی در خصوص موافقت دولت این کشور با اهداف سند آمریکایی مبنی بر «پیشبرد یک راهحل جامع و پایدار» گفته بود هیات دولت لبنان با انحصار سلاح در دست دولت و استقرار ارتش این کشور در جنوب را تصویب کرده است.
وی اضافه کرده بود: بحث ما محدود به اهداف سند آمریکایی بود و ما به جدول زمانی نپرداختیم. تصمیم ما محدود به اهداف بود و ارتباط مستقیمی با سند آمریکایی نداشت.
وزیر اطلاع رسانی لبنان تصریح کرد: وزرایی که از جلسه خارج شدند، به بیانیه وزارتی که بر محدودیت سلاح تاکید دارد، پایبند هستند.
محمد حیدر، وزیر کار وابسته به حزبالله، پیش از پایان جلسه کابینه به رسانههای محلی گفته بود هر تصمیمی که در غیاب وزرای شیعه اتخاذ شود، باطل و بیاثر خواهد بود، زیرا مغایر با نظام تقسیم قدرت فرقهای لبنان تلقی میشود.
همچنین، غالب ابو زینب عضو شورای سیاسی حزب الله در گفتوگو با الجزیره گفته بود: همه وزرای ما در اعتراض به اصرار دولت بر بحث درباره طرح انحصار سلاح، از جلسه هیئت وزیران خارج شدند.
وی تصریح کرده بود که خروج وزرای احزاب دوگانه شیعه از جلسه دولت به این معنی است که لبنان با یک معضل سیاسی بسیار خطرناک روبهرو است.
وی ادامه داد که رئیس جمهور و نخست وزیر، مسئولیت اصلی آنچه در جلسه هیئت وزیران رخ داد را بر عهده دارند.
این عضو ارشد حزب الله ادامه داد که گام بعدی شیعیان بر اساس تحولات و نتایج مربوط به جلسه دولت تعیین خواهد شد.
ابوزینب تصریح کرد: قضاوت در مورد موضع ارتش لبنان در قبال بحران خلع سلاح زود است و ما بعداً طرحی را که ارائه کرده است، ارزیابی خواهیم کرد.
عضو ارشد شورای سیاسی حزب الله خاطر نشان کرد: ما حق داریم به خیابان برویم یا از دولت استعفا دهیم و در حال حاضر همه گزینههای مناسب برای اقدام آینده را بررسی میکنیم.
بر اساس مصوبه کابینه لبنان، ارتش این کشور اجرای این طرح را آغاز خواهد کرد، اما زمانبندی مشخصی برای آن تعیین نکرد و هشدار داد که توانمندیهای ارتش محدود است.
همچنین کابینه تاکید کرد ادامه عملیاتهای نظامی اسرائیل در لبنان روند پیشرفت ارتش را با مشکل مواجه خواهد کرد
این در حالی بود که طرح آمریکایی ضرب الاجل زمانی را برای خلع سلاح حزب الله تعیین کرده بود.
همچنین در رأی گیری کابینه لبنان وزاری جنبش امل و حزب الله جلسه را ترک کرده بودند. وزرای امل و حزبالله ضمن رد قاطعانه بررسی سند آمریکا به عنوان یک توافق تاکید کردند باید تا زمان خروج نظامیان رژیم صهیونیستی از خاک لبنان، توقف حملات این رژیم و آغاز بازسازی، هرگونه اظهار نظر درباره سلاح حزبالله به تعویق بیفتد.
جزئیات مصوبه دولت لبنان
منابع وزارتی فاش کردند که طرح ارائه شده توسط ارتش لبنان برای انحصار سلاح در اختیار دولت شامل هیچ مهلت زمانی نبوده و پنج مرحله را برای محدود کردن سلاح در دست دولت تعیین کرده است.
بر اساس این گزارش، این مراحل با تکمیل عملیات ارتش در منطقه جنوب لیتانی آغاز میشود، سپس به منطقه بین رودخانه لیتانی و رودخانه اولی میرسد و پس از آن به بیروت و حومه آن، و سپس به بقاع منتقل میشود. مرحله پنجم انحصار سلاح در دست دولت در کل خاک لبنان خواهد بود.
این منابع گفتند که این طرح تواناییهایی را که ارتش میتواند در چارچوب آن عمل کند، و همچنین موانع و مشکلات را در نظر گرفته است.
آنها افزودند که ارتش خود تصمیم خواهد گرفت که چگونه در مناطق مختلف بر اساس توانمندیهایش عمل کند و ماهیانه گزارش مفصلی از عملکرد خود به دولت ارائه دهد.
