وجدان جهان و جوایز صلحی که به جنگ‌طلبان داده می‌شوند نه صلح‌جویان

مناخیم بگین

به گزارش سرویس فرهنگی تابناک، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی خطاب به دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که او را نامزد جایزه صلح نوبل کرده است. تامل و نگرشی دردمندانه برای قاتلان بالفطره جهان که تا آرنج دستشان در کشتار غیر نظامیان  بویژه زنان و کودکان فلسطینی، غزه، یمن، عراق، سوریه، لبنان و مردم ایران به خون بی‌گناهان آغشته است و اکنون داعیه دریافت جایزه صلح را در سر می‌پرورانند.

ترامپ هنگام دریافت نامه نامزدی جایزه صلح نوبل، این‌اقدام نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را معنادار خوانده و از او قدردانی کرد. این‌موضوع با واکنش‌های گسترده‌ای به‌ویژه در فضای مجازی مواجه شد؛ یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشت «این قاتل نسل‌کش که بیش از ۱۷ هزار کودک را کشته است، ترامپ را نامزد جایزه صلح کرد؛ نتانیاهو همین الان نامزد دادگاه لاهه و حبس ابد شده است».کاربر دیگری هم نوشت «شوخی می‌کنی؟ نتانیاهو در جایگاهی نیست که بخواهد کسی را برای چیزی به‌ویژه جایزه صلح نامزد کند».یک کاربر هم نوشت «یک جنایت‌کار، جنایت‌کار دیگر را نامزد می‌کند».

اقدام نتانیاهو در حالی صورت گرفت که نامزدی ترامپ برای دریافت جایزه نوبل صلح چندی پیش ازسوی اولکساندر مرکوژ، رئیس کمیته امور خارجه اوکراین لغو شد، اتفاقی که گلایه رئیس‌جمهور آمریکا را درپی داشت.

ترامپ در واکنش به لغو نامزدی خود برای دریافت جایزه صلح نوبل مدعی شده بود طی ۲ هفته از بروز جنگ بین ۵ کشور جلوگیری کرده است؛ ادعایی که با هیچ مقیاس و معیاری حتی در نزدیکی اثبات هم قرار نمی‌گیرد.

از سوی دیگر در ۶ ماه حضور در کاخ سفید، ترامپ، دست‌کم به ۲ جنگ دامن زده است؛ وی نه تنها پس از حمایت از رژیم صهیونیستی برای حمله به ایران به‌صورت مستقیم در این تجاوز آشکار از طریق هدف قرار دادن مراکز هسته‌ای ایران شرکت کرد، بلکه جنگ تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه یمن را تسهیل کرد.

ترامپ از مدت‌ها پیش به‌صورت صریح و آشکار به دنبال جایزه نوبل است و بار‌ها ادعا کرده شایسته دریافت این جایزه است؛ نامزدی‌های وی برای دریافت این جایزه در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ هم سبب نشد تا دستش به این جایزه برسد.

رئیس‌جمهور آمریکا ادعا کرده است که کمیته نوبل عامدانه او را نادیده می‌گیرد؛ تلاش وی برای رسیدن به این جایزه به اقدام‌هایی مانند لابی‌گری تا تهدید نروژ منجر شده است.

شخصی که در حال حاضر بر نسل‌کشی فلسطینی‌ها در نوار غزه نظارت دارد، پیشنهاد داده جایزه صلح جهانی به عامل اصلی این نسل‌کشی اهدا شود: مردی که در ماه مارس اعلام کرد که «هر آنچه را اسرائیل برای اتمام کار در غزه نیاز دارد، برای آن می‌فرستد» و این «هر آنچه» شامل میلیارد‌ها دلار سلاح کشنده و دیگر کمک‌ها بوده است.

از اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) تاکنون، تقریبا ۶۰ هزار فلسطینی در سرزمین کوچک غزه قتل‌عام شده‌اند، اگرچه با توجه به پیکر‌های زیادی که در زیر آوار گسترده گم شده‌اند، بدون شک آمار واقعی مرگ‌ومیر بسیار بیشتر است. (1)

بیش از ۷۰۰ فلسطینی در هفته‌های اخیر در حالی که به دنبال غذا در محل‌های توزیع کمک‌های بنیاد بشردوستانه غزه، سازمانی تحت حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی بودند، قتل‌عام شده‌اند. ترامپ از زمان روی کار آمدن مجدد در ژانویه، همچنین فعالیت‌های خودسرانه زیادی را با ماهیتی قطعا غیرصلح‌آمیز، مانند بمباران بی‌هدف غیرنظامیان در یمن و حمله غیرقانونی به ایران، انجام داده است.

در چنین مواردی، جایزه نباید به‌عنوان افتخار تلقی شود که به دریافت کننده‌ای «شایسته» اعطا می‌شود، بلکه نشانی از شرم است که فداکاری غیرنظامیان و مبارزان بی‎شماری را که در مسیر ارتقای صلح جان خود را از دست داده‌اند، به سخره می‌گیرد.

اگر بتوان صلح را به‎عنوان فقدان جنگ تعریف کرد، پس مطمئناً جوایزی را که برای صلح در نظر گرفته شده باید قدردانی از کمک به پایان دادن، کاهش یا حتی جلوگیری از درگیری مسلحانه اعطا کرد.

«چراکه نه؟ جنایت‌کاران در غرب پاداش می‌گیرند»، «هیتلر موسولینی را نامزد کرده است»، «صلح و نتانیاهو هرگز نباید در یک جمله قرار بگیرند»، ... از دیگر واکنش‌های کاربران به موضوع یادشده در فضای مجازی هستند.

کمیته جایزه نوبل پیش از این با انتخاب جنایت‌کاران برای دریافت جایزه صلح نشان داده که تعهدی به وصیت‌نامه آلفرد نوبل برای اهدای جایزه به «فرد دارای بیشترین تلاش برای برادری میان ملت‌ها» ندارد.

اهدای جایزه نوبل صلح به روسای جمهور بدنام پیشین آمریکا و البته هنری کیسنجر، دیپلمات آمریکایی و جنایت‌کار جنگی با رویکرد ترجیح «بمب‌ها بر دیپلماسی»، سبب شده چهل‌وهفتمین رئیس جمهور این کشور نیز با قلدرمآبی خواهان جایزه نوبل باشد.

در عین حال، برخی چهره‌های سیاسی نیز به توهم ترامپ برای دریافت نوبل صلح دامن می‌زنند؛ سودای نوبل صلح ترامپ در سال جاری به فاصله چند روز پس از تجاوز آمریکا به ایران با اقدام بادی کارتر، نماینده جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا شعله‌ور شد. 

این‌موضوع در کنار سودای نوبل ترامپ سبب شده تا نتانیاهو به‌عنوان یکی از بدنام‌ترین جنایت کاران معاصر از این توهم استفاده کرده و با پر و بال دادن به آن، رئیس‌جمهور آمریکا را در مسیر تسهیل خواسته‌های نامشروع خود پیش ببرد.پرسه نتانیاهو در توهم ترامپ دلیل دیگری هم دارد؛ رژیم صهیونیستی در جریان انتخاب نوبلیست صلح ۲۰۲۴ ایام کابوس‌واری را گذراند.

از راست، اسحاق رابین، شیمون پرز و یاسر عرفات هنگام دریافت جایزه صلح نوبل

همزمانی تقریبی مراسم اعطای جایزه نوبل صلح ۲۰۲۴ با سالگرد یک‌سالگی جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه، گمانه‌زنی‌ها درباره اعطای این جایزه به نامزد‌های دارای نقش در تلاش برای توقف جنایت رژیم صهیونیستی را تقویت کرده بود.

