فاجعه در یک بانک خصوصی/ این بانک منحل می‌شود؟

بانک سرمایه، با زیان انباشته نجومی و تسهیلات کلانِ مشکوک‌الوصول، به یکی از بحرانی‌ترین بانک‌های کشور تبدیل شده؛ با این حال، هنوز تصمیم نهایی بانک مرکزی درباره سرنوشت این بانک خصوصی اعلام نشده است.

به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، بانک سرمایه که با سرمایه ثبتی تنها ۴۰۰ میلیارد تومان فعالیت می‌کند، در پایان سال گذشته بیش از ۹ هزار میلیارد تومان زیان خالص به ثبت رسانده؛ رقمی که نسبت به سال قبل از آن، ۴۴ درصد افزایش داشته است. به‌عبارت روشن‌تر، این بانک خصوصی در هر ماه فعالیتش در سال گذشته، ۷۷۷ میلیارد تومان زیان خالص تولید کرده است.

مجموع زیان انباشته بانک سرمایه نیز تا پایان خرداد امسال به رقم سنگین ۶۷ هزار میلیارد تومان رسیده؛ عددی که بیش از ۱۶۷ برابر سرمایه ثبتی بانک است و عملاً مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت می‌شود؛ جایی که قانون‌گذار تأکید کرده شرکت‌هایی که زیان انباشته آنها از نصف سرمایه ثبت‌شده فراتر رود، باید درباره انحلال یا ادامه فعالیت خود تصمیم‌گیری کنند. اما نه مجمعی برگزار شده، نه تصمیمی اعلام شده و نه خبری از اقدام اصلاحی بانک مرکزی در میان است.

وام‌های کلان، بازپرداخت صفر

بحران بانک سرمایه، اما فقط به زیان‌های انباشته محدود نمی‌شود. نگاهی به جزئیات تسهیلات پرداخت‌شده نیز ابعاد جدیدی از بحران را نمایان می‌کند.

بر اساس تازه‌ترین داده‌های منتشرشده توسط بانک مرکزی، بانک سرمایه تا پایان فصل بهار امسال، بیش از ۲۹ هزار و ۹۳۳ میلیارد تومان تسهیلات خالص به مشتریان خاص خود اعطا کرده؛ رقمی که به طور کامل در ستون "مانده مشکوک‌الوصول" ثبت شده است. یعنی تمام این تسهیلات، بیش از ۱۸ ماه از سررسید آنها گذشته و هیچ اقدام مؤثری برای بازپرداختشان انجام نشده است.

از سوی دیگر، ارزش وثایق دریافتی برای این تسهیلات، حدود ۹ هزار میلیارد تومان کمتر از کل خالص وام‌های پرداختی است. اختلافی که نیازمند شفاف‌سازی از سوی مدیران این بانک و نهاد‌های ناظر است.

از سود ۳۳ درصدی تا وام‌های صفر درصدی!

از نکات عجیب دیگر، نرخ سود تسهیلات در بانک سرمایه است؛ جایی که برخی از وام‌ها با نرخ ۳۳ درصدی اعطا شده‌اند؛ نرخی که بالاتر از سقف قانونی شورای پول و اعتبار است.

اما در سوی دیگر، ۱۳۷ فقره تسهیلات با نرخ سود صفر درصدی ثبت شده‌اند؛ یعنی ده‌ها نفر یا شرکت، بدون پرداخت هیچ سودی، موفق به دریافت وام از این بانک خصوصی شده‌اند و بسیاری از آنها نیز بازپرداختی نداشته‌اند. این ابهام بزرگ نیز تاکنون بدون پاسخ مانده است.

چرا بانک مرکزی سکوت کرده؟

وضعیت امروز بانک سرمایه، دیگر تنها یک مسئله داخلی در ترازنامه یک بانک نیست. در حالی که این بانک تنها در ۹۳ روز نخست امسال، ۲ هزار و ۷۰۳ میلیارد تومان زیان خالص تولید کرده، تداوم فعالیت آن نه‌تنها برای سپرده‌گذاران که برای کل نظام بانکی کشور خطرناک است.

با وجود حجم بالای زیان‌ها، تسهیلات بی‌ضمانت، نرخ‌های سود خارج از قاعده و خلأ نظارت، این پرسش جدی مطرح است که چرا بانک مرکزی هنوز برای تعیین تکلیف بانک سرمایه اقدامی نکرده است؟