دلایل امضای توافق هسته‌ای بحرین و آمریکا؛ پیامی به ایران؟

کارشناسان منطقه معتقدند این توافق جدید می‌تواند به تقویت اعتماد متقابل و مشارکت مستحکم میان بحرین و آمریکا بینجامند و زمینه‌ساز همکاری گسترده‌تر در سایر حوزه‌ها در چارچوب یک ائتلاف راهبردی بلندمدت شوند.

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، ایالات متحده و بحرین در حین دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با ولیعهد این کشور، یک توافقنامه هسته‌ای امضا کردند.

در مراسم امضای یادداشت تفاهم با همتای بحرینی خود عبداللطیف بن راشد الزیانی، مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا گفت این توافق نشان می‌دهد که ایالات متحده آماده همکاری با هر کشوری است که خواهان برنامه انرژی هسته‌ای غیرنظامی است و «هدف آن تسلیحات‌سازی یا تهدید امنیت همسایگان نیست.»

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد این توافق «گامی مهم به سوی ایجاد یک مشارکت قوی هسته‌ای غیرنظامی بین آمریکا و بحرین با هدف تقویت امنیت انرژی و ترویج رفاه متقابل از طریق گسترش همکاری‌های اقتصادی است.» 

به گزارش خبرگزاری بحرین (BNA)، الزیانی این همکاری استراتژیک را یک نقطه عطف در شراکت راهبردی خواند. 

خبرگزاری بحرین افزود: «این توافق با تعهد بحرین برای دستیابی به بی‌طرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ و حمایت از تلاش‌های جهانی برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی و حفاظت از محیط زیست همسو است.»

این توافق توسط الزیانی و روبیو امضا شد و هدف آن حمایت از تلاش‌های بحرین برای دستیابی به امنیت انرژی و بی‌طرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ است. 

الزیانی این توافق را «جهش کیفی مهمی» در شراکت دو کشور توصیف کرد. 

او گفت دو کشور در پی توسعه فناوری‌های پیشرفته برای تأمین انرژی هسته‌ای غیرنظامی ایمن، مطمئن و قابل اعتماد هستند. 

بحرین متحد نزدیک آمریکاست و پایگاه ناوگان پنجم نیروی دریایی این کشور را در خود جای داده است.

ترامپ در دفتر بیضی کاخ سفید با شاهزاده سلمان بن حمد بن عیسی آل خلیفه دیدار کرد تا در مورد مسائل امنیتی خاورمیانه و همکاری‌های اقتصادی گفت‌و‌گو کنند. 

ترامپ پیش از مذاکرات در جمع خبرنگاران گفت: «روابط فوق‌العاده‌ای با بحرین داشته‌ایم و من شخصاً سال‌هاست با این کشور ارتباط دارم. بحرین یک متحد خوب بوده است.» 

دو رهبر بر سر یک قرارداد سرمایه‌گذاری ۱۷ میلیارد دلاری به توافق رسیدند که جهشی بزرگ برای این کشور جزیره‌ای محسوب می‌شود. 

ترامپ روابط با بحرین را ستود و در دیدار با شاهزاده سلمان گفت: «هرچه نیاز داشتند، کمکشان کردیم و هرچه ما خواستیم، آنها کمکمان کردند.» 

شاهزاده سلمان که نخست‌وزیر بحرین نیز هست، گفت این قرارداد «مربوط به پول واقعی است» و افزود: «این‌ها قرارداد‌های قلابی نیستند.» 

این توافقنامه‌ها شامل خرید هواپیما‌های آمریکایی، موتور‌های جت و سرور‌های کامپیوتری می‌شود. سرمایه‌گذاری‌های بیشتری نیز در زمینه تولید آلومینیوم و هوش مصنوعی ممکن است انجام شود.

به گفته یک مقام کاخ سفید، پیش‌بینی می‌شود بحرین قراردادی حدود ۷ میلیارد دلاری برای خرید ۱۲ فروند هواپیمای بوئینگ با امکان خرید ۶ فروند بیشتر و ۴۰ موتور جنرال الکتریک برای خطوط هواپیمایی ملی خود (گلف ایر) امضا کند. 

پیش‌بینی می‌شود که پادشاه بحرین حمد بن عیسی آل خلیفه قبل از پایان سال به واشنگتن سفر کند. بخش مهمی از این روابط، توافق امضا شده برای پیشبرد همکاری‌های هسته‌ای غیرنظامی خواهد بود.

کارشناسان منطقه معتقدند این توافق جدید می‌تواند به تقویت اعتماد متقابل و مشارکت مستحکم میان بحرین و آمریکا بینجامند و زمینه‌ساز همکاری گسترده‌تر در سایر حوزه‌ها در چارچوب یک ائتلاف راهبردی بلندمدت شوند.

بحرین از امضاکنندگان توافقنامه‌های موسوم به «ابراهیم» است که در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ به امضا رسید. همچنین، بحرین نخستین کشور حوزه خلیج فارس بود که توافق‌نامه تجارت آزاد با آمریکا را امضا کرد که از ژانویه ۲۰۰۶ به اجرا درآمد.

بر اساس این توافقنامه‌ها، بحرین، امارات متحده عربی، مراکش و سودان روابط دیپلماتیک رسمی با اسرائیل برقرار کردند.

به گزارش بی بی سی، برخی ناظران بر این باورند که امضای این توافق در زمانی استراتژیک انجام شده که دارای ابعاد ژئوپلیتیک و اقتصادی مرتبط با وضعیت منطقه‌ای و جهانی است.

این توافق در شرایطی صورت گرفته که تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران، همسایه بحرین، دوباره افزایش یافته و پس از درگیری نظامی ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران و نیز حمله نظامی آمریکا به راکتور‌های هسته‌ای ایران رخ داده است.

دکتر خطار ابو دیاب، استاد روابط بین‌الملل، بر این باور است که توافق میان منامه و واشنگتن پیامی به ایران دارد مبنی بر اینکه «همه‌چیز ممکن است»، به ویژه آنکه آمریکا همواره بر لزوم صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران تاکید داشته و به گفته او از همین رو این توافق «نوعی انگیزه‌سازی برای طرف ایرانی» است.

ابو دیاب به بی‌بی‌سی گفت که آمریکا در تلاش برای مشارکت در زمینه انرژی‌های جایگزین و انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز در سراسر منطقه است تا «سهم عمده‌ای از این بازار» را در رقابت با کشورهایی، چون کره جنوبی، چین، روسیه و برخی کشور‌های اروپایی به دست آورد.

به گفته او اگرچه آمریکا به دنبال منافع اقتصادی است، اما در عین حال برای کمک به بازطراحی نظام امنیت منطقه‌ای نیز تلاش می‌کند. او می‌گوید اگرچه ظرفیت‌های بحرین نسبت به دیگر کشور‌های ثروتمند منطقه محدودتر است، اما امضای این تفاهم گامی برای اطمینان بخشیدن به بحرین است؛ به این معنا که وقتی آمریکا با کشوری در زمینه هسته‌ای غیرنظامی همکاری می‌کند، نوعی تضمین امنیتی برای آن کشور محسوب می‌شود، حتی اگر به صورت علنی به آن اشاره نشود.