معرفی عکاس
مریم کاظم‌زاده
مریم کاظم‌زاده در سال ۱۳۳۵ در شیراز متولد شد. خانواده او مذهبی بود و از سال ۱۳۴۲ در بطن جریانات انقلاب قرار داشت. مادرش روحانی زاده بود و پدرش خوشنویس و کارمند اداره فرهنگ شیراز. همین دو ویژگی از پدر و مادر او را هم به مذهب و هم به هنر علاقمند کرد. اولین دوربین عکاسی را در ۱۳۵۲ از برادرش عیدی گرفت و همین آغاز علاقمندی او به عکاسی شد. بعد از گرفتن دیپلم در سال ۱۳۵۴ در امتحان آموزگاری در تهران پذیرفته شد، اما با اصرار خانواده یک سال بعد به انگلستان رفت و در آنجا به خواندن فیزیک و ریاضی در کالج مشغول شد. در همانجا بود که با اعضای اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌های اروپا و آمریکا و به ویژه خانم مرضیه حدیدچی (دباغ) آشنا شد. او تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در انگلستان به تحصیل مشغول بود. در زمان حضور امام خمینی در فرانسه او هم از انگلستان به فرانسه رفت تا با امام خمینی ملاقات کند. او در دیدارش با امام خمینی به صورت مکتوب از ایشان در مورد خبرنگار شدن زن‌ها استفتاء کرد. امام چنین پاسخ دادند: مشروع است، به شرط رعایت حجاب. سپس در ۱۴ بهمن ۱۳۵۷ به همراه پرواز خانواده امام خمینی به ایران بازگشت و پس از پیروزی انقلاب در روزنامه انقلاب اسلامی مشغول به کار شد. او برای روزنامه عکاسی می‌کرد. سپس وارد گروه خبر آن روزنامه شد. کنجکاوی، شور و هیجان و حادثه‌جویی او را برای خبرنگاری به کردستان کشاند. در زمانی که دکتر چمران در کردستان بود مریم کاظم‌زاده در آنجا به خبرنگاری مشغول بود. در همانجا بود که با اصغر وصالی یکی از فرماندهان دستمال سرخ‌ها آشنا شد و ازدواج کرد. البته این ازدواج زیاد دوام نیاورد، چرا که اصغر وصالی در آبان ۱۳۵۹ در تنگه حاجیان گیلان غرب به شهادت رسید. آثار عکاسی او در جنگ ایران و عراق از سوی انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس به صورت کتابی با عنوان عکاسان جنگ ایران ـ عراق در سال ۱۳۹۶ به چاپ رسیده است. این کتاب حاوی مجموعه‌ای از تصاویر مربوط به انقلاب و جنگ ایران و عراق است که بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۵ از دریچه دوربین مریم کاظم‌زاده به ثبت رسیده و با پاره‌هایی کوتاه از خاطرات این بانوی عکاس از آن هنگام همراه شده‌اند. این کتاب برگزیده هجدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در بخش هنر‌های تجسمی شد. مریم کاظم‌زاده در چهارم خرداد ۱۴۰۱ درگذشت.