واکنش دیوانه‌وار و هیستریک مقام‌های صهیونیست تا جایی پیش رفته بود که پیش‌بینی می‌شد کمیته نوبل در چارچوب رویه سیاسی‌کاری خود از اهدای جایزه نوبل ۲۰۲۵ مانند ۱۹ مورد دیگر از زمان آغاز فعالیتش خودداری کند. اما ترامپ با اطمینان از رویکرد سیاست‌زده کمیته نوبل و فهرست بلند جنایت‌کاران برنده نوبل صلح مشغول گدایی جایزه صلح این نهاد است؛ از این روی جای تعجب نیست که یک جنایت‌کار تحت تعقیب یک جنایت‌کار دیگر را برای جایزه نوبل صلح نامزد کند.

نتانیاهو، جنایت‌کار جنگی که حکم بازداشتش ازسوی دیوان بین المللی کیفری ICC به دلیل ارتکاب جنایت جنگی در غزه صادر شده و درخواست‌ها برای محاکمه بین‌المللی او جهانی شده است، تلاش می‌کند با موج سواری روی توهم نوبل ترامپ مسیر خود را برای ارتکاب جنایت‌های بیشتر و مصون از مجازات هموار کند.

با در نظر داشتن حرکت کمیته جایزه نوبل روی ریل سیاسی‌کاری و سیاست‌زدگی بعید نیست که ترامپ برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۵ باشد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، که برخی منتقدان او را به اقتدارگرایی متهم می‌کنند، چندین بار برای جایزه صلح نوبل نامزد شده است. در سال 2020، کریستین تایبرینگ-گده، نماینده پارلمان نروژ، او را به دلیل نقشش در توافق ابراهیم (عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و برخی کشورهای عربی) نامزد کرد. در سال 2025، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به دلیل تلاش‌های ادعایی برای صلح در خاورمیانه، و بادی کارتر، نماینده جمهوری‌خواه آمریکا، به دلیل ادعای میانجی‌گری در آتش‌بس بین اسرائیل و ایران، او را پیشنهاد کردند. همچنین، دولت پاکستان برای نقش ادعایی در مذاکرات هند و پاکستان، نامزدی او را مطرح کرد.(2)

نامزدی‌های ترامپ در حالی مطرح شدند که او به دلیل سیاست‌های تفرقه‌انگیز، از جمله ممنوعیت سفر اتباع برخی کشورهای مسلمان و مدیریت اعتراضات داخلی، مورد انتقاد بود. اتهامات قانونی و نقش او در حوادثی مانند حمله به کنگره آمریکا در 2021، این نامزدی‌ها را جنجالی‌تر کرد.

مناخم بگین، نخست‌وزیر پیشین رژیم اسرائیل، در سال 1978 به دلیل نقشش در امضای پیمان کمپ دیوید با مصر، که به صلح بین اسرائیل و مصر منجر شد، نه‌تنها نامزد بلکه برنده جایزه صلح نوبل شد (به‌صورت مشترک با انور سادات، رئیس‌جمهور مصر). این جایزه به دلیل پایان دادن به یکی از طولانی‌ترین مناقشات خاورمیانه اهدا شد.(3)

بگین پیش از نخست‌وزیری، رهبر گروه زیرزمینی ایرگون بود که در اقدامات مسلحانه علیه نیروهای بریتانیایی و غیرنظامیان در فلسطین تحت قیمومیت بریتانیا نقش داشت. برخی منتقدان، او را به دلیل این سابقه و سیاست‌های سختگیرانه‌اش در قبال فلسطینیان، چهره‌ای بحث‌برانگیز می‌دانند.

شیمون پرز و اسحاق رابین به همراه یاسر عرفات (برنده 1994): عرفات، رهبر سازمان آزادی‌بخش فلسطین، به دلیل نقشش در توافق اسلو (1993) به‌صورت مشترک با اسحاق رابین و شیمون پرز از رژیم صهیونیستی این جایزه را دریافت کرد.  حضور سران رژیم صهیونیستی در میان دریافت کننده‌گان جایزه صلح نوبل با توجه به کشتار فلسطینیان در آن مقطع  برای بسیاری از کارشناسان عجیب بود.(4)

باراک اوباما تنها رئیس‌جمهور آمریکا نبود که به جایزه صلح نوبل دست یافت و به جز او جیمی کارتر، وودرو ویلسون و تئودور روزولت نیز این جایزه را دریافت کردند. کارنامه این ۴ رئیس‌جمهور آمریکا نشان می‌دهد اعطای جایزه صلح نوبل اقدامی ریاکارانه و دارای استاندارد دوگانه است.

