شهرِ بی‌تاب: گرگان، جایی برای بازی نیست
به گزارش خبرنگار تابناک از گلستان ، گرگان، شهری با پیشینه‌ای چند هزار ساله، هنوز از داشتن پارک‌هایی ایمن و مجهز برای کودکان محروم است. کمبود در توسعه متوازن فضای شهری باعث شده است که یکی از لذت‌بخش‌ترین بخش‌های زندگی کودکان، یعنی بازی در پارک، تحت‌تأثیر غفلت مدیران شهری به فضای تردد موتورسیکلت‌ها و ناامنی بدل شود.
کودکانی که به‌دلیل توسعه ناموزون شهر، افزایش عبور و مرور وسایل نقلیه و نبود امنیت، دیگر حتی در کوچه‌ها نیز امکان بازی ندارند و از سوی دیگر، فضای جایگزین مطمئنی هم برای آن‌ها در مرکز استان گلستان فراهم نشده است.
در شرایطی که بسیاری از مراکز استان‌ها به ساخت پارک‌های ویژه کودکان با استانداردهای ایمنی پرداخته‌اند، گرگان همچنان در این زمینه عقب مانده است. متأسفانه، در برخی موارد حتی پارک‌هایی که به ظاهر مجهز هستند نیز به‌دلیل ناایمن بودن تجهیزات و نامناسب بودن فضا برای سنین مختلف، محیطی برای «بودن» کودکان نیستند.
وسایل بازی نصب‌شده در پارک‌های گرگان به‌دلیل زنگ‌زدگی، کم‌تنوع بودن و پایین بودن ایمنی، اغلب مورد استقبال والدین قرار نمی‌گیرند و بسیاری از خانواده‌ها تمایلی به استفاده از آن‌ها ندارند.
به‌رغم آن‌که آمارها از وجود ۶۶ پارک و بوستان در سطح شهر حکایت دارد و توزیع نسبتاً عادلانه‌ای نیز صورت گرفته، اما این فضاها فاقد امکانات لازم برای کودکان، نوجوانان و در برخی موارد، ایمنی و نظارت کافی هستند.
طبق اظهارات مدیران شهری، سرانه فضای سبز گرگان بدون احتساب محورهای ناهارخوران و النگدره، ۸/۵ متر مربع به‌ازای هر نفر است. با وجود اقداماتی از سوی سازمان سیما، منظر و فضای سبز برای به‌روزرسانی پارک‌ها، هنوز نیازهای اساسی کودکان در این فضاها نادیده گرفته شده است.
کودکان گرگانی از امکاناتی مانند زمین‌های بازی متنوع و ایمن، اتاق نقاشی و قصه‌خوانی، جداسازی فضاهای بازی کودکان از نوجوانان، ایجاد فضاهای ویژه برای کودکان دارای معلولیت و آسیب، یا حضور مشاوران کودک برای والدین بی‌بهره‌اند. موضوعی که بیش از گذشته نیازمند توجه و اقدام جدی است.
با آن‌که شهرها به‌عنوان مرکز خدمات آموزشی، فرهنگی و رفاهی تعریف می‌شوند، اما در عمل، کودکان به‌عنوان یکی از گروه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر، از این خدمات بی‌بهره مانده‌اند.
به گفته نرمینه هدایتی، مشاور کودک و نوجوان، در جوامع شهری، سه نهاد خانواده، مدرسه و فضای شهری نقش مهمی در آموزش و اجتماعی‌شدن کودکان دارند. اما در عمل، به دلیل نبود فضای تفریحی مناسب، کودکان از تجربه بازی در محله و تعامل با هم‌سالان دور شده و بیشتر وقتشان صرف موبایل و گیم‌نت‌ها می‌شود.
هدایتی همچنین افزود: پارک‌های گرگان، حتی اگر وسایل بازی داشته باشند، اگر جذابیتی برای کودک نداشته باشند، به کار نمی‌آیند. نیازهای کودکان باید در طراحی پارک‌ها دیده شود.
او به کمبود پارک‌های وسیع، نبود امکانات متنوع تفریحی و آموزشی و مشارکت نداشتن بخش خصوصی در ایجاد فضاهای تفریحی برای کودکان اشاره کرده و تأکید می‌کند: می‌توان با ایجاد فضاهایی همچون دریاچه مصنوعی یا زمین ماسه‌ای، لذت آب‌تنی و بازی با ماسه را برای کودکانی که امکان سفر به ساحل ندارند، فراهم کرد.
در سوی دیگر، سیدمهدی بادلی، رئیس نگهداری پارک‌ها و فضای سبز سازمان سیما و منظر شهرداری گرگان، اعلام کرد که ۵۵ پارک از ۶۶ پارک موجود دارای وسایل بازی و کف‌پوش‌های استاندارد هستند و شهرداری در حال پیگیری برای ارتقاء این استانداردها در سطح کشوری است.
او با اشاره به نصب ۳۵۶ دستگاه ورزشی برای نوجوانان و بزرگسالان و احداث ۱۲ زمین ورزشی چندمنظوره به مساحت ۷۴۰۸ متر مربع، افزود که بخش بزرگی از وظیفه ایجاد این فضاها بر عهده سازمان ورزش و جوانان است.
بادلی با اشاره به محدودیت‌های توسعه فضای سبز به‌ویژه در ضلع جنوبی شهر به‌دلیل توپوگرافی و نزدیکی به جنگل، تأکید کرد که توسعه درون‌زا باید محور برنامه‌ریزی آینده باشد. او گفت: در بسیاری از محلات جنوبی و بافت قدیم شهر، سرانه فضای سبز نزدیک به صفر است.
وی افزود: شهرداری ناچار شده برای تأمین سرانه کل شهر، فضای سبز را در شمال شهر و پایین‌دست کمربندی گسترش دهد. اما این سرانه در سطح محله‌ای متوازن نیست و نیازمند بازنگری طرح‌های تفصیلی و استفاده حداکثری از فضاهای بلااستفاده در جنوب و مرکز شهر است.
او درباره معضل تردد موتورسیکلت‌ها در پارک‌ها گفت: ورود موتورها با وجود نصب موانع فیزیکی همچنان از طریق فضای سبز ممکن است و نیاز به ورود ارگان‌های انتظامی برای برخورد با متخلفان داریم، چون باغبان یا نگهبان پارک اختیار قانونی برای مداخله ندارد.
در پایان، بادلی با اشاره به وضعیت پارک تاریخی "چهل‌مقام" گرگان، گفت: این پارک به‌عنوان یک باغ ایرانی مورد غفلت قرار گرفته و سازمان پارک‌ها با حذف الحاقات غیرمرتبط، تلاش دارد سبقه تاریخی این پارک را احیا کند. همچنین ارتقای سیستم روشنایی و کاشت گیاهان متناسب با اقلیم منطقه در دستور کار قرار دارد.
گزارش از: مهین نورافروز
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.