شجاعت شهید مطهری (ره)
12 اردیبهشت سال 1358 یعنی دو ماه واندی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در یک حادثه غافلگیرکننده و نا باوری تمام یکی ازاستوانه های فکری وازمعماران جمهوری اسلامی توسط گروه منحرف از دین و بی بهره از خرد واخلاق وپرازحقد وکینه به شهادت رسید و طعم شیرین فتح و ظفر انقلاب به غم و اندوه آغشته شد و امام خمینی ره گرچه سوگوار شد و فرزند برومند خود را از دست داد ولی صلابت همیشگی خود را در این واقعه به نمایش گذاشت وگویا میدانست این حادثه سرآغاز فتنه های داخلی است باری استاد مرتضی مطهری شهید شد این شهید بزرگوار در دوران اختناق رضاخان که طلبه شدن شور و شوق و علاقه خاصی می طلبید وارد این فضا شد و بعد از رفتن رضاخان با اساتید بزرگواری چون آیت الله بروجردی، امام خمینی(ره) وعلامه طباطبایی آشنا و با آن استعدادی که داشت در کنار این اساتید ساخته شد. با شهادت شهید مطهری حجاب شناخت این عالم متفکر و فرزانه نیزکناررفت وخیل عظمی ازمردم بعدها وتاکنون دانستند که چه مجتهد باتقواوروشنفکردینی را از دست داده اند درباره این شخصیت ومرام فکری وعملی او مطالب فراونی گفته شده که موجود است، بنیادی بنام شهید نیز توسط بیت وفرزندان اوهمچنان به اشاعه سلوک فکری و رفتاری این دانشمند بزرگ مشغولند به نظر نگارنده که خود را در زمره قاریان آثار ومشتاقان آن فرزانه میداند، ما همواره نیازمند مباحث فکری و روشی آن شهید هستیم و زمزمه عبور از مطهری گرچه طبیعی است وچه بسا دیر هم شده باشد ولی چه کنیم که حوزه و دانشگاه ما تاکنون نتوانسته در بازتعریف ادنیشه های دینی و وبازآفرینی ساختارمند مباحث نظری ،چون مطهری را تربیت و رونمایی کنند ولذا همچنان وبغایت محتاج به تبلیغ و تبیین نگاه رحمانی و فلسفی او به اسلام وتشیع هستیم،درباره این شهید مطالب فراوان گفته ونوشته شده است و همگی درس آموز و ره توشه مشتاقان است آنچه نگارنده سطوررا باقتضاءزمان دست به قلم برده است شجاعت این شهید در حوزه فکری و علمی است.
بنا بر تقسیمی که در کتاب های اخلاق علمای گذشته رایج و معمول بوده است، اصول اخلاق را عفت و شجاعت و حکمت و عدالت می دانسته اند و بقیه اخلاق فاضله را زیر مجموعه و شاخه ای از آنها به حساب می آوردند و براساس این تقسیم بندی شهامت فرع شجاعت و شاخه ای از آن محسوب می گردید (المیزان، ج 1، ص 369، چاپ مؤسسه اعلمی بیروت).ولی در زبان فارسی شهامت را تقریبا در معنای شجاعت به کار می برند. شجاعت و شهامت نقطه مقابل ترس بی مورد و بی جا است که مایه ذلت و زبونی و عقب ماندگی انسان ها می باشد، نیروهای بالفعل و بالقوه او را بر باد می دهد و دشمن را بر انسان مسلط می سازد. در مقابل ،شجاعت و شهامت مهمترین کلید پیروزی و اساسی ترین پایه سربلندی و عظمت انسان ها است، نه تنها در میدان جنگ که در میدان های سیاست و اجتماع و حتی مباحث علمی، شجاعت نقش اساسی دارد.اگر قوه قاهره و غضبیه انسان مطیع قوه عاقله انسان باشد، یعنی از آن چه نباید بترسد، نترسد و از آن چه باید پرهیز کند، اجتناب ورزد، دارای شجاعت است. شجاعت از نظر شدت و ضعف دارای مراتبی است و هر مرتبه‌ای نیز به نوبه خود دارای درجات شدت و ضعف می‌باشد.
یکی ازمراتب شجاعت، چیره شدن بر نفس اماره و هوای نفس است. چنانکه رسول خدا (ص ) فرمود: «اشجع النّاس من غلب هواه؛ شجاع‌ترین مردم کسی است که بر هوای نفسش چیره گردد.»همچنین آن حضرت فرمود: «مرحبا بقوم قضوا الجهاد الاصغر و بقی علیهم الجهاد الاکبر، قیل: یا رسول‌الله و ما الجهاد الاکبر؟ قال: جهاد النفس؛ آفرین بر گروهی که جهاد اصغر را پشت سر گذاشتند و جهاد اکبر را در پیش دارند. گفته شد: ای رسول خدا، جهاد اکبر چیست؟ حضرت فرمود: پیکار با نفس.»مولوی این حدیث را بخوبی به نظم درآورده است:
ای شهان کشتیم ما خصم برون ماند خصمی زو بتر در اندرون
کشتن این، کار عقل و هوش نیست شیر باطن سخرهٔ خرگوش نیست
دوزخست این نفس و دوزخ اژدهاست کو به دریاها نگردد کم و کاست
قد رجعنا من جهاد الاصغریم با نبی اندر جهاد اکبریم
قوت از حق خواهم و توفیق و لاف تا به سوزن بر کَنم این کوه قاف
سهل دان شیری که صفها بشکند شیر آنست آن که خود را بشکند
چیرگی در این میدان جز با فضل و رحمت الهی ممکن نیست.
