هفته دفاع مقدس؛ تجلیل از گذشته یا هشدار به آینده؟

به گزارش خبرنگار تابناک از استان کردستان، در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، ارتش بعثی عراق با حمایت گسترده قدرت‌های جهانی، تجاوزی سراسری به خاک ایران آغاز کرد. هدف آنان نه فقط اشغال بخش‌هایی از خاک کشور، بلکه شکستن مقاومت نظام نوپای جمهوری اسلامی و جلوگیری از تثبیت الگویی مستقل در خاورمیانه بود.

صدام حسین می‌پنداشت ظرف چند روز می‌تواند تهران را وادار به تسلیم کند، اما جنگی که قرار بود کوتاه باشد، به هشت سال دفاع مقدس تبدیل شد. این ایستادگی طولانی نشان داد که ملت ایران هیچ‌گاه در برابر زورگویی سر تسلیم فرود نخواهد آورد.

آنچه جنگ ایران و عراق را از بسیاری از جنگ‌های دیگر قرن متمایز می‌کند، حضور همه‌جانبه مردم در میدان بود. نه تنها نیرو‌های مسلح، بلکه زنان، مردان، جوانان، پیران و حتی کودکان هر یک سهمی در دفاع از میهن داشتند. روستا‌ها و شهر‌ها به پشتیبان جبهه‌ها تبدیل شدند.

مادران با دستان خود نان می‌پختند و لباس می‌دوختند، جوانان داوطلبانه عازم جبهه می‌شدند و همه ملت به صحنه آمدند. این همبستگی ملی بود که دفاع مقدس را به یک حماسه تاریخی و هویتی ماندگار تبدیل کرد.

دفاع مقدس تنها یک جنگ نظامی نبود، بلکه به مدرسه‌ای بزرگ برای ملت ایران بدل شد و دستاورد‌های بزرگی داشت از جمله:

تحکیم وحدت ملی: اقوام و مذاهب مختلف در کنار هم قرار گرفتند و هویت ایرانی ـ اسلامی را معنا کردند.

خودکفایی دفاعی: تحریم‌ها باعث شد ایران به سمت خوداتکایی حرکت کند و صنایع دفاعی داخلی شکل بگیرد.

الهام‌بخشی منطقه‌ای: مقاومت ملت ایران الگویی شد برای جنبش‌های آزادی‌خواه و جبهه مقاومت در منطقه. تولید فرهنگی: ادبیات پایداری، سینمای دفاع مقدس و هنر مقاومت، محصول همین تجربه تاریخی است.

نامگذاری یک هفته به‌عنوان دفاع مقدس، فرصتی است تا نسل‌های امروز و فردا با این بخش مهم از تاریخ کشور آشنا شوند. برگزاری یادواره‌های شهدا، نمایشگاه‌های فرهنگی و برنامه‌های پژوهشی در این ایام، تنها بخشی از تلاش‌ها برای انتقال این تجربه است.

«نسل جوان» که جنگ را ندیده است، باید بداند آرامش امروز، میراث خون شهیدان و فداکاری رزمندگان است.

دفاع مقدس تنها در میدان نبرد رقم نخورد. در پشت جبهه، فرهنگ ایثار و همیاری اجتماعی شکل گرفت. خانواده‌هایی که عزیزان خود را به جبهه فرستادند، فرهنگ صبر و استقامت را به نمایش گذاشتند. زنان که در کنار نقش مادری و همسری، در پشتیبانی از جبهه‌ها نیز حضور فعال داشتند، بخش مهمی از این فرهنگ را ساختند. همین تجربه فرهنگی بود که موجب شد جامعه ایران پس از جنگ نیز در برابر بحران‌ها مقاوم‌تر شود.

جنگ تحمیلی هرچند خسارت‌های زیادی بر کشور وارد کرد، اما در عین حال زمینه‌ساز خودباوری در عرصه اقتصاد شد. صنایع بومی، ظرفیت‌های داخلی و فرهنگ قناعت و تولید ملی در دوران جنگ تقویت شد. امروز نیز در شرایط تحریم‌های اقتصادی، بازخوانی تجربه آن دوران می‌تواند الهام‌بخش سیاست‌های اقتصاد مقاومتی باشد.

امروز ایران دیگر درگیر جنگ نظامی نیست، اما با جنگ ترکیبی، تحریم‌های اقتصادی و جنگ رسانه‌ای روبه‌روست. همان‌گونه که وحدت، خودباوری و مقاومت در دهه شصت رمز پیروزی شد، در شرایط فعلی نیز می‌تواند کشور را از چالش‌ها عبور دهد. تجربه دفاع مقدس ثابت کرده است که هرگاه ملت و حاکمیت در کنار هم قرار بگیرند، هیچ قدرتی توان شکست ایران را ندارد.

هفته دفاع مقدس فقط یادآوری یک جنگ هشت‌ساله نیست؛ بلکه فرصتی است برای مرور ارزش‌هایی که یک ملت را سربلند نگه داشت. ایستادگی، وحدت، ایثار و خودباوری، ستون‌های اصلی این تجربه تاریخی‌اند که هنوز هم می‌توانند راهنمای نسل‌های آینده در مسیر توسعه و پیشرفت باشند. نسل امروز اگرچه صدای آژیر قرمز و غرش توپ‌ها را نشنیده است، اما می‌تواند در پرتو درس‌های دفاع مقدس، راهی روشن برای آینده ایران بسازد