درپایان این مطلب را یادآوری می‌کنم ترامپ با اشاره به حمله تجاوزکارانه به ایران که نامزدی جایزه صلح را برایش به ارمغان آورد، اقدام خود را با تصمیم هری ترومن، رئیس‌جمهور آمریکا، برای پرتاب بمب‌های اتمی به شهر‌های هیروشیما و ناگازاکی ژاپن در طول جنگ جهانی دوم مقایسه کرد.

ناگفته نماند که هرکسی که با نگاهی مثبت به بمباران اتمی صد‌ها هزار غیرنظامی اشاره کند، باید مطلقا واجد شرایط دریافت هیچ‌گونه جایزه صلح جدی نباشد، اما در جهانی که در آن ادعای صلح اغلب به‌عنوان بهانه‌ای برای جنگ بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، نامزدی ترامپ می‌تواند واقعا معنادار باشد.

جای تعجب است که رسانه‌ها توانسته‌اند نامزدی ترامپ برای جایزه صلح نوبل را با چهره‌ای جدی گزارش دهند؛ برای مثال، سی‌ان‌ان در این باره اعلام کرد: این جایزه به دغدغه اصلی ترامپ تبدیل شده است، جایزه‌ای که به گفته او به خاطر تلاش‌هایش برای پایان دادن به درگیری‌ها در سراسر جهان، شایسته دریافت آن است.

قرار بود جایزه نوبل به شایسته‌ترین فرد در زمینه ارتقای صلح تعلق گیرد و با این حال، «ارزشمندترین» فرد تنها براساس معیار‌های غرب انتخاب می‌شود. متأسفانه، این همیشه درست نیست؛ جوایز صلح نه‌ به صلح‌جویان، بلکه به جنگ‌افروزان اهدا می‌شود؛ کسانی که باعث ترویج یا طولانی‌تر شدن خصومت‌ها و خونریزی‌ها بین یا درون کشور‌های دیگر می‌شوند.

نتیجه؛

با در نظر گرفتن جمیع جهات، نامزدی چهره‌هایی چون دونالد ترامپ برای جایزه صلح نوبل، پرسش‌های اساسی را در مورد اعتبار و اهداف این جایزه مطرح می‌کند. سابقه اقدامات و اظهارات این افراد، در تضاد آشکار با آرمان‌های صلح و عدالت قرار دارد. در حالی که جایزه صلح نوبل می‌تواند ابزاری برای تشویق و تقدیر از تلاش‌های صلح‌جویانه باشد، انتخاب‌های بحث‌برانگیز، این نگرانی را ایجاد می‌کند که این جایزه، تحت تأثیر ملاحظات سیاسی و منافع خاص قرار گرفته و از هدف اصلی خود منحرف شده است.

به نظر می‌رسد لازم است تا معیارهای انتخاب برندگان جایزه صلح نوبل مورد بازبینی قرار گیرد، تا از اهدای آن به افرادی که سابقه ترویج خشونت و بی‌عدالتی دارند، جلوگیری شود. شایسته است این جایزه به کسانی تعلق گیرد که واقعاً برای ایجاد صلح پایدار و عادلانه در جهان تلاش می‌کنند و نه کسانی که از آن به عنوان ابزاری برای تطهیر چهره و پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده می‌کنند.

علی معروفی آرانی پژوهشگر یهودیت و صهیونیسم

منابع:

۱- خبرگزاری میزان ،17تیرماه 1404،کدخبر4845168

۲- خبرگزاری میزان،23آذر1402،کدخبر4749150

۳- خبرگزاری میزان،21مهر1403،کدخبر4797945

۴- خبرگزاری میزان، همان