باری آنچه این شهید عزیز را در ردیف عالمان درجه اول قراداد مقدم داشتن حق و حقیقت برغیرآن بود بگونه ای که درانجام آن از ملامت هیچ ملامتگری هراس نداشت و مصلحت اندیشی ها،تبارگرائی ها،عافیت طلبی ها ومصلحتهای هواخواهانه مانع انجام وظیفه اش نمی شد زمانی اهمیت بحث مضاعف میشود که شرایط محیط چنین اقتضائی را ایجاب نکند بلکه خود مانع انجام تکلیف باشد در نظر بگیرید در سال های 46 و 45 قانون مدنی ایران که مبتنی برفقه امامیه است مورد نقد وبعضا استهزاء قرارمیگیرد يک ملبس به لباس روحانيت، بی‌پروا و با کمال شجاعت، خويش را وارد ميدانهايی می‌کند که در آن ميدان‌ها اهل علم کمتر وارد می‌شدند؛ يعنی ميدان بحث با افکار ديگر، مکتب‌های ديگر و ميدان نوشتن در مجلاتی مثل «زن روز» آن وقت که مجله‌ای بود برای نشر ابتذال وفرهنگ غربی.
مرحوم سید هادی خسرو شاهی میگوید: قصه را من در يکی از سفرهای حج از شهيد مطهری پرسيدم. ايشان گفتند: شما که بهتر از من از محتوای مجله «زن روز» آگاهيد. در اين مجله مقالاتی منتشر می‌شد که در واقع در تحريف و يا رد تفکر و بينش اسلامی درباره حقوق زن بود و من به پيشنهاد يک شخصيت روحانی، به عنوان بيان حقايق، مقالاتی نوشتم. اين مجله تيراژ وسيعی داشت و در ميان اغلب خانواده‌ها رخنه کرده بود. سکوت در مقابل اباطيل آنها غيرمنطقی و حتی غيرمشروع بود. به هر حال من با نوشتن اين سلسله مقالات، در واقع در ميان خوانندگان آن مجله به نشر حقايق پرداختم و البته اتهامات زيادی نصيب ما شد و همان‌طور که می‌بينيد دوستان هم مخالفت کردند که کار ما نوعی تأیيد مجله است. اما توجه نداشتند که من در نقد و رد مطالب مندرج در مجله چيز می‌نوشتم، نه در تأیيد محتوای آن. خود شهید مطهری در واکنش به این اعتراض گفت من می‌خواهم با زنانی که حجاب را رعایت نمی‌کنند صحبت کنم، در کجا با این افراد صحبت کنم؟ این افراد که به حسینیه ارشاد نمی‌آیند، آنان کسانی هستند که مجله «زن روز» را می‌خوانند.
ویژگی دیگرشهید مطهری که مظهر تمام نمای شجاعت وشهامت اوست ، ظرفیت بالای اودر احترام به مقوله نقد و نقادی است که نشان از خصوصیت سعه صدر و حلم آن عالم فرزانه نیز هست. اودر پاسخ به نقدهایی بر کتاب «مسئله حجاب» آنجا که وی را به توهین علما متهم کرده اند می نویسد:
در نوشته های خودم تصریح کرده ام، که مراجع، فوق انتقاد به مفهوم صحیح این کلمه نیستند، و معتقد بوده و هستم که هر مقام غیر معصومی که در وضع غیر قابل انتقاد قرار گیرد، هم برای خودش خطر است و هم برای اسلام. البته تزکیه نفس نمی کنم «و ما اُبرّء نفسی ان النفس لأمّارة بالسوء» اما این قدر می دانم که همواره زبان خود را از زشتگویی، خصوصا نسبت به طبقه مراجع، حتی نسبت به آنهایی که از آنها به شخص من بدی رسیده است، حفظ کرده ام، ضمن اینکه مانند عوام فکر نمی کنم که هر که در طبقه مراجع قرار گرفت، مورد عنایت خاص امام زمان ( عج ) است و مصون از خطا و گناه و فسق است. اگر چنین چیزی بود، شرط عدالت بلاموضوع بود. به هر حال من که چنین چیزی یادم نیست و باور هم نمی کنم، ولی شما می فرمایید که فراموش نکرده اید، امیدوارم اشتباه نکرده باشید. به هر حال خدا فراموش نمی کند. «عِلْمُها عندَ ربّی فی کتاب لا یضلّ رَبّی و لا ینسی».
«... من هرگز خود را فوق اشتباه تصور نمی کنم. به تعبیر نهج البلاغه: «لست بفوق ان اخطا»، به خداوند متعال از خطاهای خودم پناه می برم، ولی هرگز هم حاضر نیستم که به بهانه جایزالخطا بودن، مرتکب اشتباه بزرگ تر، بلکه گناه عظیم بشوم اگر هم اشتباه کنم از این نوع نخواهد بود که باورهای آباء و اجدادی را تحقیق نکرده، با حقیقت اسلام یکی بدانم. اگر هم اشتباه کنم، اشتباه نمی کنم که همیشه نباید انتظار داشته باشم که با گفتن حقیقت دستم را ببوسند و وجوهات بیشتری بدهند معیار تصحیح اشتباهاتم متون اصلی کتاب و سنت و حکم روشن عقل است نه پسند عوام الناس( پاسخ های استاد به نقدهایی برکتاب مسأله حجاب، ص71.) خداوندمتعال او را درجواررحمت واسعه خود ماوا دهد و ما را در شناخت اسلام ناب محمدی و اشاعه نظری و عملی اسلام مدد فرماید.والسلام
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.