طبق این طرح، توقف تجاوزهای رژیم صهیونیستی و عقبنشینی این رژیم از مواضع اشغالی، شرط اساسی برای تحقق طرح استقرار ارتش در کل خاک لبنان است.
همچنین این طرح بر تقویت استقرار نظامی ارتش و ایستهای بازرسی در مناطق متعدد برای جلوگیری از انتقال یا قاچاق سلاح، کنترل مرزهای لبنان-سوریه، بستن گذرگاههای غیرقانونی، و جلوگیری از قاچاق سلاح و مواد مخدر، علاوه بر تکمیل اقدامات برای جمعآوری سلاح از اردوگاههای پناهندگان فلسطینی تأکید دارد.
بر اساس این گزارش سازوکار ارائه شده از سوی ارتش در این راستا دامنه اختلافات را کاهش داده است. حتی برخی منابع میگویند که بیانیهای که منتشر شد، شب قبل بین جوزف عون رئیس جمهور و نبیه بری رئیس شیعی پارلمان تدوین شده و نواف سلام نخست وزیر نیز با آن موافقت کرده است.
منابع خبری اعلام کردهاند طرح آمریکا برای خلع سلاح حزبالله شامل توقف عملیات نظامی اسرائیل و حمایت اقتصادی از لبنان بود و برخی کشورهای خلیج فارس مانند قطر و عربستان آمادگی خود را برای کمک به اقتصاد لبنان اعلام کردهاند.
حزبالله ضمن مخالفت با طرح، دولت را متهم کرده که بازیچه اسرائیل و آمریکا شده است و تأکید کرده که حتی بحث درباره خلع سلاح در شرایط ادامه حملات اسرائیل اقدامی اشتباه خواهد بود.
«سیدرضا صدرالحسینی» کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با تابناک درباره این طرح گفته است: امکان اجرای این طرح وجود ندارد. پیامدهای اجرای این طرح اساساً دیگر یک موضوع داخلی نخواهد بود، بلکه به معنای از بین رفتن استقلال لبنان و ورود رژیم صهیونیستی به خاک این کشور و اشغال بخشهای قابل توجهی از آن است.
به گفته وی: ارتش لبنان اعلام کرده است که این طرح را نه تنها در مناطقی که تحت حاکمیت حزبالله قرار دارند، بلکه در هیچ نقطه دیگری از کشور نیز نمیتواند اجرا کند. به همین دلیل، فرماندهی ارتش، زمان اجرای طرح خود را از پنج ماه به پنج سال تغییر داد و از سوی دیگر هم اعلام کرد که حاضر به استعفا است، زیرا نمیتواند این طرح را اجرا کند. بنابراین، موضوع بسیار کلانتر از آن است که ارتش بتواند در نقاط مختلف این کار را انجام دهد.
جدیدترین واکنش حزب الله به خلع سلاح
شیخ نعیم قاسم دبیر کل حزب الله در مصاحبه اخیر با تلویزیون المنار در جدیدترین واکنش به موضوع خلع سلاع حزب الله تاکید کرده است، دولت تصمیم میگیرد که چگونه با سلاح و غیر سلاح در داخل کشور برخورد کند و این هیچ ربطی به اسرائیل ندارد.
شیخ نعیم قاسم افزود، ما با ایران در ارتباط هستیم، اما این ادعاها که ایران تحویل سلاح مقاومت را رد میکند درست نیست.
وی در ادامه تاکید کرد، «تصمیم ما دفاع و مقاومت تا آخرین نفس است؛ دشمن اگر بخواهد خودش اسلحه را از دست ما خارج کند، ببیند چه میشود.»
نعیم قاسم بیان اینکه «مسئولیت بازسازی بر عهده دولت است و دولت باید تا آنجا که میتواند در این زمینه وارد عمل شود افزود، وجود «مکانیزم» تاکنون جز خدمت به اسرائیل نتیجهای نداشته است.
دبیر کل حزب الله اضافه کرد، پروندهٔ اسیران لبنانی بر عهدهٔ دولت است؛ دولت باید این پرونده را دنبال کند، قاطعتر وارد شود و به شکلی فعالتر عمل نماید. ما نسبت به نخستوزیر خوشبین هستیم؛ خواهان همکاری و نه اختلافیم و آرزوی وحدت کشور را داریم.
شیخ نعیم افزود، ما آمادهٔ همکاری با دولتیم؛ اگر آنها یک قدم بردارند، ما ده قدم پیش میرویم.